ŞEHRİVAN HABER: HAMİT KARAKUŞ- Dünya’da hızla yayılan Koronavirüs Salgını (COVID-19) sonrası Türkiye’de vaka sayısının artışıyla birlikte Sağlık Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı tarafından alınan tedbirler alınmaya başlandı. Ekonomiye de doğrudan etki edecek tedbirler sonrası bir taraftan da olayın ekonomik yansımaları konuşulurken Van Ticaret ve Sanayi Odası (Van TSO), Van Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (VAN ESOB) ile Van Organize Sanayi Bölgesi (Van OSB) alınan tedbirler kapsamında ekonomide yaşanacak sorunlara dikkat çekerek, ekonomiyle ilgili gerekli adımların ivedilikle atılmasını istedi. Dünya’da hızla yayılan Koronavirüs Hastalığı’nın (COVID-19) Türkiye’de ilk vakaların ortaya çıkmasının ardından ülkede hem sosyal hayatı hem de ekonomik hayatı olumsuz etkiledi. Dünya ekonomileri çökerken dünyanın süper güçlerinin bile borsaları çöktü. Sağlık kadar dünya ekonomisini de alt üst eden salgın sonrası alınan tedbirler ise bu ekonomik sıkıntıları daha da artırdı. Türkiye’de de vaka görülmesinden sonra İçişleri Bakanlığı tarafından 81 ile gönderilen ek genelge ile ‘Umuma Açık İstirahat’ ve ‘Eğlence Yerleri’nin kapatılması kararı çıkardı. Önceki gece alınan karar ile birçok merkez bir sonraki emre kadar kapalı kalma kararı alınırken ekonomi dinamiklerinden de tedbirler sonrası çağrılar gelmeye başladı. Henüz günlük yaşamın tam anlamıyla durma noktasına gelmediği ve birçok kurum/kuruluşun çalışmaya devam ettiği süreçte mevcut tedbirlerin bile esnaf, tüccarı zor durumda bırakacağından endişe eden kesimler bazı önerilerde bulundu. Salgının ekonomideki olumsuz etkilerin minimize edilmesi yönünde Van Ticaret ve Sanayi Odası (Van TSO), Van Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (VAN ESOB) ile Van Organize Sanayi Bölgesi (Van OSB) hükümetten ekonomik destek paketi açıklamasını talep etti. TAKVA: BAZI ÜLKELERDE TİCARET DURMA NOKTASI GELDİ Konuyla ilgili çağrıyı yapan en önemli kuruluş Van Ticaret ve Sanayi Odası (Van TSO) oldu. Günlerdir salgının ekonomik etkileri üzerine sürekli çağrılar yapan Van TSO adına değerlendirmelerde bulunan Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva, Dünya genelinde yaşanan ve ekonomide yavaşlamaya yol açan koronavirüs salgını nedeniyle ekonomik daralma meydana geldiğini kaydetti. Takva, Koronavirüsün dünya çapında yaygınlaşmasıyla birlikte birçok ülke içine kapanmaya başlamış, bazı ülkeler olağanüstü hal ilan etmiş, seyahat engelleri uygulanmaya, konferans, panel, toplantı ve tatil rezervasyonları iptal edilmeye başlanmış, finans piyasaları sert düşüşler yaşamış, ülkeler arası ticaret azalmış hatta bazı ülkelerle yapılan ticaret durma noktasına geldiğini ifade etti. TAKVA: 17 MİLYAR DOLARLIK TİCARET TEHLİKEYE GİRMİŞTİR Takva, salgının Çin, İran ve İtalya’da ciddi sayıda ölümlere yol açtığını hatırlatarak, Türkiye’de az sayıda vaka tespit edilmiş olmakla birlikte, devlet tarafından önemli ve yerinde tedbirler alınmaya başlandığını ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü: “Bölgemizi yakından ilgilendiren İran ve Irak sınırının kapatılması ile Türkiye için yaklaşık 17 milyar dolarlık ticaret tehlikeye girmiştir. Gümrük kapılarındaki geçişlerin durdurulmasının ardından birçok firma hâlihazırda komşu ülkelerle olan ticari ilişkilerinde verilen satış veya alım taahhütlerini ve temrinlerini yerine getiremeyecek duruma