Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bankalara menkul kıymet tesisine ilişkin uygulama talimatı gönderdi. Talimatla TCMB, ihracat kredileri ve Döviz kazandırıcı hizmet faaliyetlerinin finansmanı amacıyla kullandırılan kredilerin tanımlamalarına açıklık getirdi. Böylelikle kredilerin amacı dışında kullanılmasının önüne geçilmesi hedefleniyor. TCMB'nin talimatında ihracat kredileri için "Son üç mali yıldaki ya da son mali yıldaki ihracat toplamının ithalat toplamına oranı en az yüzde 110 olan firmalara en fazla iki yıl vadeli kullandırılan ihracat kredileridir" tanımı yapıldı. Talimata göre savunma sanayi sektöründe faaliyet gösteren, yüksek teknolojili ürün ihracatı taahhüdü ile başvuruda bulunan, sevk sonrası ihracatın finansmanı amacıyla kredi kullanacak ve ihracat alacak sigortası yapılmış olması kaydıyla cari yıldaki proforma fatura veya sözleşme ibrazı ile kredi kullanacak yeni kurulan firmalarda net ihracatçılık şartı aranmayacak. Talimatta net ihracatçı olan aracı ihracatçı firmaya, ihracata yönelik nihai mal sağlayan imalatçı veya imalatçı-ihracatçı firma da net ihracatçı olarak değerlendirileceği ifade edildi. DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMET FAALİYETLERİNE İLİŞKİN TANIMLAMA Talimatta döviz kazandırıcı hizmet faaliyetlerinin finansmanı amacıyla kullandırılan kredilere ilişkin tanımlamalar da yer aldı. Buna göre bu krediler Ticaret Bakanlığı'nın ilgili mevzuatında tanımlanan ihracat kredileri (bedeli yurt içi yerleşiklerden tahsil edilen ihracat sayılan satış ve teslimler hariç) en fazla iki yıl vadeli kullandırılması şartıyla menkul kıymet tesisi uygulanması bakımından ihracat kredisi olarak tanımlandı. Kredinin ihracat veya döviz kazandırıcı hizmet taahhüdü karşılığında kullandırılması ve raporlanması durumunda kredi kullanım tarihinden itibaren yirmi dört ay içerisinde taahhüdün gerçekleştirilmesi esas olacak. Kredi kullandıran banka, ihracat veya döviz kazandırıcı hizmet taahhütlerinin gerçekleşip gerçekleşmediğini kredi bazında izlemek ve raporlamakla yükümlü sayılacak. Kredi kullanan firmaların, kredi kullandırımı esnasında net ihracatçı olmadığının veya net ihracatçı olma şartının aranmayacağı firmalardan olmadığının sonradan tespit edilmesi, 24 ay içerisinde taahhüdün gerçekleştirilmemesi hallerinde eksik hesaplanan yükümlülükler için Talimatın yaptırım hükümleri uygulanacak.