Uzun süredir bitmiş bir şekilde bekleyen ve “Hâkim ve savcılar taşınmak istemiyor” denilen adliye konutlarının sahipsiz kalmasının altında da deprem sonrası başa bela olan 18’inci madde çıktı. 2011 yılından sonra birçok kurum, kuruluş ve vatandaşın takıldığı 18’inci madde Süphan Mahallesi’nde bulunan Van Gölü manzaralı Hakim ve Savcı konutların da boş kalmasına neden oldu. Yargı adres olarak belediyeyi gösterdi. Belediye ise Çevre Şehirciliği. Detaylı araştırmaların ardından ise sorunun altından depremden bu yana Van’ın derdi olan 18’nci madde çıktı! Van’da 2011 yılında meydana gelen yıkıcı depremlerin ardından kentte ağır hasar gören onlarca kamu binası ve lojman yıkılarak, yeniden yapıldı. İnşa edilen kamu bina ve lojmanlarından biri de Adalet Bakanlığı tarafından hâkim ve savcılar için merkez Edremit ilçesine bağlı Süphan Mahallesi’nde yapılan 4 bloklu 130 daireden oluşan adliye lojmanları oldu. Adalet Bakanlığı tarafından 3 Milyon 420 bin lira harcanarak lüks bir şekilde inşa edilen ve 2014 yılında tamamlanan konutlara halen kimse yerleşmezken, bu durum ‘güvenlik’ iddialarını gündeme getirdi. Halk arasında “Güvenlik gerekçesiyle taşınmıyorlar” şeklindeki iddiaların artmasıyla gündeme gelen konuyu Şehrivan olarak tüm muhatapları ile görüştük. Konutlarda kalması planlanan hâkim ve savcıların ‘Belediyenin gerekli alt yapı çalışmaları yapmadığı’ ve ulaşım sorunundan kaynaklı yerleşmedikleri belirtildi. Yargı mensupları belediyeyi, belediye Çevre Şehirciliği, bu kurum ise 18’inici maddeye sebep olarak gösterdi… BAYRAKTAR: MAHALLENİN SUYU YOK ZATENKonuyla ilgili görüştüğümüz Cumhuriyet başsavcı vekili Erdoğan Bayraktar, “Öncelikle şunu söyleyelim. Mahallenin suyu yok zaten. Doğalgaz yok. Belediye başkan yardımcısıyla görüştük. Dedik ki biran önce şu alt yapıyı tamamlayın. Bu savcılığın işi değil ki. Belediyenin işi. Şu an bütün hâkim ve savcılar oraya suyun, kanalizasyonun götürülmesini bekliyor. Belediye o hizmetleri götürse sıkıntı bitecek. Güvenlik gerekçesiyle gitmiyoruz diye bir şey yok. Hâkim ve savcılardan çok daha uzakta oturanlar da var. Belediyenin bu kadar çok imkânı var, nasıl oluyor da o yolları yapamıyor. Yolu olmayan bir yere hâkim ve savcıları nasıl yerleştirebilirler. Adalet Bakanlığı çok güzel bir lojman yapmış ama belediyenin yapması gereken yolu ve suyu da Adalet Bakanlığı yapacak değil ya. Geçenler de yolla ilgili Edremit Belediyesi ile bir yazışma gerçekleştirdik. Bana ‘Hava şartları uygun değil’ dediler. Şimdi hava şartları da uygun. Şimdi o sorunlar halledilsin hâkim ve savcıların oraya yerleşmesi 10 günü almaz. Haziran’ın 10 ile 15’i arası kararname var. Yeni gelecek olan hâkim ve savcılar hani lojmanlar diyecek.” İfadelerine yer verdi. BAYRAKTAR: LOJMANLARA GEÇMEK İSTİYORUZLojmanların bulunduğu mahallede yolların ve alt yapının tamamlanmasıyla mahalledeki arsalarında değer kazanacağını belirten Bayraktar, “Belediye bu hizmetleri tamamlayıp sonra vergilendirsin. Uzak olması sorun değil zaten. Hâkim ve savcılar oraya taşınınca oralara yatırımda gider. Ayın 10’undan sonra kararname olacak ve buraya yeni hâkim, savcılar gelecek. Ve hepside lojmana geçmek istiyoruz diyecek. Bizde geçmek istiyoruz ama yolumuz yok, suyumuz yok. Ama belediye bunu anlamıyor. Bize düşen bir görev varsa biz yapmaya hazırız ama bizim yapacağımız bir şey yok.” Şeklinde konuştu. VASKİ: MÜRACAAT YOK!Konutlara geçmemelerinin sebebinin güvenlik gerekçesi olmadığına dikkat çeken Bayraktar, “Yol yapılınca diğer