ŞEHRİVAN HABER: ORHAN SAĞLAM-ERDAL ERBAŞ Pandemi, dövizlerdeki rekor yükseliş, ekonomik kriz derken inşaat krizi şimdi de Rusya-Ukrayna arasındaki savaş nedeniyle can çekişiyor. Bir yılı aşkın bir süredir sektörde müthiş yükselişler yaşanırken inşaat malzemelerinin fiyat yükselişleri görülmemiş artışlar yaşıyor. Demirin tonunun 3-4 bin TL’den 16 bin seviyelerine kadar geldiği bir yıldan az bir zaman diliminde en küçük malzemelerin bile rekor düzeyde arttığı süreçte inşaat yapmak da almak da imkansız bir hale geldi. Bu durum özel sektörde olduğu gibi kamu ile çalışan firmaları da büyük zararlara uğratırken Van Ticaret ve Sanayi Odası’nda ‘fiyat artışları’ ve ‘taahhüt işlerinde oluşan fiyat fark’ başlıkları ile bir toplantı düzenlendi. Toplantıda hem Van TSO hem de sektör temsilcileri görüş bildirdi. KENTTEKİ BİRÇOK SEKTÖR İFLASIN EŞİĞİDE... Toplantıda konuşan Van TSO Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva, inşaat ve taahhüt sektöründe kamuya hizmet üreten firmaların karşılaştığı durumu izah etmekte güçlük çektiklerini belirterek, “6 aydan bu yana özellikle inşaat maliyetlerinde akıl almaz bir spekülatif bir durum gerçeğini buradan ifade etmemiz gerekiyor. Biz ülkemizin ithalata bağımlı, dışa bağımlı ürünler üzerinden bir ekonomik yapı içerisinde olduğunu ama aynı zamanda ihracata dayalı bir büyüme politikası olduğunun farkındayız. İnşaat ve taahhüt sektöründe kamuya hizmet üreten firmaların karşılaştığı durumu izah etmekte güçlük çekiyoruz. Bu nedenle kamuya hizmet üreten, kamu mal ve hizmet alım işini yapan, kamunun inşaat işlerini üstlenen firmalarımızın ciddi boyutta sıkıntılar yaşadığını ve neredeyse iflasın eşiğine geldiğini bizim göz ardı etmemiz mümkün değil” dedi. “160 SEKTÖRÜ ETKİLEYEN BÜYÜK BİR İSTİHDAM ALANI” Takva, inşaat ve taahhüt sektörünün Van’ın en büyük sektörü olduğunu dile getirerek, “Başta inşaat ve taahhüt sektörü olmak üzere bütün sıkıntı yaşayan sektörlerin sürdürülebilir bir stabil ekonomik yapı içerisinde, öngörülebilir bir yapı içerisinde faaliyetlerini sürdürmelerine ihtiyacımız var. Van’ın şu anda en büyük sektörlerinden bir tanesidir inşaat ve taahhüt sektörü. Dolayısıyla kendisiyle beraber neredeyse 160 alanı, 160 sektörü doğrudan etkileyen büyük bir istihdam alanı yaratan bir sektörden bahsediyoruz. Bizim ilimizin böyle bir gerçekliği var ve bundan en çok o firmalarımız etkileniyor. Bizim ticaret sanayi odasının da 19 meslek grubu içerisinde en fazla faaliyet gösteren firmaların 4. meslek grubunda olduğu gerçeğini de göz önüne aldığımızda onların talepleri ve yaşadıkları sıkıntılara kayıtsız kalmamızın söz konusu olmadığını ifade etmek istiyorum” diye konuştu. FESİH HAKKI TALEP EDİLDİ Takva, tasviye veya fesih farkı tanınması taleplerinin olduğunu vurgulayarak, “Bundan bir süre önce Şubat ayı itibarıyla bir fiyat farkı kararnamesiyle sayın cumhurbaşkanımıza meclisimiz bir yetki tanımı yaptı. Bunun içerisinde bir tasviye veya fesih farkı tanınması talebimiz vardı ancak bu gerçekleşmedi. Bugün artık fiyat farkı bile bu sektörü ayakta tutacak bir uygulama değil. Dolayısıyla geldiğimiz nokta da hızlı bir şekilde bu firmaların mağduriyetinin önlenmesi için bir tasviye ve fesih hakkının da tanınması gerektiğini dile getirmek istiyoruz” dedi. BORAZAN: CİDDİ ANLAMDA SORUN YAŞIYORUZ İnşaat sektörünün ciddi anlamda sıkıntı içerisinde olduğunu ifade eden Van TSO Meclis Üyesi Müteahhit Fariz Borazan, “Bu ülkenin binalarını inşa eden bir sürü istihdam sağlayan bir sektörün temsilcileriyiz. Maalesef ciddi anlamda sorun ve sıkıntı yaşıyoruz. Sizlerde birçok konuya şahitsiniz. Biz birçok malzemeyi de tedarik edemiyoruz yani bulamıyoruz, malzeme yok. 6 ay veya 7 ay süreyle bize fabrikalar süre veriyor. 