ŞEHRİVAN HABER: HAMİT KARAKUŞ- Geçtiğimiz haftadan bu yana Van’da tek gündem maddesi olan Van Gölü ile ilgili seferberlik hali sürüyor. Van Gölü’nün kirliliğini bir haftadan beridir gündeminden düşürmeyen Van Büyükşehir Belediyesi, Van Gölü Farkındalık Günleri, göl kenarındaki önemli merkezlerin ziyaretinin ardından bu kez de kentteki önemli kesimler ile Van’ı konuştu. Bedia Özgökçe Ertan yapılan çalıştayda kentteki bir çok kurum, kuruluş, STK temsilcisi katılırken gölün korunması ile ilgili tedbirler ve yapılacaklar masaya yatırıldı. Toplantıda Van Gölü için bir seferberlik başlatılması gerektiğini vurgulayan Ertan, “Van Gölü’nde yaşanan ekolojik tahribat da bir il veya ilçenin tek başına çözüm geliştirebileceği bir tahribat değildir. Bunun çözümü de sadece Van ile mümkün değil. O yüzden herkesi Van Gölü için seferber olmaya çağırıyoruz. Amacımız yalnızca Van Gölü’nü hak ettiği şekilde yaşatmaktır.” Diyerek çağrısını tüm kesimlere yaptı. Toplantıya katılan bir çok kesimden isim ise başta arıtma tesislerinin tamamlanması olmak üzere fikir, öneri ve görüşlerini paylaştı. Van Gölü’nün korunması noktasında önemli bir buluşma olan çalıştayın sonuç bildirgesi ise 24 Haziran’da açıklanacak
Van Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından kararı alınan Van Gölü Havzası Farkındalık Günleri kapsamında Van Gölü Çalıştayı düzenlendi. Elite World Otelde iki oturum şeklinde düzenlenen çalıştaya Van Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Bedia Özgökçe Ertan, Van Su ve
Kanalizasyon İdaresi (VASKİ) Genel Müdürü Şeref Demir, İpekyolu Belediyesi Eşbaşkanları Şehzade Kurt ve Azim Yacan, Erciş Belediye Eşbaşkanı Yıldız Çetin, Muradiye Belediyesi Eşbaşkanı Leyla Balkan, Saray Belediyesi Eşbaşkanı Caziye Duman, Edremit, Tuşba ve Gevaş belediyelerinden temsilciler ve meclis üyeleri, Van Barosu Başkanı Zülküf Uçar, Otelciler Derneği Başkanı Reşat Yeşilağaç, Pedalşörler Derneği, Ticaret Sanayi Odası (VANTSO), Van Ticaret Borsası (VTB), Van Organize Sanayi Bölgesi (OSB), Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ), Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA), Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB), Göl Kentliler Taraftar Grubu, Kara Kobralar Taraftar Grubu, Van Gölü Aktivistleri Derneği, Kültür Turizm İl Müdürlüğü, Van Çevre Derneği (ÇEVDER), Doğa Gözlemcileri Derneği, Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü, Van Mühendis ve Mimarlar Birliği (TMMOB), Van Gölü Doğa Sporları Kulübü’nden temsilciler, Van Fotoğrafçılar Derneği, fotoğraf sanatçıları, Van Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı’ndan ilgili mühendisler katıldı.
