ŞEHRİVAN ÖZEL: ÖMER FARUK TOKTAŞ/MENDUH ÇALIŞKAN- Yapılan son araştırmalara göre; Türkiye, dünya sıralamasında en fazla kitap okuyan ülkeler arasında son sıralarda. Raporlar doğrultusunda Türkiye kitap okumaya günde 1 dakika ayırırken, televizyon izlemeye ise 6 saat ayırıyor. İller bazında baktığımızda ise Van kitap okuma oranları bakımından Türkiye’deki iller arasında son sıralarda yer alıyor. Böyle bir eksikliğin olduğu ilimizde okuyan ve okutmaya çalışan Vanlı Sahaflar hâlihazırda hizmet verdikleri Mısır Çarşısı’ndan ziyade yeni ve modern bir yapıyı hem Van Halkı’nın hem de kendilerinin hak ettiği kanaatinde. Gazetemize açıklamalarda bulunan ve Van’daki okuma oranlarının da düşüklüğüne dikkat çeken sahaflar Mısır Çarşısı’nın bu denli önemli bir sektöre yakışmadığını vurguladılar. Son zamanlarda yenilenen Peynirciler Çarşısı örneğini veren sahaflar “Kitapların peynir kadar kıymeti yok mu?” ifadelerini kullandılar. Beklenti ise kentin son dönemlerdeki yenileme çalışmalarında kitapçıların da hak ettiği modern bir çarşıya kavuşması. “MISIR ÇARŞISI GEÇMİŞTE KALDI” İnsanların zevk alarak gelip gitmesi gereken bir yapıyı hak ettiklerini düşünen Köşe Sahaf Yetkilisi Abdullah Yıldırım “Burası yıllardır vatandaşa hizmet veriyor. İnsanlar özellikle yaşlılarımız burayı eski kalabalık Mısır Çarşısı olarak biliyor. Kitaplardan ziyade Mısır Çarşısı bu özelliği ile ön plana çıkıyor. Yıllardır defalarca dile getirdiğimiz konuların başında Mısır Çarşısı’nın yerini daha modern bir yapının alması gerektiğidir. Sahaflar olarak daha ilgi çekici daha nezih ve modern bir yapıda vatandaşlarımıza hizmet sunmak hem bizleri hem de vatandaşlarımızı memnun edecektir. Bu yeni oluşturulacak yapı sadece bir ticarethane olarak görülmemeli insanların zevk alarak gelip kitaplara baktığı, gerekirse oturup kitaplarını okuyabilecekleri alanlara sahip olan bir mekân olarak görülmelidir. Şehrimizin diğer noktalarına baktığımızda peynirciler çarşısı örneğini vermek mümkün. Bugün yepyeni ve daha modern bir yapıda hizmet veriliyor. Peki, soruyorum size kitapların peynir kadar kıymeti yok mu?” şeklinde konuştu. “KİTAP KÜLTÜRÜNÜ ÖN PLANA ÇIKARMALIYIZ” Ayrıca gençlere kitap okuma alışkanlığının kazandırılması ile ilgili de açıklamalarda bulunan Yıldırım “Artması gereken bir okuma oranına sahip olmamız gerekirken bugün bakıldığında gelişen teknolojinin de etkisi ile günden güne azalan bir okuma oranımız var. Gençlerimiz ders kitaplarına odaklanmanın yanında genel kültürlerinin olumlu yönde etkileyecek kitapları da okumak bunlara hâkim olmak mecburiyetindedir. Bunu sağlamak için aileler gençleri, çocukları küçük yaşlardan itibaren okumaya teşvik etmelidir. Kitap kültürünü ön plana çıkarmalıyız. Ülke çapında bile baktığımızda okuma oranlarının çok yetersiz düzeyde olduğunu rahatlıkla görebiliriz. Sahaflar olarak gereken tüm kolaylıkları sağlıyoruz. Gerek fiyat anlamında gerek çeşit anlamında birçok imkânı vatandaşlarımıza sunmuş durumdayız. Kendilerinden geri dönüş almak da elbette bizleri mutlu edecektir.” Diye ekledi. “BİR MARKA HALİNE