ŞEHRİVAN ÖZEL: MERAL YILDIZ / HAMİT KARAKUŞ- Son 10 yılda deprem, bölgede yaşanan terör olayları gibi türlü nedenlerden dolayı ekonomik olarak ciddi problemler yaşayan Van’da, inşaat sektörü de şu sıralar oldukça sıkıntıda. Söz konusu sıkıntılara rağmen hızlı toparlanan ve krizlere direnen Van’da özellikle son 3-4 yılda konut piyasasında ciddi bir hareketlilik yaşanmıştı. Kentin dört bir yanında inşaatlar yükselirken, alım-satımlarda da Van Türkiye’nin önde gelen illeri arasında yer almıştı. Sıfır konut alış-satışında 2017’de iyi bir yıl geçiren Van’da 2018’de önceki yıla göre satışlar yüzde 5,5 oranında azalırken, toplam satış rakamları 7 bin 496’da kaldı. Hala yapımı hızla süren inşaatların alıcı beklerken sektörün temsilcileri ülke genelindeki krizin ve fiyat yükselişinin bunda etkili olduğunu söyledi. Konut fiyatlarının da neredeyse ikiye katlandığı kentte vatandaşlar da artık ev sahibi olmanın oldukça zor olduğunun altını çizdi.
Van’ın en önemli geçim kaynaklarından olan inşaat sektöründe duraksama yaşanıyor. Son zamanlarda yaşanan küresel krizle birlikte inşaat sektörü de ciddi anlamda zarar gördüğü kaydedildi. TUİK Van Bölge Müdürlüğünün verilerine göre de 2018 yılında konut satışlarında bir önceki yıla göre azalma olduğu belirlendi. Vanlı inşaatçılar ve emlakçılar emlak sektöründeki bu duraksamanın yaşanan krizle bağlantılı olduğuna dikkat çekti.
ÖZDEK: İNŞAT SEKTÖRÜ DURAKSAMA YAŞIYOR
Van Emlakçılar Derneği Başkanı Orhan Özdek, Şehrivan’a verdiği demeçte, “2018 verileri şu anda 2017’ye göre azalış olduğu görülüyor. Bunun sebebi küresel olan krizden kaynaklandığını düşünüyoruz. Küresel krizin ulusa krize neden olduğu ülke çapında şuanda emlak ve inşaat piyasasında duraksama söz konusu. Faizlerin çok yüksek olmasından kaynaklandığını düşünüyoruz. Faizlerin yüksek olması alıcı ve satıcı konusunda olumsuzluklara neden olduğunu düşünüyoruz. Ülke genelinde faizlerin yüksek olması ilimizde inşaat sektöründe müteahhitlerin genelde inşaata giremediği ve inşaat kalemlerinde bulunan maddelerin yüksek olduğu görülüyor. İnşaat şuanda ülke genelinde kardan çok zarara dönüşmüş durumda. Arz ve talep şuanda azalmış durumda. İnşat sektörü duraksamaya girmiş durumda.” İfadelerine yer verdi.
UMUTLAR 2019’A KALDI
Özdek, konuşmasını şu ifadelerle sürdürdü: “Konut almak isteyen vatandaşlar faizlerin düşmesini bekliyor. Bu nedenle bütün illerde bir kriz yaşandığından dolayı inşaat ve emlak sektöründe bir duraksama görülüyor. Hükümetin biran evvel bu konuya el atmasın bekliyoruz. Banka faiz oranlarının düşmesi ile birlikte piyasalara bir canlılık gelecektir. Vatandaşlar 2019 yılından umutlular. İnşaat sektöründe canlılık beklediklerini, alıp yapmak isteyen vatandaşların 2019 yılında faizlerin düşürülmesi ile birlikte konut sahibi olacaklarını düşünüyoruz.”
IŞILDAR: BU DURUM YAŞANAN KRİZDEN KAYNAKLANIYOR
Van Yapsatçılar Derneği Başkanı Seracettin Işıldar Şehrivan’a yaptığı açıklamada “Van’da yapsatın yüzde 50’lisi kentsel dönüşümden yapılıyor. Budan dolayı da bir azalma var. Yapsatta bir azalma var. Türkiye geneli inşaat malzemelerinde indirim yapıldı ama Van’da yapılmadı. Bundan dolayı da fiyatlar yüksek. Buna rağmen en fazla satış Van’da yapıldı. Depremde 5 yıl ve 6-7 Ekim olaylarında dolayı da 1 yıl iş yapamaz olduk. Bunun gibi bazı sıkıntılar yaşadık. Vatandaşlar da ev alamadı. Beklentiler sonraya kaldı. 2018 yılında bir azalma oldu. Bu durumda yaşanan krizden kaynaklanıyor. İnşaat malzemelerinde artış olunca da inşaat sektörü sekteye uğradı. 2019 yılında umutluyuz. Umutlarımızı sonraki yıllara bıraktık diyebiliriz. Seçimleri de bekliyoruz aslında. Herkes temkinli. Yeni projelerde var.” Şeklinde konuştu.
