Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası(TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu yılın ikinci 'Enflasyon Raporu'nu toplantısında önemli açıklamalarda bulundu. Kavcıoğlu buradaki konuşmasında yıl sonu enflasyon ve petrol fiyatlarına ilişkin tahminlerini paylaştı. Buna göre Merkez Bankası, 2022 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 23,2'ten yüzde 42,8'a çıkardı. Merkez, ham petrol tahminini 102 dolara, gıda enflasyonu tahminini ise yüzde 49'a yükseltti. TCMB, 27 Ocak'ta açıkladığı yılın ilk enflasyon raporunda yıl sonu için tüketici fiyat tahminini yüzde 23,2 olarak açıklamıştı. İşte Kavcıoğlu’nun konuşmasından öne çıkan satırbaşları: Şubat ayında çatışmaya dönüşen jeopolitik riskler tedarik zinciri sıkıntısı ve arz kısıtlarına neden olmaktadır. Çin’de karantina önlemlerinin genişletilmesi arz sıkıntısını derinleştiriyor. Rusya Ukrayna çatışması emtia fiyatları ve ticaret kanallarıyla riskleri artırmaktadır. Ticaret ortaklarımızdaki büyüme beklentileri önceki rapora göre aşağı yönlü güncellenmektedir. Birinci çeyrekte iyileşme devam ediyor. Bu nedenle iç talep bir miktar ivme kaybetmekle birlikte üretim dış talebin katkısıyla gücünü korudu. Sanayi üretimi ocak şubat ortalaması bir önceki çeyreğe kıyasla arındırılmış olarak yüzde 2 oranında arttı. Sanayi üretimi takvim etkisinden arındırılmış yüzde 13,3 ilk çeyrekte arttı. Sanayi üretimi arz kısıtların rağmen esnek ve dayanıklı yapısıyla büyümeyi ve işgücü piyasasını desteklemektedir. Yatırım harcamaları güçlü eğilimde, makine teçhizat yatırımları 2019 son çeyrekten bu yana artış kaydetti. Makine teçhizatta ortalama büyüme yüzde 20 seviyesinde gerçekleşti. Net ihracat gibi cari dengeyi destekleyen bileşenlerin katkısı yüksek seviyelerde gerçekleşti. Büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerin güçlendiğine işaret ediyor. KREDİLERDE TÜRK LİRASI VURGUSU Anket verileri nisan itibariyle firmaların gelecek dönem yatırım harcamalarını artırmayı planladıklarını gösteriyor. İhracatçı ve yatırım malı üretenlerden başlayıp yayılıyor. Sanayi üretiminde görülen artışlar sabit sermaye malları talebinin güçlü seyrettiğini gösteriyor. Kapasite kullanım oranı tarihsel ortalamaların üzerinde seyrediyor. İlave kapasite ihtiyacı yatırımları ihtiyacını artıracak. Artan ihtiyacın TL uzun vadeli kredilerle karşılanması önem kazanıyor. Ekonominin istihdam oluşturma kapasitesi sürekli artıyor. İşgücüne katılım oranı artarken işsizlik oranı geriledi. Türkiye salgın sonrasında OECD ülkeleri arasında istihdamını en fazla artıran ülke oldu. İhracatımız salgın döneminde yakaladığı artış eğilimini ilk çeyrekte bölgesel risklere rağmen sürdürdü. Rusya ve Ukrayna ihracatı azalırken AB’ye ihracat belirgin artış göstererek ihracattaki kayıpları önledi. Liralaşma stratejisi çerçevesinde kredilerin büyüme hızı ve kompozisyonu fiyat istikrarıyla uyumlu hale getirilecektir. Ticari kredi büyümesi enflasyona kıyasla daha yavaş seyretmiştir. ENFLASYON GÖRÜNÜMÜ Kredilerin üretim, yatırım ve ihracat için kullandırılmasına yönelik makro ihtiyati tedbirlerimizi kararlılıkla uygulamaktayız. İthalat fiyatlarındaki artışın yanı sıra yüksek seyreden taşımacılık maliyetleri ve tedarik aksaklıkları, enflasyonun görünümünü olumsuz etkilemeye devam