“HERKESİ VAN GÖLÜ İÇİN SEFERBER OLMAYA ÇAĞIRIYORUZ”
Van Gölü konulu fotoğraf sergisinin de yapıldığı çalıştayın açılış konuşmasını Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Bedia Özgökçe Ertan yaptı. Çalıştaya katılanlara teşekkür ederek sözlerine başlayan Özgökçe, “Van Gölü havzasının içerisinde bulunduğu yıkımı kendine dert edinen ve bu konuda bizlere desteğini esirgemeyen, yanımızda olanları bir kez daha içten duygularımla selamlıyor, hepinize hoşgeldiniz, iyi ki geldiniz diyorum. Van Gölü’nün hikayesini kaleme alacaksak bu yalnızca bizimle olmamalı dedik. Bu kentin, Van’ı Van yapan tüm bileşenleriyle, tüm dinamikleriyle olmalı dedik. Van Gölü’nün bu denli kirletilmesi sadece bir il ve ilçeden veya bir noktadan başlayarak gerçekleşmiyor. Velev ki böyle olsa bile ortak bir akıl etrafında birlikte hareket edilerek, inançlarımızı, siyasi görüşlerimizi bir tarafa bırakarak çözüm üretebilmeliyiz. Onun için Van Gölü’nde yaşanan ekolojik tahribat da bir il veya ilçenin tek başına çözüm geliştirebileceği bir tahribat değildir. Bunun çözümü de sadece Van ile mümkün değil. O yüzden herkesi Van Gölü için seferber olmaya çağırıyoruz. Amacımız yalnızca Van Gölü’nü hak ettiği şekilde yaşatmaktır.” Dedi.
ÖZGÖKÇE: SLOGANIMIZ BİZE DAHA ÇOK CESARET VE UMUT AŞILADI
17 Haziran’da sosyal medya üzerinden “Van Gölü Nefesimizdir” sloganıyla kampanya başlatıldığını hatırlatan Özgökçe, şöyle devam etti: “İlan ettiğimiz bu sloganın hızla yayılması ve tüm kesimler tarafından sahiplenilmesi bize daha çok cesaret ve umut aşıladı. Van Gölü için yüreği atan ne kadar çok dostumuzun olduğunu bizlere gösterdi. Ve inanıyorum ki bu destek gün be gün artacaktır. Bu slogan ile birlikte aynı zamanda Van Gölü Günleri için bir de bir logo tasarladık. Bu logomuzun elbette bir hikâyesi ve manası var. Su, hayat ve yaşamın kendisidir. Kadının kendisi de yaşam verendir. Kadın; emeğiyle, zihniyle ve tüm varlığıyla dokunduğu her yeri arındırıp, yaşam veriyor. Logomuzun arka planındaki manayı da şöyle özetleyebilirim. Van denizi suyun kutsallığı, güneşin aydınlığı ve kadının bereketinin birlikteliğidir. İnsanlık tarihinin ilk zamanlarında kadın toprak, tohum ve suyu buluşturarak tarımı buldu. Yani kadın üretti. Kadın bedeniyle yaşama can verdiği gibi su ile de toprağa can verdi. Kadın, suyun kutsallığının bilinciyle ekolojik yıkıma karşı tarihin her anında hep başkaldıran oldu. Bir kadın Eşbaşkan olarak tüm kadınlara çağrımdır. Tüm kadınları nefesimiz olan Van Gölü için can olmaya, ses olmaya davet ediyorum.”
YACAN: BU HERKESE AÇIK BİR ÇAĞRIDIR
Çalıştayda, katılımcılara sunumda bulunan İpekyolu Belediyesi Eş Başkanı Azim Yacan, çalıştayın Van Gölü’nün korunmasına dair göl etrafında yaşayan herkese açık bir çağrı niteliği taşıdığını belirti. Sahip olunan bu engin maviliğin bölgemizde 600 bin yılık bir tarihinin olduğunun altını çizen Yacan, “Kapalı bir ekosisteme sahip olan Van Gölü birçok açıdan tarihin görgü tanığı niteliğini taşır. Bu bakımdan toplumsal ve tarihsel bir hafıza olma yönüyle de oldukça önemlidir” şeklide konuştu.
