ŞEHRİVAN ÖZEL: ERDAL ERBAŞ - HAKAN SARI - Van’da yıllardın bitmeyen elektrik sıkıntısının dile getirilen en büyük nedeni ‘kaçak’ elektrikler. Fakat VEDAŞ kadar kaçaktan yana dertli olan bir kurum daha var: VASKİ. Son dönemlerde bir hizmet atağının startı verilen Van Su ve Kanalizasyon İdaresi de büyük işler için kolları sıvarken en büyük sıkıntıyı kaçak sudan dolayı yaşıyor. Bir diğer büyük sıkıntı ise VASKİ’nin VEDAŞ’a olan birikmiş astronomik rakamlardaki borcu.
CİDDİ SIKINTILAR ARASINDA HİZMET MÜCADELESİ...
Sadece su ile anıldığı bir dönemde Van’a hayati bir yatırım olan Arıtma Tesisi’ni kurmanın hazırlığı içinde olan VASKİ, bir taraftan da depremden kalma sıkıntılar ile mücadele ediyor. Vatandaşın bir çok sıkıntı ile kapısını çaldığı VASKİ’de durum tam “Bir dokun bin ah işit.” Cinsinden. Önünde TOKİ’lerin aboneliği ve su durumu, depremden kalma sıkıntılar, ödenmemiş borçlar gibi sıkıntılar bulunan VASKİ yeni Genel Müdür Ali Tektataş eliyle bir değişim dönemi başlatmak istiyor. Fakat bu noktada tıpkı VEDAŞ gibi en büyük dertleri kaçak elektrik. Son dönemlerde vatandaşın türlü sıkıntılar ile kapısını çaldığı VASKİ’nin çiçeği burnundaki genel müdürü Ali Tekataş, suyun gündemden düşmediği bir dönemde VASKİ’yi çalışmalarını ve sıkıntılarını Şehrivan’a anlattı. Tekataş, gelir gelmez çok büyük sıkıntılar ile karşılaşmasına rağmen hummalı bir çalışma yürüttüklerini söyledi. Tekataş, VASKİ’nin elektrik borcunun çok ciddi boyutlarda olmasının “Boynumuzu büküyor” şeklinde yorumlarken, Van Gölü’nü kurtarmak için başlattıkları projeyi ise farklı bir yerde tutuyor.
EN BÜYÜK SIKINTI KAÇAK SU
Göreve başlayalı kısa süre olsa da yeni yapılacak olan Atıksu Arıtma Tesisi projesiyle çok konuşulan Ali Tekataş, VASKİ’ye dair değerlendirmelerini Şehrivan aracılığı ile paylaştı. Tektaş’a göre VASKİ’nin Sıkıntılarının en başında kaçak su kullanımları geliyor. Ödenekler ve bütçe konusunda da sıkıntı yaşayan VASKİ bunları çözme yolunda. Ancak kurumun elindeki projeleri hayata geçire bilmesi için finansal olarak kaynak bulmaları ve kalıcı sorunlarını kökten çözmeleri gerekiyor. Birçok proje hazırlayan VASKİ bunları yakın zamanda faaliyete koymak için çok yoğun çalışıyor. Van’ın Büyük Şehir olmasından sonra görev alanı çok genişleyen VASKİ hummalı bir çalışma içinde. Fakat bu süreçte önlerine çıkan önemli sıkıntılar işlerin önüne set çekiyor.
SIKINTI VAR AMA ÇALIŞMA DA VAR
Yaptığı çalışmalar hakkın da gazetemize geniş çaplı açıklamada bulunan VASKİ Genel Müdürü Ali Tekataş “ Ben yaklaşık olarak bir buçuk aydır göreve başladım. Birçok alanda çok büyük sıkıntılar yaşıyoruz. Kaçak sular konusu olsun bütçe konusu olsun personeller konusu olsun ve ilçelerimiz yaşadığı su sıkıntıları olsun birçok alanda sıkıntı yaşıyoruz. Tabi bunları çözmek için çok hummalı bir çalışma içinde olduğunu” ifade ederek konuşmasına şöyle devam etti.
