ŞEHRİVAN HABER: FATMA NUR POLATCAN-ORHAN SAĞLAM 2018 yılında Doğu’nun ilk ve tek gençlik festivali adıyla düzenlenen GezginFest de birbirinden ünlü sanatçıların yanı sıra 80 bin kişinin katılımıyla gerçekleşmişti. Türkiye’de ve bölgede büyük yankı uyandıran festivale yoğun katılım olurken, farklı illerden ve İran’dan festivale gelenler gönüllerince eğlenmişti. 3 gün süren festivalde 22 sanatçı ve grup sahne almış ve festivalde ayrıca oyunlar, atölyeler, film gösterileri ve türlü türlü etkinlikler de yer almıştı. 4 ödül alan festival sonraki yıl yeniden gerçekleştirilmeye hazırlanırken yaşanan tartışmalardan dolayı iptal edilmişti. O iptali Covid-19 salgınından dolayı çeşitli etkinliklerin iptal süreci izlemişti. Yasakların kalkmasıyla da ülkede ve Van’da festivaller, etkinlikler yapılmaya başlandı. Kentte etkinlikler hız kesmeden devam ederken, gözler tekrar GezginFest’e çevrildi. 2019 yılından bu yana Van’da bir kesimin yeniden yapılması ve kentin tanıtımına katkı sunmasını istediği festival için çağrılar sürerken Şehrivan’a konuşan o isimler GezginFest’e dair çağrılarını yeniledi. ON BİNLER VAN’A AKIN ETMİŞTİ! Doğunun ilk ve tek gençlik festivali olan ‘GezginFest Van’ 7-8-9 Eylül tarihlerinde 80 bin kişinin katılımıyla, Van’ın Gevaş ilçesi Dokuzağaç köyünde yer alan Ada Gevaş İskelesi’nde gerçekleşti. Interrail Türkiye ve Hayal Kahvesi ortaklığı ile organize edilen GezginFest’te konserler, oyunlar, atölyeler, film gösterileri, geri dönüşüm atölyesi, su savaşı, kütüphane, açık mikrofon, yoga, pilates, meditasyon, sabah sporu, robot show, jonglör atölyesi, ateş gösterisi, baloncuk partisi, lunapark, school of samba, Gencer Savaş ile ritim atölyesi ve jam session sahnesi gibi etkinlikler düzenlenmişti. ÇOK İSTEDİLER VE İPTAL ETTİLER… Bölgenin ilk ve en büyük gençlik festivali olan ‘GezginFest Van’da 3 günde 22 sanatçı ve grup sahne aldı. Doğu ve batı kültürünün sosyal etkileşiminin arttırılması amacıyla yola çıkan festivalde Athena, Teoman, Selda Bağcan, Kardeş Türküler, Ezhel, Mnaga, Ahmet Aslan, İlkay Akkaya, Melek Mosso, Can Bonomo, Sena Şener, Shantel, Emir can İğrek, Fatma Turgut, Yener Çevik, Kurtalan Ekspres, Gazapizm, İlyas Yalçıntaş gibi sanatçılar festival ruhunu yaşamak ve yaşatmak için bir araya gelmişti. Ayrıca, Doğu Ekspresi’nin aynı hat uzunluğuna sahip olan Van Ekspresi ile ulaşımının sağlanabiliyor olması katılımcılara unutamayacakları bir ulaşım imkânı da sağlamıştı. YAPILMASI TEKRAR GÜNDEME GELDİ On binlerce insanın katıldığı dev bir organizasyon olan GezginFest, 2019 yılında yeni bir organizasyona hazırlarken sosyal medyada başlatılan bir tartışma festivalin krize dönüşmesine neden olmuştu. Tartışmaların odağı haline gelen festival bir anda izin engeline takılmış ve Van Valiliği yapılması planlanan ‘GezginFest Van Gençlik Festivali’ organizasyonuna izin verilmediğini duyurmuştu. Festivalin iptal olması ülkede gündem olmuş, sanatçılar başta olmak üzere