“DÜNYANIN EN BÜYÜK SODALI GÖLÜ”
“Ülkenin en büyük gölü, Dünyanın ise en büyük sodalı gölü olma özelliğiyle, sahip olduğumuz dünyanın sekizinci harikasını korumak ve gelecek nesillere aktarmak için üstün bir çaba harcayacağız” diyen Yacan, ayrıca kentte 14 bin kişinin geçimini Van Gölünde yaşayan İnci Kefali balığından karşıladığını ifade etti. Bundan dolayı Van Gölü’nün temizlenmesi ve korunmasının sürdürülebilir şekilde yapılması gerektiğinin önemine vurgu yapan Yacan, devamında şunları belirti “Doğrudan bir geçim kaynağı olmasının yanı sıra bölge için ucuz ve sağlıklı balık erişimini de kolaylaştırmaktadır. Bu anlamda Van Gölü içinde ki canlı çeşitliliğinin korunması Van Gölü’nün temizliğiyle mümkün olacağından bu tarz çalışmaların önemi daha da artmaktadır. Van Gölü’nün korunması çalışmaları gölün altında bulunan canlılar, müze niteliği taşıyan tarihi kalıntılar içinde ayrıca önemlidir”
YACAN: GÖLÜN YÜZÖLÇÜMÜ 3 BİN 755 KM
Van Gölüne ilişkin teknik bilgileri de katılımcılarla paylaşan Yacan, “Yaklaşık 3.755 kilometre kare yüzölçümü, ortalama 646 metre derinlik ve 430 km çevre ölçülerine sahip olan gölümüzün ilçe sınırlarımız içerisinde kalan kıyı kesimi yaklaşık 2 bin 880 m'dir. Kuzeyden Van İskele Mahallesi, Feribot İskele Yolu, Yaşar Kemal Parkını kapsayan kısımlardan oluşmaktadır” diye konuştu.
“GÖL HAYVANSAL ATIKLARLADA KİRLETİLİYOR”
Derelerin göle döküldüğü bölgelerde kirliliğe ilişkin tespitlerde bulunduklarını aktaran Yacan, “Kıyaya uzaklığı yaklaşık 500 m olan Newroz alanının olduğu bölgede ise kanalizasyon sisteminin olmamasından kaynaklı, kanalizasyon bağlantısı dereye yapılmakta olup gelişigüzel göle verilmektedir. Göle yakın mahallerimizde büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştirilmekte olup gölün hayvansal atıklarla kirliliği artmaktadır. Bunun yanında göl kıyısına çok yoğun bir hafriyat döküldüğünü de tespit etmiş bulunuyoruz” dedi.
YACAN: GÖL ÇEVRESİNDE RUTİN TEMİZLİK YAPILIYOR
Göreve gelişlerinden bu yana, İpekyolu Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğünün yüz günden az bir sürede dört defa sahil bandında temizlik çalışması yürüttüğünü kaydeden Yacan, her defasında tonlarca çöp toplayan temizlik ekiplerinin artık bu çalışmayı rutin bir şekilde yaptıklarını hatırlattı.
“SORUMLU KURULUŞLARLA ORTAK ÇALIŞACAĞIZ”
Van Gölünün korunması için sorumlu bulunan kamu kurum ve kuruluşları ile ortak bir çalışma yürüteceklerini ifade eden Yacan, “Kentin muhtelif mahallelerinden geçen üstü açık kanalların oluşturdukları kirliliği azaltılması. Kirliliğe neden olan bu kanalların bakım ve temizliği DSİ kurumunun uhdesinde olup, özel ekipman ve donanımlı personel gerektirmektedir. Van Gölü, Sıhke Gölü ve Erçek Gölü’nün geleceği için bu konuda sorumlulukları olan tüm Kamu Kurum ve Kuruluşlarıyla ortak hareket edeceğiz. Göreve başladığımız günden itibaren Van Gölü, Erçek Gölü, Sıhke Gölülleriyle ilgili yapmaya başlayacağımız çalışmalarda diğer il ve ilçe belediyelerin ilgili müdürlükleriyle ortaklaşıp bir sahil koruma ekibinin kurulması için çalışacağız” diye kaydetti.
YACAN: İPEKYOLU AKVARYUMLARI KURUYORUZ
Son olarak, gölde yaşanan kirliliğe dikkat çekmek ve farkındalık yaratmak amacı ile akvaryum kuracaklarını dile getiren Yacan, “Yapımına yakın bir zamanda başlanacak olan akvaryumla bizler bu kirliliğin nedenlerini, yarattığı tahribatı görsel olarak sunmak, çevre duyarlılığını artırmağı planlıyoruz” dedi.
