TÜİK rakamları açıkladı... Son alınan verilere göre istihdam oranı en yüksek il 59,1 ile Ardahan. Ardahan’ı Kars, Karsı, Bartın, Bartın’ı budur takip ediyor? Peki Van? Van yine sonlarda... Sadece istihdamda değil elbette... Sağlıktan eğitime, yaşam memnuniyetinden ekonomiye kadar Türkiye’nin son 10’u arasında yer almaktan kurtulamayan Van işinden memnun olmayan iller arasında da, hane başına gelirin en az olduğu iller arasında da yine en sonlarda... Yani yine sonlardayız... Fakat bir sorun daha var. Vanlılar hem işsizlik ile mücadele ediyor, hem de iş beğenme konusunda sıkıntı yaşıyor. Yani işe giren eleman ve işçilerin işten çok çabuk sıkılması, işten ayrılması da Van için ayrı bir sorun... İŞİMİZ YOK, PARAMIZ YOK, MEMNUNİYETİMİZ YOK...Van önce deprem, sonra deprem sonrası kriz süreci ardından da yaşanan çatışmalı süreçten ‘üst’ seviyede zarar görmeye devam ediyor. Çözüm süreciyle birlikte küllerinden doğan ve potansiyelini sergilemeye başlayan bir kent olan Van son yaşananlarla tüm sektörlerde ve alanlarda dibe doğru batmaya devam ediyor. Borcun gırtlağa kadar dayandığı, ekonomik krizin küçük büyük tüm esnafı rehin aldığı bir dönemde Van iş, aş konusunda zor günlerden geçiyor. Öyle ki Türkiye’nin genel anlamda işsizlik ile mücadele ettiği bir dönemde Van’da bu sorun çok daha fazlasıyla yaşanıyor. Bunu ortaya çıkan veriler de doğruluyor. Zira TÜİK’in işsizlik ve çalışma ile ilgili son verilerinde Van’a yine hüsran var. Van istihdamın da, hane başına gelirin de iş memnuniyetinin de en az olduğu iller sıralamasında yine Türkiye’nin 70 ilinden sonra seyrediyor. Nüfusuna, gelişmişliğine ve potansiyeline rağmen bölgedeki diğer küçük illerle birlikte en sonlarda anılmaya başlayan kentte işsizlik kadar çalışanların memnuniyetsizliği de durumu zora sokuyor. Zira Van esnafı da bu işsizlik oranlarına rağmen kentteki insanların iş beğenmemesinden yakınıyor... İŞKUR’a göre de “Vatandaşın beğenmeyeceği bir işi bile yok...” İŞ MEMNUNİYETİNDE SON 10’DAYIZ!TÜİK verilerinden istihdam oranının en az olduğu iller arasında yer alan Van’ın işinden memnuniyet konusunda da karnesi kötü. Zira Vanlılar işlerinden de memnun değil. En azından çalışanlar... Araştırmalara göre işinden memnun olanların oranında ilk sırayı yüzde 91,6 ile Rize alırken, bu ili yüzde 91,1 ile Uşak, yüzde 90,9 ile Isparta, yüzde 89,3 ile Sinop, yüzde 88,9 ile Karaman takip etti. İş memnuniyetinin en düşük olduğu iller ise yüzde 64 ile Ağrı, yüzde 64,3 ile Adıyaman, yüzde 64,7 ile Van, yüzde 65 ile Batman ve yüzde 67,3 ile Mardin olarak kayıtlara geçti. Yani Van kendisine yine son 10’da sıra buldu. Van’ın bu sıralaması diğer alanlardaki gibi Türkiye’nin dibinde yer alıyor. HANE GELİRİNDE DE VAN DİPTE!Orta ve üstü gelir grubundaki hanelerin oranına bakıldığında da Van gelir konusunda yine üzücü sıralamada. Şöyle ki hane geliri araştırmasında ilk sırayı yüzde 58,9 ile Ankara alırken, bunu yüzde 56,2 ile İstanbul, yüzde 53,5 ile Kocaeli, yüzde 51,6 ile Tekirdağ, yüzde 50,6 ile Bartın takip etti. Geçen yıl söz konusu gelir grubundaki hane oranının en düşük olduğu beş il sırasıyla Adıyaman, Ardahan, Van, Şanlıurfa ve Muş olarak gerçekleşti. Bu oranlar da Van’ın hane geliri konusunda da son yıllarda gerilemeye düştüğünü ıspatlamış oldu. VATANDAŞ NE DİYOR?Van’ın işsizlik oranı, memnuniyeti, geliri ortada... Son olarak açıklanan rakamlara göre bu işsizlik oranı Van’da yüzde 13 civarlarının üzerinde... İşsizlik kentin malumu... Fakat bir diğer nokta da Van’ın istihdam, kişi başına gelir ve iş memnuniyeti konusundaki durumu. Zira işsizliğin yanında Van’da işverenler eleman sorunu yaşadıklarını dile getiriyor. Yani işe başlayan Vanlı bir kaç hafta sonra işinden ayrılıyor. Van’da işverenler çalışmak için gelen başvuranların birkaç hafta sonra işte duramadığından dert yakınıyorken, özellikle de Van’da çalışma yürüten büyük firmalar da bundan mustarip. Vatandaşlar masa başı iş olmayınca işi bırakıp gider oldu. Yani sizin anlayacağınız Vanlılar iş beğenmez bir hale geldi. İşte haberimizin ayrıntıları ve yaşanan sıkıntılar... İŞ Mİ YOK, İŞ BEĞENMEYEN Mİ ÇOK!