4 yıl önce ülkelerindeki savaştan kaçan ve sığınmacı statüsü kazanan Suriyelilerin durumu içler acısı. Van’da yaşayan Suriyeliler yetkililerin duyarsızlığından şikayetçi olurken, birçoğu günlük yiyecek ekmek bile bulamıyor. Ağır hasarlı ve yıkık evlerde yaşam mücadelesi veren Suriyeli sığınmacılar, kendilerine uzanacak yardım elini bekliyor.

 

Suriye'deki savaşta binlerce Suriyeli hayatını kaybederken, resmi rakamlara göre 4 milyondan fazla Suriyeli ise vatanlarını terk etmek zorunda kaldı. Yaklaşık 2 milyon Suriyeli Avrupa’da yaşarken, 2 milyon 200 bini ise Türkiye'de yaşıyor. Vatanından uzak Suriyelilerin ise liderlerden beklentisi ülkelerindeki savaşın bir an önce bitmesi ya da göç koşullarının iyileştirilmesi. Suriye’deki savaş uzadıkça, diğer ülkelerde olduğu gibi Türkiye’deki Suriyeliler için de hayat zorlaşıyor. Çalışamayan, iş bulamayan Suriyelilerin çoğu yardıma muhtaç durumda. Kimi hasta, kiminin ailesi paramparça olmuş, kimisi ise aç... Bir şekilde iş bulup çalışan ise kıt kanaat geçiniyor. Van da Suriyeli krizinin yaşandığı illerin başında geliyor. Onlarca Suriyeli sığınmacı her gün sokaklarda dilenerek para kazanmaya çalışıyor. Duygu sömürüsü yaparak halkın vicdanı ile oynayanların dışında gerçekten zor şartlar altında yaşayanlarda var. Şehrivan gazetesi olarak yaşamlarını gördük, yaşadıkları kümes gibi evleri ve kış şartlarında kaldıkları çadırları dolaştık. Durum ise gerçekten içler acısı… Yetkililer her ne kadar da Suriyeli sığınmacıların yanında yer alıyoruz açıklaması yapsa da maalesef sığınmacılar kaderlerine terk edilmiş durumda.

 

VAN’DA DURUM İÇLER ACISI!

Suriye’de dördüncü yılına giren iç savaş, dünyanın en büyük insani ve güvenlik krizlerinden birini oluşturuyor. 29 Nisan 2011 tarihinde Suriye’den Türkiye’ye giriş yapan 252 kişiden oluşan ilk kafileden bu yana, Kobane’den Türkiye’ye göç eden 200 bin kişinin de eklenmesi ile Türkiye’ye sığınan Suriyeli sayısı 2 milyonu aştı. Uyguladığı ‘Açık kapı politikası’ ile sınırdan giriş yapan her Suriyeliye ‘Geçici koruma statüsü’ veren Türkiye, Kasım 2014 itibariyle mülteci krizine yaklaşık 5 milyar dolar harcadı. Türkiye'de bulunan Suriyelilerin ülkelerine geri dönme ihtimali, iç savaşın şiddetlenmesi nedeniyle giderek zayıflıyor. Suriyeli mültecilerin durumunun vahametini ortaya koyan bu tablo, konunun, insani, hukuki, siyasi, toplumsal ve mali yönleriyle çok boyutlu bir analizi gerektiren karmaşık bir soruna dönüştüğüne işaret ediyor. Rakamlarla Suriyeli mülteciler iç savaşı nedeniyle, 23 milyonluk ülke nüfusunun 11 milyonu insani yardıma muhtaç hale geldi. 7 milyon kişi ülke içinde yer değiştirmek zorunda kaldı. 3 milyondan fazla Suriyeli mülteci komşu ülkelere sığındı. Ülke içindeki ekonomik tahribat 150 milyar dolara ulaştı. 2011 yılı Mart ayından bu yana devam eden Suriye iç savaşı ve kitlesel göç hareketi, başta Türkiye olmak üzere tüm bölge ülkelerinin iç siyasi, ekonomik ve sosyal dinamiklerini etkiledi. Savaşın en önemli sonuçlarından birini, sayıları 4 milyona yaklaşan Suriyeli mülteciler oluşturuyor. Bu sayı her ay ortalama 100 bin oranında artıyor. Sayıları artan Suriyeli sığınmacılar Türkiye’nin farklı illerine giderek yaşama tutunmaya çalışıyor. Bu iller arasında yer alan Van’da ise sığınmacıların durumu içler acısı. Özellikle sokak ve caddelerde artan dilenci sayısı savaşın vahametini gözler önüne seriyor. Van’a gelerek yaşamaya çalışan Suriyeli sığınmacılar çok zor şartlar atında, yıkık dökük evlerde ve birçoğu da çadırlarda hayata tutunmaya çalışıyor. Şehrivan Gazetesi ile Suriyeli sığınmacıların yaşadığı evleri ve çadırları gezdik. Durum gerçekten içler acısı…