ÖZEL: ETKİNLİKLER ORTAK BİR PAYDADA YAYGINLAŞTIRILMALI
Van Gölü çevresinde faaliyet yürüten kurum ve kuruluş temsilcileri de çalıştayda söz alarak, önerileri de içeren birer kısa konuşma yaptı. İlan edilen Van Gölü Farkındalık Günleri’nin bölge için taşıdığı önem vurgu yapan Van Gölü Aktivistleri Derneği Başkanı Erdoğan Özel, önümüzdeki yıllarda etkinliklerin ortak bir paydada daha da yaygınlaştırılması gerektiğini söyledi. İnci Kefali isminin Van ve bölgede çok tanınmadığını söyleyen Çev-Der Derneği Başkanı Ali Kalçık da “Ben dahi İnci Kefali ismini zaman zaman unutuyorum. Sizlerden ricam İnci Kefali ismini artık kullanmayalım. Bu balık sadece bu gölde yaşıyor. Halkımız yıllardan bu yana bu balığa Van Balığı diyor. Bunu artık yasalaştırıp, İnci Kefali ismini unutalım” önerisini sundu.
KAHRAMAN: HER ADIMA DESTEK OLMAYA HAZIRIZ
Çalıştay verilen yemek arasının ardından 2’inci oturumla devam etti. Oturumun ilk konuşmasını yapan Edremit Belediye Başkan Yardımcısı Ayşegül Kahraman, Van Gölü’nün yok olmasını hızlandıran etmenleri sıralayarak, göl ve havzası için atılacak her adıma destek olmaya hazır olduklarını vurguladı.
KARAMAN: FALİYET RAPORU ÇIKARTILMASI GEREKİYOR
Çalıştayda söz alan ve önerilerde bulunan Edremit Belediye Başkan Yardımcısı Ayşe Kahraman, eylem planı olması gerektiğini vurgulayarak sözlerine şöyle sürdürdü; “Yapılacak çalışmanın bütün bir yılla yayılması ve sistemli olması adına ve kurumların için içine alarak kısa vade de ve uzun vade de yapılacak çalışmanın faaliyet raporuna dökülmesi gerekir. Yapılacak çalışmanın sosyal medyanın dışında kırsaldaki insanların çalışmaları takip edebilecek şekilde dizayn edilmesi gerekiyor. Radyo, internet medyası ve televizyon ağı kullanılması gerekir. Van Gölü’ne sahip çıkma anlamında özellikle bir bağış kampanyası başlatılabilir. Kampanya birlikte insanlarında elini taşın altına koyması ve farkındalık yaratması gerektiğini düşünüyorum. Belediye olarak çevre temizliği yapmamıza rağmen insanlarda duyarlılık oluşmadığından tekrar aynı alanı bir saat içerisinde tekrar temizlemek zorunda kalıyoruz. Van Büyükşehir Belediyesi, ilçe belediyeler ve STK’larla birlikte özel bir temizlik ekibi oluşturulabilir.” diye belirtti.
UÇAR: KIRSAL KESİM VE GENÇ KESİM BİLİNÇLENDİRİLMELİ
Tüm kurum ve STK’ların bu tür önemli çalıştaylara duyarlı olmaya davet eden Van Barosu Başkanı Zülküf Uçar, “Bu çalıştayı çok önemli buluyorum. Van Barosu olarak yakın bir tarihte bir yasa teklifi hazırlayarak kamuoyu ile paylaşacağız. Kentin en önemli sorunu olan ‘Van Gölü’nü Koruma Yasası’nın bir an önce çıkartılmasıdır. Bu anlamda çok ciddi bir çalışamaya girmemiz lazım, samimi ve hızlı bir şekilde davranmamız lazım. Birçok bölgede bu yasa çıkartılırken, Van Gölü ile ilgili yasa çıkartılmaması ciddi bir eksikliktir. Bu anlamda Van Barosu olarak her zaman hazırız, göreve hazırız. Üzerimize düşen ne varsa yerine getirmeye hazırız. Diğer ciddi bir sorun ise; bilinçlendirme kampanyası yürütmemiz lazım. Kırsal kesime gitmemiz lazım, ancak şunu da unutmamız lazım kentin büyük bir bölümü gençlerden oluşmaktadır. Bu gençlere ulaşmamız lazım. Burada Milli Eğitim Müdürlüğü ve Üniversite iletişim sağlanarak ciddi bir bilgilendirme yapmamız gerektiğini düşünüyorum. Yürütülecek ve yapılacak çok iş var, birlikte yapılmayacak işte yoktur.” dedi.