etmektedir. İç talep koşullarının ilk çeyrekte kısmen yavaşladığını görüyoruz. İç talep koşullarının ilk çeyrekte kısmen yavaşladığını görüyoruz. Yurt içi enerji fiyatlarındaki gelişmeler de üretici fiyatları üzerinde baskı oluşturmaktadır. TCMB'nin öngörülebilir likitide yönetimi sayesinde BIST gecelik faizi politika faizi çevresinde seyretmeye devam etmiştir. MERKEZ BANKASI'NDAN PETROL TAHMİNİ TCMB'nin 2022 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 102,2 dolar (Önceki 80,4 dolar) TCMB'nin 2023 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 93,9 dolar (Önceki 74,3 dolar) ENFLASYON TAHMİNİ Enflasyonun, yüzde 70 olasılıkla 2022 yılı sonunda yüzde 38,7 - 46,9 aralığında -orta noktası yüzde 42,8- gerçekleşeceğini öngörüyoruz (Önceki yüzde 18,6-27,8 aralığı ile yüzde 23,2) Enflasyonun 2023 yıl sonunda yüzde 12,9 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki yüzde 8,2) GIDA ENFLASYONU Gıdada riskler belirginleşti. Çatışmayla uluslararası emtia fiyatlarında yüksek artışlar gözlendi. Uluslararası gıda fiyatları, tarihsel olarak en yüksek seviyesine ulaştı. Yılın ilk çeyreğinde küresel tedarik aksaklıkları sürdü. Çin salgın tedbirlerini sıkılaştırması tedarik zincirinde iyileşmeyi sınırlıyor. LİRALAŞMA STRATEJİSİ Hane halkı, firma, banka bilançolarında mili paranın artması, tek ödeme amacının TL olması nihai hedefimizdir. Önemli bir bileşen de uygun maliyetli vadeli kredilerin üretim yatırım ve ihracat artışlarıyla sürdürülebilir fiyat istikrarını desteklemesidir. Kredilerin doğru kompozisyonla tabana yayılması için mikroihtiyati tedbirleri güçlü şekilde kullanmaya devam edeceğiz. Diğer taraftan MB olarak firmaların ödemelerini TL ile yapmasını önemsiyoruz. Bu konuda son dönemde atılan adımları değerli buluyoruz. Sağlıklı, güçlü istikrarlı TL altyapısını sağlamak, kalıcı fiyat istikrarı için en önemli eşiktir. SORU-CEVAP Enflasyonla mücadele için somut olarak başka ne adımlar göreceğiz? Gıda fiyatları için MB nasıl adım atacak. Erken uyarı sistemini konuşmuştuk o konuda gelişme var mı? Kademeli azalıştan bahsettiniz pik noktasından sonra düşüşe ne zaman geçilecek? Enflasyondaki artışa önce global ve lokal bakmak lazım. Son rapordaki tahminleri savaş olmasaydı bugün çok daha farklı noktalarda revizyona ihtiyaç duymadan sürdürebilecektik. Birinci derecede uluslararası piyasalardaki gelişmeler pandemi ile başlayıp tedarik zincirindeki sıkıntılar ve Rusya Ukrayna çatışmasıyla birlikte emtia fiyatlarının küresel artış göstermesi dünyadaki ve bizdeki enflasyonun yükselişinde çok büyük bir etkisi olmuştur. Onun dışında içeride de iç talep ve talepten kaynaklanan önemli bir artışa para politikasıyla karşılık vereceğimiz yükseliş yok. "GEREKLİ ADIMLARI ATIYORUZ" Bu noktada hem MB hem hükümet gerekli adımları atmıştır atmaya devam ediyor. Kararlılığımız son derece güçlü şekilde devam ediyor. Aldığımız tedbirler lokale bakınca bizim tarafta kredilerin iktisadi faaliyetle buluşması önem arz ediyor. Cari dengenin gerçekleşmesi sürdürülebilir fiyat istikrarı için önem arz ediyor. Cari dengede sıkıntı varmış gibi görünse de normale dönmesiyle birlikte miktar bazında ihracattaki artışı çatışmalar sonunda fiyat bazındaki enerji ve gıda fiyatlarının normale gelmesiyle cari dengemizin önemli şekilde