ŞEHRİVAN ÖZEL: ÖMER FARUK TOKTAŞ/HAMİT KARAKUŞ- Son 10 yılda büyük bir değişim ve dönüşüm yaşayan Van kent merkezinde, bir çok yapı yenilerken, bazı yapılar ise kentin değişen yüzüne yakışmayan görüntüsüyle durmaya devam ediyor. Deprem sonrası birçok anlamda değişikliğe uğrayan Van’da, Cumhuriyet-Maraş caddesi gibi caddelerdeki sıvasız ve çirkin görüntüler oluşturan yapıların yanında kent merkezindeki bazı yapılar da tepki almaya devam ediyor. Şehrivan’ın geçtiğimiz günlerde gündeme getirdiği Van Belediyesi/Vaski eski hizmet binası başta olmak üzere bir çok yapı ile ilgili adım atılmazken bunun gibi bir çok yapı hala dokunulmayı ve yenilenmeyi bekliyor. Bu yapılardan birisi de Van’ın Sebze Hali’nin bitişiğinde, cadde üzerinde bulunan baraka şeklindeki küçük dükkanlar. Yıllar önce yapılan ve bir türlü işlevsel olarak kullanılmaya dükkanlar çirkin görüntü oluşturmaya devam ediyor. Geçtiğimiz yıl Van Büyükşehir Belediyesi’nin onarım ve bakım kararı aldığı, ardından yeniden kiraladığı dükkanların sadece bir kısmı sebze-meyve satışı için kullanılırken geriye kalan büyük bölümü harabe ve çirkin görüntü oluşturacak halde duruyor. Yıllardır boş bir halde kalan yapılar estetik olarak da kötü görüntü oluştururken, vatandaş ve o alanda iş yapan esnaflar yerel yönetimlerin bu dükkanlar konusunda da bir hamle yapmasını istiyor. Yıllar önce Van Belediyesi tarafından yapılan Van Sebze Hali bitişiğindeki baraka dükkanlar yıllardır aynı kötü manzarayı oluşturmaya devam ediyor. Yıllardır aynı durumda olan, son olarak Van Büyükşehir Belediyesi’nin geçtiğimiz dönem 3 yıllık ihaleleri gerçekleştirilerek esnafların kullanımına sunulan sebze hali yanında bulunan küçük dükkânlar ile ilgili henüz bir çalışma başlatılmış değil. İhaleleri gerçekleştirildikten sonra dönemin yetkili isimlerinin bakımlarının yapılması ve daha modern bir görünüme kavuşması için talimat verdiği dükkânlar bir Kışa daha girerken dükkânları işleten esnaflar ise henüz elle tutulur bir çalışma olmamasından mustarip. Konuyla ilgili Şehrivan’a açıklamalarda bulunan esnaflar dükkânların fiziki açıdan oldukça yetersiz bir alana sahip olmakla birlikte çatılarının damlattığını ve bunların yanında kent adına bir görüntü kirliliği de oluşturduğunu belirttiler. Gazetemiz aracılığıyla yetkililere seslenen esnaflar konuyla ilgili bir çalışma başlatılmasını beklediklerini ve bu çalışmalar sürerken de kendilerinin mağdur edilmemelerinin bekleyişindeler. GEÇTİĞİMİZ YIL YENİDEN İHALEYE ÇIKMIŞTI… Van Büyükşehir Belediyesi, Şabaniye Mahallesi Sebze Hali bitişiğinde bulunan 31 dükkânın 3 yıllık kiralama ihalesi yapılarak kira bedelleri belirlenmişti. Büyükşehir Belediyesi Toplantı Salonunda açık artırma usulüyle geçekleştirilen ihale, Genel Sekreter Mustafa Yalçın Başkanlığında gerçekleşmiş; ihale komisyonunun hazır bulunduğu salonda 10 âdeti çiftli, 21 âdeti ise tekli olmak üzere toplam 31 adet dükkânın tamamı kiraya verilmişti. Tekli dükkânlar aylık 143 TL’den kiraya verilirken, çiftli dükkânlar ise aylık 265 TL’den kiracı bulmuştu. İhaleye katılan esnafı tek tek dinleyen Van Büyükşehir Belediyesi eski Genel Sekreteri Mustafa Yalçın, ihalenin hayırlara vesile olmasını dileyerek ayrıca dükkânların tamir ve bakımlarının yapılması için de talimat vermişti. KİRALANIYOR