Kahire'deki yerel mahkeme Mısır'ın devrim Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi hakkında casusluk davasında verilen idam cezası ile ilgili nihai kararını açıklamayı erteledi. Son dakika bilgisine göre, nihai karar 16 Haziran'da açıklanacak.
Mısır mahkemesi, "hapishaneler baskını" ve "casusluk" davalarında, idam konusunda görüş için dosyaları müftülüğe gönderilen seçilmiş cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ile 121 kişi hakkındaki kararın açıklanmasını, 16 Haziran'a erteledi.
DAVA SÜRECİ NASIL GELİŞTİ?
Mısır'da mahkeme, "hapishaneler baskını" davası kapsamında, darbeyle görevinden uzaklaştırılan seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ve Dünya Müslüman Alimler Birliği Başkanı Yusuf el-Karadavi'nin de aralarında bulunduğu 106 kişinin dosyasını, haklarındaki idam kararıyla ilgili görüş alınması için müftülüğe göndermişti.
Mısır yasalarına göre, idam dosyaları karara bağlanmadan önce devlet müftüsüne sevk ediliyor. Müftünün bağlayıcı olmayan görüşü alındıktan sonra mahkeme nihai kararını veriyor.
Kahire'deki mahkeme, söz konusu dava dosyasını, sanıklar haklarındaki idam kararıyla ilgili görüş alınması için müftülüğe gönderdi. Mısır'da idam kararlarına ilişkin son sözü, en yüksek dini makam olan müftülük söylüyor.
Mahkeme Başkanı Şaban Şami, müftülüğün görüşü alındıktan sonra kesinleşecek kararı 2 Haziran'da açıklayacağını duyurmuştu.
ÖLENLER HAKKINDA DA İDAM KARARI
Gazze'deki İçişleri Bakanlığından alınan bilgiye göre, sanık listesinde bulunan İzzeddin Kassam Tugayları'nın önde gelen liderlerinden Raid el-Attar, 21 Ağustos 2014'te İsrail'in düzenlediği saldırıda hayatını kaybetti. İslami Cihad Hareketi mensubu Hüssam es-Sanii, yine İsrail'in Gazze'ye düzenlediği saldırılar sırasında 27 Aralık 2008'de öldü. Kassam Tugayları komutanı Teysir Ebu Senime 8 Nisan 2011'de, Muhammed Semir Ebu Lübde 2005'te, Muhammed Halil Ebu Şaviş ise 2007'de, davaya konu olan olaylardan yıllar önce hayatını kaybetti.
"Hapishaneler baskını" davasında yargılanan sanık listesinde isimleri yer alan 75 Filistinliden Hasan Selame ise 1996'dan bu yana müebbet hapis cezasıyla İsrail cezaevinde bulunuyor.
MISIR TARİHİNDE BİR İLK
Mursi hakkında verilen idam kararının kesinleşmesi halinde bu Mısır tarihinde bir ilk olacak.
Mısır başsavcısı Hişam Bereket'in "Mısır tarihindeki en büyük casusluk davası" şeklinde nitelendirdiği "casusluk" davasının ilk duruşması, Şubat 2014'te yapılmıştı. Cumhurbaşkanı Mursi'nin yanı sıra 34 sanığın yargılandığı dava kapsamında bugüne kadar 33 duruşma gerçekleştirildi.
Bereket tarafından "Ülkede görülen en tehlikeli terör suçu" olarak nitelendirilen ve ilk duruşması Ocak 2014'te başlayan "Hapishaneler baskını" davası kapsamında ise 34 duruşma yapıldı.
HAMAS VE HİZBULLAH LİDERLERİ DE KARAR KAPSAMINDA
131 sanığın yargılandığı "Hapishaneler baskını" davasında, Mursi'nin yanı sıra Müslüman Alimler Birliği Başkanı Yusuf el-Karadavi, İhvan Rehberlik Konseyi Başkanı Muhammed Bedii, Hürriyet ve Adalet Partisi (HAP) Genel Başkanı Saad el-Katatni ve İhvan'ın lider kadrosundan İsam el- Aryan'ın da aralarında bulunduğu 106 kişinin dosyası, idam kararıyla ilgili görüş alınması için müftülüğe gönderildi.
Dosyası idam talebiyle müftülüğe gönderilenler arasında ayrıca Hizbullah'ın önde gelen liderlerinden Sami Şihab ile İhab Mursi'nin yanı sıra Hamas yöneticilerinden Eymen Nevfel ile Muhammed el-Hadi bulunuyor.
İDAM MAHKUMU KIYAFETİ BİLTACİ'DE
Yargıç Şaban eş-Şami'nin iki davayla ilgili kararları açıkladığı kısa duruşma sırasında, cam kafes arkasında tutulan sanıklardan protesto sesleri işitildi. Sanıkların, darbe karşıtı direnişin sembolü haline gelen "Rabia işareti" yaptıkları görüldü. Bu esnada, yargılandığı bir davada daha önce hakkında idam kararı verilen ve Mısır'daki teamül doğrultusunda duruşma salonuna kırmızı mahkum kıyafetiyle getirilen Bedii'nin, yargıç Şami'nin Biltaci hakkında da idam kararı talep edildiğini açıklamasının ardından üzerindeki kıyafeti çıkarıp Biltaci'ye giydirmesi dikkati çekti.
