ŞEHRİVAN ÖZEL: YUNUS EMRE AYKAÇ - Van’ın en büyük değeri olan Van Gölü ile ilgili tartışmalar hız kesmezken günler süren tartışmalardan sonra çarpıcı bir açıklama da YYÜ Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal’dan geldi. Kirlilik kadar kirlilikle ilgili tartışmaların da gündemden düşmediği sürecin ardından göldeki renk değişimi bilimsel olarak açıklayan üniversitenin detaylı açıklamasının ardından Battal da olayın ‘algı’ boyutunu yorumladı. Battal, kirlilik üzerinden bir algı operasyonu yürütüldüğünü söyledi. Gölde herhangi bir kirlilik olmadığını ama tedbirlerin de alınması ve korunması gerektiğini her seferinde dile getirmelerine rağmen birilerinin “Van Gölü kirli” diyerek kente zarar verdiğini söyleyen Battal, “Van Gölü’ne ayıp ediyorsunuz.” Yorumunu yaptı. Gölün kirli olarak lanse edilmesinin kente zarar verdiğini söyleyen Battal, “Eğer siz gölümüze, denizimize kirli damgası vurursanız, insanlar bunu yanlış algılar. Bir şeyi yapmak için eğer maksadımız üzüm yemekse yanlış noktada tartışma sürdürmemek gerek.” Dedi. Göl üzerinden yürüten kampanyanın ahlaki olmadığını da söyleyen Battal, bu noktada gölün korunması noktasında hali hazırda yapılan arıtma tesisinin hayati olduğunu bundan sonraki süreçte de kent olarak “Gölü korumak için ne yapmalıyız?” şeklinde bir çalışma için ortak noktada buluşulması gerektiğinin altını çizdi.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektöre Prof. Dr. Peyami Battal, Van Gölü Kirliliği ile ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu. Uzun süredir kentin gündeminde kalan kirlilik ve kirlilik üzerinden yürütülen tartışmaları Şehrivan aracılığı ile yorumlayan Battal, bazı söylemlerle ilgili eleştirilerde bulundu. Kirlilik ile ilgili iddiaları üniversitenin bilimsel açıklaması ile yalanlayan Battal, bu konuda bir çok tartışmayı noktalayan açıklamanın ardından olayın kentsel boyutunu değerlendirdi. Battal, Van Gölü üzerinden yürüyen tartışmaların kente zarar verdiğini söyledi.
MESELE VAN GÖLÜ VE KİRLİLİK MESELESİ OLMAKTAN ÇIKTI!
Battal, ilk olarak bir anda kirlilik meselesinin kentin gündemi olmasını ve bunun ulusal medyaya kadar uzanmasını ilginç olarak yorumlarken. Tartışmaların bir kirlilik meselesi olmaktan çıktığını söyleyen Battal: “Van’da enteresan bir süreç yaşandı. Herkes kirlilik ile ilgili bilmeden bir çok şey konuştu, yazdı. Halbuki bu konular konuşulurken artık herkes şunu bilmeli: Bu işin uzmanları konuşması lazım. Ama biz bu süreçte konuşan insanların bir çoğunun elinde bilgi, belge olmadan konuştuğunu gördük. Halbuki biz üniversite olarak yaklaşık iki yıldır çalışıyoruz. 6 ay önce de basın aracılığı ile de bilgilendirme yaptık. İlgili bilgileri Valilik, Belediye gibi kurumlara da gönderdik.”
VAN GÖLÜ’NDE KİRLİLİK YOK DEDİ 3 ÖNEMLİ NOKTAYA DİKKAT ÇEKTİ
Van Gölü ile ilgili sürekli bir çalışma yürüttüklerini ve en son 2 yıllık bir çalışmayı kamuoyu ile paylaştıklarını hatırlatan Battal: “Biz şöyle bir çalışma yaptık: Biz Van Gölü’nü 10 kilometrelik birimlere böldük. Her 10 km’lik alanda su temizliğini kimyasal, biyolojik, mikrobiyolojik, radyolojik açıdan tahlil ettik ve çalışmalarını yapıp sonucunu çıkardık. Bu çalışma da 2 yıl sürdü. Bunu da açıklarken çok net bir şekilde izah ettik. 10-15 uzmanın çalıştığı açıklamada dedik ki: Bir: Su kirliliği yok. İki: çevre kirliliğine dikkat etmek gerekiyor ve son olarak Van Gölü’nü korumamız gerekiyor. Sadece arıtmanın olduğu noktalarda biraz organik madde kirliliğinden bahsedildi. Zaten Valilik de el attı ve yeni arıtma tesisi de yapıldı.”
