Gazeteci Ziya Türk’ün Van FM’de hazırlayıp sunduğu Van’da Gündem Programı’nın bu haftaki konuğu Van Valisi ve Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Mehmet Emin Bilmez oldu. Vali Bilmez İran’ın Hoy kentinde meydana gelen 5,9 büyüklüğündeki deprem sonrası 10 kişinin hayatını kaybettiği, 37 kişinin yaralandığı, birçok ev ve ahırın yerle bir olduğu, yüzlerce hayvanın telef olduğu Başkale depremiyle ilgili önemli bilgiler aktardı. Vali Bilmez depremden dolayı hayvanları telef olan 107 çiftçiye bin 868 küçükbaş ve 34 de büyükbaş hayvan bedeli olarak 2 milyon 151 bin 750 TL ödeme yapıldığını belirterek, koyun başına 1.500 lira ödeme yapıldığını söyledi. Depremin ilk gününden itibaren devletin tüm kurumlarının bölgede seferber olduğunu belirten Vali Bilmez, her gün 5 bin kişiye sıcak yemek dağıtıldığını sözlerine ekledi. Vali Bilmez’den hak sahipliği başvurusu ve tapu uyarısı Evleri yıkılan hak sahiplerine de önemli uyarılarda bulunan Vali Bilmez, hak sahibi olanlar için 15 Haziran’dan sonra konut başvurularının alınacağını belirterek, “15 Haziran’dan sonra bu müracaatları almaya başlayacağız. Ben hemşerilerimizden bu hak sahipliği için giderken şuan fiilen kullandığı yerin tapusu kendisi adına olması lazım. Eğer tabu babasının adınaysa veya bütün kardeşlerin adınaysa bu kişilerin hepsinden vekalet alması gerekiyor. Büyük ihtimalle en çok zamanı orada kaybedeceğiz” dedi. “Yıkılan evlerimizle kıyasladığımızda, depremde can kaybımızın azlığından dolayı şükrediyoruz” Bahçesaray olayını daha atlatamazken Başkale’de büyük bir deprem meydana geldiğini belirten Vali Bilmez, “Depremin merkez üsttü İran’ın Hoy kentiydi. Ama bizim Başkale ilçemizde ciddi anlamda hasar meydana geldi. Deprem tam kışın ortasında, ulaşımın sıkıntı olduğu, hayatın devam edilmesinin çok zor olduğu bir dönemde yaşandı. Depremden etkilenen bölge ilimizin en çok hayvancılığın yapıldığı bölgelerimizden biriydi. O bölgede 100 binden fazla hayvan bulunuyor ve aynı zamanda hayvanların kuzulama dönemiydi. Orada dağıtılan çadırları vatandaşlar kendileri için değil hayvanları için kullandı. Bir de enkaz altında kalarak telef olan hayvanlar vardı. Bunların da hızlı bir şekilde enkaz altında çıkarılarak halk sağlığı için gömülmesi gerekiyordu. Depremde can kaybımızı, yıkılan evlerimizle kıyasladığımızda can kaybımızın azlığından dolayı şükrediyoruz. Çünkü Gelenler’de ve Özpınar’da neredeyse ayakta ev kalmadı. Hepsi yıkılmıştı. Güvendik, Kaşkol, Ömerdağı, Böğrüpek hepsi depremde büyük hasar gördü ve yıkıldı. Ama deprem saati bizim insanlarımızın hem can kaybını hem de yaralı sayısının az olmasını sağladı. Depremin meydana geldiği saatte tam hayvanlara yem verileceği saatti. Hayvanlar o saatte ahır ve ağıllardan çıkartılıp yem verilmekteydi. Bu bölgede yaşayan tüm insanlarımızın geçim kaynağı hayvancılık. Dışarıda bu depreme yakalanmaları yaralı sayımızı ve ölü sayımızın az olmasını sağladı” diye konuştu. "Başkale depremi hayvanlar için de çadır hazırlamamız gerektiğini öğretti" Bölgede günlük 5 bin kişiye 3 öğün sıcak yemek dağıtıldığını belirten Vali Bilmez, “Depremin yaraları sarılmaya çalışıldı. Oradaki insanlar için acilen çadır kurmamız gerekiyordu. Ama bölgeye gittiğimiz zaman insanlar ilk önce hayvanlarımız için çadır kurun dediler ve ilk insanlar için kurduğumuz çadırların büyük bir bölümünü insanlarımız hayvanlar için kullandı. Ama Van depremi bize hayvanlar içinde Kızılay çadırları gibi çadırları da hazırlamamızı öğretti. O bölgede ağır hasarın yaşandığı 6 köyümüzde günlük 3 öğün sıcak yemek çıkarıldı. Her gün 5 bin kişiye yemek dağıtıldı. Hayvanlar için çadır kuruldu. Ama çadır geçiciydi. Bizim acilen konteyner kurmamız gerekiyordu. Bütün konteynerler kuruldu. Bunların hepsi geride kaldı" dedi. “Tapusuz olan bir yerde ev yapma şansımız yok” Depremde evi hasar gören ve tapusu olan herkese ev yapılacağını söyleyen Vali Bilmez, " Artık bizim hak sahipliği kesinlik kazanan vatandaşların işlemlerini yapmamız lazım. Bunun için hem Başkale’de müracaat edebilecekler hem de Van merkezde müracaatlar alınacak. 