AMA KULLANILMIYOR! Öte yandan 15 yılı aşkın bir önce yapılan o dükkanların geçtiğimiz yapılan ihalede kiralarının düzenlenip yeniden ihale edilmesine rağmen geri kalan dükkanlarında da durum değişmedi. Belediye eliyle yeniden ihale edilmesi sonrası tüm dükkanların dolacağı söylenirken,o dükkanları kiralayan bir çok isim herhangi bir amaç için dükkanları kullanmadı. Geçtiğimiz yıl vatandaşların boş barakalarda ateş yakıldığı, madde bağımlılarının mekanı olduğu şikayetinden sonra dolacağı ve aktif hale geleceği söylenmesine rağmen o dükkanlarda gelenek devam etti. İhale sonrasında da yine aynı dükkanlar faal olarak çalışmaya devam ederken 30’un üstündeki baraka dükkanların büyük bölümü boş ve yıkık görüntüsüyle yerinde durmaya devam etti. ESNAFIN KENDİSİ DE VAN’A YAKIŞMIYOR DİYOR! Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan ve uzun bir süredir de bu dükkânlarda manav olarak esnaflık yapan Murat Boyner “Bu barakaların halini görüyorsunuz yıkık durumdalar. Önümüzde Kış zaten daha kar yağmadı ama en ufak bir yağmurda bile çatılar su damlatıyor. Geçtiğimiz senelerde geldiler işte belediyeden burayla ilgili çalışmalar yapılacağını söylediler o süre zarfı içerisinde de tabi yeni bir ihale yapıldı ve bizim bu dükkânlar için yeni kiralar belirlendi. Bizim şu an vermiş olduğumuz kiraları bile hak etmeyen ve görmüş olduğunuz görüntü kirliliğine neden olan bu tabiri caizse ‘baraklar’ Van’a da yakışmıyor yani. Açıkçası buranın bir albenisi olmayınca insanlar da gelmiyor. Biz de iş yapamıyoruz. Siftah bile açmadan kepenk kapattığımız zamanlar oluyor. Hâlbuki buraya bir canlılık ve hareketlilik katacak çalışmalar yapılsa bizim işlerimiz de açılmış olur hem de şehrin önemli trafik noktalarından biri olan bu bölgedeki görüntü kirliliği de ortadan kalkmış olur. Fakat biz gelinip burada sözler verilip gidilmesinden yana değiliz eğer elle tutulur bir çalışma başlatılacak ve buraya gerçekten hak ettiği önem verilecekse bir çalışma başlatılsın.” Şeklinde konuştu. ESNAF DA ÇEKİ DÜZENE KAVUŞMASINI İSTİYOR Dükkânların alan açısından oldukça yetersiz olduğunu belirten esnaflardan İbrahim Hascan ise “Biz de bu şehrin birer esnafı olarak belediye tarafından bizim kullanımımıza sunulmuş olan bu iş yerlerinin daha iyi bir görünüme sahip olmasını isterdik. Yani gördüğünüz gibi burası bir iş yeri diyebileceğimiz ekmek kapısı olarak görebileceğimiz bir yer olmak konusunda çok büyük eksikliklere sahip. Yani uzun boylu biri gelip uzandığında adeta ayakları kapının dışında kalıyor. Kibrit kutusu kadar bir yer. Zaten içerisini kullanmaya kalksanız yani Kışın kar yağdığında dükkânın ön tarafından ziyade içerideki kısmını kullanmaya çalışsanız öyle bir şey kesinlikle mümkün olmaz. İçeride değil mallarımızı ürünlerimizi bırakabileceğimiz; kendi oturacağımız bile bir yer yok. Tabi her yerde olduğu gibi buradaki barakalar ile ilgili de verilmiş sözler ve yapılması planlanan çalışmalar vardı ama bunlar ile ilgili somut bir şey hala göremedik. Umudumuz bu yaz daha bitmeden yani kış gelmeden buraya bir çeki düzen verilmesiydi fakat bu kış da böyle geçeceğe benziyor.” Diye ekledi. ASYA ÜLKELERİNDEKİ DERME ÇATMA KULUBÜLERE BENZİYOR! İş yeri olarak kullandıkları bu dükkânları tam anlamıyla benimseyemediklerini belirten esnaflardan