ŞEHRİVAN HABER: ORHAN SAĞLAM-UĞURCAN DEMİR Son dönemlerde katlanan fiyatlardan nasibini alan sektörler arasındaki otomobil piyasasında pandemi ile başlayan kriz devam ediyor. Dolardaki artış ve fiyat istikrarsızlığı sonrası ikiye, üçe katlanan araç fiyatları bir türlü durdurulamazken dolar ve altında olduğu gibi bu piyasada da fiyat yükselişi hız kesmeden devam ediyor. Bu yükseliş devam ederken de en büyük kaybı ikinci el sektörü yaşıyor. Özellikle son zamanlarda ikinci el araba piyasasındaki artışlar devam ederken, araba almak isteyen vatandaşların da çaresiz bekleyişleri sürüyor. Sıfır araç almanın imkansız hale geldiği, ÖTV indirimi fırsat olmasına rağmen sıfır araç bulmanın mümkün olmadığı süreçte ikinci el piyasası da bu durgunluğunu sürdürürken kentin dört bir yanındaki oto galeri bayileri de adeta sinek avlıyor. Aracın artık hayati ihtiyaç olduğu süreçte galericiler sitelerine giden vatandaşlar da eli boş dönmeye devam ederken konuyla ilgili Şehrivan’a açıklamalarda bulunan oto galerici esnafları, piyasanın durgunluğundan şikayet ederken, ekonomide yaşanan krize de dikkat çekildi. “PANDEMİ SÜRECİ İKİNCİ EL ARAÇLARIDA ETKİLEDİ” Piyasadaki alım ve satım krizi sürerken Şehrivan’a değerlendirmelerde bulunan esnaf ve vatandaşlar çeşitli sıkıntılara dem vurdu. İkinci el satışındaki yetkisi olmayanların satış yapması, araç piyasasındaki hareketlilik, fiyat dengesizliği, ÖTV indirimi gibi konulara değinen esnaflar tüm sorunların bir araya gelmesi nedeniyle satışların adeta durduğunu syöledi. Bu isimlerden birisi olan SEB Motors ve Fourbey İnşaat Yönetim Kurul Başkanı Servet Doğaç, “Son zamanlarda araçların fiyatları çok yükseldi. Bunun en büyük nedeni iki yıldır devam eden pandemi sürecidir. Bundan dolayı sıfır araç üretilmezken ikinci el araçlarda da ciddi artışlar oldu. Bayilerde sıfır araç olmadığından dolayı da galericilerde elindeki araçları satmamaya başlayınca her araca elinden olduğunda fazla fiyat bıraktı. Herkes aynı düşüncede olduğu için binici açısından da ikinci el araba bulunmaz bir hal oldu” Dedi. ARAÇ ALMA HAYALLERİ ASKIYA ALINDI, PİYASA DURDU! İkinci el araba piyasasında ciddi bir şekilde artışla karşı karşıya kaldığını belirten Doğaç, şunları kaydetti: “İlimizdeki meslektaşlarımız pandemi sürecinde her ne kadar kendi lehine olarak düşünse de ben, bizim aleyhimize olarak düşünüyorum. Çünkü galericiler elindeki araçların fiyatlarını yükseldiğini görünce güzel paraların olduğunu düşündüler ki iyi paralarda kazandılar. Yalnız böyle bir şey var alım gücü düştü çünkü o aracı sattıktan sonra tekrar yerine araç alacak ve bir ödeme yapmak zorunda kaldı. Bu yüzden araç bulmak çok zor oldu. Bunun için pandemi sürecinde kötü etkilendiğini düşünüyorum çünkü 1 milyonluk bir yatırımda dört ya da beş araç alırken pandemiden sonra 2 hatta 1’e kadar düştü. Pandemide sıfır araç üretilmemesi, bayilerde araç kalmamasıyla panik olarak galericiler araba bulmayacağız fikrine kapılıp yüksek yüksek fiyatlara araç almaya başladı. Sonrasında da biniciler arabaların yüksek olduğunu görünce araba almayı askıya aldı. Bu yüzden galericiler hem araç sayısı olarak satışı düştü hem de yüksek fiyatlara araç aldı. Kısacası pandemi sürecinde bütün sektörlerde olumsuz olduğu gibi galeri sektörünü kötü etkiledi” ifadelerini kullandı. İŞİ BİLMEYEN GALERİCİ OLDU PİYASA İYİCE BOZULDU İkinci el araba piyasasında ciddi bir şekilde artışla karşı karşıya kaldığını belirten Doğaç, sözlerini şöyle tamamladı: “Araçlar uzun zaman içerisinde ellimizde kalabiliyor. Bu yüzden tedbirli bir şekilde adım atmak gerekiyor. Özellikle son zamanlarda