ŞEHRİVAN ÖZEL: ÖNDER ALTINAL / HAKAN SARI - Kırmızı et fiyatları haftalardır gündemi meşgul etmeye devam ediyor. Uzunca bir süredir dolarla, akaryakıt ile yarışan kırmızı et fiyatları vatandaşı et yiyemez hale getirince hükümetten flaş bir hamle geldi. Önce ithal et için düğmeye basan sonra da Bim ve A101 marketleri üzerinden ucuz et satışına başlandığını duyuran hükümetin ucuz et ile ilgili hamlesine Vanlı kasaplardan yorum geldi.
Türkiye bir taraftan ekonomiyi bir taraftan doları konuşmaya devam ediyor. Gıda ürünlerinde son zamanlardaki artış vatandaşın cebini yakarken et fiyatları ise bir çok vatandaşın kırmızı et yiyemez noktaya gelmesine kadar vardı. Kurban bayramında zirve yapan, o tarihten bu yana da bir türlü düşmeyen et fiyatları ile ilgili hükümetin son hamlesi ile tansiyonu düşürmek için düğümeye basıldı. Bir türlü düşmeyen fiyatlar noktasında yeni Bakan Ahmet Eşref Fakıbaba ile harekete geçen hükümet ilk hamlesi Sırbistan’dan kesilmiş et ithalatı ile yaptı. Ardından marketlere Et ve Süt Kurumu gibi kurumlar üzerinde ucuz et satılması atağını yapan hükümet satış noktası olarak da Türkiye’nin en büyük market zincirleri arasında yer alan A101 ve BİM üzerinden ucuz et satışı duyurdu. İki markette yapılacak olan satışla ilgili tartışmaların gündemden düşmediği, üreticinin, marketlerin ve kasapların da akıbetlerini merak ettiği bir süreçte Van’daki kasaplar da son hamleyi değerlendirdi. Şehrivan’a değerlendirmelerde bulunan kasapların genel kanısı, ucuz et hamlesinin doğru olduğu ama çarenin ithal et ve benzeri adımlar değil tarımdaki doğru destekler olduğu... Gazeteniz Şehrivan’a konuşan kasaplar, hayvancılığın desteklenmesini talep ederek, “Biz de ucuz et satmak istiyoruz” diyor. İşte ucuz etin Van’daki yansımaları...
ÇELİK: DEVLET ÇÖZÜM GETİRDİ AMA
Gazetemize konuşan Vanlı kasaplardan Ahmet Çelik et fiyatları ile ilgili şunları söyledi: “Et fiyatları çok yüksek. Biz de kasaplar olarak bunun farkındayız. Etin kilosu şu anda 40 liraya yakın satıyoruz. Vatandaşın bu fiyata et alması kolay değil, bu yüzden de et alamıyor. Et fiyatının yüksek olmasından dolayı bizde satış yapamıyoruz. Yaşanan yüksek fiyatlı et için devlet bir çözüm getirdi. Ancak ne kadar faydalı olur bunu görmek şu an için çok zor. Bana göre öncelikle bu çözüm değil. Çünkü bunlar kalıcı çözümler değil.”
“İTHAL ET DEĞİL, DESTEK DÜŞÜNÜLMELİ”
Kalıcı çözümlerle ilgili de konuşan Çelik, “Eğer devlet kalıcı bir çözüm üretmek istiyorsa öncelikle hayvancılığa destek vermeli Yem, saman ve arpa fiyatları çok yüksek, onun için ettin fiyatı da çok yüksek oluyor. Bizde ucuza et satmak istiyoruz. Ayrıca şöyle bir şey daha var. Söylenene göre etler paketler halinde gelecek içinde ne olduğunu vatandaşlar bilmiyor veya hangi koşullarda hazırlandığı bilinmiyor. Bu bana göre ciddi bir konu. Çünkü biz burada insanların gözü önünde et kesimi yapıyoruz insanların yine aklında soru işaretleri oluyor. Son olarak bir de şunu söylemek isterim. Biz hayvancılık şehri hatta ülkeyiz. Hükümetin ithal etten önce hayvancılık desteklemesi gerekiyor. Bu şekilde hem et ucuzlar hem de biz daha iyi yaparız.” Şeklinde konuştu.
“İTHAL DOĞRU” DEDİ VE AÇIKLADI
İthal etten haberlerinin olduğunu söyleyen kasaplardan Özcan Kara ise şöyle konuştu: “Henüz fiyatlarda bir değişiklik yok. Zaten bizde değişiklik olmasını çok beklemiyoruz. Çünkü hükümet bu konuda belli marketler ile çalışacak. Şu anda et fiyatları çok yüksek ve vatandaş et alamıyor. Bana göre ithal edilmesi doğru. Ancak bu hayvancılık desteklenmemeli anlamına gelmiyor. Neden uygundur derseniz de. Etin ithal edilmesi burada üretilmesinden daha ucuz. Eğer ki devlet hayvancılığı destekler ve belli indirimler yaparsa o zaman elbette ki kendi üretimimiz daha mantıklı olur. Bu sayede ette ucuz olur.”