Salih Işık ise “Biz gerçekten buraya bir yetkili geldiğinde incelemeler yapıldığında ve burayla ilgili gerekli çalışmalardan söz ettiğinde umutlanıyoruz. Sonuçta bizim ekmeğimizi kazandığımız yer burası ve biz buranın daha iyi bir görünüme sahip olmasını elbette ki isteriz ama şu anda daha önce konuşulanlar dışında elle tutulur herhangi bir çalışmanın olmaması bizi de mağdur ediyor. Önümüz kış burası bizim içerisinde oturup müşterilerimizi gönül rahatlığıyla bekleyebileceğimiz yerler değil. Asya ülkelerinde görülen derme çatma kulübelere benzeyen bu yapıların daha modern bir görünüme ve bizim için de daha kullanışlı duruma getirilmesini talep ediyoruz. Yetkililerimizde ve yöneticilerimizden beklentilerimiz budur.” İfadelerini kullandı. MODERNİZE YAPILACAĞI SÖYLENDİ AMA… Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan ihale sonrası yeniden modernize edileceği söylendiğini ifade eden Yunus Aydın adlı esnaf, “Büyükşehir Belediyesi ile 3 yıllık kiralama ihalesi yaptık. Dükkânların kira ücretlerinin sabit kademeli olarak artacağı söylendi. Bu yıl itibariyle kiralarımıza 60 TL bir zam uygulandı. Çiftli dükkân kiralarımız 325 TL’ye yükseltildi. Yaptığımız görüşmeler sonucu dükkânların hiçbir şekilde esnafı mağdur etmeden modernize edilerek kentte yakışır şekilde yapılacağı söylendi. Üzerinden bir yıldan fazla geçmesine rağmen herhangi bir çalışma yapılmadı. Biz buradaki esnaflar mağdur edilmeden burada çalışma yapılmasına karşı değiliz fakat yapılacak çalışma sonrası işyerlerimizden çıkarılma gibi bir durum olacaksa bu şekilde kalması bizler açısından daha iyi olacaktır” dedi. “KİRALAR ZAMLANDI, DEĞİŞİKLİK OLMADI” Baraka tarzındaki görüntüsünden dolayı ve birkaç dükkân dışında diğer dükkânların yıkık dökük görüntüsünün rahatsız edici olduğunu dile getiren Sinan adlı esnaf, “İşyerlerimizin kötü görüntüsü rahatsız edici evet, ama ekmeğimizi bu yolla bu dükkânlarda kazanıyoruz. Biz de daha modern dükkânlarda ekmeğimizi kazanmak isterdik. Fakat bununla yetiniyoruz, 1 yıl önce bir ihale süreci yapıldı. Kira ücretleri belirlendi, diğer dükkânlarında daha kiraya verilerek canlandıracaklarını ve en önemlisi yenileme yapılacağı söyledi. Üzerinden bir yıl geçmesine rağmen sadece yapılan kiralarımıza zam yapmak oldu. Biz buradaki esnaf olarak yenilemeye karşı değiliz, mağdur edilmeyecek şekilde yapılacak çalışmaya destek veririz” diye ifade etti. VATANDAŞ ARTIK ALIŞVERİŞ DE YAPMIYOR Dükkânların baraka görüntüsünden dolayı rağbet edilmediğini kaydeden Mehmet adlı esnaf ise, “Dükkânlarımızın şehrin çıkış noktasında yer alması ve baraka görüntüsünden dolayı işlerimiz çok kötü gidiyor. Kışın kapıya dayanmasıyla iş yerlerimiz su damlatıyor, ısınma problemi var. Özellikle bütün dükkânların aktif şekilde çalışmaması ve diğer dükkânların kötü görüntüsü bize olumsuz yansıyor. İşlerimizin düşmesine insanların bizden alışveriş yapmamasına neden oluyor. Geçtiğimiz yıl dükkânların ihalesi yapıldı, fiyat belirlendi. Kısmı olarak bazı sıkıntıların giderileceği diğer dükkânların çalışmasına teşvik edileceği söyledi. Hatta kiraların kademeli olarak artacağı söylendi. Bu yıl kiralara 60 TL gibi bir zam uygulandı. Buradaki esnaflar olarak mağdur edilmeden iş yerlerimizin sıkıntıların giderilmesini istiyoruz” diye belirtti.