YANLIŞ YAPIYORSUNUZ! VAN GÖLÜ’NE AYIP EDİYORSUNUZ!
Van Gölü ile ilgili bilimsel verilere ve son zamanlarda arıtma tesisi gibi hayati çalışmalara rağmen yazılıp çizilenlere tepki gösteren Battal: “Tüm bunları dikkate alarak biz o tartışma başlayınca üniversite olarak dedik ki: Siz yanlış yapıyorsunuz. Van Gölü’ne ayıp ediyorsunuz, yazık ediyorsunuz. Van Gölü kirli değil. Van Gölü temiz ve Türkiye’de yüzülebilecek en temiz sulardan birisi. Eğer siz gölümüze, denizimize kirli damgası vurursanız insanlar bunu yanlış algılar. Kirli demek kolay mı. Burası kapalı bir havza ve bilinmeli ki kapalı havzaların temizlenmesi çok zordur. Ve şu anda böyle bir şey de yok! Böyle olunca da siz turistlere hitap ederken Van Gölü’nü yok saymanız gerekiyor. Van konuşulurken Van Gölü’nü hiçe saymak olur mu? Buna dikkat etmek gerekir. Bir şeyi yapmak için eğer maksadımız üzüm yemekse yanlış noktada tartışma sürdürmemek gerek.”
“BU KİRLİLİK DEĞİL! ELİNDE VERİ OLMAYAN HERKES KONUŞTU...
Bir kez daha bilimsel veriler ışığında Van Gölü’ndeki değişimin kirlilik değiş mevsimsel bir renk değişimi olduğuna dikkat çeken Battal: “Bir daha söylüyorum Van Gölü kirli değil. Van Gölü korunmalı mı? Korunmalı. Temiz tutulmalı mı? Evet tutulmalı. Dün söyledik, bugün de söylüyoruz. Dolayısıyla ekolojik değişikliklere bağlı değişmeler tüm sularda olur. Isıya bağlı, ışığa bağlı belli dönemlerde yosun dediğimiz canlılar artar ve azalır. Yazın son sezonunda ısı yüksek, ışık yüksek. Bunlar da fotosentetik bitkiler olduğu için ısı ve ışık artınca popülasyon artıyor. Ve bazı mevsimlerde bu yosunlarda fazlalık gözüküyor. Ama bu kirlilik değil. Bizim üniversitemiz elemanlarından Su Ürünleri Fakültemiz’den Mustafa Akkuş da çıktı bunu açıkladı bilimsel veriler ile. Fakat bizim rahatsız olduğumuz hadise şu: Elinde verisi olmayan insanlar konuştu. İsmini değişik şekillerde nitelendiren çevreyle ilgili ya da ilgisiz STK’lar isminden hareketle konuştu. Elde verin olacak. Bilimsel konuşma budur. Başka türlüsü olmaz!”
BİR GÜNDE NE DEĞİŞTİ?