“ZAM KONUSUNDA MECBUR KALIYORUZ”
Tekataş “Şimdi biz geldikten sonra malumlarınız yatırım yapmamız için ne yapmamız gerekiyor? Bizim parasal gücümüz olması lazım. Hazineden gelen iller bankasından gelen ödenekler giderlerimizi karşılamıyor. Çok ciddi bir manada bir personel alımı yapılmış onların maaşlarını karşılayamıyoruz. Her ay derde düşüyoruz maaşlarını ödeye bilecek miyiz? Şu benim gördüğünüz defter ağzına kadar gelen taleplerle dolu. Sayın Vali Murat Zorluoğlu biliyorsunuz muhtarla toplantı yapıyor bizde bu toplantılara iştirak ediyoruz. Bazı yerlere de ben de kaymakam beyle gittim. Kaymakam beylerle toplantı yaptık. Orada bize bildirilen muhtarların ifadeleriyle su taleplerinin hiç abartmıyorum yüzde 80’ni kaçaklarla ilgili. Diyor ki benim alttaki komşum ya da üsteki komşum suyunu açıp bağına bahçesine verdiği için ya da kaçak kullandığı için bize su gelmiyor diyor. Lütfen gelin abone yapın diyor. Abonesi olanlarda bir şekilde gidip okunmamış ya da okunmuş faturası gelmiş parası ödenmemiş. Dolaysıyla bizim bu paraları tahsil etmemiz lazım sistem siteme girmiş. Sisteme girmese bile yani ben Ahmet beyin ödediği parayı alıyorsam Mustafa beyin su parasını almıyorsam ben Ahmet beye ciddi haksızlık yapmış oluyorum. Ve yeri gelecek ben bunlarla başa çıkmasam sulara zam yapmak zorunda kalacağım.
ABONELERİN SAATLERİNDE BİRİKEN BORÇLAR VAR!
Zam konusuna ayrı bir parantez açan Tekataş, konuyla ilgili olarak son zamanların kabarık faturaları konusuna da açıklık getirdi. Saatlerde biriken su borçlarının olduğuna değinen Tekataş: “Bakın biz zam konusunda çok direniyoruz. Şu anda cidden şehirlerle kıyaslandığın da pahalı su içmiyorlar. Ama ne yapıyorsunuz o parayı alamayınca diğer tarafta Şabaniye mahallesini su çekme programına aldık. Gittiğimiz zaman orayı yapamıyoruz ya da yıllardır yapılmıyor. Biz bunları yapabilmemiz için bu su paralarını tahsil etmeliyiz. Yani bu ayki abonelerin su faturaları yüksek gelmesinin sebebi su saatlerinde beklenen suyun sisteme girmesinden dolayı yüksek geliyor. Bununla ilgili nasıl tedbirler alına bilinir? Esas soru bu. Ben konuya vakıf olmaya başlayınca abonelerin saatlerinde biriken sular olduğunu tespit ettik. Şimdi biz bu konuyla ilgili ciddi bir çalışma yapıyoruz ”dedi.
“BİR DE TOKİ MESELESİ VAR”
Tekataş “Şimdi birde TOKİ meselesi var. Eski su borçları var. Bu borçlarla ilgili bir düzenleme yapmaya çalışıyoruz. Biz bu çalışmayı niye yapıyoruz sebebi şudur. Bir süre oraya tankerle sutaşınmış. Dolaysıyla tankerle taşınan suyun miktarını bulmak mümkün değil. Bizde kasım ayında alacağımız karda farklı bir tarife oluşturalım. Bu tarife ile kalan borçları ucuz bir şekilde almayı düşünüyoruz. Bundan sonraki süreçte de normal abonelik süreçleri devam edilsin. Yani geçen ay alınmaya başlandı bu borç. Ben bu durumu bertaraf ettim. Bu ay onlara fatura gitmeyecek mesela. Her ay 106 TL ödeniyor. Diğer birikmişler için ne yapabiliriz? Su borcu saatinde birikmiş ve sisteme girilmiş. Bunu da açık söyleyeyim bazıları da saatlerini sıfırlıyorlar 20 TL karşılığında. Bu konu hakkında suç duyurusunda bulunduk cumhuriyet savcılığına. Tabi abonelerin borları çok ödeyemiyorlar bir seferde.”
ARTIK KARTLA VE TAKSİTLE BORÇ ÖDENEBİLİYOR
“Mesela geçen gün TOKİ muhtarı aradı “Bir abonenin su borcu 2 bin TL gelmiş bunu bir seferde ödeyemez ne yapa biliriz” dedi. Biz geçen hafta yürürlüğe koyduk bu projeyi. Tam 53 ayrı noktada hizmet verecek faturamatik diye bir şirketle anlaştık. Vatandaşlarımız bu 53 noktada faturalarını ödeyebilirler. Ayrıca borçlarını da taksitlen diriliyor tam 9 ay kredi kartına. Tabi bazı bankalarda ek 3 ay taksit veriyor. Bu çok büyük bir kolaylık. Neticede takdir edersiniz ki vatandaşlar tükettiği suyun parasını ödemek zorunda. Niye ödeyenin hakkını yememek için ve bu hizmetleri vatandaşa götürebilmemiz için yani bu bir kul hakkıdır.”
