Van’ın geleceği için büyük bir tehdit olarak görülen yeşil alan ve park sorunu için ne deprem fayda oldu, ne kamu kurum kuruluş binaları ne de şehir dışına taşınması beklenen askeri alanlar fayda olmadı... Yıkılan binaların yerine ya yenisi dikildi ya da otopark yapıldı. Yetkililer bu alanların yeşil alan, park yapılmasından yana...
2011 yılında Van’da yaşana iki yıkıcı depremin ardından, krizin fırsata dönüştürülmesi adına birçok söylem ve açıklama yapıldı... Özellikle Van’da gelecek için büyük bir sorun olarak görünen yeşil alan ve park sorunu depremin üzerinden 5 yılı aşkın bir zaman geçmesine rağmen bir türlü fırsata dönüştürülmedi... Yıkılan Van Devlet Hastanesi, askeri komutanlıklar ve diğer kamu kurum kuruluşlarının yerlerinin yeşil alan olması için başlatılan kampanyalar ve haberler ne yazık ki henüz sonuç vermedi... Kent nefes alması adına büyük bir önem sahip olan bu yeşil alan ve parklar için alan çok ancak adım atan yok. Şehrivan Gazetesi olarak bu konuyu yeniden yetkili isimler ile görüştük. İşte o isimler yeşil alan ve parklar ile ilgili yorumlar, istekleri...
KALÇIK: KİŞİ BAŞI EN AZ YÜZDE 12-15 OLMALI
Şehrivan Gazetesi olarak görüştüğümüz Çevre Derneği (Çev-Der) Başkanı Ali Kalçık, insan yaşamı için en az kişi başına 12-15 metre karelik bir yeşil alanının olması gerektiğini söyledi. Kalçık, “Van’ın birkaç önemli sorunu var. Bu sorunlar arasından bir tanesi ve önemlisi de Van’ın yeşilliğidir. Örneği New York’ta, Paris’te, Londra’da kişi başına düşen yeşil alan 30-40 metrekaredir. Olması gereken ve insanları yaşayabileceği bir çevre içinde ölçü en az kişi başına 12-15 metrekaredir. Sağlıklı bir çevre için bu şarttır. Yakın tarihte Van’a kuş bakışı bakıldığı zaman, binalar ve yapılar çok fazla görünmez Van’da ‘Yeşil Van’ olarak biliniyordu. Şimdi baktığınız zaman ise çatılar ve kiremit dışında bir şey göremiyorsunuz. Yapılan son çalışmalar sonrası Van’da kişi başına düşen yeşillik metre kare olarak 2.3’tür. Bu kadar kötü koşullarda ne yazık ki yaşıyoruz.”
“BOŞ ALANLAR YEŞİLLENDİRİLMELİ”
2011 yılında yaşanan yıkıcı depremlerin ardından yıkılan binaların yerinin yeşil alan olması için belediye ve valiliğe yazılar yazıklarını ifade eden Kalçık, “2011 yılında bir deprem yaşadık. Bu depremde büyük acılar yaşadık. Her avantajın bir dezavantajı ve her dezavantajın ise bir avantajı vardır. Van merkez dediğimiz bölgede çok sayı okul, resmi kurum, askeri bölge, hastane gibi yerler vardı. Bunlarda şehirdeki yaşamın sıkışmasına neden oluyordu. Biz deprem sonrası bu yerlerin yeşil alan olması için başta Valilik olmak üzere birçok yere yazı yazdık. Bu alanların muhakkak yeşil alan olması gerekiyor. Münir Karaloğlu’na bu sorunu defalarca ilettik. Bu sorun temel sorundur ve çözülmesi gerekiyor dedik ve demeye devam ediyoruz.” Dedi.
KAÇLIK: SOLUK ALAMIYORUZ
Eski Devlet Hastanesi yerinin yeşil alan ve ortak alan olması gerektiği ifade eden Kalçık şöyle devam etti: “Maalesef merkezi hükümet ve belediyeler arazilere ne yazık ki rant olarak bakıyorlar. Ne o gün ki Araştırma Hastanesi ne Devlet Hastanesi, Valilik yeri, belediyenin eski yeri, müze, okul alanlar, Toprakkale’de bulunan askeri alanlar yeşil alan yapılmadı. Bizim buraları yeşil alana dönüştürmemiz gerekiyor. Toplumun bu kadar fazla sıkıştığı bir yerde bu tür alanları yeşillenmesi gerekiyor. Eski Devlet Hastanesi yerine asfalt dökülmesi ve otopark yapılması insanlara zehirlenin anlamına geliyor. Bu kadar ortak bir alan bu alanın ortak alan olarak kullanılması gerekiyor. 2011’den 2017 yılına kadar aradan geçen yıl süreç içinde bu sıkıntımız gittikçe büyümeye devam ediyor. Artık soluk alamaz durumdayız.”
