Son zamanlarda büyük birle yapılanmaya giren Van’da, yerli yatırımcıların hareketliliği dikkat çekse de yabancı yatırımcı Van’ı daha çok tercih ediyor. Geçtiğimiz günlerde gazetemize de manşet olan dünyanın 1268’inci zengini Hamdi Ulukaya bile bu topraklardaki potansiyelin farkına varıp Van’da gücüne güç katarken Vanlı yatırımcılar hala Van’a yatırım yapmakta çekimser davranıyor. Bu yatırımcılardan biri de uzun yıllardır Van’a gelmesi beklenen ve her yıl geleneksel olarak Van’da yatırım yapması beklenen dünyaca ünlü işadamı Fettah Tamince. Vanlı işadamı dün de rekor bir ihale ile İstanbul’daki Haliç Yat Limanı ve Kompleksi Projesi’ni alarak gün boyunca medyada adından söz ettirdi. Tamince’nin bu yatırımı ile yeniden gündeme gelen Van’a yatırım konusunda Tamince dışında akla gelen Vanlı birçok işadamı var. Bu işadamlarının kimisi Van’da yatırıma devam ederken kimisi de yatırım yapmak için gün sayıyor. Dün bir anda Türkiye’nin konuştuğu kişi haline gelen Vanlı işadamı Fettah Tamince’nin Haliç Yat Limanı ve Kompleksi Projesi’nin açık artırma ihalesinde verdiği 1 milyar 346 milyon dolarlık yatırım gündemde bomba etkisi yarattı. Rixos Oteller zinciri ile adını dünya çapında duyuran Tamince’nin bu yatırımdaki rekor teklifi adının unutulmayacak bir projede bir kez daha anılmasını sağladı. Tamince’nin ihaleye verdiği teklifin hemen ardından Türkiye medyası bir anda Tamince’yi konuşmaya başlarken, Vanlıları gözü ise bir kez daha Tamince ve onun gibi tanınan ve bilenen bölge insanının yine bu topraklarda yatırım yapmalarına çevrildi. Zira Tamince, yıllardır Van’da yatırım yapacağı konuşulmasına rağmen henüz bir yatırım yapmadı. VAN’IN DOKUNULMAMIŞ GÜZELLİĞİ ONLARI BEKLİYOR Özellikle 2011 yılındaki depremin ardından bir anda Türkiye’nin gözünü çevirdiği Van’da yeniden yapılanma ve devlet eliyle yapılan yatırımlar devam ederken, bir taraftan da yatırımcılar özel yatırımlar için Van’a yatırım için ikna edilmeye çalışılıyor. Deprem öncesinde yatırımların küçük çapta olduğu Van’da, hem Vanlı yatırımcı ufkunu genişletirken bir taraftan da yabancı yatırımcılar yatırıma davet edilmişti. Bu çalışmaların sonucu olarak da Organize Sanayi Bölgesi’ne bir anda talep patlaması olmuş. 2 etapla hizmet veren OSB bir anda 4 ve 5’inci etaplar için çalışmalara başlamıştı. Yine bu gelişmeler doğrultusunda OSB’nin önceki dönem başkanlığını yapan Sinan Hakan, sayısı 100’ü aşan yerli ve yabancı yatırımcının sırada beklediğini yazmıştı. KİM NE YAPTI? Depremden önce Van’a yatırım konusunda pek risk almayan birçok isim, Van’ı terk etmeyerek kendi topraklarında yaptığı yatırımlarla çokça konuşulmuştu. Depremin adeta Vanlı yatırımcılar için bile olduğu Van’da, Başta Gökçenay Group’un kurduğu Van Mermer Fabrikası olmak üzere çok çeşitli alanlarda üretim başlamış, Van bir anda üretim yapan iller arasında hızla basamak atlamaya başlamıştı. Gökçenay’ların üretim tesislerinin dışında OSB’de, tekerlek dönüşüm fabrikasından, inşaat malzemesi üreten şirketlere kadar bir çok yatırımcı kolları sıvadı. Bir çok yabancı firma Van’da alan taraması yapıp, bölgede potansiyelleri değerlendirmeye yönelik yatırımların izini sürerken bu arada şu firmalarda deprem sonrası yatırımlarla alışılmışın dışına