 

NASIR: BOMBALI SALDIRILARDA OĞLUMU KAYBETTİM

Suriye’den kaçarak Van’a sığınan Suriyeli sığınmacıların geneli Tuşba İlçesine bağlı Akköprü Mahallesinde derme çatma evlerde ve çadırlarda yaşama tutunuyor. Van Büyükşehir Belediyesi ise Özalp yolu üzerinde o9luşturduğu prefabrik evlerde sığınmacıların derdine derman olmaya çalışıyor. Büyükşehir Belediyesinin yaptığı çalışmalardan ve sığınmacıların durumundan ise kimse haberdar bile değil. Ülkelerindeki iç savaştan kaçarak Van’a sığınan Suriyeli sığınmacıları kış hazırlığı telaşı sardı. Kaldıkları yapıların duvarlarını battaniye ile kaplayan aileler, kendilerine dağıtılan kömür ve diğer yardımlarla soğuğa karşı korunmaya çalışıyor. Suriye'deki savaştan kaçarak geldiği Şanlıurfa'da bir süre kamplarda kalan ve oradan ailesiyle Van'a gelen Farız Nasır, 4 yıldır zor günler yaşadıklarını anlattı. Bombalı saldırılarda oğlunu kaybeden, evi ve iş yeri yıkılan Nasır, zor günler geçirdiklerini söyledi. Yaşadıkları evin yıkılma tehlikesinin bulunduğunu dile getiren Nasır, çocuklarını okula gönderemediğini ve onların hastalanmasından endişelendiğini belirtti. Nasır, yetkililerden yardım istedi.

 

NASIR: KİRALIK EVLER YIKILMAK ÜZERE

Nasır’ın eşi Kiraz Nasır da savaş nedeniyle ailece perişan olduklarını belirterek, “Halep’ten 4 yıl önce kaçıp geldik. Oradaki savaş çok kötüydü. Çok insan öldü. 5 çocuğum var ve evimizi görüyorsunuz. Burada kiraya verilen evlerin çoğu yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya. Mecbur kaldığımız için bu tehlikeli evlerde yaşama tutunmaya çalışıyoruz. Kışın soğuk almasın diye duvarları battaniye ile kapatıyoruz. En küçük çocuğun soğuktan sürekli hastalanıyor. Hastaneye götürdük defalarca. Yakacak kömürümüz olmayınca ev de soğuk oluyor. Babam ve oğlum Suriye’de öldüler. Oğlum okuldayken bombanın okula isabet etmesi sonucu hayatını kaybetti.” diye konuştu.

 

“ESAD’A HAKKIMIZI HELAL ETMİYORUZ”

Nasır ailesinin 10 yaşındaki kızı Leyla ise Suriye'de çok kötü olaylara tanıklık ettiğini söyledi. “Ailem ve birçok akrabamızla kaçtık. Savaş çok kötüydü” diyen Leyla, “Esad kimseye acımadı. Okulum, evim yaşadığım yer, yerle bir edildi. Esad'e hakkımızı helal etmiyoruz” ifadesini kullandı.