düşündüğümüz noktaya gelecek. Uzun vadeli kredilerin iktisadi faaliyetle buluşması önem arz ediyor. Son PPK metni ve aldığımız makroihtiyati tedbirler önemli oranda enflasyonla mücadeleyi desteklemektedir. Enflasyon patikasında da görüldüğü gibi mayıstan sonra aşağı doğru enflasyonun inmeye başlayacağını göreceğiz. "TÜRKİYE DİĞER ÜLKELERE GÖRE DAHA AVANTAJLI" Dünya Bankası'nın son raporunda gıda ve enerji fiyatlarındaki şokların sürebileceği söz konusu artış eğiliminin sürmesi öngörülerinizin içinde mi? Cari dengede iyileşme açısından turizmin de önemli olduğunu biliyoruz, Rus turistlere ilişkin beklenildiği kadar turist gelmeyeceği belirtiliyor beklentileriniz nedir? Mayıs ayında zirve görüyoruz yüzde 70-75 bandında yıl ortasında güncelleme yapılacak maaşlarda bu Türkiye’de geleneksel fiyatlama davranışı var ücretler artınca fiyatlar artıyor bu hesaplarınızda var mı? TCMB’nin İstanbul’a taşınmada bir erteleme mi var mı? Turizme yönelik beklentilerimiz çok olumlu 2019 öncesi rakamlarının üzerine çıktı. Dolayısıyla rezervasyonlar ve talep Avrupa Ortadoğu çok büyük artış söz konusu. Çatışma ve sıkıntıların nasıl sonuçlanacağı önemli. Türkiye bu coğrafyada komşularıyla yakın ilişkileri olan bir ülke. Bu sıkıntılardan veya oluşacak iyileşmelerden kısa sürede olumlu olumsuz etkileniyoruz. Turizmde ciddi sıkıntı görmüyor iyi bir artış bekliyoruz, cari denge söylemimize olumlu yansıyacak. Küresel anlamda gıda fiyatlarından etkileniyor Türkiye. Diğer ülkelere göre avantajlı konumda üretebilen bir ülke. Bu sene verimli bir üretim dönemine girdik, fiyatlara ve enflasyona mayıstan sonra çok olumlu yansıyacağını öngörüyoruz. Taşınma ile ilgili herhangi sıkıntı yok. Yol haritası, inşaat planlandığı gibi devam ediyor. Planladığımız gibi eylül ayı gibi taşınma işlemi gerçekleşir. 500 LİRALIK BANKNOT İDDİASI - (500 liralık banknot ve 5 liralık bozuk para) Böyle bir şeyin konuşulduğunu zannetmiyorum. Bir arkadaşın bir tweeti ile gündemi bu kadar ciddiye almak doğru değil. Bizim böyle hazırlığımız, böyle bir beklentimiz, vatandaşın ve piyasanın böyle bir beklentisi yok. Böyle bir hazırlığımız yok. "KREDİLERİN DÖVİZE, FARKLI YERLERE GİTMESİNİ ARZU ETMİYORUZ" Medyan enflasyon çekirdek endekslerin trendlerinde arındırılmış olarak mart ayında bir ivme kaybı gördük bu eğilimin korunabileceğini düşünür müsünüz? Talepte bir yavaşlama var onu yansıtılmış olabilir mi? Ticari kredilerde nasıl bir risk görüldü? İlave enflasyonist etki mi yoksa dövize yönelim mi görüldü? Reel kur endeksi 2021’in altında ama son dönemde artış kaydediyor rekabetçi kur politikası düşünüldüğünde reel kurdaki artışı risk görür müsünüz? Enflasyonda çekirdek medyan mart ayındaki gelişmelerin doğal seyri iç talepte daralma ama bir artış söz konusu değil, enflasyonist baskı yok. Zorunlu karşılık denince ilgili aktifi pasifi doğru okumak lazım. Nihai hedefimiz kredilerin iktisadi faaliyetle buluşması. KOBİ’ler, yatırım, üretim ve ihracatı etkileyen krediler düzenlemenin dışında. Bunun çok geniş okumamız gerekirse iktisadi faaliyet dövize gitmesi farklı yere gitmesi var bunu arzulamıyoruz. Kredilerin dövize, farklı yerlere gitmesini arzu etmiyoruz. Amacımız düşük faiz politikası uygularken üretimi ihracatı finanse etmek ve sürdürülebilir fiyat istikrarını sağlamak.