çıktı: Esvan Kolonya daha önce Sanayi girişinde küçük bir yerde üretim yaparken, 3’üncü etapda modern fabrika kurdu. Dolphin Marka büyük bir fabrikada üretim yapmaya başladı. Ölmez Beton 2’inci etapta İtalya’dan gelen makinelerle suni granit üretmeye başladılar. Bu isimlerin de hedefinde Kuzey Irak’a yönelik ihracat hedefi var. Akdamar Plastik, As-Pa Fabrikası strafor ve mantolama malzemesi üretimine başladı. Bunlar alışılmışın dışına çıkan firmalardan sadece bazıları. Üstelik bunun dışında 40’ın üzerinde fabrikanın inşaatı devam ediyor ve Van’da üretim yapmaya hazırlanıyorlar. HAKAN: TAMİNCE’NİN VAN’A GELMESİ BÜYÜK BİR YOL AÇAR İşte tam bu anlamda başkanlığı geçtiğimiz günlerde yeni bir isim olan Necmettin Tok’a dönüyor ve edindiği tecrübelerden de yola çıkarak ondan konu hakkında bilgiler alıyoruz. Tamince’nin rekor yatırımını da hatırlattığımız Hakan, Tamince gibi isimlerin Van’a gelmesinin artık kaçınılmaz olduğunu, böylesi isimlerin Van’daki yatırımlarının yerli-yabancı diğer tüm yatırımcılar için büyük bir psikolojik teşfik olacağını belirtti. Hakan’ın yatırımını şart olarak gördüğü isimlerin başında gelen Tamince’nin Van’da yatırım yapması beklentileri ile ilgili fikirleri ise şu şekilde, “Tamince, sıradan bir sanayici değil. Beli bir cirosu olan ve dünyaya açılan, ekonomi lobisi ile ilişkisi bulunan bir insan. Büyük yatırımcıların Van’a yatırım yapması konusunda görünmek psikolojik duvarı yıkabilecek en iyi isim. Çünkü buranın insanıdır. Burada doğmuş ve buraya vefa borcu olan bir isim. Onun buraya yatıracağı paranın hiçbir önemi yok ama olayın psikolojik boyutu vardı. Bence yatırımın adı ve miktarı ne olursa olsun Van’a yatırım yapması gerekli ve teşvik edici olacak bir isim. Umarım bu yatırımlarından birini en kısa zamanda Van’a yapar.” GÖZLER AVM ZİNCİRİNE KATKI SUNACAK İSİMLERDE Van’ın el değmemiş turizme katkı sunabilecek güzellikleri için Tamince gibi isimlerin katkıları beklenirken bir taraftan da İran, Irak gibi komşu ülkelere sınırı bulunan Van’ın yabancı turistleri Van’da tutacak faaliyetleri artıracak ve bu isimlerin Van’da daha fazla vakit geçirmesini sağlayacak isimlerde. Bu atılımın da en önemli basamağı olarak görülen AVM’ler de Vanlı yatırımcının önemini kavradığı bir yatırım alanı haline dönüşmüşken bu anlamdaki boşluğun dolması için daha birçok yatırımın eklenmesi bekleniyor. Aydın Perihan AVM ile ilk büyük AVM’sine kavuşan Van’da City Van ve YTY İnşaatın şu anda çalışmalarını sürdürdüğü yeni bir AVM’nin açılması heyecanı beklenirken bu alanda işin uzmanı olan bir yatırımcının da şu günlerde Van’a gelmesi gündemde. Bu isim ise Ak Parti Van Milletvekili Burhan Kayatürk. Kendisi sadece siyaset arenasında boy göstermesine rağmen kardeşlerinin son yıllarda ticari alanda büyük başarılara imza attığı ve AVM ile giyim sektöründe artık marka haline geldiği bilinen Kayatürk ailesinin şu sıralar tıpkı Türkiye’nin diğer illerine yaptığı NCİTY adlı mağazalarını Van’da da inşa etmesi gündemde. Kuzey Irak pazarında kendine Kimlik mağazaları ile yer edinen Van’da da 2’inci mağazası ile piyasaya iyice ısınan Kayatürk’lerin, şu sıralar büyük bir heyecanlı beklenen AVM yatırımı yapıp yapmayacakları konusu ise yine Van için büyük bir önem teşkil