Mahkeme, Mursi ve 34 kişinin yargılandığı kamuoyunda "Casusluk" olarak bilinen davada ise aralarında Biltaci ve İhvan Rehberlik Konseyi Başkan Yardımcısı Hayrat Şatır ile oğlu el-Hasan'ın yanı sıra Sündüs İsam isimli bir kadının bulunduğu 16 sanığın dosyalarını müftüye sevk etti.
İki davada toplam 166 sanıktan 104'ünü gıyaben yargılandı. "Firari" sanıkların 73'ünün Filistinli olduğu kaydediliyor.
HAPİSHANELER BASKINI
Mısır'da "Vadi'n-Natrun Hapishanesi Olayı" olarak da bilinen "hapishaneler baskını" davasında, 106'sı firari ve 25'i tutuklu 131 sanık, 25 Ocak 2011'de Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in devrilmesiyle sonuçlanan halk ayaklanmasında, "11 hapishane ve karakola saldırarak, üç subayı kaçırmakla" suçlanıyor.
İlk duruşması 28 Ocak 2014'te görülen davada, Mursi ve diğer sanıkların Ocak 2011'deki devrim sırasında "Gazze'den sızan yüzlerce kişi tarafından birçok hapishaneye baskın düzenlenmesinin ardından Vadi'n-Natrun Hapishanesi'nden kaçtığı" iddia ediliyor
CASUSLUK DAVASI
"Casusluk Davası"nda ise devrimin ardından Cumhurbaşkanı seçilen Mursi ve 35 kişi, "Devletin çıkarlarına zarar vermek amacıyla Hamas, Lübnan'daki Hizbullah örgütü, İran Devrim Muhafızları'yla suç amaçlı iş birliği ve casusluk yaptıkları" öne sürülüyor.
Sanıklar ayrıca Mısır Bakanlar Kurulu'nun Aralık 2013'teki İhvan'ı "terör örgütü" olarak ilan etme kararına binaen "terör örgütüne mensup olmakla" suçlanıyor. Bu davadaki 36 sanıktan 22'si tutuklu, 14'ü ise gıyaben yargılanıyor.
ŞİDDETE TEŞVİK SUÇLAMASIYLA HAPİS CEZASI ALMIŞLARDI
Mursi ve beraberinde 12 sanık, kamuoyunda "İttihadiyye olayları" adıyla bilinen, "5 Aralık 2012'de Cumhurbaşkanlığı Sarayı önünde protestocuların ölümüyle sonuçlanan şiddet olaylarını teşvik" suçlamasıyla açılan davanın 21 Nisan'da görülen duruşmasında, 20'şer yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
MUHAMMED MURSİ KİMDİR?
Muhammed Mursi, 8 Ağustos 1951 tarihinde, Mısır'ın kuzeyindeki Şarkiye iline bağlı Eladva köyünde doğdu. Beş kardeşin en büyüğü olan Muhammed Mursi ilk eğitimini orada aldı. Babası çiftçi annesi ise ev hanımıydı. Mühendislik lisansını Kahire Üniversitesi'nde aldı (1975 ve 1978). Mühendislik doktorasını Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde tamamladı (1982). Northridge Kaliforniya Eyalet Üniversitesi'nde yardımcı doçent oldu (1982-1985). Ardından eğitim vermek için Mısır'daki Zagazig Üniversitesi'ne geldi.
İdeolojik bakımdan yakın olduğu Müslüman Kardeşler hareketi içerisinde siyasete atıldı. Mursi 2000 ve 2005 yılları arasında milletvekili oldu. Müslüman Kardeşler'in yasal olarak seçime katılmaları mümkün olmadığından parlamentoya bağımsız siyasetçi olarak girdi. Tam 5 yıl Mısır Halk Meclisi üyeliği yaptı. 2011 Mısır Devrimi'ne muhalif bir lider olarak destek verdi ve 30 Nisan 2011 tarihinde Müslüman Kardeşler'in kurduğu, Özgürlük ve Adalet Partisi'nin başkanı seçildi.
2012 Mısır cumhurbaşkanlığı seçimleri'nde Müslüman Kardeşler'in aday gösterdiği Hayrat Şatır'ın adaylığı düşünce, yerine Muhammed Mursi seçildi. Yoğun seçim kampanyası yürüttü. İlk turda %25.5 oy aldı ve ikinci tura girmeye hak kazandı. İkinci turda da %51.73 oy alarak, 5. cumhurbaşkanı oldu.
2012–13 Mısır protestoları adıyla bilinen, 3 Temmuz 2013 tarihinde yapılan büyük gösteriler sonucu Mısır ordusu askeri bir müdahale ile yönetime el koydu. Mursi ise darbeyi kabul etmediğini açıkladı ve yandaşlarına direnmelerini söyledi. Muhammed Mursi'nin gözaltına alındığı, ev hapsinde tutulacağı bildirildi.
Mısır'ın Devrim Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, devlet sırlarınıbaşkalarına taşıdığı gerekçesiyle idama mahkum edildi.