“ARITMA TESİSİ PROJESİ BİR AN ÖNCE HAYATA GEÇİLMESİ GEREKİYOR”
Artırma tesisinin bir an önce faaliyete geçmesi gerektiği vurgusu yapan TÜRSAB Doğu Anadolu Bölgesel Yürütme Kurulu Başkanı Cevdet Özgökçe, “Kentin dinamikleri, STK’ları ve kamu kurum kuruluşları herkes elinden geleni yapması gerekiyor. Özellikle arıtma tesisin bir önce yapımı bitmeli ve faaliyete geçmesi lazım. Bu anlamda bir önerim var; eylem planı olarak nüfus bazında insanlara ne düşüyorsa su faturalarına bölüp bir an eksik olan paranın sağlanması gerekiyor. Arıtma tesisi projesi bir an önce hayata geçilmesi gerekiyor. Bu anlamda bir komisyon kurulmasını öneriyorum. Van’daki kamu kurum kuruluşları ve STK’lar bir araya gelerek Van Gölü’nü koruma ve eylem planı hazırlanması ve takibi sağlanması gerektiğini öneriyorum. Bir önce bütün paydaşları işin içine sokmamız lazım. Özellikle acil eylem planımız olmalı ve Van Gölü Koruma Kanunu bir an önce çıkması lazım.” Diye ifade etti.
SONUÇ BİLGESİ 24 HAZİRAN’DA AÇIKLANACAK
Bir hafta boyunca yapacakları çalışmalara dair sonuç ve faaliyetleri içeren kitapçığı kamuoyu ile paylaşacaklarını belirten Van Büyükşehir Belediye Eşbaşkanı Özgökçe, “Özellikle bu çalıştay ile iki günlük çalışmada neler yapılacağı, neler olduğu hangi fikirlerin ortaya çıktığını paylaşacağımız, daha titiz bir çalışma yapmamız gerekiyor. Bu kısa arada bütün çözümlemeleri yapma imkanımız olamadığı için gözden kaçırmamak adına şöyle bir yöntem önererek, öncellikle kamuoyuna içinde bulunduğumuz tehditti ve tehlikeyi anlatma ihtiyacı var. Daha zenginleştireceğimiz fikirler ve çalışmalar olabilir, ayrıca burada olmayan fikirlerini bizlere ulaştıran kesimler var, katılmak isteyen kesimler var. Bizim gidip teklif sunacağımız kesimler var. Böylelikle bir ortaklığa gitmesi adına bir kaç gün daha zaman ihtiyacımız var. Bugüne dair konuşulan her söz not edildi, çözümlemesi yapılacak, yapılamaya başlandı. Yoğun bir çalışmamanın sonunda bu fikirler ortaya çıkacak ve bir sonuca ulaşacaktır. Öneriler ve fikirler tek tek ulaştırılarak imza alınacak. Bu imzalar alındıktan sonra 24 Haziran 2019 tarihinde sonuç bildirgemizi açıklayacağız.” diye ifade etti.
Çalıştay katılımcıların söz alarak görüş ve önerilerini paylaşması ile devam etti. Çalıştay, Eşbaşkan Özgökçe'nin sonuç bildirgesinin 24 Haziran'da paylaşılmasına yönelik önerisi ve bildirgede yer alacak öneri ve görüşlerin görüşülmesi ardından son buldu.
