2012 yılında çıkartılan bir yasa ile tüm vatandaşlar Genel Sağlık Sigortası şemsiyesi altına alındı.. Böylece çalışanlar, emekliler ya da bakmakla yükümlü olunan kişiler (anne ve babasından ya da eşinden) otomatik olarak sisteme dahil edildi ve sağlık hizmetlerinden yararlandı. Bunların dışında kalanlar ise sonradan düzenlenen hesaplama ile brüt asgari ücretin yüzde 3'ü kadar her ay prim ödeyerek sağlık hizmetlerinden kendileri ile eş ve çocukları olarak yararlanma hakkı kazandı. 2021 yılı için aylık 107 lira olan bu primi ödeyemeyenler ise gelir testine girdi ve primleri devlet karşıladı. KİMLERİN BORÇLARI SİLİNDİ? Bu noktada prim ödemelerini yapmayanların borçları da oluştu. Bu borçlarla ilgili süreç içinde af ve yapılandırma imkanları da çıkartıldı. Son olarak çıkartılan yapılandır yasası ile 31 Mart 2021 tarihine kadar gelir testi yaptıranların aile için kişi başı geliri brüt asgari ücretin üçte birinin altında (1.192 liradan az) olanların tüm borçları silindi. Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim borcu olup da ödeme gücü olanların da 30 Nisan'a kadar anaparayı yatırmaları durumunda gecikme cezası ve zammının tamamının silineceğini açıklandı. NE YAPMAK LAZIM? Prim borcunuzun olup olmadığını öğrenmek için öncelikle e-devlet üzerinden sorgulama yapabilirsiniz. Eğer 30 Ağustos 2020 öncesine ait prim borcunuz varsa bu borçlar yapılandırma yasası çerçevesinde otomatik olarak yapılandırıldı. Vatandaşların bu borçlar için ayrıca başvuru yapmasına gerek bulunmuyor. Hazine Maliye Bakanlığı'nın interaktif vergi dairesine e-Devlet şifresi ile girilerek ödeme günleri takip edilerek, doğrudan bu sistem üzerinden otomatik olarak yapılabiliyor. Yeniden borçlu duruma düşülmemesi için Eylül ayından sonraki primlerin düzenli yatırılması gerekiyor. 30 Nisan tarihine kadar anapara borcun tamamının yatırılması durumunda gecikme cezası ve zammının tamamı ise silinecek. Bu yüzden kalan 10 gün içinde borcun ödenmesi gerekiyor. Örneğin 3 bin lira borcu olan ve 1500 lirada gecikme zammı eklenen bir sigortalı 4.500 lira yerine 3.000 lira ödeyerek borcundan kurtulmuş olacak KİMLER BAŞVURACAK? Emekli değilsiniz, bir işyerinde sigortalı olarak çalışmıyorsunuz, kendi iş yerinizden Bağ-Kur primi ödemiyorsanız, isteğe bağlı sigorta primi ödemiyorsanız, işsizlik maaşı almıyorsunuz, nakdi ücret desteği ya da kısa çalışma ödeneğinden yararlanmıyorsunuz, bunun dışında anne babanız ya da eşinizden de sigortalı değilseniz Genel Sağlık Sigortası primi ödemeniz lazım. Aylık 107 lira olan bu primi ödediğiniz de sağlık hizmetlerinden siz ve bakmakla yükümlü olduğunuz kişiler yani eş ve çocuklarınız yararlanabilecek. Ancak bu 107 lirayı ödeme gücünüz yok ise kaymakamlıklara giderek gelir testi yaptırmanız gerekiyor. GELİR TESTİ NASIL YAPILIYOR? Gelir testinde sizin gelir ve giderleriniz değerlendiriliyor. Gelir testi sosyal güvencesi olmayanların prim ödeyip ödeyemeyeceklerini; ödeyeceklerse ne kadar prim ödeyeceğini belirliyor. Gelir testi için kaymakamlıklar ve valilikler bünyesinde bulunan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları'na başvurmak gerekiyor. Eğer evinize giren gelir evde yaşayanlara bölündüğünde kişi başına düşen miktar brüt asgari ücretin üçte birinden az ise yani 1.192,5 TL'den az çıkarsa sizin GSS ödemeniz gerekmiyor. Sizin adınıza devlet bu primleri ödüyor ve sağlıktan ailece yararlanabiliyorsunuz. ÖĞRENCİLERE HAK TANINIYOR 18 yaşını geçen bir kişi eğer bir işte çalışmıyorsa Genel sağlık Sigortası primi ödemesi gerekiyor. Ancak bu gençler eğer öğrencilerse lisede 20, üniversitede ise 25 yaşına kadar GSS primi ödemesi gerekmiyor. .