Başta Van TSO olmak üzere son zamanlarda hükümet ve yerel kuruluşların Türkiye-İran ekonomik işbirliği konusundaki görüşmeleri ve çalışmaları sonuç vermeye başladı. İlk günden bu yana konunun yakın takipçiliğini yapan Van TSO Başkanı Necdet Takva, geçtiğimiz hafta katıldığı Türkiye-İran Sınır İlleri Ekonomik İşbirliği toplantısının ardından mutabakata da konu olan toplantının detaylarını Şehrivan araçlığı ile değerlendirirken, “Van için tarihi öneme sahip olan bu işbirliğini biz sonunda başaracağız. Van TSO ile önemli işlere imza attık ve şu an diplomatik anlamda söz sahibi bir kent olduk. Eninde sonunda biz bu işi başaracağız.” Dedi. 11-13 tarihlerinde İran’da düzenlenen Türkiye-İran 5’inci Sınır İlleri Ekonomik İşbirliği toplantısının sonuç bildirgesinde Kapıköy’e ve iki ülke ilişkilerine dair önemli sonuçlar çıktı. Diplomatik anlamda Van TSO’nun tam muhatap kabul edildiği toplantılarda Kapıköy, Gelincik için önemli mutabakatlara varılırken çalışmaların takibi için yine Van TSO’ya yetki verildi. Şehrivan Gazetesi olarak geçtiğimiz haftalarda gerçekleştirilen Türkiye-İran Sınır İlleri Ekonomik İşbirliği 5. Toplantısı’nın detaylarını Van TSO Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva’dan dinledik. Van, Ağrı, Iğdır, Hakkari illerinden heyetlerin katıldığı Van Valisi İbrahim Taşyapan’ın da başkanlık yaptığı görüşmelerde Van adına önemli sonuçlar çıkarken Van TSO Yönetim Kurulu Başkanı o toplantının detaylarını gazeteniz aracılığı ile paylaştı. İran’ın Hoy kentinde gerçekleştirilen toplantıda iki ülke temsilcilerinin katılımıyla ikili ilişkilerde yapılan görüşmeler mutabakat altına alınırken Van Valisi Taşyapan’ın temasları ve Van TSO’ya görüşmelerde Urmiye ile birlikte diplomatik misyonların verilmesi ve Van’dan YYÜ, DAKA gibi kurumların dahil edildiği komisyonların aktif rol üstlenmesi öne çıktı. Van’ın Kapıköy, Gelincik kapılarının faal hale gelmesi adına da görüşmelerin yapıldığı toplantıda Kapıköy yol yapımı konusunda da iki ülke hükümetlerine çalışmaların hızlandırılması anlamında ortak görüş sergilendi. Van TSO Başkanı o detayları Şehrivan ile paylaşırken toplantıda öne çıkan Vali Taşyapan’a da girişimlerinden dolayı teşekkür etti. “BİZE CİDDİ BİR TEVECCÜH VAR”Şehrivan olarak “O toplantıda neler olduğunu” İran ile yapılan görüşmelerin merkezinde yer alan kuruluş olan Van TSO’nun başkanı Takva’dan dinledik. Takva, Van Valisi İbrahim Taşyapan’ın toplantıda önemli temaslarının olduğunu vurgulayıp kendisine özel teşekkür iletirken bu anlamda kısa sürede İran’da etkili söylemlere yer verdiğini belirtti. Takva, o toplantıdan Van özelinde bölge illeri lehine çıkan sonuçları ‘başarı’ olarak yorumlarken; “Son zamanlarda artan girişimler sonuç vermeye başladı. Son toplantı da bunu hem Valilik hem de odamız nezdinde gördük. Burada Van’ın bir diplomatik başarısı var işin bu aşamaya gelmesinde. Van TSO da bu anlamda iyi bir aşamaya geldi. İran’da artık odaya karşı ciddi bir teveccüh var.” İŞTE O TOPLANTININ MUTABAKATINA DAİR ÇARPICI DETAYLARO toplantının öne çıkan detaylarını paylaşan Takva, öne çıkan bölümleri şöyle sıraladı: “Toplantıda iki ülkenin siyasi, iktisadi, kültürel ilişkilerinin gelişmesi anlamında önemli görüşmeler yapıldı. Bu anlamda bir çok yönüyle Van’ı direk ilgilendiren konulardan birisi de ulaştırmaya dair görüşmelerde. O toplantıda iki ülkenin sınır bölgesinde yaşayanların refahını teminen İran’da Karatepe, Türkiye’de de Van arasında iki ülke demiryolu idarelerinin imkanlarını da göz önünde bulundurarak yolcular için demiryolu seferinin hizmete konulması değerlendirildi. İki ülkenin demiryolu yetkilileri ile ilgili makamlar yoluyla takip etme konusunda