VATANDAŞA DUYARLILIK ÇAĞRISI
“Ben bir buçuk aydır göreve geldim. Tabi olan olmuş onu geri getiremeyiz. Biz devletiz devlet olma gereğini yerine getirerek vatandaşlarımızı rahatlata caz. İnanın bir buçuk aydır bu konu üzerinde kafa patlatıyorum. Bu bulduğumuz çözümlerde delki teftişte bize sorun çıkaracak bunu da açık söyleyeyim. Konunda olmayan inisiyatifimizi kullanıyoruz. Sırf vatandaşımız mağdur olmasın. Muhbet hanım siteminde haklı. “Ya bize tankerle su verdiniz verdiğiniz suyun parasını alıyorsunuz” ya hadi biz 2 yıl boyunca tankerle su getirdik onu anladım. Peki, siz o ödenmeyen 2 yılla ne diyeceksiniz. Vatandaşlarımızdan bu konu hakkında duyarlı olmalarını istiyoruz” dedi.
VASKİ’NİN TEDAŞ’A BORCU PARMAK ISIRTIYOR
Tekataş borç konusunda deyim yerindeyse parmak ısırtacak rakamlardan bahsederken VASKİ’nin yıllarca biriktirilmiş borcu ile ilgili olarak: “VASKİ’nin TEDAŞ’a borcu ne kadardır biliyor musunuz? Tam olarak 100 milyar (trilyon). VASKİ’ Genel Müdürü olarak boynum bükülüyor. Devletin ayırdığı ödenekler artık yetmiyor. Adamlar daha küm ediyorlar. Borcunuzu ödeyin yoksa elektriğinizi kesece diyorlar. İşte biz o pompalarla suyu bastırıp vatandaşlara içiyoruz. Bu kullandığımız elektrik paraları bizden alınıyor. Vatandaş su faturalarını ödemez ise biz bu işin içinden nasıl çıkacağız. Ben Gevaş, Çatak, Özalp, Saray ve diğer ilçelere benden su bekleyen insanlara nasıl su götüreceğim. O kanalizasyonu nasıl yapacağım? Van gölüne akan atık su tesisini yapacağım ben peki bunları nasıl yapacağız. Bir kalemde 75 trilyon borca girdik iki ay önce nasıl ödeyeceğim bu parayı? Van gölünü temizlemek için yapıyorum ama o gölü kirleten bizim vatandaşların kullandıkları kirli sudur. Bu faturaların paraları kendi kullandıkları miktarı adil bir şekilde ödemeleri lazım. Ben bu konuda basın mensuplarından destek bekliyorum. Zaten ben yakın zamanda bu çalışmalar hakkında basın mensuplarına brifing vereceğim” dedi.
“İLÇELERİMİZ VE KÖYLERİMİZLE DE ÇOK CİDDİ ÇALIŞMALARIMIZ VAR”
Tekataş “İlçelerimiz ve köylerimizle de çok ciddi çalışmalarımız var. Şu önümdeki defterde bütün muhtarların talepleri var. Bazı muhtarlar sularının yetmediğini belirtiyorlar. Niye yetmiyor biliyor musunuz bun tek sebebi kaçak su kullanıyor. Musluklarını sürekli açık bırakıp bağ ve bahçelerini suluyorlar. Bakın bu milli bir servet. Bunlarla mücadele etmemiz lazım. Açık bırakılan sulardan dolayı Van gölüne gelen atık suların 3/2 si arılatılamıyor. Sadece 3/1’ni arıtıla biliniyor. Gidin iskelede bakın o atık su hepsi Van gölüne gidiyor. Yani atık su nehir gibi akıyor göle. Biz bu konuyu vali beyle birlikte yerinde inceledik. Şimdi gidi oraya bir bakın göle orada akan aklınız ve mideniz almaz Van’ın hiçbir yerinde yok böyle bir şey. İşte Allah nasip ederse önümüzdeki aylarda arıtma tesisini ihalesini yapacak şu anda harıl, harıl bu konu üzerinde çalışıyoruz. Van da ne kadar su tüketilirse oraya o kadar çok yüklenme oluyor. Yani biz doğanın dengesini bozuyoruz. Su zengini bir ülke değiliz sularımızı çok boşuna harcıyoruz. Global düşünürsek ileride dünyada su savaşlarının çıkacağını düşünüyorum. Hepimiz biliyoruz eskiden bu derelerde şarıl şarıl sular akardı ama şimdi hepsi kurumuş. Dünya ekolojisi değişiyor bunları farketmiz lazım” dedi.
