Son birkaç yıldır işsizlikte iyi bir tablo çizmeyen Van’da uzun süredir devam eden istihdam sorunu, her yıl binlerce kişinin başka şehirlere çalışmak için göç etmesine yol açıyor. Özellikle Vanlı gençler, kentte yeterli iş imkânı bulamadıkları için mevsimlik işçilikten inşaat sektörüne kadar farklı alanlarda çoğu zaman güvencesiz ve ağır koşullarda çalışmak zorunda kalıyor. Bu zorlu yaşam mücadelesi ise zaman zaman acı haberlerle sonuçlanıyor. Son olarak Van’ın Özalp ilçesi nüfusuna kayıtlı genç işçi Mustafa Eti, Tekirdağ’da çalıştığı tuğla fabrikasında tiner patlaması sonucu hayatını kaybetti. Bu acı olay, Vanlıların gurbette karşı karşıya kaldığı riskleri ve işsizlik nedeniyle memleketlerinden kopuşunu bir kez daha gündeme taşıdı. Yaşanan tabloya dikkat çeken iş insanı Şemsettin Bozkurt, “Van’da gençler kendi memleketinde iş bulamıyor. Bu durum artık yalnızca ekonomik bir mesele değil, en önemli toplumsal sorunlarımızdan biri” dedi.
BOZKURT: EKMEK PARASI KAZANMAK İÇİN GURBETE GİDİP HAYATINI KAYBEDEN GENÇLERİN HİKÂYESİ EN YAKICI GERÇEKLERDEN BİRİ OLDU
Bozkurt, kentte istihdam imkânlarının sınırlı olmasının gençleri mecburen göçe yönelttiğini belirterek, “Van’da her yıl yüzlerce genç, kentte yeterli iş imkânı bulamadığı için başka şehirlere çalışmaya gidiyor. Birçoğu mevsimlik işçi olarak ya da inşaat sektöründe güvencesiz koşullarda çalışmak zorunda kalıyor. Ne yazık ki bu yolculuk kimi zaman acı haberlerle son buluyor. Son yıllarda ekmek parası için gurbete gidip iş kazasında hayatını kaybeden gençlerin hikâyeleri, Van’ın en yakıcı toplumsal gerçeklerinden biri haline geldi” dedi.
GURBETE GİDEN VANLILARIN CENAZELERİ GELİYOR
Gurbete giden Vanlıların cenazelerinin gelmesine dikkat çeken Bozkurt, “Van’da istihdamın yetersizliği, eğitim ve üretim politikalarındaki eksikliklerle birleşince, özellikle gençler için çözüm adresi başka illerde iş bulmak oluyor. İşte tam bu noktada Van’ın ekonomik yapısı, göç gerçeği ve üretim politikaları bir kez daha tartışma konusu haline geliyor. Gurbete giden Vanlıların, gençlerimizin cenazeleri Van’a geliyor. Bu durum bizleri çok üzüyor. Keşke Van’da iş imkânı olsa da hepsi kendi memleketinde çalışsaydı” ifadelerini kullandı.
VANLI, VAN’DA İŞ BULAMAYINCA BAŞKA İLLERE GİTMEK ZORUNDA KALIYOR!
Tarım, hayvancılık ve üretimdeki planlama eksikliklerinin yıllardır kenti zayıflattığını belirten Bozkurt, “Hizmet sektörü tamamen tüketime dayalı bir sistemdir. Türkiye’de son yıllarda izlenen ekonomi politikalarının Van’a yansıması da bu şekilde oldu. Uzun yıllardır tarım ve hayvancılığa verilen desteklerin planlı ve sürdürülebilir olmaması, bu alanların gelişmesini engelledi ve maalesef sektörleri zayıflattı. Eğitim alanında da dünyadaki dönüşümü yakalayamadığımız için yazılım, kodlama ve teknoloji gibi geleceğin meslek alanlarında geri kaldık. Bu nedenle bugün hem Türkiye hem de Van, daha çok hizmet sektörüne dayalı bir istihdam modeliyle ayakta kalmaya çalışıyor” diye aktardı.
