Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ‘çocuk’ verilerine göre, Türkiye’nin toplam nüfusu içinde 2012 yılında yüzde 30.0 olan çocuk nüfus oranı, 2013’te yüzde 29.7’ye geriledikten sonra, geçen yıl da yüzde 29.4 düzeyine indi. Konuyla ilgili görüştüğümüz TUİK Van Bölge Müdürü Özer Coşğun, Van’ın çocuk nüfus oranının ise yüzde 44,6 olduğunu söyledi. Türkiye nüfusu 2014 yılı sonunda 77.7 milyon düzeyindeyken çocuk nüfus 22.8 milyon oldu. Birleşmiş Milletler tanımına göre 0-17 yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1935 yılında toplam nüfusun yüzde 45’ini oluştururken 2014 yılında toplam nüfusun yüzde 29.4’ünü oluşturdu. 2014 yılında çocuk nüfusunun yüzde 27.6’sı 0-4, yüzde 27.7’si 5-9, yüzde 27.4’ü 10-14 ve yüzde 17.4’ü de 15-17 yaş grubu çocuklardan oluşarak bir önceki yıla göre değişmedi. Van’da ise nüfusu 1 milyon 80 bin kişi oluştururken bu nüfusun yüzde 44,6’sını çocuklar oluşturdu. ÇOCUKLARDA EN FAZLA NÜFUS 0-4 YAŞ GRUBUNA AİTKonuyla ilgili gazetemize açıklamalarda bulunan TUİK Bölge Müdürü Özer Coşğun şu ifadelere yer verdi: “Van’ın şuan ki toplam nüfusu 1 milyon 85 bin 542’dir. Bu nüfusa göre Van’da çocuk yüzdelik oranı ise 44,6’dir. Nüfusu oranla böldüğümüzde Van’ın çocuk nüfusu 484 bin 664’ten oluşuyor. Bu oranla Türkiye’deki en fazla çocuk nüfus bakımından Van 7’nci sırada yer alıyor. Yaş gruplarına göre çocuk oranları ise; 0-4 arası yaş grubu nüfusu 137 bin 681, 5-9 yaş grubu nüfusu 131 641, 10-14 yaş grubu nüfusu 135,779 ve 15-17 yaş grubu nüfusu ise 79.590’dır. Yoksulluk oranında ise bölgenin 49,6’dır. Buna göre sayısal olarak toplam 344 olarak hesaplandığında bunun 157’sini erkekler, 187’sini ise kızlar oluşturdu.” YOKSULLUK ARTIYORTürkiye’de çocukların, toplam nüfus içindeki payı azalırken, yoksul nüfus içindeki payı yarıya yaklaştı. 16 milyon 706 bin yoksul nüfusun içindeki çocuk oranı yüzde 44.3 oldu. Yoksul nüfus içindeki çocuk oranının en yüksek olduğu bölgeler yüzde 55.8 ile Güneydoğu, yüzde 54.3’le Kuzeydoğu Anadolu ve yüzde 49.6’la Ortadoğu Anadolu olurken, en düşük olduğu bölgeler yüzde 30.4’la Batı Marmara, yüzde 34.3 ile Ege ve yüzde 36.3 ile Doğu Karadeniz. TUTSAK ÇOCUKLARÇocukların cezaevine girenler arasındaki oranı da yükseliyor. Türkiye’de 2013 yılında ceza infaz kurumuna giren hükümlü sayısı 161 bin 711 iken, ceza infaz kurumuna giren 12-17 yaş grubundaki çocuk hükümlü sayısı 6 bin 132 oldu. Ceza infaz kurumuna giren hükümlüler arasında 12 - 17 yaş grubundaki çocukların 2009’da yüzde 1.5 olan oranı 2013 yılında yüzde 3.8’e yükseldi. Hırsızlık yüzde 35.3 ile ilk sırada. Yüzde 14.5 ile yağma ve yüzde 11.2 ile yaralama izledi. Hükümlülerin yüzde 18.5’ini 12-14 yaş grubu, yüzde 81.5’ini de 15-17 yaş grubundaki çocuklar. ÇOCUKLARDA OBEZLİK ARTTIÇocukların yüzde 2,1’i zayıf, yüzde 75,5’i normal kiloda; yüzde 14,2’si kilolu, yüzde 8,3’ü ise obez. Erkek çocuklarda obezite yüzde 10’a çıktı. Başka bir ifadeyle Türkiye’deki