Değerli okurlarımız, meselemiz yine Van Gölü!

Yaşam kaynağımız Van Gölü’nün, gelecek kuşaklara mavi, temiz ve bölgenin kalkınmasına katkı sağlayacak şekilde taşınması için yaklaşık iki yıldır bir çalışma yürütülmektedir.

Görsel ve yazılı basından, Sosyal medya ağlarından ve çeşitli platformlarda haber konusu olan bu çalışma “ Van Gölü Havzası Koruma Eylem Planı ve Uygulama Programı” olarak adlandırılmaktadır.

Vangölü Aktivistleri Derneği olarak paydaşı olduğumuz “ Van Gölü Havzası Koruma Eylem Planı ve Uygulama Programı” değerlendirme toplantısı gerçekleştirildi.

Gerek ikili sohbetlerimizde, gerekse sosyal medya ve yazılı görsel medyada gözlemlediğimiz kadarıyla “Van Gölü Havzası koruma Eylem Planı ve Uygulama Programının” yeterince tartışılmadığı, ilgi duyulmadığı ve kısaca “Eylem Planı” olarak adlandıracağımız çalışma hakkında yeteri bilginin olmadığını gözlemledik.

Eylem Planının başarılı olabilmesi, yani aşağıda sizlere bahsedeceğimiz bilgiler ışığında, Eylem Planının nihai sonucunda Van Gölü’nün kurtuluşa ereceği gerçeği, ancak ve ancak kamuoyunun sahiplenmesiyle olacaktır.

Bu tarihi fırsatın tüm sorumluluğu, çocuklarımız adına, bizlerin omuzunda olduğunu buradan ifade eder ve herkesi bu konuda sorumlu olmaya davet ediyoruz.

Siz kıymetli okurlarımızın da bildiği gibi, Van Gölümüzün bazı özelliklerini tekrar yazarak Eylem Planının bu özellikler kapsamındaki çalışmalarından kısaca söz etmeye çalışacağız.

  • Van Gölü Havzası, arkeolojik, kentsel ve doğal sit alanları ile binlerce yıllık bir tarihe sahiptir.
  • Van Gölü, sodalı, tuzlu ve şifalı suyu ile yüzme ve sağlık açısından önemlidir.
  • Van Gölü, içinde endemik balık türleri barındırıyor.
  • Van Gölü Havzası, ülkemizde bulunan 430 kuş çeşidinin 250'sine Havza’da ev sahipliği yaparak kuş cenneti özelliğine sahiptir.
  • Van Gölü Havzası, kelebek türleri ve barındırdığı bitki çeşitliliği ile önemli bir alandır.
  • Dünya’nın en büyük mikrobiyalitleri, Van Gölü Mikrobiyalitlerdir.
  • Van Gölü taşımacılık, balıkçılık, tur tekneleri ve örneği yeni olacak Edremit belediyesince yapılan yüzen Otel gemi gibi Van Gölü aktif olarak kullanılmaktadır.
  • Van Gölü Havzası, yaz aylarında 1,5 milyon insanı barındırıyor, birçok koy ve sahil şeridinde plaj ve piknik alanları mevcuttur.
  • Nemrut Kalderası, Bitlis tarihi evleri, Başkale travertenleri, Peribacaları, Muradiye şelalesi, dört tarihi adası vb. yüzlerce turizm potansiyeli olan alanlara sahiptir.
  • Bölge ekonomisine balıkçılık önemli bir yer alıyor. İç sularda en fazla balık elde edilen göl ve en çok avlanan balık türü olan Van Gölü Balığını barındırmaktadır.
  •  Van Gölü içinde barındırdığı planktonlardan dolayı yüksek derecede oksijen üretmektedir ve bölgenin oksijen kaynağıdır.