mutabık kalındı. Yine buradaki bizim Kapıköy-Razi sınır kapısı olmak üzere Gelincik-Kuzareş Sınır Ticaret Merkezinin fal hale getirilmesi dahil sınır ticaretine ilişkin hususlarda Sınır Ticareti Ortak Komite 8’inci toplantısında görüşmek üzere mutabık kalındı. Burada odamızın gelinen noktadaki etkinliği vurgulanırken bu durum hepimiz için gurur verici bir gelişme olarak toplantılara yansıdı. Taraflar Van TSO ile Urmiye Ticaret Odası arasındaki işbirliğini Ağrı, Iğdır, Hakkari illeri için de model olarak sundu ve daha faal görüşmeler konusundaki yine ortak kanaat getirdi.” İNŞA ÇALIŞMALARI İÇİN ORTAK KARARTakva, burada takibini yaptıkları altyapı ve üstyapı çalışmalarının da toplantıda gündeme geldiğine değinerek, o sonuç bildirgesinde inşa çalışmalarına dair varılan görüş birliğine dair ise şu ifadeleri kullandı; “Taraflar Esenerde, Kapıköy gibi gümrüklerin altyapılarının güçlendirilmesinden memnuniyet duyduklarını belirtti. Söz koşunu kapılardan ürün ithalatı ve ihracatını kolaylaştırmak ve hızlandırmak amacıyla standart hayvansal ve tarımsal karantina istasyonları gibi gerekli tüm birim ve yapıların kurulmasının gereğini vurguladılar. Konuyla ilgili diğer bir fikir birliği de karayolu taşımacılığı alanında yaşanan sorunların bir an önce bitmesi noktasında oldu. Bu anlamda Razi-Hoy yolunun yapılmasının gerekliliği ve konunun Ankara ve Tahran’da takip edilmesi bir kez daha gündeme geldi. Bilindiği gibi Türkiye tarafı yıllardır beklenen o yolun yapımını üstlenmiş ve iki ülke arasında yapılan protokol ile yolun yapımı adına önemli adım atılmıştı.” Dedi. VAN ÖZELİNDEKİ İŞBİRLİKLERİ ÖRNEK OLDUYapılan her görüşmenin iki ülke arasında ciddi bir işbirliği vizyonu geliştirdiğinin altını çizen Takva son yıllarda artan görüşmelerin sorunların çözümü noktasında önemli rol oynadığına değindi. Bu anlamda konferanslar, seminerler için de iki tarafın da istekli olduğuna vurgu yaparak; “Türkiye ve İranlı şirketlerin aralarında yatırımlar yapmalarına yönelik kolaylık sağlayacak çalışmalar da ön plana çıktı. Bu anlamda ilk konferans 4 ay içerisinde Van’da ve Urmiye’de yapılacak. Van bu noktada lojistik ve ulaştırma konusunda yapılacak seminerin ev sahipliğini üstlenecek.” Dedi. Takva, turizm, kültür, eğitim, sağlık gibi konularda da heyetlerin karşılıklı ziyaretlerde bulunup işbirliği konusunu gündemine aldığını belirterek; “Bu noktada Yüzüncü Yıl Üniversitemiz ile Urmiye Üniversitesi arasındaki işbirliği de yine diğer üniversiteler için örnek olarak gösterildi. Bu da ilimiz için önemli bir gurur olarak öne çıkan konular arasındaydı.” VALİ’YE ÖZEL TEŞÜKKÜRTakva, yıllardır çeşitli nedenlerden dolayı ağır ilerleyen işbirliği toplantıların bundan sonra daha hızlı ve somut adımlarla ilerleyeceğinin altını çizerken, Türkiye-İran Sınır İlleri Ekonomik İşbirliği 6’ıncı toplantısının da Van’da yapılmasının kararlaştırıldığını belirtti. Takva değerlendirmesinde mutabakatta Van’ın önemli bir pay çıkardığının altını bir kez daha çizerken; “Bir kez daha gelinen noktanın Van adına önemli bir gelişme olduğunu belirtmek istiyorum. Van iki ülke ilişkileri anlamında kendisine iyi bir yer edindi artık. O toplantıya Vali Yardımcıları ile birlikte katılan Van Valisi’ne teşekkür ediyoruz. Kısa süre kalmasına rağmen orada ciddi bir farkındalık oluşturdu. Biz de birinci elden buraya şahitlik etti. Gelincik-Kuzereş’in faal hale getirilmesi yine önemli bir konuydu. Ha keza Kapıköy’ün yolu, inşası da öne çıkan konulardı. Yine bizim görüşmelerdeki rolümüzün toplantında öne çıkması ve Van’ın diplomatik olarak öne çıkan bir il olmaya başlaması gelecek adına ışık veren gelişmelerdi” dedi.ŞEHRİVAN ÖZEL-ÖMER AYTAÇ AYKAÇ