gelmiştir” dedi. TAKVA, TEDBİRLERE DEĞİNDİ Takva, alınan tedbirleri anımsatarak şunları ifade etti: “İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan genelge kapsamında 81 ilde, tiyatro, sinema, gösteri merkezi, konser salonu, nişan/düğün salonu, çalgılı/müzikli lokanta/kafe, gazino, birahane, taverna, kahvehane, kıraathane, kafeterya, kır bahçesi, nargile salonu, nargile kafe, internet salonu, internet kafe, her türlü oyun salonları, her türlü kapalı çocuk oyun alanları (AVM ve lokanta içindekiler dahil), çay bahçesi, dernek lokalleri, lunapark, yüzme havuzu, hamam, sauna, kaplıca, masaj salonu, SPA ve spor merkezlerinin faaliyetleri geçici bir süreliğine durdurulmuştur” diye belirtti. TAKVA: EKONOMİK ÇÖKÜNTÜ YAŞANMAMASI ADINA DESTEK PAKETİ AÇIKLANMALIDIR Türkiye’de alınan tedbirler kapsamında yurt genelinde birçok sektörde satışların ve tahsilatların yavaşlaması nedeniyle zincirleme bir nakit darlığının doğmasının da olasılık haline geldiğine dikkat çeken Takva, yaşanan krizin ekonomik bir çöküntü yaratmaması adına geniş kapsamlı bir destek paketinin devreye sokulması gerektiğini ifade ederek şunları belirtti: “Yurt genelinde birçok sektörde satışların ve tahsilatların yavaşlaması nedeniyle zincirleme bir nakit darlığının doğması da olasılık haline gelmiştir. Bu çerçevede şirketlerin birbirlerine olan borçlarını ödeyememeleri söz konusu olabileceği gibi devlete ödenmesi gereken vergilerin de ödenmemesi söz konusu olabilecektir. Sürecin devamı halinde işten çıkarmalarla karşı karşıya kalınacağı gibi, işletmeler kirasını, vergi ve SGK ödemelerini ödeyemeyecek duruma gelebilecektir. Dolayısıyla salgın hastalık yaşamın tüm katmanlarını etkileyecektir. Özellikle Van gibi ekonomisi daha çok hizmet sektörüne dayanan kentlerde ekonomik sıkıntılar daha çok baş gösterecektir. Yaşanan krizin ekonomik bir çöküntü yaratmaması için vergi ödemelerinden, borç ertelemelerine ve yeni kaynak imkânına kadar geniş kapsamlı bir destek paketinin devreye sokulması gerekmektedir” dedi. TAKVA: ELİMİZDEN GELEN ÇABAYI GÖSTERECEĞİZ Takva, salgın hastalığın mücbir sebep olarak sayılması gerektiğini ve hastalıktan etkilenen bölge, sektör veya mükellefler için mücbir sebep hali ilan edilmesini gerektiğini vurgulayarak, vergi, SGK primleri ve krediler için faizsiz erteleme imkânı sağlanması gerektiğini söyledi. Takva, “Zorlu bir süreçten geçtiğimiz bu dönemde üyelerimizin faaliyetlerini kolaylaştıracak en iyi hizmeti sunmak amacıyla Van Ticaret ve Sanayi Odası olarak üzerimize düşen sorumluluk doğrultusunda elimizden gelen çabayı göstereceğiz. Van Ticaret ve Sanayi Odası olarak nisan ayının sonuna kadar oda üyelerimizin talepleri doğrultusunda oda kayıt belgesi ve faaliyet belgesini ücretsiz olarak, yine talepleri doğrultusunda tüm tescil işlemlerini üyelerimizin belirtecekleri adreste yapacağımızı odaya gelmelerine gerek olmayacağını bildirmek isteriz” diye belirtti “BU GÜNLERİ DE AŞACAĞIMIZA GÖNÜLDEN İNANIYORUZ” Son olarak Takva, şu ifadelere yer verdi: “Hep birlikte her zamankinden daha da çok çalışarak, omuz omuza vererek, devletimizin etkin önlemleri ve desteğiyle bu günleri de aşacağımıza gönülden inanıyor; salgının ülkemizde tek bir can kaybına dahi mahal vermeden etkisini yitirmesini temenni ederiz” şeklinde konuştu. BERGE: ESNAFIMIZ FEDAKARLIK YAPACAKTIR İçişleri Bakanlığı’nın Türkiye’yi tehdit eden koronavirüse karşı aldığı tedbirleri