Van Çevre Yolu kentin en büyük sorunu olarak yöneticilerin, siyasilerin, yerel yönetimlerin ve STK’ların gündemini meşgul etmeye devam ediyor. Kentte gözler Çevre Yolu’nun yeniden başlamasına çevrilirken kamulaştırma yerine 18’in tercih edildiği için içinden çıkılamayan yol için bu kez de kriz masası kuruluyor. İlk olarak Ak Partili Belediye Başkanı Burhan Yenigün döneminde çalışmaları büyük umutlarla başlatılan ama bir türlü tamamlanmayan ardından da 2011 yılında bir kez daha startı verilip yarıda kalan Çevre Yolu Van’ın en büyük sorunlardan biri olarak gündemde kalmaya devam ediyor. Türkiye’nin birçok ilinde kamulaştırma ile yapılan yol Van’da 18’e takılınca toplam 41 kilometrelik yolun bitmesi yılan hikâyesine döndü. Önce Güç Birliği Platformu’nun gündemine gelen ardından Van Emlakçılar Derneği’nin Büyükşehir Belediyesi’nin gündemine taşıdığı konu bu kez Van Ekonomi Konseyi’nde ekonominin patronlarının olduğu masada tartışıldı. Daha önce yapıldı yapılacak, bitti bitecek diye defalarca gündeme gelen çevre yolu sıkıntısına el atan Vanlı STK’lar kısa bir süre önce ‘Ekonomi Konseyi’nin dönem başkanlığı görevini yürütmekte olan Van TB, Emlakçılar Derneğinin talebi üzerine Van ilinin çevre yolu ve imar planı ile ilgili sıkıntıları masaya yatırdı. TAKVA: KAMULAŞTIRMA YAPILMASI YÖNÜNDE BİR KARAR ALDIÇevre yolunun yılan hikâyesine döndüğü şu dönemde çözüm bulmak için ‘Ekonomi Konseyine’ katılan STK ve Oda temsilcileri tartıştıkları konuları Şehrivan’a anlattı. Konuya dair açıklamalarda bulunan Van Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva, çevre yolu sıkıntısının 2008-2009’dan bu yana süre gelen bir sorun olduğuna dikkat çekerek, “2009 yılında kent konseyi başkanlığı yaptığım dönemde Van’da yatırım programları çerçevesinde toplanma kararı aldık. 136 üyemizin katılımıyla çevre yolu konusunda istişarede bulundu. Bütün kamu kurumları davet ettik toplantıya. Bekir Kaya o zaman belediye başkanıydı o da katıldı toplantıya. Ancak dönemin valisi ve karayolları bölge müdürü toplantıya katılmadı. Toplantı öncesi Van’ın bütün sokak ve caddelerindeki billboardlara ‘Çevre yolu tartışılıyor’ diye afişler dahi astık. Toplantımız 25 Aralık 2010 tarihinde gerçekleşti. Toplantıda dedik ki çevre yolu için 18. Madde mi uygulansın kamulaştırma mı? Sonra oy birliği ile çevre yolu için kamulaştırma yapılması yönünde bir karar aldık.” İfadelerine yer verdi. “İŞ İYİCE İÇİNDEN ÇIKILMAZ BİR HAL ALDI”Çevre yolunun 28 kilometresinde kamulaştırma yapılırken geri kalan 13 kilometresinde ise 18. Maddenin uygulandığına işaret eden Takva, “Bizde o 13 kilometrede kamulaştırma yapılsın dedik. 2010’un üzerinden yıllar geçti. Büyükşehir olduk ve büyükşehir olmakla beraber 18. Maddenin uygulanması belediyeye geçti. Bu 13 kilometrelik alanda 600 tane tapu 18. Maddeye tabi oluyor. Bu tapu sahiplerinden bazıları 18. Madde uygulamasın diye dava açtı. Danıştay’da halkın mağdur olduğunu düşünerek 18. Maddenin uygun olmadığı yönünde karar verdi. Şunda durum o kadar karışmış ki tam bir yılan hikâyesine döndü çevre yolu konusu. Halk büyük bir mağduriyet yaşıyor. Şuanda 18. Maddeye