Van Gölü daha sayamadığımız birçok zenginliklere sahip olmasının yanında;

Van Gölü Havzası kapalı bir havza; gölü kar suları, yer altı suları ve dereler beslemektedir. Kapalı havza olması nedeniyle göle dışardan giren kirletici unsurlar gölü kirletmeye hatta yok etmeye devam ediyor. (Kirletici unsurlar: arıtılmayan kanalizasyon ve kirli sular, evsel atıklar, göle akan dereler yoluyla gelen kirlilik, tarım, bilinçsiz insan kaynaklı kirlilik, hayvancılık ve sanayi kaynaklı kirlilik başlıca kirlilik sebepleridir.)

Buna ek olarak; Van Gölü, İklim değişikliği sonucu kuraklık ile de karşı karşıya kalmaktadır.

Van Gölü’nün bunca özelliklerinin korunması ve değerlendirilmesi, birçok kurum&kuruluş, STK ve kamuoyunu ilgilendirdiği gibi sadece kanunlar ile çözülemeyecek gerçeğini ortaya koymaktadır.

Bu bağlamda, Van Gölü Havzası Koruma Eylem Planı ve Uygulama Programı,  bizim de oldukça önemsediğimiz ve Van Gölü için tarihi bir fırsat olduğunu düşündüğümüz kurumsal bir çalışmadır. Şimdiye kadar somut olarak ortaya konan en kapsamlı çalışma olan Eylem Planını sahiplenmeye ve kamuoyuna bunu aktarmaya çalışıyoruz.

Eylem Planı kapsamında, Van Gölümüzün sahip olduğu özellikler ve karşı karşıya kaldığı riskler, detaylı olarak ilgili bakanlıklar, kurumlar ve paydaşların çalışmaları ile üçer aylık periyotlar halinde raporlama yapılarak bakanlığa iletilmektedir.

“Van Gölü Havzası Koruma Eylem Planı ve Uygulama Programı” Cumhurbaşkanımızın eşleri Hanımefendi Emine Erdoğan Himayesinde, Çevre Şehircilik Bakanlığınca organize edilen ve Cumhurbaşkanı Baş Danışmanı Gülşen Orhan hanım başkanlığında, Van ve Bitlis illerindeki ilgili kurum, kuruluş ve STK’ların işbirliğinde yürütülmektedir.

Eylem Planını himaye eden Hanımefendi Sayın Emine Erdoğan’a minnettarız. Eylem planı başkanlığını yürüten Sayın Gülşen Orhan Hanıma da ayrıca teşekkür ederiz.

Van Gölü hassasiyeti ile büyük takdir toplayan Van valimiz Sayın Mehmet Emin Bilmez de bizler için ayrıca bir şanstır.

Eylem Planı paydaşları, görev ve sorumlulukları gereği, üç aylık periyotlarla yapacakları çalışmaları planlayarak bir rapor şeklinde bakanlığa göndermekte ve bu raporlar Eylem planı Başkanı Gülşen Hanım ve Hanımefendi Emine Erdoğan’a ulaştırılmaktadır.

Her bir paydaş yaptığı çalışmalarda ihtiyaç duyduğu eksikleri de talep etmekte ve bu taleplere de çözüm üretilmeye çalışılmaktadır.

Eylem Planı kapsamında şimdiye kadar; Van İleri biyolijik arıtma tesisi faaliyete girmiş, diğer yerleşim yerlerinde arıtma tesislerinin tam kapasite ile çalışması için eksiklikler tamamlanmaya çalışılmış, dip çamuru temizliği başlamış, katı atık bertaraf tesisi ile çöpler depolanıp bertaraf edilip enerji elde edilmiş, hayvan gübrelerinden enerji elde edilmiş, gölü kirleten ahırların büyük bir kısmı yıkılmıştır. Van Gölü Sempozyumu,  kamuoyunda farkındalık ve bilinçlendirme faaliyetleri vb çalışmalar da sürmektedir.

Tüm bu çalışmalar elbette yeterli olmamakla birlikte umut verici olduğunu ifade etmek istiyoruz.

Van Gölü için tarihi bir fırsat olan böylesi kapsamlı bir çalışmanın, el birliği ve güç birliği sahiplenilmesi hepimizin görev ve sorumluluğudur.

Çocuklarımıza mavi ve temiz bir Van Gölü bırakmak elimizde, sağlıcakla kalın…