ORHAN SAĞLAM- ŞAHİN YALDIZLI / ŞEHRİVAN HABER
ALAN DERTLİ SATAN DERTLİ
11 ayın sultanı Ramazan ayı nedeniyle alışveriş yapan Vanlılar için telaş devam ederken artan masraflarla birlikte son zamanlardaki ürün zamları da vatandaşların ceplerini yakıyor. Ramazan ayı öncesinde mutfaktaki temel ihtiyaçlarını temin etmek için pazar ve marketlere giden vatandaşlar, önceki haftalara göre düşüşe geçen fiyatların yüksek olduğunu iddia ederek memnun olmadıklarını söyledi. Son birkaç yıldır yaşanan ekonomik sıkıntılar, gıda ürünleri başta olmak üzere tüm ürünlere gelen ciddi zamlardan dolayı çok zor süreçten geçen esnafın şikayeti ile birlikte esnaf da sürecin mağduru olarak Şehrivan’a dert yandı. Van esnafı ise Ramazan ayı başlarken beraberinde sokağa çıkma kısıtlamaları getirdi. Bunun yanında alınan tedbirler gereği yiyecek içecek sektörünün oturma alanları kapatılırken evlere servis ya da gel al usulü çalışacak ifadelerini kullanarak dert yandı. Öte yandan fiyatların yüksek olmasının esnaf sektörünü de olumsuz etkilediğinin altını çizdi.
CADDE SOKAKLARDA KALABALIK ÇOK AMA….
Ramazan ayı alışverişini Şehrivan’a değerlendiren esnaflardan Engin Karahan, “Ürün fiyatlarındaki artış hemen hemen aynıdır. 2-3 ay öce fiyatlarda ciddi bir artış vardı. Bu konuda da en büyük sıkıntıyı esnaflar çekiyor. Çünkü milletin alım gücü olmadığından dolayı ürünlerde tezgahlarda kalıyor. Yani dükkanlarda her şey var ama dediğim gibi alım gücü yok. Bu sorun hem vatandaşı hem de esnafı mağdur ediyor. Diğer ramazanları değerlendirecek olursak bu ramazana göre yüzde 70 bir farklılık söz konusu. Aynı şekilde satışlarda da düşüklük var. Hemen hemen satışlarda da yüzde 50 bir düşüş var. Gelen müşteri var, hem de çok var. Ancak kuru müşteri sadece ürünlere bakıp geçiyorlar. Almamakta haklılık payları var. Çünkü her ürüne yüzde 100 bir zam gelmiş durumda. Fiyatlarında yüksek olması büyük stokçuların malzemeleri depoladığını söylüyorlar. Bazıları da ülkede üretimin eskisi kadar olmadığını söylüyor. Tabi ithal mallarda dolar bazında geldiği için fiyatlar yükseliyor. Bir marketin bütün ürünleri yurt dışından ve ham maddesi de yurt dışından geliyor. Bu da ekonomimizi elbette etkiliyor.” Dedi.
ESNAF ÜRÜN FİYATLARINDAN ŞİKAYETÇİ!
Fiyatların yüksek olmasına değinen vatandaşlardan Ali Birtane, ürünlerdeki artışların çok yüksek olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi: “Esnaflardaki ürünler pahalı vatandaş alamıyor ama esnafta satamıyor. Çoğu zamanda ellerinde kalıyor. Şimdi onlar fiyatları kendi başlarına yükseltemez ve aynı şekilde düşükte veremez. Bunun için vatandaş mağdur oluyor esnafta dert yanıyor. Bunun için neler yapılabilir? Bilemiyorum ama buna çözüm şart. Çünkü biliyorsunuz ki salgın işsizliği de artırdı. Alım gücü de düştü. Ramazan ayıyla birlikte çoğu vatandaş halen alışverişini yapmadı. Allah yardımcımız olsun bari bu ay için bir yardım eli uzatılsaydı.”
“ALLAH YARDIM ETSİN DİYORUM”
Esnaflardan Mahmut İşleyen, “Ramazan ayının gelmesiyle birlikte zam oranlarında artış söz konusu. Biz bu ayla birlikte bir düşüş bekliyorduk. Ancak fiyatlar daha da zirveye çıktı. Misal meyve ve sebze fiyatlarında inanılmaz bir artış var. Geçen sene de pandemi vardı. Fakat fiyatlar bu kadar yüksek değildi. Neticede vatandaş sebze ve meyve tüketmek zorunda kaldığı için müşteri geliyor. Tabi her sene olduğu gibi büyük bir satışımız olmuyor. Çünkü millette ne iş var ne de para. Bir kilo veya yarım kilo götürenler bile oluyor. Ürünlerimiz çoğu zaman elimizde kalmıyor. Çünkü az çok salgın sürecini çözdüğümüz için işi dengeli bir şekilde götürmeye özen gösteriyoruz. Geçen senelere oranla 30 kasa getirirken aynı üründen şimdi 5 kasa getiriyoruz. Diğer iller ve Van arasında herhangi bir fiyat yok. Sonuçta Türkiye ekonomisi her ili aynı şekilde etkiliyor. Allah yardım etsin diyorum. Çünkü salgın da hem vatandaşları hem de bizi çok etkiledi.” Şekilde konuştu.
