ŞEHRİVANHABER- ŞABAN BEYAZSAÇ- ORHAN SAĞLAM DÖVİZ HAREKETLİLİĞİ VAN’DAKİ YEREL GAZETELERİ DE VURDU Döviz kurlarındaki sert yükseliş ve hareketlilikle birlikte matbaa maliyetleri artan yerel gazetelerin yükü iyice ağırlaştı. Pandemi sürecinde Basın İlan Kurumu’nun sağladığı kolaylaştırıcı tedbirlere rağmen, tüm esnaflar gibi ciddi sıkıntılar çeken yerel gazeteler, dolardan dolayı artışı yüzde 300’lere varan kâğıt, kalıp maliyetleri yüzünden zor zamanlardan geçmeye başladı. Sayısı her geçen gün azalan yerel gazeteler ortalama 1 TL’yi sattığı gazeteyi 3 lira civarında bir maliyet ile basarken, dövizin yükselmesinin gazete basmayı imkânsız hale getirdiği vurgusunu yaptı. Gazeteler, kâğıt ve kalıp gibi hammaddelerin dışardan geldiğine vurgu yaparken bu anlamda dışa bağımlılığın da bitmesi gerektiği vurgusunu yaptı. Bu süreçte yaşanan olumsuzlukları Şehrivan Gazetesi aracılığı ile değerlendiren kentteki yerel gazete yetkilileri dövizdeki hareketli kurdan dolayı stokçuluğun baskı sektöründe de arttığını, belirsizlikten dolayı satışın durduğunu ifade ederek bu sürecin nihayete ermesi gerektiğine dikkat çekti. DÖVİZ FİYATLARI YEREL BASINI DA VURDU Son zamanlarda yaşanan ekonomik krizle birlikte üst üste yapılan zamlar, dövizin yükselmesi gibi birçok sektörün etkilendiği gibi yerel basını da olumsuz yönde etkiledi. Matbaalarda maliyetlerin fazla olması ile giderlerde bir o kadar arttı. Gazete sahipleri ve matbaalar bu kurun karşında destek beklediklerini dille getirdi. Hammaddede dışa bağımlılık, dövizin yükselmesi gibi birçok unsur yerel gazeteler için ciddi sıkıntılar yaratırken Şehrivan’a konuşan Vansesi Gazetesi İmtiyaz Sahibi Erdal Perihan, Bölge Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Bişar Ulutaş ve Van Olay Gazetesi Matbaası yetkilisi Alaattin Güçlü yaşanan sorunları dile getirdi. Matbaalarda maliyetlerin fazla olması ile giderleri ciddi manada artırırken bu sürecin gazeteler açısından dayanılmaz hale geldiğini söyledi. ERDAL PERİHAN: CİDDİ BİR KAĞIT SORUNU YAŞIYORUZ! Van Sesi gazetesi imtiyaz sahibi Erdal Perihan, “Dövizdeki artış tüm sektörleri etkilediği gibi bizin basın sektörde ciddi anlamda etkiledi. Bizim girdi maliyetimizin tamamı kur ile yapılıyor. Kâğıt, kimyasal boya, toner gibi malzemelerimiz yurt dışında ithal ediliyor. Bundan dolayı ithal olan malzemeler döviz ile alınınca maliyet kat kat artı. Dövizin bir anda 7 ile 8 TL arası iken birden 17 ve 18 TL olunca bizi daha olumsuz etkiledi. Piyasaya baktığımızda malzeme bulmakta zorluk çekiyoruz. İthalatçı firmalarda elindeki malzemenin yerini doldurmadıkları için olan malzemeyi de çıkarmıyorlar. Son 15 günden bu yana kâğıt sorunu yaşıyoruz. “ÇOK BÜYÜK SIKINTILAR YAŞANIYOR” “Bazı malzemelerde örneğin kuşe kâğıdı gibi malzememler yok denecek kadar azıldı. Bu malzemelerde talep fazla olduğundan ithal da edilmediği için çok büyük sıkıntılar yaşanıyor. Kâğıdın yanı sıra diğer malzemelerde, kalıp, kimyasal boyalarda, toner gibi temel malzeme fiyatlarda bir önceki aydan çok farklı ve yüksek fiyatlara aldık. Biz de burada çalıştığımız firmalar ile sürekli görüşme halindeyiz. Bize fiyatların sürekli değişeceğini söyleyerek sabit bir fiyatta kalamayacaklarını iletiyorlar ve bizde ilan fiyatlarını yükseltmemizi isteniyor. Bizim burada fiyatları yükseltme gibi bir durumumuz yok. Basın ilan kurumu bize vermiş olduğu ilanları onların belirlediği fiyatla ilerliyoruz” İfadelerini kullandı. BASKI İÇİN HAMMADDE BULUNAMIYOR! Ham madde bulmaları konusunda zorluk çektiğini söyleyen Perihan, sözlerini şöyle tamamladı: “Bizim sektörü biraz daha fazla etkilendi bu döviz kurunda. Ham madde, kâğıt, kalıp ve kimyasal maddeler yok. Olan malzemelerde ithalatçı firma satmıyor. Kurun son günlerde düşüşe geçmesi bize halen yansımadı. Piyasada şuan bir belirsizlik hakim durumda. Bunun ne zaman düzeleceği, ne kadar gerileyeceği belli değil. Yerel gazeteler olarak bizlerde