GELDİK” Yıllardır bu işi yürüttüklerini belirten Çağlayan Sahaf Yetkilisi Nimetullah Susan “Gençlerin özellikle sınav dönemlerinde büyük ilgisiyle karşı karşıya kalıyoruz. ALES, DGS, YKS gibi birçok sınav için gençler kapımızı çalıp alışveriş yapıyorlar. Daha önceki senelerde burada iki sahaf tek iken şuan bu sahafların sayısı 10-15’e çıkmış durumda. Burası Van genelinde bir marka olmuş durumda kitap denildiğinde akla ilk gelen adreslerin başında Mısır Çarşısı yer alıyor. Daha güzel, daha temiz ve daha nezih bir ortamımız olacağı inancındayız. Yeni bir çarşının olması buraya can katacaktır diye düşünüyorum. Büyüklerimizin bizlere kulak vereceğine ve sahafların kendileri için yapılacak olan yeni yerlerine kavuşacağına inanıyorum.” Şeklinde konuştu. “OKUMAK DİNİMİZİN EMRİ” Okumanın dinimizin ilk emri olduğuna dikkat çeken Susan “Artık eski dönemleri geride bırakmış durumdayız kitapçılar çoğaldı, seçenekler arttı. Kitap fiyatlarını da vatandaşımızın okuması adına makul tutarda tuttuğumuz için yeni kuşağın okumaya meyil ettiğini rahatlıkla görebiliyoruz. Okumanın dinimizin emri olduğunu hepimiz biliyoruz. İlk inen ayetin “Oku! Yaradan Rabbinin adıyla oku!” ayetinden yola çıkacak olursak okumanın ne denli bir önem arz ettiğini görebiliriz. Okuyan ile okumayan bir olmaz. Biz bu işi ticari kar gütmekten ziyade bir hobi olarak yapıyoruz. İnsanlarımız okusun istiyoruz, okudukça insanların ufkunun açılacağına inanıyoruz. Kendimiz de okuyor ve okutuyoruz.” Diye konuştu. “ÇATILAR AKIYOR VE İŞ YERLERİ ISINMIYOR” Kitap okuma oranlarındaki düşüklüğü gelişen teknolojiye bağlayan Bilgi Sahaf Yetkilisi Emre Susan “Gelişen teknoloji ile birlikte geçmiş zamanda olan okuma oranlarının git gide azaldığını düşünüyorum. Geçmiş zamanlarda insanların bilgiye erişmesinin yolu kitaplardan geçtiği için insanlar ansiklopediler, romanlar okuyarak vakit harcıyordu. Fakat bugün baktığınızda sosyal medya olsun, bilgisayar oyunları olsun bunlar gençleri kitap okumaktan alıkoyan şeylerin başında geliyor. Sahaflar için yapılabilecek yeni bir çarşı buraya ayrı bir değer katar. İnsanların daha fazla ilgisini çeker ve okumaya daha fazla teşvik eder. Bugün bakıldığında mısır çarşısının kömür sobalarıyla zar zor ısıtıldığını ve akan çatılara sahip olduğunu görüyoruz. Bu koşullar daha iyi hale getirildiği takdirde hem bizim işlerimizin hem de okuma oranlarının olumlu ölçüde etkileneceğini düşünüyorum.” Şeklinde konuştu. “VAN BUNU HAK EDİYOR” Yeni yapılacak bir sahaf çarşısının Van’a bambaşka bir hava katacağını belirten Kültür Sahaf Yetkilisi “Biz sahaflar olarak yeni açılacak bir sahaf çarşısının Van’a bambaşka bir hava katacağını ve okuma oranlarına olumlu etkiler bırakacağı kanaatindeyiz. Yapılacak yeni bir çarşı ile insanlar kitaplara tez elden ulaşabilecek ve sahaflarda dolaştıkları sırada bu işi yapmaktan zevk alacaklar. Öte yandan gençlere ders kitapları dışında da kitaplar olduğu ve bunların okunması gerektiği fikri aşılanmalı. Kitaplar kırtasiyelerde olsun yayınevlerinde olsun pahalı olduğu için gençler fotokopiye yöneliyor. Buda bizim