Van’da son günlerde yaşanan balık ölümleri bölge halkını ve araştırmacıları endişelendirmeye başladı. Özalp ilçesine bağlı Dönerdere ve Yumruklu göletleri ile Saray ilçe sınırlarında bulunan Dorutaş Göleti’nde yaşanan balık ölümlerinde artış yaşandı. Son olarak Dönerdere Mahallesi’nde son günlerde sürekli balık yiyen köpeklerle karşılaşan mahalle sakinleri, durumdan şüphelenmeye başladı. Bunun üzerine gölete inen ve inceleme başlatan mahalleli, sahilde gördükleri balık ölüleri karşısında şoke oldu.
Mahallelinin ihbarı üzerine Tarım ve Orman İl Müdürlüğü Balıkçılık ve Su Ürünleri Şube Müdürü Muhammet Demir ve ekibi ile Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Ataman Altuğ Atıcı olay yerine gitti. Gölette yapılan incelemelerde çok sayıda sazan balığı ölümüyle karşılaşan ekipler, suyunun sıcaklığı, PH ve çözünmüş oksijen değerlerini ölçtü. Ölçüm sırasında oksijen ve sıcaklık konusunda bir problemle karşılaşmayan ekipler, göletten su ve balık örnekleri aldı. Balık ölümleri laboratuvarda yapılan analizler sonrası ortaya çıkacağı belirtildi.
“Laboratuvarımızda analizler gerçekleştireceğiz”
İHA muhabirine konuşan Dr. Öğretim Üyesi Ataman Altuğ Atıcı, gölette ilk yaptıkları gözlemlerde multimetreyle belli başlı parametreleri değerlendirdiklerini belirtti. Suda ilk olarak baktıkları sıcaklık, oksijen ve PH değerleri konusunda herhangi bir sıkıntıyla karşılaşmadıklarını ifade eden Atıcı, “Gölettin yüzeyi sürekli rüzgar aldığı için oksijen değeri buna bağlı yüksek çıkmaktadır. İlk yaptığımız ölçümlerde oksijen ve sıcaklık değerlerinde herhangi bir problem gözükmüyor. Ancak buna rağmen yerinden su örneklerini aldık. Su örneğinden belli başlı parametreleri incelemek üzere laboratuvarımızda analizler gerçekleştireceğiz. Yaralanma ve dış parazit etkenlerine de rastlamadık. Ancak iç kısımlarını daha inceleyemedik. Aldığımız balık ve su örneklerini incelemeye devam edeceğiz” dedi.
“Şiddetli ses balıklarda stresi artıran bir faktör”
Balıklarda stresi artıran faktörlerin olduğunu ve son günlerde yaşanan gök gürültülü yağışın balıklarda stresi artırdığı yönündeki bilgileri de değerlendirmeye alacaklarına dikkat çeken Atıcı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sudaki canlıları etkileyen faktörler var. Bunlar arasında yıldırımın çıkardığı şiddetli ses olayı var. Bu da değerlendirmelerimiz arasında dikkate alacağımız hususlardan bir tanesidir. Bölgede 2-3 gün önce şiddetli gök gürültüsüyle beraber yoğun yağışın olduğu söylendi. Bu da sudaki canlılar için stresi artıran bir etkendir. Etkenler arasında bunu da değerlendiriyoruz. Aldığımız numuneleri hızlı bir şekilde fakülteye götürüp, incelemeler yapıp sonuca ulaşacağız inşallah.”
“Köpeklerden anladık”
Koyunlarını otlatırken balıkların sahile vurduğunu anlatan Ayhan Özbek isimli mahalle sakini ise “Yaklaşık 10-15 gündür balık ölümleri gerçekleşiyor. Ancak bu 3-4 gün içinde ölümlerde artış yaşandı. İlk olarak köpeklerden anladık. Köpekler her gün balık yakalıyordu. Koyunları çıkardığım bir gün bütün balıkların sahile vurduğunu gördüm. Gerekli yerleri aradık. Ekipler bölgeye gelerek ölçüm yaptı ve örnekler aldı. Endişeliyiz, çünkü bu gölde hayvanlar su içiyor ve ekinlerimizi suluyoruz. Su zehirli mi değil mi diye bunu da öğrenmek istiyoruz” diye konuştu.
Ekipler, Dönerdere Gölet’inde yaptığı incelemenin ardından Yumruklu ve Dorutaş göletlerine de giderek incelemelerde bulundu.