 

YASİN: KOMŞULAR YEMEK GÖNDERİYOR

Suriye'nin Kobane’de şehrinden IŞİD saldırılarından kaçıp Van'a gelen Yasin ailesi de çadırda yaşam mücadelesi veren bir aile. Eşi ve en küçüğü 5 aylık 3 çocuğuyla çadırda kalan Yasin ailesi, Suriye'deki gelişmeler yüzünden her şeylerini kaybettiklerini dile getirdi. Van'da onlarca ailenin çadırda kaldığını ve yakacak sıkıntısı yaşadığını belirten Nebi Yasin, “Komşularımız sağ olsun her öğün bize yemek gönderiyor. Ne yapacağımızı, nereye gideceğimizi bilmiyoruz. Vatanımızı çok özlüyoruz. Savaş bitip her şey normale dönerse oraya geri dönmeyi düşünüyoruz” dedi. Yasin'in eşi Gule de çadırda çocuklara bakmanın çok zor olduğunu ancak başka çarelerinin bulunmadığını söyledi. Savaşların yaşamlarında derin izler açtığının altını çizen Gule, “Bize yardımcı olurlarsa seviniriz. Çocuklarımla çok mağdur oluyorum. Kar yağmak üzere. Birçok ihtiyacımız var” dedi.

 

MUHAMMED: YAKACAK KÖMÜRÜMÜZ DAHİ YOK

Derme çatma bir evde yaşama tutunan Fatma Muhammed, eşi ve çocukları da Suriye’den 4 yıl önce kaçıp geldiklerini kaydederek, “Ama halimizi görüyorsunuz yiyecek ekmek bulamıyoruz çoğu zaman. Komşular sağ olsun bize çok yardım ediyorlar. Çocuklarımızın giyeceği doğru düzgün kıyafetleri bile yok. Önümüz kış ve kışın soğuğunda ne yapacağız bilemiyoruz. Yakacak kömürümüz dahi yok.” Dedi.  

 

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SESSİZ!

Van Büyükşehir Belediyesi ise Suriyelilerin kente gelmesiyle büyük bir çalışma içerisine girdi. Yaklaşık birkaç ay hummalı bir çalışma içerine giren Büyükşehir Belediyesi, sonrasında ise kenara çekildi. Birçok sığınmacının Belediye tarafından kendilerine yardımcı olunmadığını söyledi. Belediye Özalp yolu üzerinde oluşturduğu prefabrik evlerde sığınmacıların tüm ihtiyaçlarının karşılandığını belirtirken, prefabrik evlerde kalan sığınmacıların akıbeti ise bilinmiyor. Birkaç kez haber yapmak için gittiğimiz prefabrik evlerde, bizlere basının buraya alınmayacağı söylendi. Bunun üzerine Belediye yetkilileri ile görüşmemize rağmen sığınmacıların durumuyla ilgili haber bile yaptırılmadı.

 

ARVAS: ELİMİZDEN GELENİ YAPIYORUZ

Tuşba Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Müdürü Ubeydullah Arvas konuyla ilgili yaptığı açıklamada kentte barınan Suriyelilerin vakfa kayıt yaptırması durumunda ayni ve nakdi yardımlardan yararlanabileceklerini belirtti. Yardım konusunda hiçbir ayrım gözetmediklerini dile getiren Arvas, “Ülkemizde yaşayan vatandaşlar hangi yardımdan faydalanıyorsa, sığınmacılar da aynı yardımdan yararlanıyor. Onların mağdur olmaması için vakıf olarak elimizden geleni yapıyoruz, ancak bunun için bizlere kayıtlı olmaları gerekiyor” ifadelerinin kullandı.


ŞEHRİVAN GÜNCEL: MERAL YILDIZ / ÖZEL HABER

Editör: TE Bilisim