tabi olan tapuların çoğu iptal olmuş. Kimisi tapusunu satmış ve iş iyice içinden çıkılmaz hal almış.” Şeklinde konuştu. TAKVA: ACİL ÇÖZÜM ŞARTTakva son olarak şu ifadeleri kullandı: “Van TSO olarak yapılması gereken kamulaştırmanın hayata geçirilmesi. Tapuları 18. Maddeye tabi olan vatandaşların paraları verilerek yol kaldığı yerden devam etmeli. Çünkü 18. Madde ile çözüm olmaz. Eğer 2010 yılında yaptığımız çağrıya ses verilmiş olsaydı bunların hiçbiri yaşanmayacaktı. Hal böyle olunca kısa bir süre önce ekonomi konseyinde konuyu yeniden masaya yatırdık. Yaşanan bu sıkıntıyı tartıştık. Van Ticaret ve Sanayi Odası olarak acilen kamulaştırmanın hayata geçirilmesi, kimse kimseyle inatlaşmadan bir uzlaşı içerisinde çözüme kavuşması yönünde olduğumuzu belirtmek isterim. Şehrimiz şuanda vahim bir durumda. İki caddeye sıkıştırılmış bir haldeyiz. Trafik sıkıntısı aldı başını gidiyor. Acil çözüm şart.” MEMDUHOĞLU: KAMULAŞTIRMA ŞARTEkonomi Konseyi dönem başkanlığı görevini yürüten Van TB Yönetim Kurulu Başkanı Enver Memduhoğlu, Van Emlakçılar Derneğinin talebi üzerine Van’ın çevre yolu ve imar planı ile ilgili sıkıntıları Ekonomi konseyinde masaya yatırdıklarını dile getirerek, “Konunun takipçisi olacağız. Bu konuyla ilgili rapor ve belgeler hazırlandıktan sonra çözüme kavuşması için gerekli mercilerle görüşmeler yapacağız. Arazi sahiplerinin mağdur olmaması açısından kamulaştırmanın yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Çevre yolu sorunu acilen çözüme kavuşmalı ve yolun yapımına devam edilmeli. Çünkü çevre yolu tamamlandığında tüm sektörlerin rahatlayacağı düşüncesi içerisindeyiz. Tarımından, ticaretine, turizminden, hayvancılığına kadar tüm sektörler bu yoldan yararlanacak çünkü. O yüzden de acil çözüm şart.” Diye belirtti. ÖZDEK: ÇEVRE YOLU İÇİN MASA KURULACAKÇevre yolunun yeniden gündeme gelmesi ve çözüm önerileri için çalışan Van Emlakçılar Derneği Başkanı Orhan Özdek ise sorunun çözümü için kriz masası kurulacağını söyledi. Özdek, “Van TB’de gerçekleşen Ekonomi Konseyi’nden çevre yolu ile ilgili brifing verdik. Çevre yolunun detayları ile sorunun çözümü noktasından görüşmeler yaptık. Van’daki Sivil Toplum Kuruluşları çevre yolunun çözümü için bir masa kuracağız. Toplantı da bunu da konuştuk. Kuracağımız olan bu masa Van TSO, Van TB, Şoförler ve diğer STK’lar yer alacak. Bu toplantılara belediye ve siyasi temsilcilerde davet edilerek sorunun çözümü için yol aranacak.” “ELİMİZDEN GELENİ YAPACAĞIZ”Kamulaştırmanın yapılması için çalışacaklarını söyleyen Özdek, “Çevre yolu kamulaştırma yapılırsa açılacaktır. Bizde çevre yolunda kamulaştırma yapılması için çalışacağız. Vatandaştan çevre yolu için arazisinden alınması planlanan yüzde 40’lık bölüm kamulaştırma yapılması takdirde yüzde 20’lik bölüm alınacaktır. Bu çalışma ile ekonomik kayıplarda ortadan kalkmış olacaktır. Biz Van Emlakçılar Derneği olarak çevre yolunun yapılması için elimizden geleni yapacağız. 