ŞEHRİVAN ÖZEL: ORHAN SAĞLAM-HAKAN İZGİ Dünya kentleri için büyük önem arz eden gastronomi, son yılların trendi olmaya devam ediyor. Dünyanın önemli şehirleri değil Türkiye’de de birçok kent gastronomi durağı olmak için ciddi mücadele veriyor. Türkiye’nin 16 kenti gastronomi başta olmak üzere birçok farklı alanda UNESCO tarafından yapılan ‘Yaratıcı Şehirler Ağı’ duraklarında yerlerini alırken, zengin mutfağıyla dikkatleri üzerine çeken Van’ın ise sadece kahvaltı ile anılmaktan öteye gidemiyor. Kahvaltıdaki yeganeliğini de birçok kente kaptıran Van, çok zengin bir yöresel ve geleneksel yemek kültürüne sahip olmasına rağmen gastronomi şehirleri olan kentleri uzaktan seyretmeye devam ediyor. Bu anlamda ortak bir çalışma ortaya konulmazken sadece özel teşebbüslerle girişimler yapılırken bu girişimleri yapan önemli kuruluşlardan birisi Doğu Anadolu Aşçılar ve Pastacılar Federasyonu (DOĞAPAFED) oldu. Kendi imkanları ile Van Mutfağı mücadelesi veren bu federasyon ve Van’daki yerel kuruluşlar yöresel mutfağa ciddi katkı sundu. Buna rağmen istenilen marka değerine kavuşamayan Van’ın bu eksikliğini başkan Ali Geyik Şehrivan aracılığı ile paylaştı. Başkan Geyik, birlik olup bir elden çalışma yapılırsa Van mutfağının bir marka haline geleceğinin altını çizerek, kentin hem mutfağının hem de turizm değerlerinin çok fazla olduğunu söyledi. VAN MUTFAĞI BİR KEZ DAHA KONUŞULDU… Van mutfağından söz eden Doğu Anadolu Aşçılar ve Pastacılar Federasyonu (DOĞAPAFED) Başkanı Ali Geyik, “Van merkezli kurduğumuz dernek, Van mutfağı üzerine önemli bir yer tuttu. Uzmanlık alanında kendi yöremizi işledik. Bunun üzerine kendi kitabımı yazdım. 2014’ten bu yana 3 tane kitap yazdım. Birincisi Geleneksel Kürt mutfağı üzerine yazdım. İkincisi de Geçmişe Örgü kitabı oldu. Bu kitapta da geçmişteki büyüklerden gelen lezzetleri işledim. Son olarak da Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) İle birlikte proje karşılığında TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinin gastronomi kataloğunu yazdım. Van mutfağı ile ilgili çalışmaların arkadaşlarımızla birlikte Van mutfağını Türkiye’ye ve yurt dışına tanıtımlarını gerçekleştirdik. İran’da tadım sofları kurarak ve eğitim vererek tanıtım yaptık. Türkiye içinde ise farklı şehirlere giderek Van’a özgü yemekleri tanıttık. Bu yaptığımız tanıtımlardan da çok güzel geri dönüşler aldık. Tarım Bakanlığının düzenlediği Bakliyat Şöleni’nde ana yemek olarak Keledoş yemeğini yaptık. Yaptığımız yemek sayesinde de plaket aldık. Bu yemek daha sonra Hilton otelde ana yemek olarak menüde yerini aldı.” İfadelerini kullandı. VAN MUTFAĞI ÜZERİNE ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR Van Ticaret ve Sanayi Odası ile iş birliği neticesinde Van kahvaltısı üzerine bir çalışmaların olduğunu belirten, Geyik, “Çoğrafi işaretli ürünler var. Bu ürünlerin 10’a yakın üründe tescil belgesi aldık. Van yemeklerinin gerçekten hak ettiği yere gelmesi için çalışmalar yapıyoruz. Van gastronomi potansiyeline sahip bir şehir. Van hem mutfağı olsun hem de kültür olarak en başta Van kahvaltısı ve turistlik olarak gezilip görülecek bir kenttir. Gastronomi durağı olarak Van mutfağı üzerine çalışmalar yapılarak insanların buralara daha çok önem