KAYA, “İNANIR MISINIZ, FİYATLAR İKİ KATI FAZLA” DEDİ
Ramazan aylarına oranla bu ramazan ayındaki fiyatların çok yüksek olduğuna vurgu yapan vatandaşlardan Lengin Kaya, “Salgın, ekonomik kriz ve zam fiyatları vatandaşları epey bir zorluyor. Bu ramazan ayında Allah hepimizin yardımcısı olsun. Geçen ramazanda da alışveriş yaptım. Bu sene de yaptım. İnanır mısınız, fiyatlar iki katı fazla. Bu yüzden ramazan alışverişimizi çok pahalı bir şekilde tamamladık. Daha önceki zamanlarda da kriz vardı. Ancak bu sene biraz daha zor şekilde devam ediyor. Pandemi salgınında da kapatılıp açılma her kesimi kötü etkiliyor. Bu yüzden bunlara çare bulunması lazım. Yoksa her sene biraz daha geri gidip çıkmaza giriyoruz. Milletin cebinde para yok, iş yok ama fiyatlarda da artışlar gün geçtikçe devam ediyor.” Diye ekledi.
“ESKİ RAMAZANLARA ORANLA BU YIL DAHA FAZLA ZAM VAR”
Ramazan’ın başlamasına yakın bütün ürünlere zam geldiğini aktaran vatandaşlardan Zekeriya Yıldırım, şunları kaydetti: “Ramazan Ayına hazırlık için alışveriş yapmak istedik fakat hiçbir şey alamadık maalesef çünkü her şeye zam gelmiş durumda. Önceki yıl ile şimdiki fiyatlar arasında en az yüzde 60 fiyat farkı var. Bir yandan evin geçimi bir yandan da öğrencileri okutmaya çalışıyoruz, ekonomik olarak zorlanıyoruz maalesef. Dediğim gibi ürünler çok pahalı, hiçbir şey alınamıyor artık. Eski Ramazanlara oranla bu yıl daha fazla zam var. Vatandaşlar ekonomik sıkıntı çektiği için alışverişlerini tamamlayamıyor. Bu konuda yerel esnafta zorlanıyor. Çünkü zincir marketler tarafından yapılan haksız rekabetle birlikte küçük esnaf tükendi, bitme noktasına geldi.”
ESNAFIN DAYANCAK GÜCÜ KALMADI
Ramazan Ayından önce birçok ürüne zam geldiğini söyleyen Vedat Kaya, “Süt ürünlerinin fiyatlarında pek bir değişiklik yok çünkü fiyatları standarttır ama diğer ürünlerde fiyatlarda yüzde yüzlük bir değişim var. Pandemi ve diğer etkenlerden dolayı önceki yıllara oranla şimdiki satış oranımız yüzde 70 oranında düşmüş durumda. Müşteriler işyerimize sadece fiyat sormak için geliyor, millette para yok, herkes ekonomik olarak sıkıntı yaşıyor. Bu durum bizi inanılmaz zorluyor. Nereye kadar böyle devam edecek bilmiyorum. Ama bizimde artık dayanacak gücümüz kalmadı.” Dedi.
“KİMSE GELEN BU ZAMLARA BİR DUR DEMİYOR”
Pandemi ve salgının bizi çok zorladığını dile getiren Ferdi Gülaç, “Ramazan Ayının gelmesiyle birlikte ürünler yüzde yüz zamlandı. İnsanlar zaten işsizlikle mücadele ediyor, lokantalar çalışamıyor, kısıtlamalardan dolayı iş yapamayan birçok kişi var ve zorluk yaşıyorlar. Tüm bunların üzerine bir de zam geldiğinde çalışmayan insanlar çok etkileniyor. Çok şükür biz az da olsa çalışıyoruz, sıkıntılarımızı giderebiliyoruz. Birde çalışmayan insanlar var, iş bulamayan ve ev geçimini yapmak zorunda olan insanlar var. Tüm bunlara rağmen zamlar gelmeye devam ediyor. Kimse gelen bu zamlara bir dur demiyor. Devletin müdahale etmesi gerekiyor. Birde Ramazan ayı başlarken beraberinde sokağa çıkma kısıtlamaları geldi. Bunun yanında alınan tedbirler gereği yiyecek içecek sektörünün oturma alanları kapatılırken evlere servis ya da gel al usulü çalışacak.” Diye konuştu.
“GEÇEN RAMAZANI ARAR OLDUK”
Son olarak konuşan esnaflardan Mehmet Şen Aras, “Ramazan ayı yasaklarıyla geldi. Ürünlerdeki zam fiyatların artmasıyla geldi. Geçen Ramazanda sattığımız ürünleri bu sene iki katı fiyatlarla satıyoruz. Satmak zorundayız. Her şey de aynı durum oldu. Yüzde yüzlük bir artış var. Bunu kimse inkar edemez. Hatta bazı ürünlerde yüzde 200 artmış durumda. Ondan sonra eskiden insanlar ihtiyaçlarına göre malzeme alırdı. Şimdi ise ihtiyaçların daha azını almak zorundalar. Gelir olacak ki ihtiyaçlar karşılansın. Alış veriş oluyor, çünkü ihtiyaçlarını bir şekilde karşılamak zorundalar. Ancak geçen ramazanı arar olduk. Bunu da söylememin en büyük sebebi fiyatlardaki artış. Çünkü bizimde satış yapmamız gerekiyor. Baktığınız zaman bizde dertliyiz vatandaşlarda da. Bu artışların sebebi bütün ürünlerin dışardan gelmesi. Devlette bu konuda bir şey yapamaz. Dolara bağlı bir şekilde yaşıyoruz.” Cümlelerini kullandı.