15 Haziran’dan sonra bu müracaatları almaya başlayacağız. Ben hemşerilerimizden bu hak sahipliği için giderken şuan fiilen kullandığı yerin tapusu kendisi adına olması lazım. Eğer tapu babasının adınaysa veya bütün kardeşlerin adınaysa bu kişilerin hepsinden vekalet alması gerekiyor. Büyük ihtimalle en çok zamanı orada kaybedeceğiz. Tapusuz olan bir yerde ev yapma şansımız yok. Bir kişiye çadır verilmemiş olması, konteyner verilmemiş olması onu hak sahipliğinden düşürmez. Veya herhangi birine çadır, konteyner verilmişse buda onu hak sahibi yapmaz. Köydeki öğretmene de çadır, konteyner verdik. Öğretmen hak sahibi olamaz. Çünkü onun orada tapusu yok. Ama köyde evi olup kişi İstanbul’da yaşıyorsa, Van’da yaşıyorsa evi de ağır hasarlıysa kesinlikle bu hak sahibi olur. Onun için konteyner ve çadırlar hak sahipliği arasında bir bağ oluşturamaz. Bu süre zarfında iki ayımız var. Bu süreden önce bizim hak sahipliği müracaatlarını bitirmemiz gerekiyor” ifadelerini kullandı. “Ağır hasarlı olan bütün evleri yıkacağız” Başvuru süreci ne kadar erken biterse o kadar faydalı olacağını sözlerine ekleyen Vali Bilmez, “Çünkü bunun 1 aylık bir askı süresi de var. Daha sonra konut yapımı ihale aşamasına gelecek. Konutu yıkılana konut yapılacak, ahırı yıkılana da ahır yapılacak. Tespitini yaptığımız ve ağır hasar alarak acilen yıkılması gereken yerleri Van Büyükşehir Belediyesi olarak kiraladığımız kamyonlarla bunları kaldırdık. Daha kaldırılması gereken 4 bin küsür enkaz var. Ağır hasarlı olan bütün evleri yıkacağız. Vatandaşlarımız arasında gidecek yerimiz yok, konutlar yapılana kadar bu yapılarımız dursun talebinde bulunanlar oldu fakat biz buna müsaade etmeyeceğiz. Bunların tamamını yıkacağız. Vatandaşımız gidebileceğimiz yerimiz yok evler yapılıncaya kadar bunlar yıkılmasın diyor buna kesinlikle müsaade edilmeyecek. Evini yıktırmayan birinin o zaman benim evim hasarlı değildir diye müracaat edip gerçekten hasarlı değilse onun hak sahipliği de düşürülüp evi yıkılmaktan da vazgeçilir. Ama ben yeni ev istemiyorum evim yıkılmasın dese bile evi hasarlıysa o ev yıkılmak zorunda. Yüklenici firmamız sahada çalışmalarına başladı. Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü teknik elemanları bunlara eşlik edecek. Vatandaşlarımızdan ricamız her an yeni bir deprem olabilir. Bu evlerin içerisinde sizler yaşıyorsunuz. Birinci depremde kurtulduk ama ikinci bir depreme karşı tedbir almamız lazım. Vatandaşlarımız o evlerin yıkılmasında bizlere yardımcı olsunlar. İnşallah biz bu sıkıntıyı biran önce çözersek ev ihale aşamasına geleceğiz. Yine geçtiğimiz hafta o bölgenin muhtarlarıyla bir araya geldik. Sayın vekilimizle beraber onları unutmadığımız ve pandemiden dolayı gidiş gelişleri biraz seyrekleştirdik. Ama bu depremzedelerimizin bütün sıkıntıları bitmeden biz rahat etmeyeceğiz. Onlarda bize yardımcı olacaklar. Bu yaralar hep birlikte, hızlı bir şekilde sarılacak. Yoksa tartışmalara girersek, kendi aramızda kavga edersek bu süreç gecikir" diye ifade etti. “Hak sahipliği belgeleri köy muhtarları tarafından mahallede ilan edilecek” Hak sahipliği için gerekli olan belgelerin depremde hasar gören köylerin muhtarları tarafından ilan edileceğine değinen Vali Bilmez, "Vatandaşlarımızın talebi ahır ihalesi bedelinin kendilerine verilmesi, gerekirse daha büyük ahırlar yapmak istediklerini söylediler. Bunların taleplerini ilgili mercilere ilettim. Umarım bu talep kabul olur. Vatandaşlarımızın en ciddi talebi de şuanda budur. Hak sahipliği işlemleri ne kadar çabuk biterse ihale süreci o kadar çabuk işleyecek. Hak sahipliği işlemlerini 2 ay içerisinde yapmayanların hak sahipliği düşer. Bunun için mutlaka yapmamız lazım. İki hafta içerisinde bunu bitirirsek 2 ay beklemeyeceğiz. Ama 1 kişi dahi gelmez ise bunu beklemek zorundayız. Bu konuda bazı belgeler isteniyor. Bunların tamamı ile müracaatlar yapılmalı. Getirilmesi gereken evraklar hakkında bölge muhtarlarını sürekli bilgilendiriyoruz. İstenilen evraklar muhtarlar tarafından mahallelerde asılacak" şeklinde sözlerini tamamladı.