Birçok medeniyete ev sahipliği yapan ve kentteki birçok nekropolde yapılan kazı çalışmaları sonucunda Van’ın eski tarihi gün yüzüne çıkartılmaya devam ediliyor. Van’da Çavuştepe Kalesi'nde yürütülen kazılarda kentin tarihine ışık tutan bilgilere ulaşılırken Urartuların kullandığı bir malzeme ilk defa bulundu.
YUMURTA BÜYÜKLÜĞÜNDE SAPAN TAŞLARI TESPİT EDİLDİ
Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu başkanlığında antropolog, arkeolog, şehir plancısı, sanat tarihçisi ve restoratörlerden oluşan ekip tarafından yürütülen kazılarda yeni bulgular ortaya çıkarıldı. Van'da Urartu Kralı 2. Sarduri tarafından inşa edilen Çavuştepe Kalesi'nde yürütülen arkeolojik kazılarda, savaşlarda kullanılan sapan taşları bulundu. Kalede depo yapılarının olduğu bölümde yoğunlaştırılan çalışmalarda yumurta büyüklüğünde sapan taşları tespit edildi. Yığıntı halinde bulunan sapan taşlarının Urartu Krallığı döneminde savaşların yanı sıra kale savunmasında ve avcılıkta da kullanıldığı değerlendiriliyor.
“URARTULARIN YAPTIĞI ÖLÇÜLERDE KERPİÇ DÖKÜYORUZ”
Prof. Dr. Çavuşoğlu, bu yıl 1 Temmuz itibarıyla başladıkları kazı çalışmalarını 30 kişilik uzman ekiple sürdürdüklerini söyledi. Bu yıl kaledeki kazıları depo binaları ile uç kale arasındaki mekanlarda yoğunlaştırdıklarını belirten Çavuşoğlu, "Bulunmuş olduğumuz yerde orta çıkardığımız mekanların duvarlarını koruma altına alıyoruz. Hedefimiz, mekanların ayakta kalabilmesini sağlamak. Bunun için Urartuların yaptığı ölçülerde kerpiç döküyoruz. Urartular nasıl inşa etmişse aynı şekilde bir koruma tedbiri alıyoruz. Amacımız, mekanların daha anlaşılabilir olmasını sağlamak." diye konuştu.
"BU YIL BİZİ ŞAŞIRTAN EN ÖNEMLİ BULGU”
Kazılarda çok sayıda çanak çömlek, bronz ok uçları, aletler ve hayvan kemikleriyle karşılaştıklarını anlatan Çavuşoğlu, şunları kaydetti: "Bu yıl bizi şaşırtan en önemli bulgu, diğer Urartu merkezlerinde bazen tek tek bulunan sapan taşlarının yığıntı halinde bulunması. Dört numaralı oda diye adlandırdığımız en yüksek noktadaki yapıda sapan taşı yığınıyla karşılaştık. Sura yakın bir bölümde yer alıyor. Bu taşların Urartularda ilk kez bulunması bizim için çok değerli çünkü şimdiye kadar tek tek bulunan taşlar sapan taşı olarak değerlendirilmemişti.
“FİLİSTİN SAPANI OLARAK DA GEÇİYOR”
Şimdi bulduğumuz yığıntı ise hem dere yataklarından toplanmış çakıl taşları hem de kilden yumurta büyüklüğüne yakın sapan taşlarından oluşuyor. Sapan taşlarının sura yakın olması, savaş esnasında kullanıldığını gösteriyor. Bizim için önemli olan sapan taşlarının adeta cephanelik şeklinde bir köşede yer alması. Filistin Sapanı olarak da geçiyor. İki eşit ipin ortasına bir hazne bağlanır. İpin bir ucu bileğe dolanır, diğer ucu serbest bırakılır. Ortaya da sapan taşı bırakılarak daire şeklinde çevrildikten sonra hedef alınarak düşmana atılır."
"URARTU ARKEOLOJİSİNDE BİR İLK"
Çavuşoğlu, sapan taşlarının savaşlarda etkili silah olarak kullanıldığını ifade ederek, "Bununla 200 metreye kadar isabetli atışlar yapılabiliyor ama menzili 400 metreye kadar gidebiliyor. Zırh delici olarak da biliniyor. Sapan taşlarının Neolitik Çağ'dan beri kullanıldığını biliyoruz. Burada yığıntı olarak karşımıza çıkıyor. Çavuştepe Kalesi'nde sapan taşlarının yığıntı olarak bulunması, Urartu arkeolojisinde bir ilk." dedi.