6 ay zarfında devletin verdiği süre de onun yanında az kalıyor. Geçen sene bu tarihte 2021’de alüminyumun tonu 28 binken bu yıl dün aldığım fiyat 105 bin. Demirin tonu geçen sene 6 bin 800 lira iken dün itibariyle 16 bin oldu. Bu da yüzde 200’e tekabül bir rakamdır.” FİYATLAR UÇTU! “Biz şu an cam bulamıyoruz. Türkiye’de şişe cam şu anda dünyaya ihraç ediliyor ama iç piyasada gerçekten biz camı 6 ay veya 7 ay zarfında bile olsa biz paramızla nakit olsa da bulamıyoruz. Mesela geçen sene camın metrekaresi 115 bin lirayken bu sene fiyatı 325 bin lira oldu. Geçen sene betonun metreküpü 235 bin lirayken, dünkü fiyatı 780 bin lira oldu. Bizler taahhüt sektöründe çalışıyoruz. Özellikle hafriyat yapıyoruz. Geçen sene metreküpünü 7 bin TL’ye kazı yaparken bu sene 35 bin TL oldu. Mesela geçen sene seramiğin metrekaresi 40 bin lirayken bugün 180 bin lira oldu. Sayın cumhurbaşkanımızın kararnamesiyle yüzde 1 ile yüzde 3 arasında bir zam kararı geldi” diye aktardı. BORAZAN: TÜRKİYE’DE BİRÇOK SEKTÖR BU SEKTÖRLE İFLAS EDECEK İnşaat sektörünün iflas etmesi halinde ülkede birçok sektörün de bu sektörle birlikte iflas edeceğini belirten Borazan, “Bizler bu ülkenin lokomotif sektörünü de temsil ediyoruz. Akıllı insanlarız. Bu resmen bizim aklımızla alay etmek demektir. Bu gerçekten bizleri çok pasif çok basit görmektir. Bizim dertlerimizi dinlemek o kadar zor değildir. Müteahhitler birliği vardır, Türkiye Odalar ve Borsalar birliği vardır. Bizler bugüne kadar defalarca bu odalarımızın temsilcilerini arayarak sorunlarımızı dile getirdik. Bu odalarımızın temsilcileri de sayın cumhurbaşkanımızın çevresine bu konunun bizzat iletildiğini bize söylediler. Sayın cumhurbaşkanımıza ne kadar iletildi onu bilmeyiz ama gelinen nokta da biz iflas ediyoruz. Bundan daha kötüsü yoktur. Eğer bu sektör iflas ederse Türkiye’de birçok sektör bu sektörle birlikte iflas edecektir. Ciddi anlamda istihdam sağlayan bu sektör büyük boyutta işsizliğe mal olacaktır. Bu da ülkemizin iflası demektir. Çünkü ülkenin hem işsizlik oranını hem ticari oranını ayakta tutan bu sektör böyle atıl durumda kalması birçok soruna yol açıyor. Sesimizi duyan var mı? Sesimizi duyan varsa bu konuyla ilgili bir performans göstersin” dedi. ÇELİKTAŞ: İNŞAAT SEKTÖRÜ ÇIKMAZ GİRİYOR Pandemi de büyük bir sorun yaşadıklarını belirten Van TSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Fevzi Çeliktaş ise, şunları söyledi: “Zor bir coğrafyada yaşıyoruz. Deprem, çığ, pandemi, ekonomik kriz ve Ukrayna Rusya savaşı bizi ciddi anlamda etkiledi ve etkilemeye devam ediyor. Bu anlamda en büyük sorunları da diğer sektörler gibi inşaat sektörü de yaşıyor. İnşaat malzemelerinde geçen haftaya oranla yüzde 30- 40 gibi bir fark var. Bu fark ise gün geçtikçe artmaya devam ediyor. Bu sorunlarla sektörde çalışan arkadaşlarımızı derinden etkiliyor. Zorlu bir süreçten geçiyoruz. Akaryakıt, enerji, demir ve çimento gibi malzemelere zam geldikçe sektör çıkmaza giriyor. Bu savaşın ise bir an önce bitmesi lazım. Sektörde çalışan arkadaşlar ya iflas edecek ya da buna buna bir çözüm önerisi bulunması lazım.”