ediyor. Zira 2 dev marka ile Türkiye’de adından söz ettirmeye başlayan bu iki şirketin başını çeken işadamlarının Van’da da bir yatırıma imza atması Van için teşvik edici diğer önemli konular arasında yer alıyor. İŞTE TAMİNCE’NİN ALDIĞI O İHALENİN DETAYLARI Van’a yatırım yapması beklenen Vanlı yatırımcılar cephesinde bu gelişmeler yaşanırken, dünkü ihalede ise şu gelişmeler yaşandı: Haliç Yat Limanı ve Kompleksi Projesi ihalesinde açık artırma yarım saati bulmadan tamamlandı. 21. turda Cengiz İnşaat ihaleden çekilirken, 1 milyar 346 milyon dolarla en yüksek teklifi veren Sembol - Ekopark İnşaat - Fine Otelcilik OGG galip geldi. Fine Otelcilik, ünlü işadamı Fettah Tamince'nin sahibi olduğu Rixos Otelleri'nin iştiraki. Fettah Tamince ihale bitiminde soruları yanıtlarken, Haliç'e 1 milyar liralık yatırım yapacaklarını söyledi. Haliç Yat Limanı ve Kompleksi Projesi ihalesinin galiba 1 milyar 346 milyon dolarla Rixos Otelleri oldu. Osmanlı İmparatorluğu'ndan kalma Haliç Tersaneler bölgesine yapılacak dev ihalede yarış yarım saate yakın kıyasıya devam etti. İhaleye Sembol - Ekopark İnşaat - Fine Otelcilik OGG ve Cengiz - Taca - Galeri İnşaat teklif vermişti. Rixos Otelleri'nin iştiraki Fine Otelcilik başlangıçta 1 milyar 136 milyon dolar teklif verdi. Cengiz İnşaat ise 862 milyon 600 bin dolarla başladı, hemen ardından 1 milyar 138 milyon dolara çıkardı. İkinci turda teklifler 1 milyar 150 milyon dolara çıktı. Hızla artan teklifler 6. turda 1.2 milyar doları buldu. 16. tursa ise 1,3 milyar dolara çıktı. 1'er milyon dolar birden artırılan teklifler 16. turda 1 milyar 301 milyon doları bulmuşken 10. dakikada ilk molayı Sembol İnşaat aldı. İkinci mola da 20. turda Cengiz İnşaat'tan geldi. Teklif en son 1 milyar 345 milyon dolara çıktı. Ancak ikinci moladan sonra Cengiz İnşaat çekildiğini açıkladı. İhale 1 milyar 346 milyon dolar artı KDV ile Sembol - Ekopark İnşaat - Fine Otelcilik OGG'de kaldı. Fine Otelcilik, ünlü işadamı Fettah Tamince'nin sahibi olduğu Rixos Otelleri'nin iştiraki. RİXOS 1 MİLYAR LİRA DA YATIRIM YAPACAK İhaleye katılan Fettah Tamince yıllardır atıl kalan İstanbul'un en değerli bölgelerinden biri olan Haliç'i turizme kazandıracaklarını söyledi. Tamince, projeye 1 milyar liralık yatırım yapacaklarını açıkladı. Fettah Tamince, ihalede çıkan rakamın beklentilerinin üzerinde geldiğini belirterek, yine de altından kalkabileceklerini ifade etti. Haliçport için yapılacak açık artırmada, Sembol İnşaat'ın liderliğini yaptığı ortak girişim grubu ile Cengiz İnşaat'ın liderliğini yaptığı ortak girişim grubu mücadele etti. Sembol İnşaat, Rixos otellerinin sahibi Fettah Tamince'nin şirketi. Cengiz İnşaat ise mayıs ayında yapılan 3. Havalimanı ihalesini kazanan ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 'Çılgın Türkler' diye tanımladığı konsorsiyumun ortağı. PROJEDE NELER VAR? Proje, 4 yılı inşaat, 45 yılı işletme süresi olmak üzere 49 yıllığına Yap-İşlet-Devret modeliyle gerçekleştirilecek. Proje kapsamında her biri 70 yat kapasiteli iki yat limanı, her biri 400 oda kapasiteli 5 yıldızlı iki otel, dükkanlar, restoranlar, kongre ve kültür merkezleri, sinema ve eğlence tesisleri, bin kişilik cami ve otopark yapılacak.Yorum: Ömer Aytaç AYKAÇ