ŞEHRİVAN ÖZEL: ÖNDER ALTINAL / Depremden sonra uzunca süre çıkmaz yaşayan Van’ın inşaat ve emlak sektöründe beklenen canlanma başladı. İmar sıkıntısı, ruhsat gibi sorunların yeni belediye yönetimiyle daha rahat hale geldiği süreçte kentin dört bir yanında inşaatlar yükselmeye başladı. Her geçen gün artan konut ve iş yeri sayısı kentte mülk sahibi olmayı kolaylaştırmaya başlarken, sürekli alınan göç fiyatların bir türlü düşmemesine de neden oluyor. Bölgenin en çok göç alan ili olan Van’da konut fiyatları diğer kentlere göre ‘normal’ derecede seyretse de kira fiyatları resmen el yakıyor. Çevre illerden gelenler, kamu çalışanları ve öğrencilerin sürekli talebi fiyatların sürekli yüksek kalmasına neden olurken yükseliş her geçen gün de artamaya devam ediyor. Şehir merkezinde kiraların 1000 TL ve üzerinde olduğu Van’da Van Emlakçılar Derneği Başkanı Orhan Özdek de piyasayı Şehrivan’a yorumladı. Özdek, mülk sahiplerine empati çağrısı yaptı. Van kira fiyatından her geçen gün daha da pahalılaşıyor. Van’da yükselen kira fiyatları can sıkarken yüksek kiralı yapı ve işyerleri için çözüm ise empati yapmaktan geçiyor. Peki, Türkiye’nin en yüksek kira geliri illerinden bir tanesi olan Van’da satılık konut ve yapılarında durum ne? Şehrivan’a konuşan Emlakçılar Derneği Başkanı Orhan Özdek satılık konut ve yapıların düşük olduğunu söyledi. Özdek, “Van’ın kiraları batı illerinin kiralarıyla yarışır hale geldi. Buda kötü bir durum. Bu anlamda mal sahiplerinin biraz empati yapması gerekiyor. Satılık konut ve yapılarda ise durum böyle değil. Van battı illerine göre bu konuda daha düşük bir seviyede.” İfadelerine yer verdi. ÖZDEK: YÜKSEK KİRALARA SAHİBİZVan’daki kiraların batı illerine göre daha yüksek olduğunu söyleyen Başkan Orhan Özdek, “Türkiye genelinde şu anda Van ilimiz Doğu Anadolu bölgesine binaen kira konusunda batı illeriyle yarışır seviyede. Van ilimizin bu kiraların yüksek olması tabi ki bizi üzmektedir. Çünkü Van’ımızda fakir fukara vardır. Van’ımızda dar gelirli vatandaşlarımız var. Bunları da düşünerekten yola çıktığımızda Van’ın bir Ankara bir İstanbul olmadığını hepimiz bilmekteyiz. Bu konuda insanlarımızın kira konusunda daha duyarlı olması ve empati yapması gerekiyor. Kiracı ile ev sahiplerinin karşı karşıya empati yapması, insanlarımızın biraz daha sağduyu ile birbirlerine yaklaşması bizler tarafından arzulamaktadır.” İfadelerine yer verdi. VAN’DA YAPILAŞMA VE İNŞAAT ARTTIVan’da son zamanlarda inşaatların arttığı söyleyen Özdek şöyle konuştu: “Baktığımız zaman Van’ımızda bu son zamanlarda inşaatlarda bir yükselme var. Yapım alanında bir çokluk meydana gelmekte. Şu anda Van’da birçok yerde inşaat yapılmaktadır. Bu yapılan inşaatlarımızın Van’a katkısı tabi ki çok büyüktür. Bizler bu konularda sonuna kadar destekçisi olduğumuzu buradan ifade ediyoruz. Çünkü gelişim ve oluşumlara açık olmamız gerekir. Bizler Van’ımızda kim bir taşın üstüne bir taş koyarsa ona yardımcı olmamız, takdir etmemiz ve desteklememiz gerektiğine inanan bir sivil toplum örgütüyüz.” “VANLILAR DAHA SAĞDUYULU OLMALI”Yüksek kiraların dar gelirli vatandaşları kötü etkilediğini söyleyen Özdek, “Van’ımızda şu an vatandaşlarımıza müreffeh bir hayat yaşatmamız için bizlerde kiracı, ev sahibi, yapısal konularda insanlarımıza bir takım bilgiler veriyoruz. Fakat bu son zamanlarda kiraların yüksek olması bizim dar gelirli vatandaşlarımıza biraz sıkıntıya sokmuştur. Bu nedenle Van’da yaşayan ev sahipleri ve Vanlıların kiracılara karşı biraz daha sağduyulu olmaların buradan bir kez daha istiyoruz. Biraz daha kiracılara yardımcı olmamız ve kira fiyatlarını aşağı çekilmesi gerektiğini ifade etmek istiyorum.” Dedi. ÖZDEK: SÜREKLİ GÖÇ ALAN BİR İLİZVan’ın göç alan bir il olduğun söyleyen Özdek şunları kaydetti: “Sürekli göçle karşı karşıya olan bir ildir. Çevre illerden ve batıdan buraya gelen insanlarımızın rahatlıkla ev bulmasını bizler umut ediyoruz. Buraya gelen dışardaki vatandaşlarımızın sıkıntı çekmesini istemiyoruz. Çevre illerden Van’ımızı tercih eden ve dış illerden Van’ımızı tercih eden bütün vatandaşlarımıza bizde kolaylık sağlamasını istiyoruz. Vatandaşlarımızın kira konusunda