binlerce kişi festivalin yasaklanmasına tepki göstermişti. O zamandan bu yana GezginFest’in tekrar düzenlenmesi hâlâ ara ara gündeme gelirken, GezginFest Organizatörü Bestami Köse ve Vanlı turizmciler Şehrivan’a görüş vererek, festivalin tekrar düzenlenmesi ile ilgili görüşlerini paşlaştı. BEYAZ: VAN’DA YAPILACAK FESTİVALLERLE CİDDİ BİR İVME YAKALANIR Turizmci Murat Beyaz, konuyla ilgili Şehrivan’a değerlendirmelerde bulunup, festivalin tekrar düzenlenmesi talebinde bulundu. Beyaz, festivallerin önemine değinerek sözlerine şöyle başladı: “Festivaller, fuarlar, konser organizasyonları, tiyatro etkinlikleri, kültürel ve sanatsal etkinlikler sadece bizim şehrimize değil, hangi şehirde yapılırsa yapılsın, hatta en ücra ilçelerde bile o yerlerin bir süre gündemde olmasını konuşulmasını sağlar. Bu defa insanların belleğinde öyle bir yerin varlığı yet etmiş olur. Bu açıdan bakıldığında doğru düzgün festivalleri düzenlemek, festivalin gerçekleşeceği yere ekonomisine, bilinirliğine tanınırlığına ciddi anlamda katkı sağlar. Bu bizim şehrimiz için de öyledir. Van’da yapılacak olan festivallerle, fuarlarla, kongrelerle, organizasyonlarla ciddi bir turistik ivme ve tanıtım ivmesi yakalanır.” “VAN, GEZGİNFEST’E SAHİP ÇIKMALI” Festivalin katkılarına değinen Beyaz, “GezginFest, dışarıdan insanların buraya gelip, gönüllerince eğlendiği, ülke çapında sanatçıların geldiği ve güzelliklerimizi gördüğü, bizim de bu güzellikleri gösterdiğimiz için ekonomik döngü sağladığımızdan sahip çıktığımız bir festivaldi. Dolayısıyla bu anlamda bakıldığında bu ve benzeri etkinliklere sahip çıkıp, daha çok olması için çaba harcamalıyız. İranlılar Gezgin Fest’e ilgi göstermişlerdi. Olursa yine ilgi göstereceklerdir. Eğer festival yapılırsa birkaç İranlı sanatçının da festivale katılmasıyla ciddi bir İranlı akını olacağını düşünüyorum. İranlıların sevdiği Türk sanatçıların da programa dahil edilmesiyle birlikte festivale ilginin ve İranlıların ilgisinin daha çok olacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı. BEYAZ: İYİ YERLERE TEMAS EDEREK FESTİVALİ İPTAL ETTİLER Beyaz, festivalin iptal olma sebeplerini dile getirerek, “Antipropaganda yapan kesimin, halkın bir kesiminin hassas duygularına dokunduğu yöndeydi ve bunun da kültürel yozlaşmaya yol açacağı yönünde bir endişe vardı. Sıklıkla dile getirdiler ve başarılı da oldular. İyi yerlere temas ederek, festivalin iptal olmasına vesile oldular. Başarılı da oldular. Başarısız olan kesim ise bu festivalin yapılmasını isteyen kesimdi ve bu kesim başarılı olan kesim kadar etkili olamadı. Bu kentin imajı için ciddi bir olumsuz etki yarattı. Bu defa organizasyonu yapacak olanların, festivalin iptal olmasını sağlayan kişileri haklı çıkarmaması lazım. “Ya işte bak biz böyle dedik, çıktı” dedirtmemeleri lazım organizasyonu yapan arkadaşların. Festival, herkesin ortak paydada buluşacağı bir hale gelmeli. Bir kesimi yok sayıp, bir kesimi öncelersek bu defa