ŞEHRİVAN ÖZEL: MERAL YILDIZ - Van’da bu yıl cadde ve sokaklarda alışılmadık bir bayram öncesi sakinliği yaşandı. Her yıl bu vakitlerde esnafın soluklanacak vakit bulamadığı, vatandaşın ise adım atacak yer bırakmadığı sokaklarda ölüm sessizliği vardı. Son dönemlerde yaşanan krizin kendisini iyice htirdiği piyasada bayram alışverişinin alışıldık görüntülerden uzak manzaralara şahitlik edilirken, ikinci bir kriz de İranlılar’ın gelmemesi ile yaşandı. İran hükümetinin uzun süredir uyguladığı yurt dışı harcından dolayı İranlılar’ın nadiren geldiği kentte yine esnafın yüzünü İranlılar güldürürken Vanlılar adeta alışverişe bile çıkmadı. Bayram öncesi hazırlığını yapan, tezgahlar kuran esnafı deyim yerindeyse kuru kalabalıkları ağırlarken bu durgunluk dolaylı olarak tüm piyasayı etkiledi. Alışverişin yapılmadığı, paranın dönmediği süreçte esnaf bayram öncesi sıkıntı yaşarken bayram sessizliği kentin ekonomisini de sarstı. Şehrivan’ın kapısını çaldığı tüm esnafın cevabı ise: “Artık o eski bayramlar yok.” Ve “Esnaf çok zor durumda” minvalinde cümleler oldu. Son zamanlarda ABD’nin ülkemize karşı başlattığı ekonomik saldırlar etkisini sürdürürken, doların yüksek olması ile birlikte hem vatandaş hem de esnaf zor zamanlar geçiriyor. Van’da kurban bayramı öncesi Şehrivan Gazetesi olarak Van esnafının nabzını tuttuk. Şehrivan’a konuşan Vanlı esnaf ve alıcı yaşanan ekonomik sorunlardan dolayı zor zamanlar geçirdiklerini söyledi. Vanlılar aynı zamanda yaşanan bunca saldırıya rağmen umutlu olduklarını ve bu zor günlerin sona ereceğinden emin olduklarına dikkat çekti. İşte Vanlılar’ın bayram öncesi yaptığı o değerlendirmeler: AKYÜZ: ESKİ BAYRAMLARIN VERDİĞİ TAT YOK ARTIK ABD tarafından uygulanan yaptırım ve ülkede yapılan zamlardan dolayı zor durumda olduğunu ifade eden Vanlı esnaf İhsan Akyüz, “Şu ada çarşıda kuru bir kalabalık var, uygun fiyat bakanlar, bütçesi az olan insanlar, kendi imkânlarına göre şeker, elbise gibi şeylere bakıyor insanlarımız zor durumdadır. Biz esnaf olarak ödemelerimiz üst üste yıkılıp kalmış, eski bayramların verdiği tat yok artık, günden güne, bayramdan bayrama daha kötüye gidiyoruz. Esnaf ve halk olarak dünü arıyoruz.” Şeklinde konuştu. ERYAMAN: BİZİM GİBİ FAKİR FUKARALAR İDARE EDEMİYOR Ekonomik anlamda birçok şeye zam yapıldığını dile getiren Şahin Eryaman isimli vatandaş, “Her şeye zam gelmiş millet idare edemiyor ev geçindirmede büyük sıkıntılar var milletin perişan durumda. Dolar yine yükselmiş bizim gibi fakir fukaralar idare edemiyor, buna karşı bir önlem bir düzenleme istiyoruz, fakirler nasıl idare edecek, unun fiyatı yükseldi. Haliyle ekmek fiyatı da arttı. Bugün Kurban Bayramı pazarına geldik önümüz bayram çocuklar şeker istiyor onu alacak param yok, bütün Türkiye’de ki halkın durumu bu şekilde perişandır.” Diye belirtti. YEŞİLOĞLU: ESNAF ÇOK ZOR DURUMDA Şehrivan’a konuşan Saadettin Yeşiloğlu isimli esnaf ise “Kurban Bayramı bu sene çok durgun dükkânı açıp oturuyoruz, iş yok bekliyoruz. Eşyalar almış başını gidiyor şu an her şeye zam