VATANDAŞ KONUT FİYATLARINDAN DOLAYI DERTLİ
Türkiye’de yaşanan krizine değinerek Şehrivan Gazetesi’ne konuşan Selim Çakı adlı vatandaş, “Türkiye son dönemde büyük problemler yaşadı. Yaşanan kriz ile birlikte dolar bazlı olarak fiyatların yükselmesine, buradan yola çıkarak inşaat sektörüne yansımasına neden oldu. Özellikle dışardan alınan malzemenin dolar üzerinde gelmesinden dolayı inşaat sektörünün duraksama yaşanması normal olarak görüyorum. Fiyatların yüksek tutulması ev imkânı zora sokmasına neden oldu. Konut satışlarının azalmasını nedenini buna bağlıyorum. Fiyatların yüksek olmasından dolayı insanlar ev alamıyorlar.” dedi.
“FİYATLAR ÇOK YÜKSEK EV ALAMIYORUZ”
Uzun yıllardır ev almak için çalışıp para biriktirdiğini ifade eden Mert Akmancı adlı vatandaş, “Van’da ev almak çok zor. Uzun zamandır çalışıp biriktirdiğim birikimim, son yıllarda yaşanan fiyat yükselişi ev almak bize hayal olacak gibi görünüyor. Fiyatlar neden bu kadar yüksek olduğuna anlam vermekte zorluk çekiyorum. Diğer illerle kıyasladığımız da Van’da fiyatların bu denli yüksek olması haklı bir açıklaması olması lazım. Kısacası fiyatlar çok yüksek ev alamıyoruz.” diye konuştu.
COŞKUN: TÜRKİYE GENELİ AZALIŞ VAR
TÜİK Van Bölge Müdürü Özer Coşkun tarafından yapılan açıklamaya göre; Türkiye’de konut satışları yüzde 2,4 azaldı. Coşkun, Türkiye’de konut satışlarının 2018 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2,4 azalış gösterdiğini ifade ederek, “Konut satışlarında 2018 yılında, İstanbul 234 bin 55 konut satışı ve yüzde 17 pay ile ilk sırayı aldı. Satış sayılarına göre İstanbul'u, 131 bin 161 konut satışı ve yüzde 9,5 pay ile Ankara, 75 bin 672 konut satışı ve yüzde 5,5 pay ile İzmir izledi. En az satış ise 159 konut ile Hakkâri’de gerçekleşti. Türkiye genelinde satılan konutların 276 bin 820 tanesi ipotekli, 1 milyon 98 bin 578 tanesi ise diğer satış türünde gerçekleşti.” Dedi.
“VAN’DA BİR ÖNCEKİ YILA GÖRE AZALIŞ VAR”
Van’da 2018 yılında toplam 7 bin 496 konut satıldığını söyleyen Coşkun, “Van ilinde 2018 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5,5 oranında azalışla 7 bin 496 konut satıldı. 2017’de satılan konut sayısı; Muş’ta 2bin 63, Bitlis’te 838 ve Hakkâri’de 159 oldu. Van’da ipotekli konut satışları yüzde 26,4 azaldı.” Diye belirtti. Coşkun, “Türkiye genelinde ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 79 oranında azalış göstererek 7 bin 148 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 5,2 olarak gerçekleşti. İpotekli satışlarda İstanbul bin 461 konut satışı ve yüzde 20,4 pay ile ilk sırayı aldı. Toplam konut satışları içerisinde ipotekli satış payının en yüksek olduğu il yüzde 12,7 ile Edirne oldu. Van’da 2018 yılında 7 bin 496 konut satılmışken bunun 964’ü ipotekli satış, 6 bin 532’si ise diğer satışlardır. Muş’ta 2018 yılında 2 bin 63 konut satılmışken bunun 163’ü ipotekli satış, bin 900’ü ise diğer satışlardır. Bitlis’te 2018 yılında bin 838 konut satılmışken bunun 276’sı ipotekli satış, bin 562’si ise diğer satışlardır. Hakkâri’de 2018 yılında 159 konut satılmışken bunun 21’i ipotekli satış, 138’i ise diğer satışlardır.” Şeklinde konuştu.
İLK ELDEN SATIŞ DAHA FAZLA
Van’da 2018 yılında satılan 7 bin 496 konuttan 4 bin 386’sı ilk elden satış, 3 bin 110 tanesi ise ikinci elden satış olduğuna dikkat çeken Coşkun, “Muş’ta 2018 yılında satılan 2 bin 63 konuttan bin 7’si ilk elden satış, bin 56’sı ise ikinci elden satıştır. Bitlis’te 2018 yılında satılan bin 838 konuttan bin 14’ü ilk elden satış, 824’ü ise ikinci elden satıştır. Hakkâri’de 2018 yılında satılan 159 konuttan 65’i ilk elden satış, 94’ü ise ikinci elden satıştır.” Diye konuştu.
