Son dönemlerde ardı ardına desteklerin, hibelerin ve kredi imkanlarının bir bir açıklandığı bölgede bir çok teşvik gibi sunulan kredi imkanları da Van’ı deyim yerindeyse es geçiyor. Teşviklerden ve desteklerden faydalanamayan Van ekonomisi bu bunalımdan kurtulmaya çalışırken kredi girişimlerinde çoğu zaman bankalara takılıyor. Depremden bu yana ayakta kalmak için ciddi mücadeleler veren esnaf çareyi kredide ararken son 5 yıllık süreçte devlet ve özel bankalar ise Vanlının kredi notunu düşürmeye ve geri çevirmeye devam ediyor. Esnaf Kredi Koperatifleri ve Esnaf Odaları gibi bir çok kuruluş bu anlamda yaşanan sıkıntıları sık sık dile getirirken Van’da önemli bir toplantı ile tüm bu sorunlar geniş haliyle masaya yatırıldı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın öncülüğünde Van’da düzenlenen toplantıya Gümrük ve Ticaret Bakanı Fatih Çiftci ve bir çok yetkili isim katılırken Van’ı bu sorunu ve kredi sorunu bu toplantıda tartışıldı. Toplantıda söz alan isimler esnafın kredilerden faydalanması konusunda kolaylık sağlanması gerektiğini bir kez daha dile getirirken, Çiftci ise şimdiye kadar verilen destekler, yeni projeler ve önemli müjdeleri Van esnafı ile paylaştı. TOKTAMIŞ: BÖLGEDE 215 MİLYON KREDİ KULLANDIRDIKToplantıda ilk olarak konuşan Esnaf Kefalet Kooperatifi Başkanı Erdal Toktamış şunları söyledi: “Van ilinde ve bölgeye bağlı 12 kooperatifimiz mevcuttur. Bunların içerisinde Van, Hakkâri Muş, Bitlis illerine bağlı kooperatiflerdir. Bölgemize yaklaşık olarak 215 milyon TL kredi kullandırmış bulunuyoruz. Van merkez olarak 85 milyon TL gibi bir rakam esnafımıza kredi kullandırdık. Bölgemizde esnaf olarak büyük sıkıntılar yaşanmaktadır. Özellikle 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında bölgemiz ve Van ciddi sıkıntılar yaşamaktadır. Bu sıkıntılar ister istemez en çok da esnaf ve sanatkârımızı etkilemektedir. Bununla ilgili esnafımızın yaşadığı sıkıntı, işsizlik gibi birçok sorun ile esnaf sanatkârlar kooperatifiz başvurular başlamaktadır. Bu taleplere bizlerde elimizden geldiği kadar sorunların çözümü aşamasında gerekli yerler ile irtibata geçerek sorunları biran önce çözüme kavuşturmanın çabası içinde olmaktayız. Burada bizler halk bankası ile esnaf arasında bir köprü görevi görmekteyiz.” “İSTENİLEN KRİTERLERDE SIKINTILAR YAŞANIYOR”Bankaların kendilerine kredi kullanımında sıkıntı yaratmadığını söyleyen Toktamış, “Halk bankası bize ve bölgemize bugüne kadar kredi kullanımlarında herhangi bir sıkıntı çıkarmamıştır. Fakat kredi kullanımlarında istenilen kriterler ile ilgili esnafımız sıkıntı yaşamaktadır. Esnaf için kredi kullanımların da talep edilen kriterlerin tekrardan gözden geçirilmesini talep etmekteyiz. Burada özellikle esnaf ve sanatkârımızın sicil affıdır. En çok biz esnafların önüne engel teşkil eden durum sicil affı durumudur. Şu an 50 esnafımız için bankaya kredi başvurusunda bulunduğumuz zaman mutlaka 20 dosyasından sicil affı sorunu çıkmaktadır. Sicil problemi çıkınca esnafımız hiçbir bankadan kredi alamamaktadır. Yüzde beş faiz oranları ile minimum kredi limitlerimiz 75 bin TL ile 150 bin TL arasında esnafımıza kredi kullandırma imkânına sahibiz. Halk bankası genel müdürü olmak ile birlikte burada esnaf daire başkanımıza ve kurum müdürlerimize özellikle bölge