değerlendiren Van Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (VAN ESOB) Yönetim Kurulu Başkanı İsa Berge, önemli değerlendirmelere bulunarak esnafın fedakârlık yapmaya devam edeceğini ifade etti. Alınan son kararla birlikte eğlence, kafe, internet kafe, kahvehane, kıraathane, kafeterya, kır bahçesi, düğün salonu, çay bahçesi, hamam ve spor merkezleri gibi birçok sektördeki esnafın faaliyetini durduracağını Berge, “Bizler her zaman olduğu gibi bu zor zamanlarda da devletimizin ve milletimizin yanında duracağız. Ahi Evran geleneğinden gelen esnaflar olarak, milletimiz için gereken tüm fedakarlığı göstereceğiz” dedi. DEVLET DESTEĞİNİ SUNMALI Öte yandan devletin de birtakım destekler sunması gerektiğini vurgulayan Berge, “Salgın süresince esnaf çekleri ileriki tarihlere ertelenmeli vergiler, SSK ve BAĞKUR primleri ertelenmeli, KOSGEB üzerinden esnafımıza faizsiz kredi verilmeli. Esnaf ve sanatkarımızın elektrik, doğalgaz, su ve internet gibi borçları da ertelenmelidir” şeklinde konuştu. İşyeri sahiplerine çağrıda bulunan Berge, “Ekonomik olarak zorda kalan esnafımıza işyeri sahiplerinin de fedakârlık göstermesini rica ediyoruz. Çünkü zaten işleri durma noktasına gelen esnafımızın kapalı kaldığı sürede kirasını ödeyemeyecektir. Bu noktada işyeri sahiplerinden kira talebinde bulunmamalarını rica ediyoruz” ifadelerini kullandı. ASLAN: ÜLKEMİZ CİDDİ ÖNLEMLER ALDI Van Organize Sanayi Bölgesi (Van OSB) Yönetim Kurulu Başkanı Memet Aslan, Dünya’nın küresel bir salgınla karşı karşıya kaldığını ve küresel olarak yayılan salgınla ilgili tedbirlerin zamanın da alınmadığına dikkat çekti. Ülke ve vatandaş olarak duyarlı bir şekilde davranılması gerektiğini ve sürecin takip edilerek, alınan önlemlere riayet edilmesinin önemine değinen Aslan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ülkemiz de salgının hızla yayılması halinde hem sosyal hayatı hem de ekonomik hayatı olumsuz etkileyecektir. Öncellikle alınan önlemleri doğru, yerinde buluyor ve destekliyoruz. Ancak kapanan iş yerleriyle alakalı olarak; kapanan iş yerleri kiracı konumun da yer alıyor, burada personel istihdam ediliyor, süreç içerisinde personel çıkarmakta doğru olmaz. Dolasıyla ekonomi de kötü giden bir gidişat var. Personelin işten çıkartılması ve diğer olumsuz nedenler ikinci bir krize neden olacaktır. Bu konuda devletimizden ve hükümetimizden bu süreçte geçici süre kapanan iş yerleriyle ilgili ekonomik paket çalışması yürütmesini talep ediyoruz” diye belirtti. ASLAN: HÜKÜMETTEN DESTEK BEKLİYORUZ Aslan, son olarak sözlerini şöyle sürdürdü: “Ekonomik paket çalışması kapsamında; istihdam edilen personellerin ücretlerinin bir kısmının devlet tarafından ödenmesi, sigorta primlerinin tamamen devlet tarafından karşılanması en büyük talebimizdir. Özellikle SGK primleri devlet tarafından ödenmesi gerekmektedir. Kira, vergilerin ötelenmesi ve diğer istihdam konusunda devletimiz ve hükümetimizden bir destek bekliyoruz. Süreç sonrası reel sektörün birçok kolu, ihracat, hizmet ve turizm sektörü ciddi bir sıkıntıyla karşı karşıya kalmaktadır. Burada hepimiz bir araya gelerek bunların üstesinden gelmemiz gerekmektedir. Ayrıca işletmelerimiz süreç sonrası hükümetten bir diğer talebimiz uzun vadeli sıfır faizli işletme kredisi desteğinin verilmesi en büyük temennimiz, arzumuzdur. Bununla ilgili gerekli girişimlerde de bulunacağımızı buradan söylemek isterim” şeklinde konuştu.