eksikliklerde zamanla tamamlanır. Mahallede su yok. Mahalle değil de köy sanki. Orada çocuklar su taşıyorlar. Eğer belediye çalışma yapacaksa hemen yapsın.” Dedi. Konutlara gereken su ve kanalizasyon ihtiyaçlarının neden yapılmadığı konusunda bilgi veren Van Su Dairesi Başkanı Murat Acar, “Var olan sıkıntılara dair bize herhangi bir müracaat gelmemiş. Müracaat geldiği takdirde gerekli prosedürler tamamlanır tamamlanmaz gerekli çalışmaları başlatacağız. Ama herhangi bir müracaat gelmedi bize.” Dedi. DUMAN: 18. MADDENİN UYGULANMASI ŞARTKonuyla ilgili açıklama yapan Büyükşehir Belediyesi Harita Şube Müdürü İskender Duman ise yaşanan sıkıntının tek sebebinin 18’inci maddenin uygulanamamasından kaynaklandığını ve bundan dolayı gereken alt yapı çalışmaları yapamadıklarını ifade etti. Duman, “Fotoğrafta da anlaşıldığı gibi yeşil ile taralı alan 18’nci madde uygulaması gören alanlar. Kırmızı ile taralı alanlar ise 18’nci madde uygulaması henüz görmeyen alanlar. Savcılık konutları, kırmızı ile taralı alanda kalan "Resmi Kurum Alanı'na" denk gelmektedir. Yolların açılabilmesi için kırmızı taralı alanda da 18’nci madde uygulaması yapılması gerekmektedir. Çevre ve şehircilik bakanlığı kırmızı taralı alanın 18’nci madde uygulama işine ilişkin ihale işlemlerini yaptığı bilinmektedir. Ancak bu işin ne zaman sonuçlanacağı hakkında bilgi sahibi değiliz. Bu bilginin bakanlıktan öğrenilmesi gerekmektedir.” Şeklinde konuştu. SEMERCİ: GEREKLİ YASAL SÜRECİN TAMAMLANMASI GEREKİYORÇevre Şehircilik İl Müdürü Mahsum Semerci de büyükşehir belediyesini doğrulayarak en büyük sıkıntının 18’nci maddenin uygulanamadığından kaynaklandığını dile getirdi. Semerci, 18’nci maddenin uygulanabilmesi için gerekli yasal sürecin tamamlanmasını ve bunu da Çevre Şehircilik Bakanlığında olduğunu kaydetti. Çevre Şehircilik Bakanlığı Mekansal Planlama Genel Müdürü Mehmet Köroğlu da, var olan sorunun yasal sürecin devam ettiğini belirtti. MADDE 18 UYGULAMASI NEDİR?İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakati aranmaksızın, birbirleri ile yol fazlaları ve kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve resen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır. Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme dolayısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında "düzenleme ortaklık payı" olarak düşülebilir. Ancak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlenmeden önceki yüzölçümlerinin yüzde otuz beşini geçemez. Düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan yerlerin ihtiyacı olan yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, ‘İbadet yeri’ ve karakol gibi umumi hizmetlerden ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden başka maksatlarda kullanılamaz. Düzenleme ortaklık paylarının toplamı, yukarıdaki fıkrada sözü geçen umumi hizmetler için, yeniden ayrılması gereken yerlerin alanları toplamından az olduğu takdirde, eksik kalan miktar belediye veya valilikçe kamulaştırma yolu ile tamamlanır. Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır. Kamulaştırmasız el atma ve kamulaştırma bedelinin geç ödenmesi nedeniyle sözleşmedeki mülkiyet hakkının ihlali gerekçesiyle mülkiyette hukuka aykırı bir şekilde eksilmeye neden olduğu belirtilerek eleştirilmektedir. İmar kanunu 18 madde nedeniyle arsada belediyenin yasa çerçevesinde yaptığı uygulama ile el konulduğu düşüncesi olsa da bu eksilmeye karşılık mal varlığında bir eksilme görülmemektedir. ŞEHRİVAN ÖZEL – ORHAN AŞAN – MERAL YILDIZ