ŞEHRİVAN ÖZEL: MERAL YILDIZ / HAMİT KARAKUŞ- Türkiye genelinde yaşanan ekonomik sıkıntılar Van’da da kendisini hissettirmeye devam ediyor. Uzun süredir durulmayan piyasalarda bayram öncesi bir hareketlilik beklerken Van’daki esnaflar gidişatı Şehrivan’a değerlendirdi. Ramazanla birlikte piyasadaki hareketlilik, mevcut ekonomik gidişat ve bayram öncesi durum gibi bir çok konuyu değerlendiren esnaflar bayram öncesi hareketliliğin henüz başlamadığına vurgu yaptı. Ramazan öncesi duruma göre işlerin az da olsa hareketlendiğine vurgu yapan esnaflar, buna rağmen Ramazan öncesi sürece oranla piyasada kıpırdanma yaşandığını söyledi. Özellikle gıda ve yemek sektörü ile bağlantılı sektörlerde hareketlilik yaşanırken giyim ve benzer sektörde faaliyet gösterenler ise son bir haftayı beklediklerine vurgu yapıyor. Durumun hala eskiye oranla çok sıkıntılı olduğunu vurgulayıp gelir-giderlerin birbirini karşılamadığını söyleyen esnaf “İşler eskisi gibi iyi olmasa da idare ediyoruz.” Demeyi de ihmal etmiyor.
Manevi duyguların yoğunlaştığı Ramazan ayında esnafın da yüzünü güldürüyor. Birçok kentte olduğu gibi Van’da da çarşı, pazar ve marketlerde hareketlilik arttı. İftar sofralarında ağırlayacakları misafirler için hazırlıklar yapan vatandaşlar, Van’ın işlek caddelerinden ziyade sokak aralarındaki alışveriş yapmayı tercih ediyor. Şehrivan Gazetesi olarak Vanlı esnafla yaptığımız görüşmelerde Ramazan ayında hareketliliğin başladığını söylerken bayrama yakın bir hareketlilik beklediklerini söyledi. Görüş bildiren vatandaşlar arasında durumun iyiye gittiğini söyleyenler olsa da kimi vatandaş hala günü kurturamadığının altını çiziyor.
“ESKİYE ORANLA FARK VAR”
Şehrivan Gazetesine açıklamalarda bulunan Harun Aydoğmuş isimli esnaf Ramazan ayının çok iyi ve güzel gittiğini ifade ederek, “Ramazanda insan aç olduğu için canı her şeyi çekiyor ve alıyorlar, bu da bizi olumlu olarak etkiliyor. Esnaf olarak güzel kazanıyoruz ama giyimciler, ayakkabıcılar için aynı şeyi diyemeyeceğim. Biz iyi iş çıkartıyoruz, mutluyuz ama onlar bizim kadar değiller. Onların da bayrama bir hafta kala bayramları olacaktır diye umut ediyorum. Yenilecek malzemeleri vatandaş alıyor, esnafın yüzü gülüyor. Eskiye oranla tabi fark var. Eskiden çok güzeldi ramazanlar, esnaf mutluydu, vatandaş mutluydu, halk mutluydu. Şimdi öyle değil. Eski ramazanları arar olduk. Satışlarımız daha çok yolundaydı, insanlar birbirlerine kıyafet alırlardı, çerez alırlardı, birbirlerini mutlu ederlerdi. Şimdi ise oruçlu olanın yanından bile geçemiyoruz. O kadar sinir yapıyorlar, buda bizim satışlarımızı olumsuz etkiliyor. Yine çok şükür gıdanın işi iyidir, Allah giyim işinde olana yardım etsin.” Şeklinde konuştu.
“BAYRAMA YAKIN İŞLER ARTACAKTIR”
Serdar Özaras isimli esnaf Şehrivan’a verdiği demeçte, işlerinin daha çok bayrama bir hafta kala yoğunlaştığını belirterek, “Bu şekilde durgun geçiyor her gün, bayram gelene kadar da böyle olacak giyimcilerin hepsinde bayrama bir hafta kala kalabalık çoğalacak. Bu sefer giyim yerleri dolacak. Bayrama bir hafta kalaya kadar siftah yok maalesef. Bu 2-3 yıldır baya bir sıkıntılı durumdayız giyimciler olarak. Bu konudan dolayı durgun geçiyor günlerimiz. Sadece bayramlarda esnaf şenleniyor. Daha fazlası olmuyor çünkü insanlar daha markalı olan yerleri tercih ediyor fakat şuan o markalı olan yerlerde bizimle aynı durumda. Bu sıkıntının sebebini dolara bağlıyoruz. Dolar bu kadar yükselmeseydi, artmasaydı bu kadar çok insanlar alışveriş yapmaktan çekinmezdi. Üç yıl önce misal 10 lira olan pantolon bu yıl bakıyoruz 60 lira olmuş. Müşterilerde haklı çünkü ülke olarak zor zamanlar geçiriyoruz, durgun zamanlar geçiriyoruz.” Diye konuştu.