“GÖÇÜN TEMEL NEDENİ EKONOMİK KOŞULLAR”
Bozkurt, Van’daki göçe dikkat çekerek şunları söyledi: “Ben Çaldıranlıyım. Geçtiğimiz günlerde ilçede bir programdaydım. Çaldıran, son 20 yılda yaklaşık 30 bin göç verdi ve nüfusu 86 binden 50 binin altına düştü. Bu ciddi bir durum. Temel neden ekonomik şartlar. İnsanlar geçim imkânı bulamadığı için başka şehirlere gitmek zorunda kalıyor. Tarım ve hayvancılıkta yaşanan gerileme, gençleri özellikle büyükşehirlerde hizmet ve inşaat sektörüne yönlendirdi. Ne yazık ki çok küçük yaşlardan itibaren gençler çalışma hayatına atılmak zorunda kalıyor ve kimi zaman çok ağır şartlarla karşılaşıyorlar. İş kazaları, yoksulluk, güvencesiz çalışma gibi üzücü olaylar yaşanıyor. Bunlar hep ekonomik koşulların sonucudur.”
“TEKSTİL YATIRIMLARI DEĞERLİ ANCAK SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÖNEMLİ”
Kentte son dönemlerde artan tekstil yatırımları için de değerlendirmelerde bulunan Bozkurt, planlamanın önemine vurgu yaparak, “Son dönemde kentte bazı yatırımlar yapılıyor, özellikle tekstil alanındaki girişimler dikkat çekiyor. Bu çabaları elbette önemsiyoruz. Ancak tekstil sektörünün sürdürülebilir olabilmesi için ham maddeye, pazar gücüne ve nitelikli iş gücüne ihtiyaç var. Doğru planlama yapılmazsa bazı yatırımların uzun vadede zorluk yaşayabileceğini görüyoruz. Nitekim bölgede zaman zaman fabrika kapanışları yaşanıyor. Van’ın uzun yıllardır emek veren ve tecrübe sahibi iş insanlarının görüşlerinin alınmasının önemli olduğuna inanıyorum. Planlama sürecinde yerel deneyimlerden ve akademik birikimden yararlanılması kent için çok değerli sonuçlar doğurabilir” şeklinde konuştu.
VAN’IN AVANTAJLARI VAR AMA KULLANAN YOK!
Van’ın stratejik konumuna vurgu yapan Bozkurt, sınır ticaretinin güçlendirilmesi gerektiğini ifade ederek, “Van’ın önemli avantajları var; bir sınır kenti ve ticaret potansiyeli yüksek. Geçmişte kimlikle giriş çıkış imkânı sayesinde ticari hareketlilik daha fazlaydı. Bugün sınır ticaretinin istenilen düzeyde değerlendirilmediğini görüyoruz. Ekonomik potansiyelin tam anlamıyla kullanılabilmesi için daha kapsayıcı ve planlı adımlar atılması gerekiyor” diye aktardı.
ÇÖZÜM NET: VAN’IN GERÇEK GÜCÜ BELLİ
Bozkurt, Van’ın kalkınması için öncelikli alanları sıralayarak, “Bugün atılacak en doğru adım, mevcut potansiyelleri doğru yatırımlarla desteklemektir. Van’ın temel güç alanları şunlardır: Tarım, hayvancılık, sınır ticareti, turizm. Bu alanların güçlendirilmesi, tarım ve hayvancılığa dayalı sanayinin kurulması, yerel üreticinin desteklenmesi ve eğitim–istihdam ilişkisinin kuvvetlendirilmesi, kentin kaderini değiştirecek önemli adımlardır” ifadelerini kullandı.
BOZKURT’TAN ÇAĞRI: VAN’IN GELECEĞİ İÇİN HERKES İŞ BİRLİĞİ İÇERİSİNDE OLMALI
Van’ın geleceği için herkesin iş birliği içerisinde olması gerektiğini belirten Bozkurt sözlerini şöyle tamamladı: “Son olarak şunu ifade etmek isterim: Van’ın geleceğini şekillendirmek için herkesin iş birliği içinde olması gerekiyor. Yerel yöneticiler, merkezi idare ve kent dinamikleri ortak vizyonla hareket ettiğinde Van’ın potansiyeli çok rahat açığa çıkar. Bu topraklarda emek veren gençlerimizin, ailelerimizin yüzünü güldürecek bir kalkınma modeli mümkün. Üretim odaklı, sürdürülebilir ve kapsayıcı yaklaşım Van’ı güçlendirecektir.”