Önder ALTINAL – Şehrivan ÖZEL
Geçtiğimiz Mayıs ayı içerisinde Ermenistan’a bir gezi düzenleyen Ayanis Turizm öncülüğünde yapılan 21 kişilik esnaf ekibinin, Ermenistan gezisini Tur Operatörü Tunçdemir’e sorduk. Tunçdemir: “Yapılan ziyaretten dolayı her iki tarafta memnun kaldı. Ancak 3-4 saatte gidilmesi gerekilen yolu 15-16 saatte gidiyoruz. Bu yüzden var olan ve daha yakın olan sınır kapılarının bir an önce açılmasını istiyoruz” dedi.
22-25 Mayıs Tarihleri arasında Ermenistan turu düzenleyen Ayanis Turizm ve beraberindeki 21 kişilik Vanlı ve diğer illerden gelen esnaf geziden memnun döndü. Konu hakkında gazetemize konuşan Ayanis Turizm Tur Operatörü Abdullah Tunçdemir, çok sıcak bir şekilde karşılandıklarını ve özellikle dışardan gelen esnafların ön yargılarının son bulduğunu belirtti. Tunçdemir ayrıca Ermenistan’a yılda 2-3 tur düzenlediklerini bunun da uzak olan mesafeden kaynaklandığını belirti. Aksi taktirde var olan Iğdır Alican sınır kapısının açılması halinde mesafenin kısalacağını ve turlarında artırılacağına değindi.
İŞTE ESNAFIN ERMENİSTAN TURU VE BEKLENTİLERİ
Mayıs ayı içerisinde her yıl olduğu gibi bu yılda Ermenistan’a grup halinde bir gezi düzenlediniz. Bu gezi hakkında neler söyleyeceksiniz?
22-25 Mayıs tarihleri arasında 4 günlük bir Ermenistan iş gezisi yaptık. Vanlı esnafımızın yanı sıra İstanbul ve İzmir’den de katılımlar oldu. İki ülke arasında hem iş gezisi hem de insanlarımızın kafalarındaki merakı ve ön yargılarını ortadan kaldırmak için böyle bir gezi düzenledik. Bunun yanı sıra gelen insanlarımızın hepsi esnaf olduğu için ticari anlamda da geziler yapıldı ve ticaret gözüyle de orada incelemeler yapıldı. Bu düşüncelerle biz Ayanis Tur olarak her yıl 2 Ermeni gezisi yapıyoruz. Bu da çok güzel geçiyor ve iyi bir şey oluyor. Tabi bu iki ülke arasındaki yol sorunu bizleri ciddi anlamda üzüyor ve ayrıca da yoruyor. 15 saatlik olan yolun iki alternatifi var. Ya Gürcistan üzerinden Ermenistan’a giriş yapıyorsunuz ya da İran üzerinden giriş yapıyorsunuz. İran üzerinden çok uzak, Gürcistan üzerinden giriş yaptığınız zaman evet güzel gidiliyor, rahat gidiliyor ama maalesef oda 15 saat sürüyor. Komşumuz olan Ermenistan’a bu şekilde gidişlerimiz çok uzun sürüyor. Fakat kapılar açık olursa, siyasi ilişkiler iyi olursa bizim ve diğer tüm insanların gidiş gelişleri 300 kilometreye yani 3 saate inmiş olacak. Iğdır-Alican kapısı üzerinden bizim gidişlerimiz kısalacak ve bu kadarda yorucu bir yolculuk çekmemiş olacağız. Bu kadar rahat gideceğimiz bir yol olduğu zaman bizim Ermenistan’a yapmış olduğumuz ziyaretler 2-3’ten 40-50’ye çıkmış olacak.
KAPILARIN AÇILMASI TURİZME KATKI SAĞLAYACAKTI
Bunun yanı sıra bizler ile onlar arasında farklılıklar var. Onlar burada 7 Kiliseyi, Akdamar Adasını, Çarpanak Adasını burada ziyaret etmek için geliyorlar. Bu insanlar elbette ki her zaman buralara ziyaretlere geliyorlar bizlerde oraya ziyaretlere gidiyoruz ama bu kapıların açılması ile birlikte bu ziyaretlerin artacağını da düşünüyorum. İşte bu yüzden kapıların açılması çok önemlidir. Bahsetmiş olduğum ziyaretlerin sayısı arttığı zaman elbette ki bildiğiniz gibi turizmde de yükselişe geçeriz. Yani kapıların açılması bir nevi turizmin gelişmesine de katkı sağlayacaktır. Sizde çok iyi biliyorsunuz ki bu il, bu bölge kalkınırsa ülkede kalkınacaktır. Bunu her zaman dile getiriyordum yine dile getiriyorum. İran, Ermeni ve Erbil pazarları bizim için çok önemli pazarlardır. Bu pazarlar sayesinde ilimiz çok ciddi anlamda yükselir. Bu pazarlar bizim ilimiz içinde kesinlikle yeterlidir. Bu anlamda turizm anlamında da ön plana çıkmış oluruz. Özellikle İran pazarı bizim için bir numaralı bir pazardır. Ancak sizlerin de takip ettiği ve gördüğü kadarıyla biz bununa da maalesef sahip çıkamıyoruz. İşte bu yüzden bu pazarlarımız ile aramızda kangrenleşmiş olan yol sorunlarımız ve kapı sorunlarımız inşallah en kısa sürede çözülür. Yetkililer umarım bizim sesimizi duyarlar ve ayrıca siyasi sorunlara da çözüme kavuşur. Biz burada esnaflık yapan bunun yanı sıra burada yaşayan insanlar olarak ülkemizin komşuları ile ülkemizin elbette ki iyi geçinmesini istiyoruz. Bu iyi geçinmeden dolayı da kapılarımızın açık olmasını da yine en iyi şekilde bizler istiyoruz. Bende tüm vatandaşlarımız gibi kapıların açılmasını gönülden istiyorum. Kapılar açıldıktan sonra da 15-20 saatte gittiğimiz yolları inşallah 3-5 saate gideriz.