RAMAZAN’DA DÜŞÜŞ DEĞİL ARTIŞ GÖRENLER DE VAR
Abdulgani Kaya adlı esnaf, Ramazan’da işlerinin iyi olduğunu, hem maddi hem de manevi anlamda güzel geçtiğini ifade etti. Kaya, “Ramazan ayı bereket ayı, bereket ayında işlerin iyi olması bizleri mutlu etti. İşlerimiz gayet iyi bir şekilde gidiyor. İşlerimiz geçtiğimiz yıllara nazaran aynı şekilde devam ediyor. Düşüş yaşanmadı aksine artış oldu. Beklentilerimizi karşıladı diyebiliriz.” diye ifade etti.
SARI: KÜÇÜK ESNAF OLARAK SIKINTI YAŞIYORUZ
Ramazan ayı maneviyat anlamında iyi geçtiğini vurgulayan Davut Sarı adlı esnaf, maddi anlamda ise, son dönemde yaşanan krizden dolayı sıkıntılar yaşadıklarını dile getirdi. Sarı, “Ülke olarak son dönemde yaşanan ekonomik daralmadan kaynaklı olarak küçük esnaf olarak problem yaşıyoruz. Ülkemizde ekonomi, büyük oluşumların elinde bulunuyor. Burada küçük esnaf zor durumda bırakılacak bir şekilde sistematik olarak devam ediyor. Ramazan ayı genel olarak çevre baktığınız zaman maddi olarak kötü olduğunu söyleyebilirim. Buna rağmen kendi halimize şükür etmemiz lazım. Esnaf olarak hiçbir zaman beklentiye girmedim. Elbette bir insanın beklentisi olur. Ekonomi buna ne derecede cevap verir mi, vermez mi? Bilemeyiz.” diye belirtti.
DUMAN: GELİR GİDERİ KARŞILAMIYOR
Ramazan ayının geçen yıla nazaran maddi olarak iyi olmadığını belirten Seyfettin Duman adlı esnaf, manevi havanında eskileri arattığını ama heyecanın yine olduğunu dile getirdi. Duman, “Piyasada maddi bir kriz var. Ramazan ayı sakin bir şekilde geçiyor. Geçtiğimiz yılki ramazan ayında işler daha iyiydi. Piyasada son 5-6 aydır işler kötü olduğunu söyleyebilirim. Gelir gideri karşılamıyor.” dedi.
UMUR: İŞLER ESKİSİ GİBİ İYİ OLMASA DA İDARE EDİYORUZ
Adnan Umur adlı esnaf, Ramazan ayının güzel geçtiğini ama geçen yıla göre işlerin olmadığını dile getirdi. Umur, “İşler eskisi gibi iyi olmasa da idare ediyoruz. Türkiye genelinde bir kriz var. İster istemez bize yansıması oluyor. Geçen yılkı ramazan ayını ele alırsak bu yıl satışlarımızda yüzde 30 civarında düşüş var. Özellikle kriz ile birlikte seçimlerin yapılması, yenilenmesi doların fırlamasına neden oldu. Biz sektör olarak dolar bazlı hammadde alımı yapıyoruz. Bu da işlerin gerilemesine neden oluyor.” diye belirtti.
KAYA: RAMAZAN AYI BU YIL BEKLENTİLERİMİZİ KARŞILAMADI
Ramazan ayında satışlarda düşüş yaşandığını ifade eden Erhan Kaya adlı esnaf, iş yoğunluğundan kaynaklı, çarşının yenilenmesi birlikte beklenen canlılığı göremediklerini belirtti. Kaya, “Geçtiğimiz yılki ramazan ayındaki canlılığı, iş potansiyeli bu yıl hala göremedik. Sadece bizle sınırlı değil, çevredeki eş-dost esnaflarda durum bu şekilde devam ediyor. Bazı esnaf arkadaşlarımız kiralarını çıkartamıyor. Kepenk kapatanlar dahi oldu. Ramazan ayı bu yıl beklentilerimizi karşılamadı. Ramazan ayı gelmeden öncede piyasada bir durgunluk söz konusuydu.” dedi.
KIVANÇ: GELİR GİDERİ KARŞILAMIYOR
Serkan Kıvanç adlı esnaf, manevi olarak iyi geçtiğini, maddi olarak iyi geçmediğini ifade etti. Kıvanç, beklentilerimizi karşılayamadığını ve gelir gideri karşılamadığı belirtti. Kıvanç, “Önceki ramazan aylarına göre işlerimiz daha kötü gidiyor. Piyasanın genelinde bir durgunluk söz konusu ama bizde işlerin iyi olmadığını söyleyebilirim. Ülke ekonomisinin iyi olmaması ister istemez bizi de olumsuz yönde etkiliyor. Beklentimiz ekonominin düzelmesi ve satışların bir an önce eskiye dönmesini umut ediyoruz.” şeklinde konuştu.