İşsizlik rakamlarının her geçen gün arttığı Türkiye’de bir o kadar da işini beğenmeyip bırakıp gidenlerde var. Özellikle Van’da ekonomik kriz yaşanmasına rağmen büyük işletmeler, restoranlar vb. yerler işçilerin işten memnun olmadığını ve işe başladıktan bir süre sonra gittiğine dikkat çekti. Şehrivan Gazetesi olarak görüştüğümüz; Mahmut Köroğlu, Kahve Deryası işletmecisi Hamza Kurt, Kahve Diyarı işletmecisi Azad Işık gibi büyük işletmelerin yanı sıra işin uzmanları olan Türkiye İstatistik Kurumu Van Bölge Müdürü Özer Coşğun ve İş-Kur Müdürü Salih Serçe durumu bize değerlendirdi. İşletmeler işçilerin işten memnun olmadığını dile getirirken, TUİK Van Bölge Müdür Özer Coşğun sürekli iş değiştirenlerin rakamları paylaştı. İş-Kur Müdürü Salih Serçe ise “İş yok ki beğenilmesin.” Dedi. IŞIK: REFERANS OLMADAN İŞE ALMIYORUZKahve Diyarı İşletmecisi Azad Işık, 2,5 yıldır Van’da işletme açtıklarını belirterek, “Açılışla birlikte Van’a yeni bir trend getirdik. Bizden sonra da markalar gelmeye başladı. Biz Van’da ilkiz aslında. Evet, işçiler sık sık çalıştıkları beğenmeyip ayrılıyorlar. Ama çok şükür bizde öyle bir sorun yaşanmadı 2,5 yıldır. Çünkü biz çalışanlarımızı memnun etmesini biliyoruz. Aynı personelle çalışmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Evet, bize sık sık iş başvurusu için geliyorlar. Bizde kendilerine neden işi bıraktıklarını soruyoruz. Sonra bizde çalışmaya başlayan herkesin sigortasını mutlaka yapıyoruz. Asgari ücret ne ise mutlaka o ödemeyi yapıyoruz çalışanlarımıza. Diğer yerlerden iş başvurusu için gelenlerden mutlaka referans istiyoruz. Referans olmadığı müddetçe işe almamız çok zor.” Şeklinde konuştu. Sürecin bitmesi ile birlikte baş gösteren ekonomik krizin kendilerini azda olsa etkilediklerini dile getiren Işık, “Ekonomik olarak ne çok iyi nede çok kötüyüz. Süreçten dolayı bir durgunluk var ama çok şükür yine de iyiyiz.” Şeklinde konuştu. KURT: ELEMAN SORUNU YAŞIYORUZGazete olarak görüştüğümüz Kahve Deryası İşletmecisi Hamza Kurt eleman konusunda sorunlar yaşadıklarını ifade etti. Kurt şu ifadelere yer verdi: “Nasıl diyecekseniz? Bir elemanla anlaşıyoruz, kendisi çalışmak için tüm standartlarımızı, çalışma saatlerimizi, ücreti ve buna benzer tüm kriterlerimizi kabul ediyor. Ancak 1 hafta sonra, tabi hepsinde değil ama bazılarında değişimler oluyor. Eleman ben bu işi yapmam, ben çay taşımam, masa silmem, yerleri temizlemem gibi şeylerle bize geliyor. Daha öncede tüm kriterlerimizi kabul eden eleman bir hafta sonra bahaneler arıyor. Buda eleman sıkıntısı yaşamamıza sebep oluyor. Biz elemanı alıyoruz, eğitiyoruz ve tam tamamdır derken bu tür olaylar yaşıyoruz. Buda işletme olarak bizi sıkıntıya sokabiliyor. Ben yıllarca batıda çalıştım ve orayı da gördüm. Ancak batıda bu sorun çok yok. İşe ihtiyacı çok olmayan insanlar bile bu tavırları sergilemiyor. Ama burada işe ihtiyacı olan insanlar bazen bu tür davranışlar sergiliyor. Buda kötü bir durum.” “İŞ BEĞENMEYEN İNSANLAR VAR”İşsizlik ile ilgili de açıklamalarda bulunan Kurt, “İşsizlik her zaman olur. Ülkede nüfus her yıl artıyor ve genç nüfus çok fazla. Bu yüzden elbette ki işsizlik olur. Ancak işsizliğin yanı sıra iş beğenmeyen