Van’da el emeği-göz nuru halılar İzmir Enternasyonal Fuarı’nda sergileniyor… Çok uzak bir geçmişi olan Urartu kültürünü ve sanatını desenleriyle günümüze taşıyan halıların üretimini ise Vanlı kadınlar yapıyor. İnsanların Türkiye’nin her bölgesinde bu halılara ilgisinin yüksek olduğunu ifade eden Vanlı 30 yıllık halı üreticisi Halil Ertaş, “Ben 30 yıldır bu işi yapıyorum. Benden önce babam yapıyordu, yani babadan evladına geçen bir meslek. İnsanların ilgisi olsa da eskisi gibi kazanamıyoruz” dedi. HALILARIN TAMAMI EL İŞİ Ürettikleri halıların kadınların el işçiliği ile ortaya çıktığını belirten Ertaş, halıların her bir ilmiğine büyük bir emek verildiğini söyledi. Ertaş, şunları ifade etti: “Halılarımızın tamamı el dokuma ve yünden yapılmaktadır. Yünlerimiz Kirman yünüdür. El işçiliği ile elde ettiğimiz halıların özellikleri ise sık ve ince dokulu olması halıların gerçek değerini ve kalitesini ortaya çıkartıyor. Halılarımız ayrıca kök boya ve keçi kılından tamamen el işçiliği ile üretilmektedir.” FUARLARDA TANITIM YAPIYORUZ Fuarlarda halıların tanıtımını yaptıklarını dile getiren Ertaş, “Biz genelde bu halılarımızı turistik bölgelerde satıyoruz. Fuarlarda da hem tanıtımını yapıyor hem satıyoruz. Fiyatlarımız ilmek sayısı ve malzemeye göre değişiyor. Halılarımız ince ve sık dokumadan yapıldığı için tane bazında 1000 TL’den başlıyor ve 15-20 bin TL’ye kadar çıkıyor. Burada belirleyici özellik işçilik, ilmik sayısı, ebatı ve kullanılan malzeme. 100 ilmik olan halılar çok ince ve sık dokumadır. Halılarımız zaten 30 ila 100 ilmik arasında değişiyor. 30 ilmik 1 metre kare olan halımızın tahmini fiyatı 400 TL civarında. 100 ilmek olduğu zaman ipek de karışıyor çünkü ince dokunması lazım. Halılarımız normal yünden yapılmıyor çok taranmış kuzu yününden yapılıyor. Bu yüne bir de ipek karıştırılıyor. Bu şekilde elde edilen bir halının metre karesi 2 bin 500 ile 3 bin TL arasında değişiyor” diye konuştu. KADINLAR ÜRETİYOR! Halıların kadınlar tarafından üretildiğini de sözlerine ekleyen Ertaş, “Bu halılarımızı erkekler de yapıyor olsa da genelde kadınlar üretiyor. Bazı kadınlar atölyemizde çalışıyor bazı kadınlara tezgah veriyoruz evinde çalışıyor. Evlere tezgah, desen, yünü kök boya ile boyatıp veriyoruz. Kadınlar da bu malzemelerle halıları dokuyup bize teslim ediyor. Bir kadın dokumasını bitirdikten sonra kaç tane ilmik yaptıysa o ilmikler hesaplanır ve onun üzerinden bir ücret ödenir. Atölyedekiler de zaten yine metre kare bazında çalışıyor” ifadelerine yer verdi. VAN’DAN İZMİR’E İLMİK İLMİK HALILAR! Ertaş, “Van-Hakkari civarlarında ürettiğimiz desenler ve genelde Urartu desenleri var. Van Kalesi’nde bulunan desenler geçmişten günümüze halılarımıza işleniyor. Bu desenler eskiden dokunan desenler yeni bir tasarım yok. Biz o eski kültürü halılarımızda yaşatmaya çalışıyoruz. 50 yaşındayım. Yaklaşık 30 yıldır bu işle ilgileniyorum. Benden önce babam bu işi yapıyordu yani babadan gelen bir meslek… Geçimimizi buradan sağlıyoruz. İstanbul, Ankara, Antalya ve İzmir’deki şehir fuarlarında yer alıyoruz. Kışın fuar, yazın sahil ve turistik yerlerde eserlerimizi sergiliyoruz” diye konuştu. İLKSES GAZETESİ.COM-NURETTİN BAKİ