esnafı için telefon açtığımızda özellikle deprem döneminde esnafımıza yönelik yapılan kredi ödeme ertelemeleri yapılmış. Bundan dolayı emeği olan herkese teşekkür ediyorum.” Dedi. TOKTAMIŞ: BÖLGE BATI İLE BİR TUTULMAMALIBölgede ve batı illerinde verilen kredi tutarlarının aynı seviyede olduğunu dile getiren Toktamış son olarak şunları söyledi: “Bizler esnaf, sanatkârlar Halk Bankası ile et ve tırnak gibiyiz. Fakat burada esnafımıza verilen kredi faiz oranları İstanbul ilinde esnaflık yapan biriyle aynı kriterde tutulmaktadır. Bugün Hakkâri ve Yüksekova kooperatifi de Van’a bağlıdır. Yüksekova ilçesinde esnaflık yapan vatandaşlarımızın neredeyse haftanın iki günü kepenk kapatıyorlar. Bizim buradaki esnafımızın parayı tahsil etmesi geri dönüşümünü sağlaması çok zor. Buradan halk bankasından talebimiz faiz oranlarının düşürülmesi ve taksit seçeneklerinin bölgemize uygun hale gelmesini talep etmekteyiz. Özellikle bölgemize ayrı bir uygulama ile hem kredi oranlarının düşürülmesi hem de yapılandırmaların bölgeye has bir uygulama ile yapılması gerekmektedir. Bölgemizde kapanan esnaf kooperatiflerimiz oldu bunların tekrar aktif hale gelmesini talep etmekteyiz.” ALPASLAN: BATIDA DİKİLEN GÖMLEK BİZE GÖRE DEĞİLArdından konuşan Hızır Esnaf Sanatkârlar ve Kredi Kooperatifi Başkanı Faruk Alpaslan, “İlk toplantının Van’da yapılmasında emeği geçenlere teşekkür ediyorum. Geçmiş yıllarda biz esnafla, esnaf temsilcileri bakanlık düzeyinde sorunları bir araya getirmeyi çok özlemiştik. Biz bunu Ankara’da sürekli dile getirdik. Batıda dikilen gömleğin bize uymadığını sürekli söyledik. Bölgemizde çok zor zamanlar yaşadık. Kredi Kooperatif Bölge Başkanım sorunları dile getirdi. Bizim bu sorunlarla birlik KOSGEB ve kooperatiflerin yanı sıra hukuk anlamında hukukçu, belediye anlamında belediyeci ve şu anda bakan yardımcımız olan Sayın Fatih Çiftci memleketin sorunlarını bildiğinden dolayı, esnaf ve sanatkârın buradaki en büyük çilesi anlaşmazlıktır. Esnafın burada hiç kullanmadığı açık bir şekilde ortadadır. Bu durum özellikle belediyeler tarafından çok fazla yaşanmaktadır.” AYDEMİR: ERTELEMELER ÇARE DEĞİLToplantıda konuşan Esnaf Sanatkarlar Birliği Başkanı Muhittin Aydemir esnafın kötü günler geçirdiğini söyledi. Aydemir şu ifadelere yer verdi: “Sayın Bakan Yardımcımız Fatih Çiftçinin milletvekilliği döneminden şimdiye kadar esnafımızı desteği devamlı sürmüştür. Bilindiği üzere 2011 yılında büyük ve yıkıcı bir deprem yaşadık. Yaşadığımız bu yıkıcı depremlerde esnafımıza yönelik vergi affı yapılmadı. Örnek verecek olursak 1999 yılında Gölcük’te yaşanan depremde esnafa vergi affı çıkmıştı, fakat iki yıkıcı deprem yaşamamıza rağmen Van’da esnafımıza yönelik vergi affı uygulanmadı. Maliye bakanı ve gerekli bakanlıklar ile görüştüğümüzde bizlere sadece erteleme yapabiliriz denildi. Bu ertelemeler nereye kadar gider bilinmez yani çare değildir. Sizden talebimiz deprem döneminde ertelenen vergilerinin af edilmesidir. Birde KOSGEB’in 100 Bin TL’lik kredi imkanları var fakat esnafımız bu krediye başvuru yaptığı zaman terör mağduru olmaları ve bunu belgelemeleri talep edilmektedir. Bunu belgeleyemeyen esnafımız ne yazık ki bu krediden yararlanamadı. Bundan dolayı şuan esnafımız ciddi sıkıntılar yaşamaktadır.ŞEHRİVAN GÜNCEL: ÖNDER ALTINAL