insanlarda çok var. Bana göre işsizlik oranlarımız çok da değil. Çünkü bir hafta bir yerde çalışan biri sonrada o işi beğenmediği için çıkıyor ya iş değiştiriyor ya da işsiz kalıyor. Elbette ki bunların hepsinde elemanlar sorunlu değil. İşini çok iyi yapmasına rağmen başka sıkıntılardan dolayı da işsiz kalanlar var. Ancak işten çok çabuk çıkan bir kent olduğumuza inanıyorum.” Şeklinde konuştu. KURT: KENTTE ÇARK DÖNMÜYOREkonomik anlamda da düşüşlerin olduğunu ifade eden Kurt son olarak şu ifadelere yer verdi: “Ekonomik anlamda geçen aylara göre kötü bir düşüş var. Daha önce 60’a yakın bir sayıyla burada hizmet veriyorduk. Ancak son zamanlarda bu sayımız düştü ve bir nebze olsun daralma oldu. Sizin anlayacağınız kentte çark çok iyi dönmüyorum. Sadece bizim sektör değil diğer sektörlerde de bu sorun çok var. Zaten sektörler bir biriyle bağlantılı olduğu için, ben işi yapamadığım zaman giyimci de yapamıyoruz, taksici çalışmadığı zaman otellerde sıkıntı yaşıyoruz. Tüm sektörler ve alanlar bir biriyle bağlantılı bu yüzden sıkıntı tüm kentte var. Dileğimiz bu sıkıntıların bitmesi ve Ramazan Bayramı’nda yaşadığımız güzle günleri ve kazanımları yeniden elde ederiz.” URUK: HERKES MÜDÜR OLMAK İSTİYORİkizler Lahmacun ve Mado Cafe Yetkilisi Tamer Uruk’ta işsizlik ve eleman konusunda sorunların yaşandığını dile getirdi. Uruk bu sorunun sadece kendilerini değil, tüm kenti ilgilendirdiğini söyledi. Uruk, “Açıkçası kentte herkes müdür olmak istiyor. Geçtiğimiz gün İş-Kur’daydım. Kent olarak en büyük sorunumuz kalifiyeli eleman bulmak. Bu sadece benim için değil kentteki tüm işveren ve firmalar için geçerli bir durum. Hal böyle olunca dışardan eleman getirilmek zorunda kalınıyor.” Dedi. “KENTTE ESNAF KEPENK KAPATIYOR...”Kentte ekonomik anlamda da büyük sıkıntıların olduğunu ifade eden Uruk şu sözlere yer verdi: “İl genelinde büyük ekonomik sorunlar var. Bu sorunu sadece bizde değil tüm sektör ve insanlar yaşıyor. Ben bir dükkânımı bu yüzden kapatmak zorunda kaldım. Kentte kepenk indiren sayısızca esnaf var. İşsizlik sayımızda buna bağlı olarak her geçen gün artıyor. Bu konuyu hepimiz konuşuyor ve dile getiriyoruz. Yaşanan bu sorunlar devam ettikçe Van’daki işsiz sayısı da artmaya devam eder.” SERÇE: İŞ BIRAKMAYA NEDEN OLMUYORİş ve işsizlikte yaşanan sorunlarla ilgili görüştüğümüz İş-Kur Van İl Müdürü Salih Serçe, Van’da işsizliğin had safhada olduğunu buna bağlı olarak da insanların iş seçme lükslerinin olmadığını dile getirdi. Serçe şu ifadelere yer verdi: “Biz de çok fazla değil ama ara sıra işten memnun olmayanlarla karşılaşılıyor ancak bu durum onun işi bırakıp gitmesine neden olmuyor. Rastladığımız konular daha çok evli kadınlarda oluyor. Evine ya da gittiği kursa yakın olmak isteyen kadınlarımız işlerinden memnun olmayabiliyor. Ama genel anlamda bir işsizlik durumumuz söz konusu. İş beğenmeme durumu o kadar çok değil.” ÇOŞĞUN: EN ÇOK İŞSİZ BİR YILDA OLUŞUYORİş arama sürelerine göre işsizlerle ilgili gazetemize konuşan ve veriler açıklan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Van Bölge Müdürü Özer Coşğun yaptığı açıklamada Türkiye genelinde 3 milyonu aşkın işsizin olduğunu bu sanının 2 milyonun 1 yıl içerisinde işten ayrıldığını ifade etti. Coşğun şu ifadelere yer verdi: “Türkiye genelinde 2014 yılında 3 milyon 43 bin işsiz vardı. 2015 yılında ise bu sayı 3 milyon 147 bini buldu. Bu işsizlerin 2 milyon 500 bin civarı bir yıldan daha az süreli işsizlerden oluşuyor. Bu sayının ardından ikinci sırada ise 1-2 aydan daha az süreli işsizler var. Bu işsizlerin sayısı ise 1 milyon 200 bin ile 300 bin arasında değişiyor.”ŞEHRİVAN EKONOMİ: MERAL YILDIZ / ÖZEL HABER