işimizi her ne kadar olumsuz etkilese de biz elimizden geldikçe kitap fiyatlarında gereken kolaylığı sağlıyor okumaya teşvik etmeye çalışıyoruz.” Gibi ifadeler kullandı. “VAN’IN EN KIYMETLİ HAZİNELERİ BURADA” İş Yerlerinin çağa ayak uydurmakta yetersiz kaldığını belirten Yanel Sahaf Yetkilisi Emrah Yanel “Esnaflar Van’ın ekonomisini birinci dereceden etkileyen noktalardır. Bu sebeple tüm kurum ve kuruluşların esnafa her açıdan destek olması gerekiyor. Bizler yıllardır Mısır Çarşısı içerisinde insanlarımıza bilgiyi sunuyoruz. Van’ın en kıymetli hazinelerinin burada barındırıldığını söylemek mümkündür. Ama gelin görün ki iş yerlerimiz gelişen çağa ayak uyduramıyor. Daha yeni daha modern bir sahaf çarşısını hem esnafın hem de bilgiye ulaşmak için gelen vatandaşımızın hak ettiğini düşünüyorum.” Diye ekledi. “MODERN BİR YAPIYA GEÇİŞİMİZ SAĞLANMALI” Gençlerin ders kitapları ihtiyaçları dışında da sahaflara uğraması gerektiğini vurgulayan Yanel “Burada dükkân sahibi olmayan esnaflar ciddi şekilde kira sorunları yaşıyor. Üstelik eski bir yapıya sahip olan iş yerlerimiz var. Esnaflarımızın mağduriyetine mahal verilmeden yepyeni bir düzen kurulmalıdır. Sahaflar olarak modern bir yapıya geçişimiz sağlanmalıdır. Bunlarla birlikte toplumumuzun okuması gerektiğine inanıyorum. Öğrencilerimiz hocalarının tavsiyelerinin dışında da sahaflara uğrayıp kitaplar ile haşir neşir olmalıdır. Genelde bize gelen alıcılarımız ders kitaplarını temin etmenin dışında bir faaliyette bulunmuyor. Fakat ben inanıyorum ki burada okunması gereken yüzlerce eser var.” şeklinde konuştu. YENİ İŞ YERLERİ ŞART Sahaf kültürünün Doğu’da ki en önemli noktasının Van olduğuna dikkat çeken Özgür Sahaf Yetkilisi Deniz Eymenoğlu “Doğu’daki illere baktığımızda sahaf kültürünün en çok olduğu yerlerin başında Van geliyor. Ama baktığınızda iş yerlerimiz bu kültüre hak ettiği ev sahipliğini yapamıyor. Çünkü iş yerlerimizin bulunduğu yapılar eski yapılar. Sattığımız kitapların yayınevlerinde satılan fiyatlarının neredeyse yarısından daha az bir miktarını ödeyerek insanlar bizlerden kitap temin edebilir. İnsanların en çok ihtiyaç duyduğu ve en çok yönelmesi gereken bir alanda hizmet veriyoruz. Böyle bir imkânı sunduğumuz bariz bir şekilde ortada iken neden yeni ve modern bir yapıya sahip olamayalım?” diye ekledi. “POPÜLERİZMİN ETKİSİNDEN ÇIKILMALI” Gençlerimizin popüler kültürün etkisiyle kitap okumanın yanı sıra felsefi ve psikolojik yazarlara yönelmesinin önemini vurgulayan Eymenoğlu “İnsanlarımız okurken popülerizmin etkisinden çıkmalı. Kitaplar kapağı güzel diye değil içlerinde elle tutulur ve ufkumuzu açacak bilgiler barındırdığı için okunmalıdır. Van’da bir okuyucu kitlesinin var olduğundan söz edebiliriz. Ama genellikle gençlerimiz yeni yazarlardan ötesine geçmiyorlar. Biz onları okumasınlar demiyoruz fakat Dünya çapında kendinin ispatlamış eserlerin de herkes tarafından okunması kanaatindeyiz. Ders kitapları ve bu popüler kitaplar ile birlikte vatandaşlarımız psikolojik, felsefi ve tarih kitaplarını da es geçmemelidir.” Gibi ifadeler kullandı.