kutuplaşma olur. Bu da insanların arasındaki kutuplaşmanın artmasına, tabiri caizse birbirinden nefret etme boyutuna getiriyor. Bunun olmaması gerekiyor” diye aktardı. “SIFIR HATAYLA YAPILMALI” Beyaz, “Bu tür festivallerde herkesin bir görevi vardır. Organizasyonu gerçekleştiren firma, kendi üzerine düşeni dört dörtlük yerine getirmelidir. Sıfır hatayla yapmalı ki Van halkı kendi içerisinde bir bölünmeye gitmesin çünkü eğer festival yapılırsa ve daha çok iptal ettirenlerin dediği tarzda bir olgu, oluşum yaşanırsa maalesef bu bizim kentimize zarar verir. İnsanlar bu defa birbirlerine sert eleştiride bulunacaklar. Ben bir turizmci olarak festivalin yapılmasını istiyorum lakin istemeyen bir arkadaşım da yarın öbür gün bana ‘Sen istedin ama sonucu böyle oldu’ dememesi lazım. Bunu dedirtmemek lazım. Herkesin hassasiyetleri var. İnsanların hassas olduğu konulara dokunmadan genel kabul görmüş ülke ve şehir kültürüne uygun bir şekilde yapılmalı festival. Bu anlamda önlemler alınmalı. Bunun da zor olmadığını, yapılabileceğini düşünüyorum” dedi. BEYAZ: GEZGİNFEST MARKA OLDU Festivalin iptal olmasıyla maddi ve manevi bir zararın olduğunu ifade eden Beyaz, “Festivalin iptal olması belki GezgiFest için kısa süreli bir maddi ve manevi zarar oldu ama uzun vadede ses getirdi. Çünkü GezginFest marka oldu. Şehrin tanıtımını yapan bir festivaldi. Lakin 365 gün şehrimizi sadece GezginFest ile geçiremeyiz. Bu da bir sacayağı oldu ve olacaktır. Bir GezginFest yapıldı diye şehrin ekonomisi de, turizmi de kurtulmaz. Bu ve benzeri birçok organizasyon yapıp dünyada ve ülkemizde şehri sürekli gündemde tutmamız gerekiyor. Artık yabancı turist avına çıkmamız lazım. Bunu başarmalıyız artık. Avrupa’ya, dünyaya açılmamız lazım. Çünkü ancak böyle turizmden para kazanabiliriz. Bir etkinliktir, olacak ve bitecektir. Şehre 2, 3 gün dokunup gidecekler ama 365 günün hepsini doldurmak gerekiyor. Dinamik bir şekilde şehri gündemde tutacak etkinliklerle bunu başarabiliriz. GezginFest’e karşı durmayalım, yapılsın. Sonrasın da Kültür Festivali Sinema Festivali, Tiyatro Festivali, konserler yapılsın bu şehirde” dedi. ÖZGÖKÇE: ŞEHRİN EKONOMİSİNE KATKI SAĞLAMIŞTI Festivalle ilgili Şehrivan’a konuşan TÜRSAB Doğu Anadolu Bölge Yönetim Kurulu Başkanı Cevdet Özgökçe, GezginFest’in Van’a çok büyük bir katkısının olduğunun altını çizerek şunları söyledi: “Festivallerin kentlerin tanıtımına çok büyük faydası oluyor. Bir sürü insan geliyor yurt dışından ya da şehir dışından. Festivaller turizmin bir bacağı. Geçmişte yapılan GezginFest’in içinde vardık. 83 bin bilet satıldı. Çevre illerden gelenler oldu. 100 binin üzerinde insan Van’a geldi. 100 bin insanın Van’a gelmesi 100 bin insanın kentte konaklaması demek. 