vermelerini sağlamalıyız. Bu anlamda Van mutfağı hakkettiği tanıtımı ve değeri bulduğunda insanlar tarafından daha çok önemseneceğinden de eminim. Özellikle yaz aylarında yapacaklarımız gastronomu duraklarında il ve ilçelerimizin yemeklerinden ya da bölge yemeklerinden faydalanacağız. Misal, Erciş balık bendinde balık, Gevaş’ta keledoş, merkezde ise diğer yemeklerin talep edilmesiyle ayrı bir renk katmayı hedefliyoruz.” Şeklinde konuştu. “KENTİN HEM MUTFAĞI HEM DE TURİZM DEĞERLERİ ÇOK FAZLADIR” Van neden bir gastronomi şehri olmasın diyen Geyik, gastronomi şehirlerine dikkat çekti. En son gastronomi şehrinin Afyonkarahisar’ın olduğunu vurgulayan Geyik, devamında şunları anlattı: “Bizde bu işi alıp onunla ilgili Kültür Turizm Müdürlüğüyle geniş çaplı bir çalışma başlattık. Bu önümüzdeki yaz sezonu ile gastronomi şehri olmak için başvurularımızı tamamlayıp, yaptığımız çalışmanın bir metot üzerinde devam edeceğiz. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan kentin hem mutfağı hem de turizm değerleri çok fazladır. Bizde diğer iller gibi gastronomu şehri olma yolunda emin adımlarlar ilerliyoruz. Dünya da tanıtımını yaptığımız bir yemeğimiz olmasa da Türkiye içerisinde tescil almış ve tanınmış yemeklerimiz var. Dünyaya da tanıtımını yapmamız için farklı ülkelere tadım sofraları kurarak, yemeklerimizi tanıtmayı planlıyoruz. Bu yavaş yavaş da çevre ülkelerle hayata geçirmeye çalışıyoruz.” ÇALIŞMA OLURSA MARKA DA OLUR Van mutfağının Vanlılar tarafından ne kadar önemsendiğine dikkat çeken Geyik, “Dernek kurmadan önce herhangi bir çalışma söz konusu değildi. 2014 yılında arkadaşların çabasıyla Van mutfağının biraz tanıtımı gerçekleşti. Ancak şuan Van’da herkes kendi başına bir şeyler yapmak istiyor. Birlik olup bir elden çalışma yapılırsa Van mutfağı gerçekten bir marka haline gelir. Kurumlar kendi başına çalışırsa bizlerde dışarda yalnız kalıyoruz ve marka olma yolunda geri kalıyoruz. Biz Van mutfağı çalışmalarından destek aldığımız iki kurum var. Bunlardan biri Van Ticaret ve sanayi odası (VAN TSO) bir diğeri ise Doğu Anadolu kalkınma ajansı (DAKA)’dan aldığımız desteklerdir. Bu kurumlardan aldığımız destek ile sürekli paydaş olarak çalışıyoruz.” Dedi. “VAN YEMEKLERİ RESTORANTLARDA YENİ YENİ YER ALIYOR” Van mutfağı tanıtım eksikliklerinin olduğuna değinen Geyik, sözlerini şöyle tamamladı: “Van yemekleri tadım sofraları kurulmalı. Van yemeklerinin ülke çapında belli illerde tanıtımını yapmamız gerekiyor. Yerel esnaf ile beraber hareket edilmesi lazım. Yerel esnafın ile beraber hareket edemediğimizden büyü bir eksiklik oluşuyor. Van mutfağına özgü yemekler yeni yeni restoranlarımızda yer almaya başladı. En büyük ikinci eksiğimiz ise doğru ürün doğru yemeklerde kullanılmamasıdır. Bu konuda uzman olanda olmayanda söz sahibi olması bizleri zor duruma sokuyor. Van yemekleri üzerinde çalışmalarımız da farklı tepkilerle karşılaştık. Van yemekleri üzerinde paydaş ortaklarımızla yapacağımız çalışmalarını devam edeceğiz. Bizim diğer gastronomi şehirlerinden hiçbir eksiğimiz yok. Mutfak açısından da gayet zengin biz kentiz. Tanıtım yüzünden daha bu şehirler içerisinde yer alamadık. Tescil yemeklerimiz var ve bununda tescil bekleyen birçok yemeğimiz daha var.”