İşte işsizlik ödeneğinin kapsamı, kimlerin işsizlik maaşı alabileceğine dair durumun son hali:
İŞSİZLİK SİGORTASININ KAPSAMI
İşsizlik sigortasından yararlananlar şu şekilde gruplandırılabilir: İş sözleşmesi ile bir işverene tabi olarak çalışanlar: Bu grupta yer alanlar 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında tam ve kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar, başka kanunlara göre iş sözleşmesiyle çalışanlar ve karşılıklılık esasına göre hizmet akdi ile yani iş sözleşmesi ile çalışan yabancılar. 5510 sayılı Kanunun 52/1. Maddesi kapsamında işsizlik primi ödeyen isteğe bağlı sigortalılar, 5510 sayılı Kanunun ek 6. Maddesi kapsamındaki sigortalılar, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20. maddesi kapsamındaki sandıklara tabi olarak çalışanlar.
MEMURLAR KAPSAM DIŞI
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında çalışanlar yani devlet memurları 4447 sayılı Kanun kapsamı dışında. Çünkü devlet memurluğunda süreklilik esas. Zaman zaman işsiz kalma riski yoktur. İşsizlik sigortası zorunlu. 4447 sayılı Kanun kapsamına giren ve halen çalışmakta olanlar, Kanun yürürlüğe girdiği tarihte, yeni işe girenler ise işe başladıkları tarihten itibaren sigortalı olurlar. Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilen işyerleri ve sigortalılar Türkiye İş Kurumuna (İş-Kur) da bildirilmiş sayılır.
İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMLERİNİN TOPLANMASI
İşsizlik sigortası primlerinin toplanmasından Sosyal Sigortalar Kurumu, diğer bütün hizmet ve işlemlerin yapılmasından Türkiye İş Kurumu İş ve İşçi Bulma Genel Müdürlüğü görevli, yetkili ve sorumludur. Bunun için İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü bünyesinde İşsizlik Sigortası Daire Başkanlığı kurulmuştur. İşsizlik sigortasının finansmanı işsizlik sigortası primleri ile karşılanır. İşsizlik sigortası primi, sigortalıların 5510 sayılı Kanunun 80. ve 82. maddelerinde belirtilen prime esas aylık brüt kazançları üzerinden alınır. Bu kazanç üzerinden yüzde 1 sigortalı, yüzde 2 işveren payı ödenir. Ayrıca yüzde 1 oranında da devlet katkısı bulunur.
İŞSİZLİK SİGORTASINDAN SAĞLANAN YARDIMLAR
İşsizlik ödeneği, iş ilişkisinin sona erdiği bazı hallerde işsiz kalanlara yapılan bir ödeme. Ayrıca, Sosyal Güvenlik Kurumu’na belli bir süre prim ödemiş olmak ve İş-Kur’a başvuru yapmış olmak gerekir. Öncelikle bilinmesi gereken husus, iş ilişkisinin sona ermesinde yani işsizlik durumunun ortaya çıkmasında işçinin herhangi bir kusurunun bulunmaması gereği var. Aksi halde işsizlik ödeneği verilmez.
SON 3 YIL İÇİNDE EN AZ 600 GÜN ÇALIŞMA ŞARTI
İş sözleşmesi işçinin herhangi bir kusuru olmaksızın sona ermişse, sona ermeden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışmak ve işsizlik sigortası primi ödemek şartlarını yerine getirmiş olmak ve işten ayrılmadan önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmak gerekir.
İŞTEN AYRILDIKTAN 30 GÜN İÇİNDE İŞ-KUR'A BAŞVURULMALI
Son olarak da işsiz kalan kimse, işverenden alacağı işten ayrılma bildirgesi ile birlikte, iş ilişkisinin sona erdiği tarihten itibaren 30 gün içinde İş-Kur’a başvurmuş olmalı.
Bakan Zehra Zümrüt Selçuk: Sosyal Koruma Kalkanı kapsamındaki desteklerimiz 31 milyar lirayı aştı
İŞSİZLİK ÖDENEĞİ RAKAMI, SON 4 AYLIK PRİMİ ESAS ALIR
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 40’ıdır. Bu miktar 16 yaşından büyük işler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 80’ini geçemez. İşsizlik ödeneğinden yararlanma süresi, işsizlik sigortası primi ödenen süre arttıkça, artar. Ancak gene de sınırsız değildir.
180 GÜN İLÂ 300 GÜN SÜRECE ÖDENEK ALINABİLİR
Buna göre, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde; 600 gün sigortalı çalışıp, işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün, 900 gün sigortalı çalışıp, işsizlik sigortası primi olan sigortalı işsizlere 240 gün, 1.080 gün sigortalı çalışıp, işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün süre boyunca işsizlik ödeneği verilir.
İŞSİZLİK MAAŞI ALIRKEN, BULUNAN BİR İŞ HAKSIZ BİR NEDENLE REDDEDİLİRSE, MAAŞ KESİLİR
İşsizlik ödeneği alan kişi, İş-Kur tarafından kendisine, mesleğine ve önceki işindeki ücretine eşit veya yakın uygun bir iş teklif edildiğinde haklı bir neden olmadan bu teklifi reddederse, başka bir işte ücret alarak çalıştığı anlaşılırsa, meslek geliştirme, yetiştirme eğitimini reddederse, yapılan çağrılara cevap vermezse ve istenen bilgi ve belgeleri yetkililere ulaştırmazsa, işsizlik ödeneği kesilir. EKOPARA