işi bilmeyende galerici oldu. Bizde gözlemlediğimiz kadar bu işin o kadar kolay olmadığını ve uzaklaştığını gördük. Asıl galericiler ise bu durumdan sonra piyasayı biraz daha iyileştirmek için elinden geleni yapıyorlar. Bizde bu işin temelinden geldiğimiz için artık araçların fiyatları yükselişe ya da düşüşe geçse ki ümidimiz hep bundan yana onu içinde elimizden geldiğince gayret göstermeye çalışıyoruz. Son yıllarda ikinci el araçlarda bir atış oldu. Galericilik popüler bir hale geldi bunun neden ise son zamanlarda ve özelikle pandemi sürecinde sıfır araç üretilmediği için ikinci el araçlara büyük talep gördü bundan dolayı ikinci el araçlarda fiyatta yükseldi satış olarak ta 2019-2021 yıları arası gecen yılara oranla daha büyük bir fark yaratı. Bundan dolayı da insanları galericilik sektörüne yöneltti” “BAYİLERDE SIFIR ARAÇ KALMAMASININ İKİNCİ EL ARABADA TALEBİ ARTIRDI” Bayilerde sıfır araç olamadığından ikinci el araçlara talep arttığını söyleyen Ömer Yarımbatman: “25 yıldır bu işin içindeyim. Pamdemi sürecinde yarı yarıya küçüldük. Kağıt üzerinde para kazanıyor gibi görünmemize rağmen zarardaydık. Daha önce 10 araba sermayem vardı şuan bu sayı maalesef 5’e hatta 4 kadar geriledi. Özelikle pandemi de fabrikalar sıfır araç çıkarmaması, bayilerde sıfır araç kalmamasının ikinci el arabada talebi artırdı. Arz talepten dolayı bugün ikinci el araçlar satıldığı değerin çok üzerinde. Bundan dolayı fiyatlarda ciddi bir artışla karşılıktık” ifadelerini kullandı. “YETKİ BELGESİ OLMAYAN KİŞİLER BU İŞİ YAPMAMALI” Yetki belgesi olamayan kişilerin bu işi yapmamasını dile getiren Yarımbatman: “Yetki belgemiz var. En büyük sıkıntımız bu işi herkes tarafından yapılıyor olması. Piyasada hemen hemen her meslek grubundan şahıslar araba alıp satıyor. Bundan dolayı vergi mükellefi olan esnaflar kötü bir şekilde etkiliyor. Bunun önüne geçilmesi için İçişleri Bakanlığı iki yıl önce yetki belgesi çıkardı bu belge sahibi olmayan kişiler bu işi yapmayacaktı. Bu belgeyi almak için vergi mükellefi olmak şartıyla sınava tabi tutularak belgemizi aldık. Yetki belgesi olamayan kişiler galericilik yapmayacaktı ama maalesef ki bunun önüne geçemiyoruz” şeklinde konuştu. “BU İŞİ GAYRİ RESMİ YAPANLARIN ÖNÜNE GEÇİLMESİNİ İSTİYORUZ” Herkesin galericilik işine girdiğini belirten Yarımbatman, konuşmasını şöyle tamamladı, “Türkiye genelinde Galericiler sitesi kuruldu ve şehrin içindeki bina altında galericilik yapılmasına izin verilmeyecekti. Van’da iki tane site kuruldu üçüncüsünün de inşaatı devam ediyor. Ama malumunuz şehir içinde olan galerici sayısı bizim buradaki galericilerden üç dört katı fazlalar. Bunların içinde çoğunun yetki belgesi olmayan esnaflar. Denetimler biraz daha sıkılaşmasını istiyoruz özellikle vergi levhası ve yetki belgesinin kontörlü için en azından bu işi gayri resmi yapanların önüne geçilmesini istiyoruz.” VATANDAŞ: ARAÇ SAHİBİ OLMAK HAYAL OLDU Öte yandan galeride araç bakan bir vatandaş ise eli boş çıkacağını belirterek: “Pandemiden beri araç alma hayalleri kuruyoruz. Pandemi sürecinde herkeste olduğu gibi bizde de sürecin bitmesi ile ilgili beklenti oldu. Normalleşmelerin başlamasıyla birlikte çıktık fakat araç almak neredeyse imkansız. Şu an ÖTV indirimi var ama hiçbir yerde araç yok. Tam bayiler araç olmadığını söylüyor. ÖTV indirimsiz sıfır araç almak zaten hayal. İkinci elde de fiyatlar pandemi öncesine göre katlanmış durumda. Peşinatı sağlayıp kredi çekmek bile çok büyük bir yük. Ailemiz için bir araç alabileceğimiz umuduyla geldik ama öyle görünüyor ki araç alma işi bizim için bir hayal olmaya devam edecek.” Dedi.