Van’da önemli çalışmalar hayata geçerken bir günde kirlilik tartışma yürütülmesinden rahatsızlık duyduğunu ve bu tartışmaları yapmanın ahlaki olmadığını söyleyen Battal: “Benim tahminim ve kanaatim haberlerde sunulan resimler eski ve başka yerlerden çekilmiş fotoğraflar. Bunlarla hareket ederek Van Gölü’nü bu şekilde karalamak, bu haksızlığı yapmak kimsenin haddi değil. Ben bundan rahatsızım. Şu anda hakaten Van’da güzel şeyler oluyor. Mavi bayraklı plajlar açılıyor. İnsanlar gidip gölden etkin bir şekilde faydalanıyor. Peki bir anda ne oldu? Van Gölü’ne bir kaç gün içinde bir şey olmadı ki. Her şey normal seyrederken biz bir baktık Van Gölü bir anda değişti. Bir günde her şey değişmiş, göl kirlenmiş gibi bir algı yaratmak ahlaki değil. Eğer ortada bir sorun varsa bu çok uzun zamandır var olan bir sorun. Allah göstermesin, Van Gölü kirli ve ya kirlendi damgası yerse burayı temizlemek deniz gibi olmaz. Burası bir yere akıntısı olmayan bir kapalı havzadır. Kapalı havzayı temizlemek için yıllar gerekiyor. Doğru, göl kirlenmemeli, kirlenmemesi için büyük çaba sarf etmeliyiz. Ama öbür türlü bir algı da doğru değil.”
KİRLİ DEYİP ZULMETMEYİN!
Battal sözlerine şöyle sürdürdü: “Bizim en büyük sorunumuz arıtma ve atık kontrolüydü. Bunun da yapımı sürüyor. Sayın Valimiz bunu hemen çözme iradesi gösterdi ve kente gelir gelmez hızlıca çalışmalarını başlattı. Bu noktada gölde ciddi bir kirlilik olmadığından hareketle geriye tek önemli husus kalıyor: Bizim kent olarak gölü korumamız. Bunu da biz Vanlılar, Bitlisliler, Ercişliler, Adilcevazlılılar, Tatvanlılar beraber yapacağız. Siz evinize aldığınız suyu bile korumazsanız kirleniyor. Peki biz suyu nasıl koruyacağız? Gölümüze bakacağız. Yapılaşma yaparken zarar vermeyeceğiz. Bilinçleneceğiz ve bilinçlendireceğiz. İşte burada hazırız. Gelin beraber yapalım. Daha ilkokul çağından başlayan bir farkındalık için biz ön ayak olalım. Ama bunları yapmadan Van Gölü’ne ‘Kirlidir’ deyip zulmetmek doğru değil.”
VAN GÖLÜ KİRLİDİR DEMEK BAŞKA VAN GÖLÜ ÇEVRESİ KİRLİDİR DEMEK BAŞKA...
“Bizim şehir olarak yapacaklarımız var. Diğer yerleşim birimlerinin yapacakları var.” şeklinde konuşan Battal, burada kirliliğin önüne geçilmesi gerektiğine dikkat çekerken bu noktada çöp toplama kampanyalarındaki kirlilik açıklamalarına da vurgu yaparak: “Etrafta 3-5 poşet bularak burada çöp toplayıp “Van Gölü” kirli demek de yanlış. Van Gölü’nün çevresi kirli demek başkadır Van Gölü kirlidir demek başka.”
VAN’IN İNSANLARIN ZİHNİNDE CANLI TUTMAMIZ LAZIM!
Son dönemlerde bölgede yerli ve yabancı turistin oldukça fazla olduğuna da vurgu yapan Battal, “Van kirlilik nedeniyle son dönemlerdeki yerli turist akınının, sirkülasyonunun da dışına bırakılıyor.” Dedi. Battal bu noktada üniversite olarak kente turist çekme konusunda önemli çalışmalar yaptıklarına da dikkat çekerek: “Ben hep şunu söylüyorum: Kongre turizmini biz çok öne çıkarmamız lazım. Biz üniversite olarak bunu yapıyoruz. Şu an bizim üniversitemiz eliyle kongremiz yapılıyor. Sadece bir kaç haftada binin üzerinde bilim adamı geldi Van’a. 10 günde bini aşkın insan geliyorsa bunu bir yıla yaydığınızda yüzbinlerce insan eder. İnsanlar kongre turizmine gelince de yine Van Gölü’nü arıyor. Gelen arkadaşlar özellikle burada denize girmeye geldiğini söylüyor. Bunu insanların zihninde canlı tutmanız gerekiyor. Tüm bu bilgilerden hareketle gölle ilgili tartışmaları yaparken kente vereceği zararı göz önünde bulundurmalıyız” Dedi.
