ŞEHRİVAN HABER: ÖMER AYKAÇ-ORHAN SAĞLAM
İpekyolu ilçesi Cumhuriyet Caddesi üzerinde bulunan Shmaya isimli bir iş hanında atölye açan 4 genç, eski halı ve kıyafetlerden bileklik, epoksiden kolye, küpe ve Van Gölü sahillerinden toplanan taşlardan tablo yapıyor.
Van’da yaşayan 4 genç, açtıkları atölyede tarçından kolye, atılan eski halı ve kıyafetlerden bileklik, küpe ve Van Gölü sahillerinden topladıkları taşlardan tablo üretiyor. İpekyolu ilçesi Cumhuriyet Caddesi üzerinde bulunan bir iş hanında Shmaya (Gökyüzü) adında açtıkları atölyede çeşit çeşit tasarımlar yapan 2'si kadın 4 genç, her ürüne farklı bir motif işliyor. Amaçları tamamen Van kültüründe değerini yitirmiş eserleri topluma kazandırmak olduğunu söyleyen gençler “Bu işi maddiyattan çok kültürü yaşatmak, sanatı yaşatmak adına yapıyoruz” dedi. Büyük çaba sarfetmelerine rağmen yeterince ilgi görmeyen bu sanatı buna rağmen sürdüren gençler, maddi güçleri olmadan devam ettirdikleri bu sanatı buna rağmen kendi imkanları ile ilerletmeye çalıştıklarını belirtti.
“SANATLA UĞRAŞMAK HUZUR VERİYOR”
Ahşap tasarımı ve taş tablo yapan Sedat Açıkel, Van Gölü'nün sahillerinden topladığı taşlarla çalışıyor. Bu işi öğrenmek için kursa gittiğini belirten Açıkel, “Bu işe ilk başlarda hobi amaçlı başlamıştım. Daha sonra yaptığım eserler rağbet görünce kendimi geliştirdim ve bu işe devam ettim. Malzemeler genellikle göl kenarlarından topladığımız taşlar, terzilerde kullanılmayan iplikler, kullanılmayan eski eşyalar ve dışarda bulduğumuz ağaç kabuklarından oluşuyor. Sonra bu malzemeleri buraya getirip, atölyede kullanıyoruz. Özelikle taşlarla, eski taş evler ve tablo yapıyorum. Ahşaplarla da farklı şeyler yapıyorum. Atölyede gördüğünüz tüm ürünler, hayal ürünü. Bu işi yaparken mutlu oluyorum. Sevdiğin işi yapmak insanın hoşuna gidiyor. Sanatla uğraşmak huzur veriyor” diye konuştu.
“AMACIMIZ VAN’DA UNUTULAN KÜLTÜRÜ VE SANATI BİR NEBZEDE OLSA TEKRAR HATIRLATMAK”
Gümüş işleme üzerine çalışmalar yapan Serhat Işık, Değersiz görülüp çöpe atılan eşyaları çöpten toplayıp sanata dönüştürüyor. Boncuk ve Takı Tasarım Bölümü okuduğunu söyleyen Işık, “Üniversitede Telkâri üzerine eğitim gördüm. Okulum bittikten sonra Van’a geldim. Bir süre başka yerlerde çalıştıktan sonra arkadaşımla kültürümüzü yansıtabilmek için bu atölyeyi kurduk. Hep daha iyi yerlere gelmesi için çabaladık. Kültürümüzü yansıtmak amaçlı göl kenarlarından topladığımız taşlardan Van kedisi yaptık. Epoksiden küpe, kolye ve yüzük çalışmaları da yapıyoruz. Yaptığımız bu çalışmalar genellikle Van’a özgü şeyler oluyor. İnsanların değersiz diye attıkları birçok şeyi biz tekrar değerli hale getiriyoruz. Birçok şeyi burada öğrendik. Gün geçtikçe kendimizi daha da geliştirdik.” Dedi.
VAN’IN TAŞINI, TOPRAĞINI HATTA ÇÖPÜNÜ BİLE DEĞERLENDİRİYORUZ
Işık ayrıca, “Sanat, herkes için farklı yorumlanır. Bizim de amacımız Van’da unutulan kültürü ve sanatı bir nebzede olsa tekrar hatırlatmaktır. Bir eşyayı kendine göre yorumladığın zaman sanat olur. Yoksa farklı bir insan öğrendiğin şeyleri tekrarlarsan bunun ismi sanat olmaz. Bir de bizim toplumun üretime çok ihtiyacı var. İşte bizde şu an üreten kesimiz. Hazır malzeme kesinlikle almıyoruz. Bulduğumuz eşyaları geri dönüşüm amaçlı değerlendiriyoruz. Toplumumuza büyük bir katkıda bulunuyoruz. Çünkü Van’ın taşını, toprağını hatta çöpünü bile değerlendiriyoruz. Çünkü Van’da üretimin sağlanmasını istiyoruz.” Şeklinde konuştu.
“VAN HALKI YAPTIĞIMIZ SANATA PEK DEĞER VERMİYOR”
Eskiden iplerle bel kemeri yaparlardı. Bizde bel kemrenin aynısı küçülterek bilekliklere dönüştürdük. Bu sanatı Van’da yapan birilerine çok az denk gelirsiniz. Farklı illerde bu sanatı yapanlar elbette vardır ifadelerini kullanan Işık, şunları söyledi: “Biz genellikle kültürümüzü yansıtacak renkler kullanıyoruz. Elimizden geldiğince bölgesel olarak kendi kültürümüzü yansıtmaya çalışıyoruz. Bizim şu an yaptığımız şeyleri eskiden de yapıyorlardı. Mesela çardest (4 el) ile halı yaparlardı. Aslında bir kişinin 4 parmağını kullanarak bir halı veya kemer yapması anlamına gelir. Benim bu kadar sanata düşkün olmamın nedeni nenem sayesindedir.”
VAN’IN SANATLARI UNUTULUP GİTTİ…
Işık son olarak, “Son 10 ve 15 yıl içerisinde bu tür sanatlar unutulup gitti. Eskiden evlerde halı ve kilim yaparlardı. Şimdi halı yapanı bırak bu halıları hatırlayanları zor bulursunuz. Özelikle Van halkı bizim yaptığımız sanata pek değer vermiyorlar. Misal en ufak bir bileklikten bahsedeyim. Sadece ipten yapıldığını herkes bilir. İpin maliyeti o kadar yüksek değil. Ama biz 4-5 saatimizi vererek bilekliğe dönüştürüyoruz. Van’daki insanlar bizim bilekliği kaç saatte yaptığımıza ya da ne şekilde yaptığımıza bakmaksızın fiyatını eleştiriyorlar. Normal bir bilekliğin altında fiyat biçiyoruz. Bize sadece ipten yapıldığını söyleyen bile var. Evet, sadece ipten yapılıyor ama orada sarf edilen bir emek var bunu asla görmezler.”