100 bin insanın yemesi, içmesi, ulaşımı demek. Bizim getirdiğimiz insanlar yaklaşık 50 esnafla direkt olarak temas kuruyor. Bunu maddi olarak hesaplandığında rekor bir rakam elde edersiniz. Bu festival şehrin ekonomisine, şehrin tanınmasına katkı sağlamıştı. Sanatçılar gelmişti. İranlılar da çok rağbet gösterdi. Oteller de yer yoktu. Komşu illerde, ilçelerde yer yoktu.” “TEKRAR DÜZENLENİRSE KATILIM YİNE ÇOK FAZLA OLUR” Özgökçe, festivalin tekrar düzenlenmesi halinde yoğun ilginin olacağını vurgulayarak, “Aynı şekilde o yıl Türkiye’nin 30 kentinde GezginFest yapıldı. İzmir’de, Antalya’da, Konya’da, İstanbul’da yapıldı. Türkiye’nin 30 kentinde yapılan organizasyonlarda hiçbir ilde sorun yaşanmadı. Bizde de hiç olumsuz bir olay yaşanmadı. Hiçbir olay yaşanmamasına rağmen maalesef bir algı operasyonu yapıldı. Bu şehrin imajını yerle bir ettiler. Bu şehre zarar verdiler. Yeni bir organizasyon yapılabilir. Tekrar düzenlenirse katılım yine çok fazla olur. Getirisi çok fazla olur. Festivallere 100 binler gelir. Bize para harcayacak, gelip konaklama yapacak, kalacak insanlar lazım. Şehirler böyle kalkınır, gelişir, büyür. Festival yapmadan önce ulaşım sorununu çözmek lazım. Bizim kentimizin şu an en büyük sorunu uçak bileti ve seferlerin azlığı. Yetkililerin önce bu sorunu çözmesi gerekiyor” diye konuştu. KÖSE: REKOR KATILIM OLDU GezginFest Organizatörü Bestami Köse, Şehrivan’a verdiği görüşte festivalin ekonomik anlamda kente katkı sağladığını dile getirerek şunları söyledi: “2018 yılında düzenlenen GezginFest’e 60 bine yakın biletli insan gelmişti. Bu rekordu. Bu festival bölge iller için de çok önemliydi. İranlılar da gelmişti, başka illerden gelip Van’ı keşfedenler olmuştu. Oteller dolmuştu. Bu da ekonomiye ciddi bir katkı sağlamıştı. 2018 yılında Kent Konseyi’nin açıkladığı rakam 110 milyon civarındaydı, yani 110 milyon katkısı oldu kente. Bu da çok ciddi bir ekonomik gelir bölge açısından. Van Gölü ve Tatvan’a kadar uzayan bir yoğunluk vardı. Türkiye’nin dört bir yanından kentte insanlar akın etmişti. Hatta festival 4 ödül aldı ve bu bizim için önemliydi.” “KENTE 110 MİLYON KATKI SAĞLADI” Köse, festivalin iptal olmasına de değinerek, “Ancak 2019 yılında iptal edildi. Van’daki bazı kesimler bu festivalin yapılmasını istemedi ve valilikte iptal etme kararı aldı. Bir daha Van’da festival düzenlemedik. İznimiz olmasına rağmen son bir hafta da festival iptal edildi. Orada da çok ciddi anlamda bir zarar söz konusuydu” dedi. Tekrar düzenlenmesi halinde festivale rekor katılım olacağını dile getiren Köse, “Festival bu sene olur mu bilmiyoruz olay ama biz olumlu bakıyoruz. Eğer ki düzenlenirse İranlı sanatçıları da getireceğiz. GezginFest tekrar olursa yine rekor katılım olacağını düşünüyoruz. Bölge halkı tarafından da bir sempatiklik kazandı. İnsanlar tekrar olsun diye dört gözle bekliyor. 4 sene sonra yapılırsa ciddi bir ses getirecek. Van esnafının bir ayda kazandığı parayı 2-3 günde kazanabiliyorlar. Biz Van’da festival yaptığımız zaman halkla da çok iyi bir iletişim sağlamıştık. Şu an bile tekrar yapılması konusunda mesajlar geliyor. Biz de tekrar yapılmasından yanayız.” şeklinde konuştu.