yapılıyor, Allah yardımcımız olsun çok zor durumdayız. Geçtiğimiz Ramazan Bayramı'na göre, bu bayram hiç iş yok, esnaf çok zor durumdadır.” Diye konuştu. YAŞAR: ZAMLAR BELİMİZİ KIRDI Esnaf Nihat Yaşar da bayram kalabalığının güzel olduğunu ancak ekonomik anlamda sıkıntıların olduğunu belirterek, halkın dilediği gibi alışveriş yapamadığını söyledi. Yaşar, “Geçtiğimiz bayramlar göre bu bayram yoğunluğu daha düşük, ülkede son zamanlarda çoğu şeye zam uygulandığı için kimse alışverişte yapamıyor. Bayram üzeri yapılan zamlar belimizi kırdı nerdeyse doğrulamıyoruz desek yeridir. Dolar yükseldikçe insanlar düşüşte, bayram öncesi ülke için iyi olmadı. Allah yardımcımız olsun.” Diye konuştu. AKBAŞOĞLU: ALLAH YARDIMCIMIZ OLSUN İNŞALLAH Vanlı bir diğer esnaf Mehmet Akbaşoğlu da 30 yıldır Van’da esnaflık yaptığını dile getirerek, “Bu bayram yaşadığımız işsizliği hiçbir bayram görmedik, bayram olup olmadığı belli değil ve bütün piyasanın durumu bundan ibaret. Geçtiğimiz bayramlarla bu bayram arasında yüzde 50 fark var. Halkımız mağdur, iş yok, insanların alım gücü, para yok, para harcayan yok son zamanlarda doların yükselmesi ve çoğu ürüne zam gelmesiyle çok sıkıntılar yaşadık, ülkenin zengin kısmını bilmem ama fakir ve fukaralara bayram gelmedi, Allah yardımcımız olsun inşallah.” Şeklinde konuştu. “ÜMİDİMİZ ESKİ BAYRAM HAVASINI YAKALAMAK” “Kurban Bayramı geçen seneki bayramlara göre çok sönük geçiyor" diyen Mehmet Nuri Kaburak isimli esnaf da şöyle konuştu: “Bunun sebebi doların durmadan yükselme ve düşüşü, işsizlik, ekonominin olmaması büyük etkiler çıkarıyor. Daha önceden köy halkı hayvan besler besicilik, tarımcılık yapar alıp verdiği para ile ekonomiye biraz can katardı, şimdi artık köylerde eskisi gibi değil kimse hayvancılık yapmıyor yem alamıyor. Kepek alamıyor, saman ve ot alamıyor, bunları alamadığı içinde hayvancılıkla uğraşmıyor şehir halkı gibi dışardan çalışıp geçimini yapıyor bununda çok etkisi oluyor. İnşallah ümidimiz eski bayram havasını tekrar yakalarız, hem esnafa bayram hem vatandaşa bayram olur.” GÜRGİN: ŞU AN İŞ YOK Esnaf Zeki Gürgin Şehrivan’a verdiği demeçte, “Bayram alışverişleri çok sakin ve normal geçiyor. Ortam olarak çok şükür rızkımız geliyor hayat çok zorlaşmış satışlar çok az, eski satışları bulamıyoruz umduğumuz gibi canlı geçmiyor.” Dedi. “KİMSE DOLARI TEZGÂHINA SOKMASIN” Gürgin, konuşmasını şu ifadelerle sürdürdü: “Eskiden bayram beş gün kala bir dakika boş zamanımız yoktu. Şimdi zamanımız bol oturup çay içme zamanımız oluyor rahat bir şekilde, ülke ekonomisi çok zor şartlardan geçiyor, bunun için rabbim ülkemize huzur versin ekonominin düzelmesini istiyoruz. Ülkede en büyük desteği esnaf arkadaşlardan bekliyoruz. Herkes normal olarak bir ürünü nasıl satıyorsa bayramda da o şekilde satsın hiçbir fark bırakmadan, milleti de rahatsız etmeden malını satsın ve doları da tezgâhına sokmasın, dolarla iş yapmasın, dolarla iş yaptığı zaman ve bu kaybı halktan karşılamaya çalıştıkları zaman bilsinler ki bunun cezasını da çekecektir.” Şeklinde konuştu.