kendilerince bir taviz vermeleri gerektiğine inanıyoruz. Vatandaşlarımızın kira konusunda kesinle fakir fukarayı dar gelirli insanları buraya gelen yabancı insanları ve misafirleri düşünmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu konuda herkes kendi üstüne düşen görevi yaparsa tabi ki bizler de memnun oluruz.” DÜKKÂN KİRALARINDA DA ARTIŞ VARİşyerleri kiralarında da artış olduğunu söyleyen Özdek bu konuda ise sağduyu çağrısı yaptı. Özdek, “Dükkânların kira fiyatlarında da bir artış söz konusudur. Van’ımızın genelini baz aldığımız zaman dükkan fiyatlarında yüksek bir meblağ olduğunu bizlerde görebiliyoruz. Van Emlakçılar Dayanışma Derneği olarak buna karşı olduğumuzu insanlarımızın bir seferde köşeyi dönme alışkanlıklarını artık geride bırakılması gerektiğini düşünüyoruz. İnsanlarımızın bir birleriyle empati yapması gerektiğine inanıyoruz. Gerek konut kiralarında gerekse dükkân kiralarında kesinlikle insanlarımızın sağduyulu olması, karşılıklı düşünmesi ve fiyatlarında muhakkak indirilmesi gerektiğine inanıyoruz.” Şeklinde konuştu. “KİRALAR YÜKSEK TUTULMAYA ÇALIŞILIYOR”İnsanların ev ve işyerlerini kiraya verdiği zaman empati yapmadığını söyleyen Özdek şöyle konuştu: “İnsanlar bir yeri kiraya verdiği zaman kira 500 lira ise ben burayı 800 liraya kiraya vereyim diyor. Kiralar hep yüksek tutmaya çalışılıyor. Bunla bir iki yerde karşı karşıya kaldık. Ne yazık ki tüm alanlarda kiralar yüksek olunca insanlarda tercih yapıp bu daireleri y da dükkânları kiralıyorlar. Bu seferde biri diğerine muhakkak olumlu ya da olumsuz etki yapıyor. Vatandaşlar bu konuda örnek teşkil ediyor. Biri bir diğerine kötü örnek olabiliyor. Bu konuda bizler şunu diyoruz. Sizler dükkânlarınızı kiraya verdiğiniz zaman karşıdaki insan bu dükkânı kiraya tutacak ve kendi hayatını buradan devam ettirecek şekilde buraları kiraya verin. Bu tür bir düşüne ile yaklaştığınız zaman o insanın yerine kendimizi koymamız gerekiyor.” ÖZDEK: SERBEST PİYASA YAPTIRIM OLMAZAlınması gereken önlemlerle ilgili de konuşan Özdek, “Serbest piyasa ekonomisi olduğu ülkede belediyeler orada irade sağlayamazlar. Ancak serbest piyasa ekonomisi var diye insanlarımızın çok bencil olmasının bir anlamı yok. Yani bir dükkânın kirası yan tarafta 15 bin lira ise diğer tarafta 18-20 bin liraya verilmemesi gerektiğine inanıyorum. Bunun asgaride tutulması yani biri 15 ise diğeri de bu rakamda durması gerekiyor. Maalesef Cumhuriyet Caddemizde dükkânlarımızın durumu şu anda bahsettiğiniz gibi içler acısı bir durumdadır. Genelde herkes çıtayı yüksek tutmaya çalışmakta. İnsanlar sürekli kiraları yükseltmek için kendilerine yer arıyor. Bu da yanlıştır. Bu konuda insanlarımızı tekrar sağduyuya davet ediyoruz. Bu aradaki uçurumları ortadan kaldırmamız gerekiyor.” Dedi. VAN’DA KİRALAR YÜKSEK, SATILIKLAR DÜŞÜKVan’da insanların yeni yapılan konutları tercih ettiğini söyleyen Özdek şunları söyledi: “Asıl olan şudur. Konutların sağlıklı olması konusunda son zamanlarda yapılan konutların depreme karşı dayanıklı olduğunu bilmekteyiz. Çünkü bu kriterler içerisinde yapılıyor. Fiyat olarak bizler batı illerine baktığımız zaman Van’daki fiyatlar batıya göre çok pahalı değil. Kirada olduğu gibi satılık konusunda yüksek fiyatlar yok. Şimdi bunu karıştırmamak gerekiyor. Bir Yalova’ya baktığımız zaman şu anda orda 135-140 metrekare bir dairenin fiyatı 350 bin liradır. 135-140 metrekare bir dairenin Van’da 120 bin liradır.” “BATI İLLERİNE GÖRE UCUZA SATILIYOR”Özdek yaptığı açıklamada son olarak, “Bu aradaki farkı gözetmemiz gerekir. Van aslında konut anlamında çok pahalı değil. Maliyetler Van’da daha yüksek olmasına rağmen satışlarda batı illerine göre daha ucuza satılıyor. Bir İstanbul, Ankara, Yalova, Kayseri, Gaziantep gibi iller göz önünde bulundurulduğu zaman Van’da satılık yapılar çok daha ucuz. Biz diğer illeri baz alıyor ve kontrol ediyoruz. Aradaki uçurumun Van’da çok ciddi bir fiyatının olmadığını görüyoruz. Van’da o tür illere yaklaşık bir fiyat olmadığını hatta düşük bir fiyat olduğunu görmekteyiz. Bu konuda rakamların yüksek olduğuna inanmıyoruz. Ancak kiralık yapılar için bunu söyleyemiyoruz.” İfadelerini kullandı.