Van İpekyolu Belediyesi Temmuz ayı Meclis toplantısının ikinci gününde önemli bir karara imza atıldı. Meclis toplantısına İpekyolu Belediye Eş Başkanları Aygül Bidav ve Veysel Keser, BDP’li ve AK Parti’li meclis üyeleri hazır bulundu. Gündem maddelerine geçen meclis ilk olarak ‘İpekyolu Belediye Eş Başkanlık çalışma yönetmenliği’ okundu. Okunan yönetmenliğini ardında, İpekyolu ilçe seçmeninin 60 bin 187 oyunu alarak Eş başkanlığa seçilen Aygül Bidav ve Veysel Keser’in iş yönetmenlik oy birliğiyle kabul edildi.Eş başkalık yönetmenliği, hem evrensel hukuk, hem Avrupa Hukuku, hem de son demokratikleşme paketinde siyasi partilere tanınan haklar göz önünde bulundurularak hazırlanmıştı. Evrensel bölgesel ve ulusal gelişmelere bağlı olarak gerek 5216 sayılı Büyükşehir Kanunu, gerekse 5393 sayılı Belediye Kanunun’nun ilgili maddelerinin hukuki gerekçelerinden hareketle hazırlanan bu yönetmenlik, “idari ve mali özerkliğe sahip olmayan belediyeleri ve yerel yönetimleri daha katılımcı, daha demokratik, şeffaf ve hesap verebilir kılacağından ülkenin de demokratikleşmesinde önemli rol oynayacaktır” ibaresine dayanılarak hazırlanmıştır.Türkiye’nin de imzaladığı Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nın 6. Maddesinin 1. Fıkrası yerel yönetimlere kendi iç örgütlenmelerine özerklik tanıya bilir. Bu yönetmenlik, Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartının genel ilkelerine, 2 Mart 2014 tarihli siyasi partilerde genel başkanların hak ve yetkilerine sahip olmak üzere kabul edilen eş genel başkanlıkla ilgili kanuna, 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 11. Maddesinin son fıkrası, 15.maddesinin (a.b) fıkrası ve 18. Maddesinin (m) fıkrası, 38.maddesi, 42. ve 48. Maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır. Meclis onayından geçen İpekyolu Belediye Eş Başkanları çalışma yönetmenliği şöyle:İPEKYOLU BELEDİYE EŞ BAŞKANLARI ÇALIŞMA YÖNETMELİĞİBüyükşehir Belediye Kanunu’nun 21. Maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 48 maddesi; “Beldenin nüfusu, fiziki ve coğrafi yapısı, ekonomik, sosyal ve kültürel özellikleri ile gelişme potansiyeli dikkate alınarak norm kadro ilke ve standartlarına uygun olarak gerektiğinde sağlık, itfaiye, imar, insan kaynakları, hukuk işleri ve ihtiyaca göre diğer birimler oluşturabilir. Bu birimlerin kurulması, kaldırılması veya birleştirilmesi belediye meclisinin kararıyla olur” der.Keza Türkiye’nin de imzaladığı Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nın 6. Maddesinin 1. Fıkrası yerel yönetimlere kendi iç örgütlenmelerine özerklik tanıyan içeriktedir. Türkiye’nin şerh koyduğu bir fıkradır. Dünyanın Adem-i Merkeziyetçi yönetimlere evirildiği bu süreçte, Türkiye’nin imzaladığı Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartında ki çekinceleri kaldırması halinde iç hukukun uluslararası hukuku esas alarak kendisini yeniden şekillendirmesi mümkündür.Kaldı ki, 2 Mart 2014 tarihinde Resmi gazetede yayımlanan son demokratikleşme paketinin 2. Maddesi, “Siyasi partiler tüzüklerinde yer almak ve iki kişiden fazla olmamak kaydıyla eş genel başkanlık sistemini uygulayabilirler. Eş Genel Başkanlar bu kanunda genel başkan için öngörülen hükümlere tabidir” der.Siyasi partiler demokratik siyasetin olmazsa olmazlarıdır. Siyasi Partiler, siyasetin üretilmesi ve yürütülmesinin vazgeçilmezler ise seçim ve siyasi partiler kanunu başta olmak üzere, siyasi ve idari tüzel kimliğine sahip tüm kurum ve organların kanun ve yönetmenlikleri bu yeni demokratikleşme paketinde kabul edilen ilgili maddesi göz önünde bulundurularak yeniden çerçevelenmelidir. İş bu yönetmenlik, hem evrensel hukuk, hem Avrupa Hukuku, Hem de son