60 kilometrelik yolun yapılması için hükümet yetkilileriyle de bu konuyu gerektiğinde görüşeceğiz. Çevre yolu Van için önemlidir bizlerde bu önemli çevre yolu için çalışacağız. Herkesi de bu duyarlılığa davet ediyoruz.” Dedi. TUĞRUL: VAN TRAFİĞİ RAHATLAYACAKKonuyla ilgili görüştüğümüz Van Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası Başkanı Emin Tuğrul şunları kaydetti: “Çevre yolunun açılmasını biz herkesten çok istiyoruz. Çevre yolu faaliyete girmesi halinde Van’ın trafiğinde büyük bir rahatlama olacaktır. Van’daki trafiğin çevre yolu sayesinde yüzde 13’lük bir oranda azalacağını düşünüyorum. Büyük araçlar, otobüsler ve buna benzer büyük araçların şehir merkezine girmemesi bizim için önemlidir. Bugüne kadar çevre yolunun yapıldığı ve yapımı devam eden illerin hepsinde kamulaştırma uygulanmış. Van’da da bu uygulamanın yapılması gerekiyor. Biz bu sorunu Güçbirliği Platformu’nda, Kent Konseyi’nde ve Ekonomi Konseyi’nde konuşmaya devam edeceğiz.” “VAN HALKI ÖDÜLLENDİRİLMELİDİR”İptal olduğunu duyunca çok üzüldüğünü ifade eden Tuğrul, “Ekonomi Konseyinde çevre yolu yapımının iptal olduğunu duyunca çok üzüldüm. Çevre yolu Van için çok önemli bir projedir. Bu projenin veya çalışmanın kesinlikle Van’a kazandırılması gerekir. Az öncede belirttim. Van’da kamulaştırma yapılması gerekiyor. Van’ın durumu bellidir. Ülke genelinde kamulaştırma ile çevre yolu yapılıyorsa buna Van’da dahil olmalıdır. Van halkına bu anlamda ceza değil ödül verilmelidir. İstanbul’da artık trafik neredeyse havadan sağlanacak ancak Van’da bir çevre yolu yapılamıyor. Van’a için ihtiyaç olan bu çalışma yetkililer tarafından neticelendirilmelidir.” Şeklinde konuştu. 32 İLİN ÇEVRE YOLU KAMULAŞTIRMADAKamulaştırma ile yapılan ve yapımı devam eden illerin çevre yolları ise şu şekilde;Bitlis çevre yolu – Tamamlandı.Bitlis-Tatvan çevre yolu – Proje aşamasında.Siirt çevre yolu - Tamamlandı.Erzurum çevre yolu – Tamamlandı.Ağrı-Hamur çevre yolu – Tamamlandı.Erzurum-Oltu çevre yolu – Devam ediyor.Hakkari-Yüksekova çevre yolu – Devam ediyor.Malatya çevre yolu – Devam ediyor.Erzincan çevre yolu – Tamamlandı.Kahramanmaraş çevre yolu – Tamamlandı.Diyarbakır çevre yolu – Devam ediyor.Batman Güney çevre yolu – Tamamlandı.Batman Kuzey çevre yolu – Devam ediyor.Şanlıurfa çevre yolu – Devam ediyor.Mardin-Kızıltepe çevre yolu – Tamamlandı.Adıyaman çevre yolu – Tamamlandı.Gaziantep çevre yolu – Tamamlandı.Uşak çevre yolu – Devam ediyor.Rize Güney çevre yolu – Devam ediyor.Gümüşhane çevre yolu – Proje aşamasında.Antalya Kuzey çevre yolu – Devam ediyor.Göynük çevre yolu – Devam ediyor.Antakya çevre yolu – Devam ediyor.Ordu çevre yolu – Devam ediyor.Tokat çevre yolu – Tamamlandı.Amasya çevre yolu – Devam ediyor.Çanakkale çevre yolu – Devam ediyor.Bursa çevre yolu – Devam ediyor.Kuzey Marmara çevre yolu – Devam ediyor.Konya çevre yolu – Proje aşamasındaKaradeniz çevre yolu – Tamamlandı.Kayseri çevre yolu – Tamamlandı. 2012’DE DE KARŞI ÇIKILDIAyrıca 24 Şubat 2012 tarihinde Van Kent Konseyi’nin 3. olağan genel kurulunun önemli gündem maddesi de Çevre Yolu olmuştu. O tarihte de toplantıya katılanların tamamı Çevre Yolu’nda 18. madde uygulaması ile yapılmasına karşı çıkarak, kamulaştırmanın yapılması gerektiği söylenmişti.ŞEHRİVAN GÜNCEL: MERAL YILDIZ - ÖNDER ALTINAL / ÖZEL HABER