sürekli bir istişare içindeyiz. Gazeteler adına zorlu bir süreç içindeyiz. Bu alınan tedbirler umarım daha iyiye giderek ve kalıcı olmasını temenni ederim” BİŞAR ULUTAŞ: İKİ YILDA BİR OLAN ZAMLAR HER AY YAPILIR OLDU Bölge gazetesi sorumlu Yazı İşleri Müdürü Bişar Ulutaş, “Döviz kuru birçok esnafı etkilediği gibi yerel basını da çok etkiledi. Bizim kâğıt, kalıp, malzeme giderlerimiz var. Bu malzemeler arasında kağıt dışında boyasından, solvent, CTP’sine gibi giderler de giriyor. Bunların hepsi kur ile alınan malzemelerdir. Bu saydığım malzemenin tamamına iki yılda bir zam gelirken şu an hemen hemen her ay gelmeye başladı. Bu yılı örnek vereyim Ocak 2021’de ödediğimiz fiyatla ile içerisinde bulunduğumuz aralık ayı fiyatlarında ciddi artışlar var. Bizim en önemli giderlerimizden biri kâğıt diğeri ise kalıptır. Bu yılın başında benim kâğıda ödediğim para toplamda 1500 liraydı. Şimdi kâğıda ödediğim para ise 4500’ü geçti yani yüzde 200’e yakın bir fark var. Bize matbaa olmadığı için baskı parasına da otomatik olarak zam geliyor. Her gazetede en az 6 insan çalışıyor. Ocak’ta harcadığımız bir fiyat Şubat’ta aynı fiyat olmuyordu. Özellikle bu yıl 2021 gerçekten çok sıkıntılı geçti” Şeklinde konuştu. “DENETİMLER ARTMALI” Birçok işyeri 1 yıl önce aldığı ürüne döviz kurunu bahane ederek aylık zamlar yaptığını dille getiren Ulutaş, şunları kaydetti: “Adamın Van’da kocaman mağazası var bir yıl önce aldığı ürünler var bakıyor döviz arttıysa fiyatını arttırıyor ve bu stokçuluğun başka bir sürümüdür. 1 buçuk yıl önce aldığın ürüne durup dururken zam yapıyor. Vatandaşlarımızın da bu konuda daha dikkatli davranmasını istiyoruz. Son günlerde olan periyoda baktığımızda Cumhurbaşkanının açıklamasından sonra dövizde büyük bir düşüş oldu. İnsanlar da yatırım aracı olarak eğer önümüzdeki süreçte Türk lirasına rağbet artarsa fiyatlarında biraz daha düşeceğini düşünüyorum. Bu süreçte denetimlerin daha fazla olmasını istiyoruz. Biz yerel gazetelerin en önemli gelir kaynağı basın ilan kurumu aracılığıyla bizlere verilen resmi ilanları gazetede yayımlamaktır. Resmi ilanalar gelmediği sürece birçok yerel gazete kapanmaya gider. ULUTAŞ, İHALE İLANLARINA DİKKAT ÇEKTİ “Maalesef bazı kurumlar en altından ihale ilanlarını dağıtıyor, doğrudan temin gösteriyorlar, fiyatları düşürüyorlar. Örneğin 300.000 liralık, 200.000 liralık malzeme alması gerekirken 4 parçada alıyor gazeteye ilan verme zorunluluğu ortadan kalkmış oluyor. Onlar olmasa yerel gazetelerin durumu yine iyi olur. Zaten geçmiş dönemlerde de yerel gazeteler çok büyük sıkıntı yaşadığı için birleşti. Örneğin Van’da Temmuz 2013 tarihinde 12 gazete birleşip 6 gazete oldu. Normalde Van’da günlük 12 yerel gazete vardı onlar 6 gazete oldu. Bizler de istiyoruz ki kurdaki bu artış fiyatları daha çok düşüşe gitsin. Nakliyede yaşanan sıkıntılar giderilsin kâğıt, kalıp bizim için çok önemli malzemelerin tedarikinde sıkıntı olmasın ve yerel gazeteler rahat bir nefes alsın istiyoruz. Umarım önümüzdeki süreçte döviz kurunda düşüş devam eder, Türk lirası değer kazanır” GÜÇLÜ: DIŞA BAĞIMLILIĞIMIZI AZALTMALIYIZ Van Olay Gazetesi Matbaa sorumlusu Alaattin Güçlü ise konuyla ilgili değerlendirmesinde: “Kâğıt fiyatları döviz artışıyla beraber birinci derecede etkilenen matbaacılar oldu. Kağıt fiyatlarında olan yükselmelerden dolayı işlerimiz yüzde 70 kadar geriledi. Müşterilerimize uzun vadeli iş alamıyoruz. Bir ay içerisinde 25 lira olan kağıt 75 lira ya kadar yükseldi. Bu nedenle zarar ettiğimizden sürekli kısa vadeli işi almak zorunda kalıyoruz. Sorun sadece kağıtta da bitmiyor, kimyasal boya, kalıp, toner, aydınger gibi malzemelerde aynı şekilde ciddi bir yükselme oldu. Ham maddelerimiz ithal olduğu için döviz kuru ile hareket ediyoruz. Şu an yaşanan döviz kurundaki düşüş aynı şekilde devam ederse matbaa da rahat bir nefes alır. Bu nedenle bizlerde bu düşüşün devam etmesini istiyoruz” şeklinde konuştu.