“SAZLIKLAR YOK EDİLİYOR, YETKİLİLER SESSİZ”
Yetkililere seslenen Kalçık son olarak, “Hepimiz yeşile, sazlığa, doğaya düşman olmuş durumdayız. Bu bölgedeki en büyük avantajlardan bir tanesi de sazlıklardır. Ormanın olmadığı bir yer sazlıklar hayati bir önem taşıyor. Hem orman görevi görüyor hem de arıtma görevini yapıyor. İnsanlarımız sazlıkları yakarak ve yok ederek tarım arazisine açmaya çalışıyor. İlgililerde buna seyirci kalıyorlar. Ben özellikle valiliğe, belediyeye ve diğer alt birimlere sesleniyorum. Vatandaşa hizmet götüren kurumların merkezden çıkarılması ve çıkarılacak olan bu yerlerin yerine de yeşil alanlar yapılması gerekiyor.” İfadelerini kullandı.
ÖZEL: ASKERİ ALAN YEŞİL ALAN OLMALI
Gazete olarak görüştüğümüz Vangölü Aktivistleri Derneği Başkanı Erdoğan Özel, özellikle askeri alanların yeşil alana dönüştürülmesi gerektiğini söyledi. Özel şunları söyledi: “Gerek deprem gerekse de 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Başbakanın yaptığı açıklama üzerine askeriyenin şehir dışına çıkarılması konuşuldu. Daha önce de bu konuda fikrimizi beyan ettik. Askeri alanların dışarı çıkarılmasının ardından bu alanların yeşil alana dönüştürülmesi gerekiyor. Var olan bu fırsat iyi değerlendirmeli ve Van için büyük öneme sahip olan yeşil alanlar yapılmalıdır. Özellikle bu alanların merkezde olması önemi daha da arttırmaktadır. Sadece Van için değil, Vangölü havasında yer alan illerde bulunan askeri alanlarında yeşil alan olması gerekiyor. Buda yaşam standardının armasına vesile olacaktır.”
“VAN’A AKCİĞER OLACAK ALANLAR VAR”
Hastane alanları ve merkezde yer alan arazilerin yeşil alan olması durumunda Van’a akciğer olacak alanların oluşacağını ifade eden Özel, “Deprem sonrası yıkılan hastane ve diğer kurum kuruluş yerlerinin de yeşil alan olarak değerlendirilmesi gerekiyor. Özellikle merkezde bulunan eski devlet hastanesi yeri yeşil alan olarak kullanılmalı. Bunun dışında Hacıbekir Kışlası ve Toprakkale de yapılacak olan ortak alan kullanımı ve yeşil alanlara Van’a akciğer olacak cinstendir. Sadece yeşil alanda değil. İnsanların gezebileceği, kitap okuyabileceği ve çocuklar için parkların olduğu ortak alanlarda buralarda kurulabilir. Merkezi olması sebebiyle Van’a büyük katkı sunacaktır.” Dedi.
GÜNERİ: ESKİ ALIŞKANLIKLAR DEVAM EDİYOR
Eski Devlet Hastanesinin yerinin yeşil alan olması ile ilgili sosyal medyada bir çağrıda bulunan Yeminli Mali Müşavir İlhan Güneri ise, yeşil alan ve imar planı ile ilgili yazdığı yazı da şu ifadelere yer verdi: “Ekim 2011 depreminden sonra Van için hiçbir şey aynı olamazdı, olmamalıydı da. Ama üzülerek görüyoruz ki eski alışkanlıklar yine devam ediyor. Deprem sonrasında herkes Van’da yüksek binaların artık yapılmaması ve belirli alanlarda yapılacak olanlarında ciddi bir kontrole tabi tutulması gerektiğinde hem fikirdi. Gel gör ki, deprem öncesinde temeli atılmış bulunan yüksek binalara, yeniden ruhsat verilen yüksek binalar ilave edilmeye başlandı.”