demokratikleşme paketinde siyasi partilere tanınan haklar göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır. Evrensel, bölgesel ve ulusal gelişmeler ışığında, gerek 5216 sayılı Büyükşehir Kanunu, gerekse 5393 sayılı Belediye Kanunun’ nun ilgili maddelerinin hukuki gerekçelerinden hareketle hazırlanan bu yönetmenlik idari ve mali özerkliğe sahip olmayan belediyeleri ve yerel yönetimleri daha katılımcı, daha demokratik, daha şeffaf ve hesap verebilir kılacağından ülkenin de demokratikleşmesinde önemli bir işlev görecektir.AMAÇMadde 1- Bu Yönetmenliğin amacı; Geleneksel temsil yönteminin yeterli olmadığı, daha demokratik bir kamu yönetimi için yönetim ve hizmet sunumunda açıklık, katılımcılık, sorumluluk, paylaşım ve hesap verebilirlik ilkelerinin hayata geçirilmesidir. Bu ilkelerin aynı zamanda etkin bir kamu yönetiminin zorunlu unsurları arasında olduğu bilinmektedir.Merkezi idare ile mahallî idareler arasındaki ilişkilerden söz edildiğinde, yetki ve kaynakların bölüşümü ile özerklik ve idarî vesayet akla gelen ilk konulardır. Kamu yönetiminde gerçekleştirilen birçok değişim ve gelişime rağmen aynı çabalar mahallî idareler, dolayısıyla belediye yönetimleri konusunda gösterilememiş, bunun sonucunda bu idareler kendilerinden beklenen hizmetleri başarıyla yerine getirecek yeterli bir kurumsal yapıya kavuşturulamamışlardır.Belediyelerin belde halkının kendini yönettiği özerk kurumlar olmaktan ziyade bayındırlık, imar ve diğer kentsel hizmetleri karşılayan ve merkezî idareye tâbi kurumlar oldukları anlayışı bu kurumların iktidarın aşırı vesayeti ve kontrolü altında tutulmalarına neden olmuştur. İdari vesayet, belediyelerin organları, teşkilâtı, personeli, işlemleri ve bütçesi dâhil olmak üzere pek çok alanı kapsar duruma gelmiştir. Yerel nitelikli kamu hizmetlerinin sunumunda hizmetlerden yararlananların memnuniyetini artırmak, hukuka uygunluğu, etkinliği ve verimliliği sağlamak için yurttaş taleplerini temel alan bir anlayışı yönetime hâkim kılmak gerekmektedir. Sonuca, yani çıktılara odaklanan bir yönetimde hesap verebilirliği, açıklığı, saydamlığı, katılımı, paylaşımcılığı, öngörülebilirliği kapsayan mekanizmalara ihtiyaç bulunmaktadır. İhtiyaç duyulan bu mekanizmalardan biri de eşbaşkanlık sistemidir. Bu yönetmenliğin amacı yukarıda belirtilen ilkelerin ışığında, belediye eşbaşkanları çalışma usul ve esaslarını düzenlemektir.KAPSAMMadde 2- Bu Yönetmenlik, belediye Eşbaşkanlarının çalışma usul ve esaslarını kapsar.Madde Gerekçesi; Barış ve Demokrasi Partisinin 2014 yerel seçim sürecinde deklare ettiği, Eşbaşkanlık sisteminin Barış ve Demokrasi Partisinin yerel seçimleri kazandığı yerel yönetimlerde Eşbaşkanlık sisteminin uygulanmasında birlikteliği sağlamaktır.DAYANAKMadde 3- Bu yönetmenlik, Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartının genel ilkelerine, 2 Mart 2014 tarihli siyasi partilerde genel başkanların hak ve yetkilerine sahip olmak üzere kabul edilen eşgenel başkanlıkla ilgili kanuna, 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 11. Maddesinin son fıkrası, 15.maddesinin (a,b) fıkrası ve 18. Maddesinin (m) fıkrası, 38.maddesi, 42. ve 48.Maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.TANIMLARMadde 4- Yönetmelikte geçen; Kanun: 5393 sayılı Belediye Kanunu, Meclis: Belediye meclisini Eş başkan: Belediyeyi yönetecek başkanları ifade eder.EŞ BAŞKAN TANIMIMadde 5- İlgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre seçilen Belediye Başkanı ile birlikte meclis üyesi olarak seçilen ve eş başkan olarak belirlenen kişilerdir. Belediyeyi yöneten eş başkanlardan her birini tanımlar.EŞ BAŞKANLARIN GÖREV VE YETKİLERİMadde 6- 5393 sayılı yasanın 38. Maddesinde