AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın katılımıyla Van’da İran İhracat Zirvesi düzenlendi. Düzenlenen zirvede Türkiye-İran ilişkilerinde Van’ın önemine vurgu yapıldı.
Türkiye-İran ilişkileri açısında önemli bir yere sahip olan Van dün, ekonomi anlamında önemli bir zirveye ev sahipliği yaptı. AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz’da katıldığı zirvede Türkiye ile İran arasındaki ticaret konuşuldu. Bu ticarette Van’ın önemli bir noktada olduğu da konuşuldu. Toplantıda konuşan Ak Parti Genel başkan Yardımcısı Yılmaz, “Bizim Şiilik, Sünnilik diye bir dinimiz yok. Hepimizin dini İslam’dır. Bu bilinçle hareket etmemiz lazım. Fitne odaklarının bizi birbirimize düşürme çabalarına itibar etmememiz lazım. Ticaretimiz arttıkça, ortak yatırımlar yükseldikçe bu kavgaları çıkarmak isteyenlere en güzel cevabı vermiş olacağız. Bunun içinde Van önemli bir nokta yer alıyor. Van’a yapılan yatırımlarımız artacak ve bizde ülke olarak Van ile birlikte İran’dan daha fazla yararlanacağız.” Dedi.
“İRAN İLE KADİM BİR DOSTLUĞUMUZ VAR”
Gerçekleştirilen zirvede ilk olarak konuşan Van Ticaret ve Sanayi Odası (Van TSO) Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Tava şunları söyledi: “İran İslam Cumhuriyeti ile olan yüzyıllara dayalı kadim dostluğumuzun, kültürel bağlarımızın bugün ve bundan sonra da devam edeceği inancındayım. Türkiye ile İran İslam Cumhuriyeti her zaman ticari ilişkilerin ve diyalogların en yoğun yaşandığı iki ülke olarak bugüne değin gelmişlerdir. Özellikle İran üzerinde uygulanan uluslararası ambargonun kaldırılması ile İran İslam Cumhuriyetinin kalkınmasının daha hızlı olacağını, bu kalkınmanın sadece kendisine değil komşu ülkelere ve bulunduğu coğrafyada pozitif yansıyacağına inanıyoruz.”
TAKVA: TÜRKİYE-İRAN İKİ LİDER ÜLKEDİR
Türkiye ile İran’ın bölgede iki lider ülke olduğunu kaydeden Takva, “İran İslam Cumhuriyeti kadim geçmişi, kültürü, geleneğiyle Türkiye ile birlikte bölgesinin iki lider ülkesidir. Bu derin ve zengin geçmişin bugün bizlere ekonomik ve sosyal anlamda pozitif yansıması için daha fazla çalışmamız gerekmekte ve bunun için buradayız. Bugün aramızda bulunan Kalkınma Eski Bakanımız Sayın Cevdet Yılmaz’ın Türkiye-İran ilişkilerinin gelişmesinde büyük emekleri bulunmaktadır. Bugün kendilerinin bu deneyimlerinden yararlanmaya devam edeceğiz. Ayrıca Bugün fuarımızı düzenlediğimiz Fuar ve Kongre Merkezimizin yapımında çok büyük emekleri var.” Dedi.
“BİR BİRİMİZE İHTİYACIMIZ VAR”
İki ülkenin birçok alanda bir birine ihtiyacı olduğunu kaydeden Takva şöyle devam etti: “Burada önemli olan bu ihtiyaçları doğru tespit edip, karşılıklı işbirliği ile çalışmaktır. Ticaretin önündeki engellerin kaldırılması, bürokrasinin azaltılması, gerekli altyapı çalışmalarının tamamlanması iş dünyasının beklentisidir. Örneğin Kapıköy Gümrük kapımızın fiziki durumu malumlarınız olduğu üzere kötü durumdaydı. Odamızın ve iş dünyamızın yoğun takibi ve talepleri ile Sayın Bakan Yardımcımız Fatih Çiftçi ve Hükümetimizin gayretleriyle modernize edilmeye başlanmış birkaç aya kalmaz bölgemizin en modern kapısına sahip olacağız. Beklentimiz İran İslam Cumhuriyetinin de benzer modernizasyon çalışmalarını başlatmaları ve yaklaşık 40 Km’lik yolunda tamamlanması yönündedir.”