her 10 çocuktan 1’i obez. Kız çocuklarında ise bu oran yüzde 6,6. Kentlerde yaşayan erkek çocukların yüzde 11,2’sinde, kız çocukların yüzde 7,4’ünde obezite tespit edildi. Kırda yaşayan çocukların kısalık oranının daha yüksek. Kırdaki erkek çocuklarının yüzde 5,6’sı, kız çocuklarının da yüzde 6’sı bodur kategorisinde yer aldı. YARALANMA VE ZEHİRLENME2013’te 22 bin 464 çocuk yaşamını yitirdi. Çocuk ölümlerinin toplam ölümler içindeki oranı yüzde 6. Bu oran en yüksek yüzde 20 ile Güneydoğu’da en düşük yüzde 2.4 ile Batı Marmara’da. 2013 ve 2014’de 1-17 yaş arasındaki çocuklar en çok ‘dışsal yaralanma ve zehirlenmeler’ nedeniyle öldü. Bunu ‘sinir sistemi ve duyu organları hastalıkları’ ve tümörler’ izledi. SOSYAL MEDYA KULLANIMI2013 sonuçlarına göre, 6-15 yaş grubundaki çocukların yüzde 53.5’i sosyal medya ağlarını kullandı. Bu oran, erkek çocuklarda yüzde 57.8, kız çocuklarda ise yüzde 48.4 oldu. 6-10 yaş grubundaki çocukların yüzde 32.8’i sosyal medya ağlarını kullanırken, 11-15 yaş grubundaki erkek çocukların yüzde 70’i, kız çocukların ise yüzde 60’ı sosyal medya ağlarını kullandı. VAN ÇOCUK NÜFUSTA 7’NCİ SIRADA2014 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan iller yüzde 47.8 ile Şırnak ve Şanlıurfa oldu. Bu illeri yüzde 45.7 ile Ağrı ve yüzde 45.2 ile Siirt izledi. Ardından sırasıyla Muş, Batman, Van, Mardin, Bitlis ve Diyarbakır geliyor. Çocuk nüfus oranı en düşük olan ilk 3 il ise sırasıyla yüzde 18 ile Tunceli, yüzde 19.3 ile Edirne ve yüzde 19.6 ile Çanakkale olurken ardından Kırklareli, Kastamonu, Balıkesir, Karabük, Eskişehir, Artvin ve Sinop yer aldı. Bu oranlar için Van en yüksek iller arasında 7’nci sırada ve yüzde 44,6’ya yer aldı. Bölge illerinden Muş 5’inci sırada yüzde 45,2, Bitlis 9’uncu sırada yüzde 43,1 oranla çocuk nüfus oranına sahip. Yine aynı bölgede yer alan Hakkari ise bu sıralamada ortalarda yer aldı. 1 MİLYON ÇOCUK İŞÇİDİSK’in geçen yılki raporunda 1999-2006 yılları arasında istihdam edilen çocuk sayısının 2 milyon 270 binden, 890 bin düzeyine düştüğünü, 2006-2012 yılları arasında azalma eğiliminin durduğu belirtiliyor. TÜİK verilerine göre 2012 yılında çocuk işçi sayısı 893 bine ulaştı. Çocuk işçi sayısında her ne kadar bu veriler olsa da kayıt dışı çalışan ve bilinmeyen çocuk işçi sayısı tedirginlik yaşatıyor. YAŞAM HAKKI İHLAL EDİLİYORİHD Çocuk Hakları Çalışma Grubu’nun, 2015 yılının ilk 3 aylık döneminde çocuk hakları alanında yaşanan ihlallerine ilişkin raporuna göre, 1970 çocuk hak ihlaline uğradı. 122 çocuk yaşam hakları ihlal edildiği için artık yaşamıyor. 13 çocuğun intihar ettiği iddiası var. 8’i kolluk güçlerinin müdahalesi sonucu olmak üzere; toplam 640 çocuk çeşitli şekillerde yaralandı. Yılın ilk üç ayında 205 çocuk gözaltına alındı, 18’i tutuklandı. Gözaltı ve cezaevlerinde taciz tecavüz ve işkenceye maruz kalan çocuk sayısı 57. 400 bin çocuk en zor çalışma alanı olan tarım sektöründe çalışıyor.ŞEHRİVAN ÖZEL – ÖNDER ALTINAL