belirtilen;a)Belediye teşkilâtının en üst amirleri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak.b)Belediyeyi stratejik plâna uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun bütçeyi, belediye faaliyetlerini ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak, Belediyeyi devlet dairelerinde ve törenlerde, davacı veya davalı olarak da yargıda temsil etmek veya vekil tayin etmek.c)Meclise ve encümene başkanlık etmek,d)Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek.e)Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek,f)Yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak.j)Meclis ve encümen kararlarını uygulamak.k)Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve encümenin yetkisi dışındaki aktarmalara onay vermek.l)Belediye personelini atamak.m) Belediye ve bağlı kuruluşları ile işletmelerini denetlemek.n) Belde halkının huzur, esenlik, sağlık ve mutluluğu için gereken önlemleri almak.o) Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak, engellilere yönelik hizmetleri yürütmek ve engelliler merkezini oluşturmak.p) Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak.r) Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen diğer görevleri yapmak ve yetkilen kullanmak.Eşbaşkanlar bu görev ve yetkilerini, kurum içi ve kurum dışı yazışmalarda çift imza ile kullanırlar. Ayrıca; Eşbaşkanlar kendi aralarında eşit olarak sorumlu oldukları hizmet birimlerini belirler ve bunu yazılı olarak ilgili hizmet birimlerine bildirirler.EŞ BAŞKANLARIN ÜCRETLERİMadde 7- Belediye Kanunun 39. Maddesinde belirlenen kriterler ölçüsünde belediye başkanı maaşını alır. Eşbaşkan olarak belirlenen meclis üyesine ise 49. Maddenin 7. Fıkrasında belirlenen usul ve esaslarca, tavan ücret üzerinden ödeme yapılır.BELEDİYE EŞ BAŞKAN VEKİLİMadde 8- Belediye Eş başkanların izin, hastalık veya başka bir sebeple görev başında bulunmadıkları hâllerde, bu süre içinde eş başkanların ortak olarak vekâlet verecekleri meclis üyesi belediyeye vekâlet eder.EŞ BAŞ KANLARIN MECLİS ÇALIŞMALARIMadde 9- Meclise, eş başkanlar birlikte başkanlık eder. Meclise başkanlık edecek eş başkanların bulunmadığı durumlarda vekâlet verdiği eş başkan vekili meclise başkanlık eder. Meclise başkanlık edecek eş başkanlar ve vekilinin bulunmadığı hallerde meclise birinci eş başkan vekili, onun da olmadığı durumda ikinci eş başkan vekili başkanlık eder. Eş başkanlar, meclis üye tam sayısına dâhildir. Oyların eşitliği halinde mecliste bulunan eş başkanın kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır. Eş başkanlar Meclis çalışmalarını 5393 sayılı Belediye Kanunu ve Belediye Meclisleri Çalışma Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara göre yönetir.İHTİLÂF HÂLİMadde 10- Eş başkanların Belediye yönetimi ile ilgili alınacak bir kararda ihtilafa düştüğünde konu ilk Belediye Meclisi toplantısı gündemine alınarak, konunun mecliste görüşülmesi sonunda meclisin almış olduğu karara göre ihtilaf giderilecektir.Eş başkanlardan birinin görevden ayrılması halinde yapılacak işlemlerMadde 11- Eş başkanlardan birinin herhangi bir nedenle görevden ayrılması halinde, yeni eş başkanın seçilmesi 5393 Sayılı Belediye kanunun 45. Maddesindeki esas ve usullere göre seçilir.Madde 12- İşbu yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde yürürlükteki ilgili mevzuat hükümlerine uyulur.YÜRÜRLÜKMadde 13- Bu yönetmelik Belediye Meclisinin kabulü ile WEB sitesi veya yerel bir gazetede yayınlanmasından sonra yürürlüğe girer.YÜRÜTMEMadde14- Bu yönetmelik hükümlerini Belediye Eş başkanları yürütür. Belediye Meclisi denetler. Van İpekyolu belediyesi Eş başkanlık görevini Aygül Bidav ve Veysel Keser yürüteceklerdir.