TAKVA: HEDEF İÇİN ÇALIŞIYORUZ
30 milyar dolarlık hedef için çalıştıklarını dile getiren Takva, “Daha önce İran İslam Cumhuriyetinde benzer ekonomik zirveler yapılmıştı. Bugün burada bir aradayız. Bu toplantıların sayısını arttırmamız önem arz etmektedir. Bundan sonraki gayretimiz iki ülke işadamlarının sık sık bir araya gelerek, ihtiyaçları belirlemeleri ve bu belirlemelerini yatırıma dönüştürmeleridir. İki ülke Cumhurbaşkanlarının katılımları ile belirlenen 30 Milyar Dolarlık dış ticaret hedefinin gerçekleşmesi için gayretlerimizi biraz daha arttırmamız gerektiğini düşünüyoruz. 30 Milyar Dolarlık dış ticaret hedefinin gerçekleşmesinde Van olarak elimizden gelen gayreti gösteriyoruz. İran İslam Cumhuriyetinde bize yakın bölgelerdeki illerle iyi ilişkilerimiz bunun göstergesidir. Fırsatların yaratılması halinde Van bu hedefe büyük katkı sunacak potansiyele sahiptir. İran İhracat Zirvesine katılım sağlayarak aramızda bulunan tüm İranlı dostlarımıza şükranlarımızı sunuyorum.” Şeklinde konuştu.
PARSALTANİ: ALIŞVERİŞ HIZLI OLMALI
Zirvede konuşan Urmiye Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Üyesi Samet Parsaltani iki ülkenin dost olduğunu söyledi. Parsaltani şöyle konuştu: “Şu anda en güvenli ülkelerden biri İran’dır. Türk milleti her zaman bizim dost ve kardeş ülkedir. Bu nedenle beklentilerimiz var. 600 kilometre sınırımız var. 3 tane gümrük olduğu için bizim alışverişlerimizin hızlı olması lazım. Sınır kapılarında araçlarıyla gelenler çok beklemek zorunda kalıyorlar. Bu tür forumlara katılıyor konuşuyoruz ama bir şey bulamıyoruz. Sonuç alamıyoruz. Zaman zaman 17 kilometre yolu bize ait yapılmamış. İş adamlarının yetkililerden istediği gümrüklerde iki tarafında alışverişlerin yoğunlaştırılmasıdır. Bizim teknolojiye ihtiyacımız var. Bu fuarın bu anlamda bize katkı sunmasını bekliyoruz.”
DOĞAN: DESTEK İÇİN VAN’A GELDİK
Tüm Sanayici İş Adamları Derneği (TÜMSİAD) Genel Başkanı Yaşar Doğan ise fuar ve Zirve’ye destek olmak amacıyla Van’a geldiklerini söyledi. Doğan, “Van’daki bu etkinliğe destek olmak amacıyla bütün şube başkanlarımızla Van’a gelmeye karar verdik. Tüm sektörlerde iş yapan büyük firmalarımızı da bu programa kattık. Bölgenin birlik ve beraberliğe ihtiyacı olduğu bu günlerde bizlerde nasıl katkı sağlayabileceğimizi düşünerek buraya gelmeye karar verdik. 200 arkadaşımızla buradayız, inşallah elimizden geldiğince destek olmaya çalışacağız. İran heyetine katılımlarından dolayı teşekkür ediyorum.” İfadelerini kullandı.
ÇİFTCİ: ÖNEMLİ ADIMLAR ATIYORUZ
Van’ın Türkiye için önemli bir yere sahip olduğunu söyleyen Çiftci şöyle konuştu: “İran bizim Van’la uzun sınıra sahip. Bu anlamda Van, ülkemiz için çok önemlidir. İran’la ilişkilerin geliştirilmesi ticaretin büyümesi iki ülke açısından çok önemlidir. Bu anlamda ticaret anlaşmalarla önemli adımlar atıyoruz ve bundan sonra da atmaya devam edeceğiz. Hedefimiz İran’la ticaret konusunda belirlenen rakamlara ulaşması. Zaman zaman sınır kapılarındaki sıkıntılar iki taraftan da kaynaklanabiliyor. Amaç sıkıntıların olmamasıdır. Ticaretin önündeki tüm engellerin kaldırılması konusunda her türlü adımlar atılmaktadır. Bakanlık olarak bu anlamda önemli çalışmalar yapıyoruz.”