KARA: BİZ YİNE PAHALI SATIYORUZ
Kara, “Yüksek et fiyatlarını düşürmek için devlet böyle bir karar verdi. Ancak bana göre bu kalıcı bir çözüm değil. Ne zamana kadar böyle ithal yapılacak. Bunun acaba sonrası için bir düşünce ortaya konulmuş mu? Bunların ince bir şekilde düşünülüp öyle karar verilmeli. Hayvancılığa destek verilirse, hayvancılık yapan vatandaşlarımızın sıkıntılarını giderirse bence et fiyatları düşer. Ki zaten yapılan çalışmadan da sadece belli marketler faydalanacak. Biz yine kasaplar olarak mecbur yüksek fiyata et satacağız. Benim kendi düşünce et fiyatlarının düşmesi için devletin hayvancılık yapan vatandaşlarımıza çok iyi bir destek sağlarsa fiyatlar düşer.” Dedi.
“BİZDE ET FİYATLARI DEĞİŞMEDİ”
Aynı kasapta çalışan Engin Kara ise şu ifadeleri kullandı: “Ülkemizde üretim olmadığı için et fiyatları çok yüksek. Devlet hayvancılığa destek verirse bu sorun çözülür. İthal et çözüm değil. Doğru şimdi devlet bu et fiyatlarını düşürmek için çalımalar yapıyor ama kalıcı çözümler değil bunlar Öncelikle yapılan çözümler bütün kesime hitap etmeli. Yapılan çözümlerin herkes faydalanırsa çok daha iyi olur. Bu formül bizim fiyatları daha etkilemedi. Bizde et fiyatları daha önceyle aynı.”
KARA: AKILLARDA SORU VAR
Kara son olarak, “Biz İslam ülkesiyiz. Vatandaşlarımız bu konuya çok dikkat ediyor. Biz vatandaşlarımıza gözlerinin önünde et hazırlayıp veriyoruz ama yine de içlerinde şüphe kalıyor. Diyorlar bu hayvan İslam’a uygun kesilmiş mi? Nasıl bu seviye geldi sağlığa uygun mu? Diye soruyor. Akıllarında bu her zaman kalıyor. Şimdi marketlerde satılacak olan ettin içinde ne olduğunu bilmiyor insanlar. Nasıl kesildiğini görmüyorlar? Bu yüzden pek sıcak bakmıyorlar bu duruma. Ne zaman devlet hayvancılığa destek olursa bu yüksek fiyatlarda düşer bu sorunda ortadan kalkar.” Diye konuştu.
YACAN: DEVLET ÇALIŞIYOR AMA...
Harun Yacan adlı kasap ise devletin yüksek et fiyatlarına çözüm bulmak istediğini söyledi. Yacan şöyle konuştu: “Devlet yüksek et fiyatlarına çözüm bulmaya çalışıyor. Tabi ithal et bana göre çözüm değil. Bu ithal et gelmesinde de haksız bir rekabet ortaya çıkacak. Örneğin devletin anlaşma yaptığı mağazalar ucuz satacak ama bizde değişen bir şey olmayacak. Dolaysıyla bizim işlerimiz düşecek. Bunun bize bir faydası olmayacak. Bu ithal et sayesinde birkaç marka para kazanacak. Onlar için faydalı olacak bizi etkileyen bir şey yok.”
“HAYVANCILIK DESTEKLENSE, FİYAT DÜŞER”
Hayvancılığın desteklenmesi gerektiğine işaret eden Yacan, “Ben şu an da bur da 4 eleman çalıştırıyorum. Benim aylık burada olan masrafım 15 bin liradan aşağı değil. Ben dükkanı hiç açmasam her ay bu kadar giderim oluyor. Devlet destek çıksa sigorta desteği ve kira desteği verilirse benimde giderim fazla olmaz. Bende bu durumda et fiyatlarını düşürüm. Ayrıca hayvancılığa destek verirlerse, hayvancılık artar hem de hayvan fiyatları düşer. Bu da direk et fiyatlarına yansır. Öncelikle devlet hayvancılığa destek vermeli. Bu çözümler geleceğe yönelik çözümler değil. Pek faydalı olacağını zannetmiyorum.” Dedi.
FAKIBABA İL MESAJI VAN’DA VERMİŞTİ
İlk olarak Van’da et fiyatlarında kalıcı çözüm arıyoruz diyen Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, et fiyatlarının yüzde 40 düşeceğini belirtmişti. Fakıbaba, Van’da yaptığı açıklamada, "Bakanlık olarak kısa zamanda et fiyatlarıyla ilgili çalışma yapacağız. Türkiye’de hayvancılığın artırılmasına yönelik çalışmalarımız var" demişti. Fakıbaba daha sonra yaptığı açıklamada "Ucuz et satışı kısa zamanda devreye girecek" demiş ve belli marketler kıyma 29, kuşbaşı da 31 liradan satılacak.
23 İLE DESTEK GELİYOR
Ayrıca, kısa zamanda küçük aile işletmelerine yönelik destek uygulamasını devreye sokacaklarını anlatan Fakıbaba, özellikle kadın üreticileri sigortalı yapabilecek bir sistem getireceklerini söylemişti. Fakıbaba, kadın üreticilere belirli sayıda büyükbaş ve küçükbaş hayvan vereceklerini ifade ederek, gerekirse ahırların bakımının yapılacağını, yeni ahırlar inşa edileceğini bildirmiş ve bu projeyi Cazibe Merkezleri Projesi kapsamında daha önce belirlenmiş 23 il için hayata geçirmeyi planladıklarını dile getirmişti.