“İMAR KONUSUNDA GEREKENLER YAPILMALIDIR”
İmar konusunda gereğinin yapılması gerektiğini kaydeden Güneri, “Yine deprem sonrasında Van’ın eski bahçeli evleri (tabiî ki o halini bilenler tarafından) özlenir ve konuşulur olmuştur. Bundan sonra, şehrin hiç olmazsa yıkılan yerleri ile yeni yapılanacak yerlerinin bu hedefe uygun yapılandırılması gerektiği nerdeyse tartışılmaz hale gelmişti. Ama bilmem kaçıncı kezdir yapılıp bozulan imar planı hala kesinleştirilmeyerek, şehir bir belirsizliğe sürüklendi. Bunları söylerken şu haklı bu haksız veya suçlu gibi bir belirlemede bulunmak yerine, fiili durum tespiti yapmak istiyorum. Kendini suçlu veya haksız hissedenler elbette gereğini yaparlar.” Şeklinde konuştu.
GÜNERİ: YEŞİL ALANLAR YAPILMALIDIR
Yıkılan binaların yerine insanlar mağdur edilmeden yeşil alan yapılması gerektiğini kaydeden Güneri şunları dile getirdi: “Şehrin merkezinde olmayan park alanlarının bu vesile ile yeniden yarılmalıdır. Örneğin, alışveriş merkezi vs. işler için sıkı bir çalışmanın yapıldığını duyduğum yıkılan eski Devlet Hastanesinin yeri; şehrin nefes alacağı mükemmel bir parka dönüştürülebilir. Yine Cumhuriyet Caddesine yakın yerlerde, İskele Caddesi ve diğer yerlerde yıkılan binaların yerine (maliklerini de mağdur etmeden) park için uygun olan alanlarda gerekli kamulaştırmalar yapılarak park yapılmalıdır. Hatta eski hastane binasının altına Otopark da yapılarak şehrin bu ihtiyacı da önemli ölçüde karşılanabilir. Bu kamulaştırmaları ve inşaatları tek başına belediyenin yapması mümkün değil elbette. Bu nedenle Van imar planı yeniden yapılırken, depremde zaten mağdur olan mülk sahiplerini de ikinci kez mağdur etmeden ve belediye ile iş birliği içinde merkezi yönetiminde katkısı ile yapılmalıdır. İmar planının; kişilerin değil, şehrin genel çıkarlarına göre yapılıp, yürürlüğe konması ve sorunun bir an önce, adaletli bir şekilde çözülmesidir.”
IRAK: DEPREM FIRSATA ÇEVRİLMELİYDİ
Gazetemize konuşan Van TSO ve Van TB Eski Başkanlarından iş adamı Feridun Irak ise, “Van’da 2 büyük yıkıcı deprem yaşandı. Deprem sonrası Van’da yıkılan binaların özellikle kamu kurum kuruluşlarının hizmet binaları başka yerlerde yapılmaya başlandı ve yapılıyor. Yıkılan bu binaların yerleri ise ya boş kaldı ya da otopark olarak kullanılmaya başlandı. İlimiz bu kadar yeşile fakirken, bu alanların yeşil alan olarak değerlendirilmesi gerekiyor. Her fırsatta krizlerin fırsata dönüştürülmesi gerektiğini ifade ederim. Buda böyle olması gerekiyordu. Şu ana kadar böyle olmadı.” Dedi.
“TURİSTİK ALANLARA BİNALAR YAPILMAMALI”
Merkezden çıkan kurum binalarının turistik öneme sahip alanlarda yapılmaması gerektiğini kaydeden Irak şunları ifade etti: “Biz bu alanların yeşil alan ve park olması için müracaatlarda bulunduk. Ne yazık ki bu müracaatlarımız ciddiye alınmadı ve ne yazık ki bu alanalar yeşil alan olmadı. Devlet hastanesi yeri, askeri alanları özellikle boşaltıldıktan sonra şehir için büyük öneme sahip olan yeşil alanlara dönüştürülmelidir. Bu da şehrin nefes almasını sağlayacaktır. Kurum binaları deprem sonra dışarıya çıkarılmaya başlandı ancak bu seferde turizm anlamında önemli potansiyele sahip yerlerde yapılmaya başlandı. Edremit gibi yerlerde kurum binaları yapılmaması gerekiyor. Buda büyük bir yanlıştır. Turizm mekânların da kurum binaları olmaz.”
ŞEHRİVAN GÜNCEL: ÖNDER ALTINAL / MERAL YILDIZ