HUSMEN: TİCARET İKİ TARAFLIDIR
Zirveye katılan Batı Azerbaycan Eyaleti Ticaret ve Maden Daire Başkanı Cemadi Husmen ise, “Ticaret dünyada en önemli konulardan biridir. Bu gün ticaret sadece ekonomi değil, güvenliği de sağlayan bir kurumdur. Ama ticaret iki taraflı bir konudur. Bu bizim beklentimiz dostlarımız istenen maddeleri bizden ithal etsin ve ticaret iki taraflı olarak devam etmesi. Devlet adamlarına seslenmek istiyorum. Ticaret bizim bölgesel güvenliğimizi sağlayabilir. Bunu özellikle vurgulamak gerekiyor. Umarım gelecek yıl iki ticaret odası ticaret hacmini arttığına tanıklık edeceğiz.” Dedi.
TAŞYAPAN: SORUN İÇİN ÖZÜR DİLİYORUZ
Zirvede konuşan Van Valisi İbrahim Taşyapan ilk olarak İran’dan yapılan girişlerde internet kaynaklı yaşanan sorunlar için özür diledi. Taşyapan şunları söyledi: “Burada ihracat zirvesi yapıyoruz. Uluslararası katılımla burada fuar düzenliyoruz. Devlet ticaretin önündeki engelleri kaldıracak ve uygun yatırım ortamı tesis edecek. Bu gün ulaşım açısından engelleri kaldırdık. İran sınırımıza kadar bütün yollarımız duble yol yapıldı. Demiryolu bizim sınırlarımızdan İran’a gidiyor. İran tarafına giden ortay Asya’ya giden tek demiryolu buradan İran’a gidiyor. Bunu geliştirmeli ve daha iyi duruma getirmeliyiz. Sıkıntılar yaşayabiliriz ama bunları aşmak için çaba göstermeliyiz. Kapıları ilerde 24 saat çalışır hale getirmeliyiz. Bu tür zirveler karşılıklı anlaşmalara zemin oluşturan dönemlerdir. İnşallah Türkiye’nin değişik illerinden gelen iş adamlarımız burada değişik bağlantılar yapacaklar ve gelip burada yatırım yapacaklar. Biz de üzerimize düşeni yapmaya hazırız. Yeni bir program açıklandı. Bunu da iş adamlarımızın değerlendirmesini bekliyoruz.”
ATALAY: BU ETKİNLİKLERE İHTİYACIMIZ VAR
Ak Parti Van Milletvekili Beşir Atalay da, Van'ın önemli bir etkinliğe ev sahipliği yaptığını söyledi. Atalay, "Van'da bu tür etkinliklere ihtiyacımız var. Van büyük bir ticaret ve sanayi merkezidir. Hep birlikte el birliğiyle buradaki işler daha iyi olsun diye çaba gösteriyoruz. Terörle ilgili şu anda önemli gelişmeler var. Van, bölgede en büyük sıçramayı yapacak ilimizdir. Bunu Vanlı ve İran'dan gelen iş adamlarımız için söylüyorum. Biz sizleri seviyoruz. Van otellerinde İranlı kardeşlerimizi görünce mutlu oluyoruz. İlişkileri arttırmak bizlere düşüyor ve biz de bu çaba içindeyiz. Heyetlerimiz gidip geliyor. Hükümetimizin bölge için özel bir programı var." Şeklinde konuştu.
YILMAZ: TİCARETİMİZİ ARTIRMAMIZ GEREKİYOR
İki ülke nüfusu toplandığında 160 milyon kişilik 2 trilyon dolar büyüklüğünde bir pazarın söz konusu olduğunun altını çizen Ak Parti Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz, İran'ın bir süre ekonomik yaptırımlardan dolayı potansiyelini değerlendiremediğini kaydetti. Yılmaz, komşu ülkenin gelecek dönemlerde doğal ve insan kaynaklarını iyi değerlendirerek ekonomisini büyük ölçeklere taşıyacağını söyledi. Yılmaz şunları söyledi: “İran'la ticaretimizi arttırma gayretimiz var. İran'da toplantılar yaptık. Orada ticaret hacmini 30 milyar dolara çıkarma hedefimiz var. Bir dönem 20 milyar dolara yükseldi bu rakam ama bazı sorunlar nedeniyle son zamanlarda aşağı doğru geldi. Son günlerde bir canlanma var. İnşallah kısa sürede hedefimizi yakalar ve daha yukarılara taşırız. Sadece ticaret değil diğer hizmet sektörleri var. Turizm çok önemli. İran'dan çok sayıda turist Türkiye'ye geliyor. Türkiye'den de insanların İran'a gitmesi gerekiyor. Orada çok büyük doğal ve tarihi güzellikler var. Ticaret ve turizm dışında ortak yatırımlar da çok önemli. İş dünyamızı daha çok bir araya getirdikçe ortak yatırımların yapılacağına inanıyorum.”