4 Günlük bir gezi yaptınız ve dışardan misafir esnafın katıldığını da belirttiniz. Öncelikle kaç kişilik bir ekiple bu geziyi yaptınız? Birde dışardan gelen misafirlerin hem turizm olsun hem de ticaret konusundaki bu geziye bakış açıları nasıldı?
21 kişilik bir ekiple biz bu geziyi gerçekleştirdik. Bu ekibin içinde bulunana ve özellikle de dışardan gelen arkadaşlarımız ilk Van’a ve bu bölgeye geldiklerinden dolayı var olan ön yargıları dönüşte gözlerinden belli oluyordu ki o ön yargıları ortadan kalkmıştı. Kesinlikle anlatıldığı gibi değil insanlarımızın buralara gelerek, geziler yaparak bu ön yargıları üzerlerinde atmaları gerekiyor. Dışardan gelen misafirlerimiz için bu tam anlamıyla değişti. Bizim esnafımıza gelecek olursak, bizim esnafımızın da bakış açısı kesinlikle değişti ve onlarda olayın tam olarak farkına vardılar. Çok güzel bir gezi oldu. Hatta içimizdeki birkaç esnaf arkadaş benimle beraber 4’ncü ve 5’nci kez geziye geldiler. Hem oraları ziyaret etmek hem de nasıl bir ticaret yapılır diye gezilerde bulunanlar vardı. Buda bizleri çok memnun etti.
AYİN DÖNEMİNDE UÇAK SEFERLERİ YAPILACAK
Ermenistan’a gittiniz gözlemler yaptınız, ticaret ile ilgili görüşmeler yaptınız. Tüm bunların yanı sıra önümüzdeki Ermeni ayini için neler söyleyeceksiniz?
Bu sene ki Ermeni ayini öncelikli olarak 1 hafta ileri alındı. Alınmasının sebebi ise Ermenilerin tatilleri ile uyuşmadığından dolayıdır. Eylül ayının ikinci haftası yapılması gerekilen ayin bu sene Eylül ayının birinci haftası yapılacak. Bu sene ki ayinin daha renkli geçeceğine inanıyoruz. Bunun yanı sıra biz daha da yüksek bir katılım bekliyoruz ki olacaktır. Başta İstanbul olmak üzere birçok ilden diğer dinlerin patrikleri bu ayinde bulunacaklar. Ermeniler bu sene bütün bu insanları davet etmişler. Bunların da başında Rum patrikleri, Süryaniler ve daha birçok cemaatlerinden katılımlar olacak. Buda elbette ki daha da canlı bir ayinin geçmesini sağlayacaktır. Bu yüzden inşallah ayin böyle geçerse dışardan çok ciddi bir katılım olacaktır. Bu renkliliğin yanı sıra ayrı biz 7 Eylül döneminde yani ayin döneminde Erivan il Van arasında uçak seferleri yapmayı düşünüyoruz. Bir sorun olmaması halinde inşallah bu şekilde uçak seferleri yaparak da daha güzel bir ayin dönemi geçireceğiz.
Peki, Ermenistan dışında Avrupa ülkelerine veyahut diğer komşu ülkelere bu yıl içerisinde seyahatleriniz olacak mı?
Bu yıl içerisinde Ermenistan dışında Kasım ayında bir Roma-Paris gezisi düşünüyoruz. Van’daki esnaf arkadaşlarımız ile birlikte KOSGEB destekli bu ziyaretleri yapmayı düşünüyoruz. Avrupa’da neler yapabilir bu konuda ne gibi ticaret yapabiliriz bunları esnaf arkadaşlarımız ile birlikte gezeceğiz. Bunun yanı sıra bir inşaat fuarı yapılacak bu yıl içerisinde yine esnaf arkadaşlarımız ile birlikte o fuarda yer alacağız. Bunun yanı sıra bir de Duabi’de altın mücevher fuarı yapılacak. Bizde kuyumcu esnafımızla birlikte altının kaynağı olan yere gideceğiz ve bu konuda neler yapabilir bunun içinde bir ziyaret gerçekleştireceğiz. Kuyumcular derneği başkanımız ve kuyumcularımız ile birlikte bu çalışmayı yürütüyoruz. İnşallah bunu da gerçekleştirmiş olacağız. Bunun yanı sıra bizim için çok önem teşkil eden Erbil için düşüncelerimiz var. Erbil için nasıl uçak seferleri yapabiliriz ya da nasıl yolları kısaltıp Erbilde’ki, Kuzey Irak’taki insanlarımızı sıcak yaz aylarında nasıl Van’a getirebilir onu düşünüyor ve bunun üzerinde çalışıyoruz. Ben tur operatörü olarak bunu düşünüyor ve bunun üzerinde çalışıyorum. Bunun için özellikle uçak seferleri ile birlikte Irak pazarını da buraya çekmeye çalışacağız. Bu şekilde yapılan çalışmalar ve var olan çalışmalar ile devam edersek ben başta İran, Ermenistan ve Erbil pazarlarını buraya çekerek o insanları burada 4 mevsim tutabileceğimize inanıyorum.