“HEPİMİZİN DİNİ İSLAM’DIR”
"İran ve Türkiye'nin ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi sadece refahı arttırmayacak, bölgemizin istikrarına, barış ve huzuruna katkı sağlayacak. Ortadoğu'nun istikrarı, barışı Türkiye ve İran'ın olumlu ilişkileriyle yakından ilgilidir." diyen Yılmaz, "Türkiye ile İran'ın işbirliği etnik ve mezhebi çatışmaların panzehri konumundadır. İki ülkenin dostluğu, birlikte hareket etmesi büyük tehlikelerin önüne gezecek en önemli unsurdur. Bölgemizin dışında bir takım güçler, bölgede insanların sürekli etnik, mezhebi gerekçelerle kavga ederek, enerjimizi, kaynaklarımızı boşa harcamamızı istiyorlar. Bunlara karşı dikkatli olmamız gerekiyor. Bizim Şiilik, Sünnilik diye bir dinimiz yok. Hepimizin dini İslam’dır. Bu bilinçle hareket etmemiz lazım. Fitne odaklarının bizi birbirimize düşürme çabalarına itibar etmememiz lazım. Ticaretimiz arttıkça, ortak yatırımlar yükseldikçe bu kavgaları çıkarmak isteyenlere en güzel cevabı vermiş olacağız. Ticaretin daha çok artmasından yana politikalarımızı devam ettireceğiz."
YILMAZ: TİCARET DEMEK REFAH DEMEKTİR
İran ile ticaretin geliştirilmesi konusunda en önemli çalışmalardan biri olan tercihli ticaret anlaşmasını imzaladıklarını anımsatan Yılmaz şunları söyledi: "Bundan sonra bize düşen bu anlaşma içindeki madde sayısını arttırmak. İnşallah önümüzdeki yıllarda daha çok ürünün dahil edildiği tercihli ticaret anlaşmasını hayata geçirmiş oluruz. Nihai amacımız serbest ticarettir. Bunu başardığımızda hepimiz bundan yararlı çıkacağız. Rekabet iyi bir şeydir. Rekabetin olduğu yerde yenilik, girişim, kalite olur. Rekabetten korkmayalım. Ticareti kolaylaştırmaya dönük anlaşmamız da müzakere ediliyor. Kapılarla ilgili önemli gelişmeler yaşıyoruz. Şimdi asıl yapmamız gereken ağır araçların geçmesini sağlayacak alt yapıyı oluşturmak. Bizim tarafımızda yollar iyi ama İran tarafında öyle değil. İnşallah kısa zamanda o yollar biterse ağır vasıtalara da açılmış olacak. Asıl o zaman bölge İran'la ticaretten daha fazla kazanacak. Ticaret demek refah demektir."
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi’nin de katılması beklenen ancak çıkan program nedeniyle katılmadığı İran İhracat Zirvesi’ne Ak Parti Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın yanı sıra Gümrük ve Ticaret Bakan Yardımcısı Fatih Çiftci. Ak Parti Van Milletvekilleri Beşir Atalay ile Burhan Kayatürk, Tüm Sanayici İş Adamları Derneği (TÜMSİAD) Genel Başkanı Yaşar Doğan. Urumiye Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Üyesi Samet Parsaltani, Batı Azerbaycan Eyaleti Ticaret ve Maden Daire Başkanı Cemadi Husmen, 200’e yakın İranlı işadamı ile diğer bölge illerinden gelen işadamının yanı sıra çok sayıda Vanlı işadamı, siyasetçi, ekonomist, sanayici, STK ve meslek odası yetkilileri katılım sağladı.
ŞEHRİVAN EKONOMİ: ÖNDER ALTINAL / YUNUS EMRE AYKAÇ
