ŞEHRİVAN ÖZEL: ÖNDER ALTINL / HAKAN SARI - Geçtiğimiz yıllarda akıllı otobüslerle ilk kez buluşan Van’da, önceki gün de trambüs projesi Vali Murat Zorluoğlu tarafından verildi. Henüz tartışma olan projenin uygulama tarihi net olarak bilinmezken kent ulaşımda ciddi sıkıntılar yaşamaya devam ediyor. Konu söz konusu olunca da hem vatandaş hem de şoför esnafı durumdan şikayetini dile getiriyor. Her gün kent nüfusunun yaklaşık yüzde 70’sini taşıyan şoför esnafı, cadde ve sokaklarda yeni düzenlemeler istiyor. Şoförler de vatandaşlar gibi çare çevre yolu demeyi ihmal etmiyor. Van’ın Büyükşehir statüsü kazanmasının ardından iş yükü artan taksiciler ve minibüsçüler toplu taşıma alanında yapılan değişiklere de ayak uydurmaya çalışıyor. Van Büyükşehir Belediyesi Ulaştırma Daire Başkanlığı tarafından birçok minibüs ve taksi durak yerleri değiştirilirken, şoför esnafı da yeni sisteme ayak uydurmaya çalışıyor. Şehrivan Gazetesi olarak taksicileri ve minibüsçüleri ziyaret ederek sorun ve sıkıntılarını yerinde dinledik. En büyük sorun ve sıkıntılarının trafik karmaşası olduğunu dile getiren şoför esnafı, korsan taşımacılık ve durak yerlerinin değişmesinin de kendileri için sorun oluşturduğunu anlattı. ARAS: TAKSİCİLER TRAFİĞE ENGEL DEĞİLSürekli olarak vatandaşların şikayetçi olduğu şoför esnafı da vatandaşlardan şikayetçi. Yolcuların en kalabalık ve yolcu indirmenin yasak olduğu alanlarda araçtan inmek istediğini söyleyen taksici Engin Aras, “Taksicilerin yolu kapattığına inanmıyorum. Ayrıca biz trafik açılması için yardımcı oluyoruz. Biz kendi isteğimizle yolcu indirmiyoruz. Müşteri nerde inmek istiyorsa ben orada indirmek mecburiyetindeyim. Biz taksiciler elimizden geldiği kadar trafiği aksatmamak için çabalıyoruz. Ayrıca vatandaş bazı taksilerimizin caddeye park etmelerini uygun görmüyor. Bazen soruyorlar ‘siz niye caddeye taksi park ediyorsunuz.’ Ancak bu böyle değil. Parkomatın bulunduğu her caddeye 3 taksi parkı için izin verilmiş. Bu kanunda olan ve taksicilere tanınan bir haktır. Biz kanun çerçevesinde her zaman hizmet veriyoruz. Caddeye park eden taksiciler aylık park ücretlerini ödüyorlar, yani muaf değiller. Biz parkomat ücreti ödüyoruz. Kendi kafamıza göre hareket etmiyoruz. Bizimde uyduğumuz, uymak zorunda olduğumuz kanunlar ve yasalar var. Taksiciler hiçbir şekilde trafiği tıkamıyor.” Dedi. TAŞÇI: ÇÖZÜM CEP DURAKLARITrafikte yaşanan sorunların çözümü için küçük dokunuşların trafik sorununu çözeceğini ifade eden taksici esnafı Feyzi Taşcı, cep durakların yapılması gerektiğini vurgulayarak şöyle konuştu: “Van’da en gariban esnaf taksicilerdir. Türkiye’nin hiçbir şehrinde olmayan işgaliye parası Van’da taksicilerden alınıyor. Yani bizim masraflarımız çok, birde sonradan eklenen masraflar ortaya çıkartıyorlar. Biz taksiciler hiçbir şekilde trafiği kapatmıyoruz. Vatandaşlar bu konuda şikayetçi olmuş. Trafiğin hızlı akması bizim de işimize yarar. Çünkü ben müşterimi daha rahat istediği yere götürebilirim yani trafiğin tıkanması benimde işime gelmez. Biz yolcuları yolun ortasında kendi kafamıza göre indirmiyoruz. Müşteri inmek istediğinde ben mecburen durmak zorundayım. Hiçbir şekilde de biz yolun ortasında yolcu indirmiyoruz. Her zaman uygun ve trafiği aksatmayacak yere park edip yolcu indiriyoruz. Bu sıkıntının başlıca sebebi de cep durakların olamamasından kaynaklanıyor. Belediye cep duraklar yaparsa taksiciler için bu sıkıntı ortadan kalkar.” IRTAK: ARAÇ SAYISI ÇOK FAZLAHer geçen gün artan araç sayısının trafikte yaşanan sorunları tetiklediğini anlatan Bülent Irtak ise, “Van’da trafiğin tıkanmasının en büyük sebebi çok fazla araç olmasıdır. Van’ın trafiği çok yoğun. Bunun en büyük sebebi ise çok fazla araç olmasından kaynaklanıyor. Artık Van trafiğine bir çözüm bulmalı. Trafiği taksiciler hiçbir şekilde tıkamıyor. Biz yollarda ve trafikte seyir halindeyken yolcu alıp indir bindirmiyoruz. Biz belli bir yerden hareket edip belli bir yerde duran bir trafik içindeyiz. Nerede duydunuz taksicinin trafiği tıkadığını. Caddelere park etmek kast ediliyorsa, caddeye park eden taksici arkadaşımız park ücretini ayrı ödüyor. Belediye her caddeye üç taksicinin park etmesi için izin vermeli çünkü bu kanunda olan bir haktır. Diğer şehirlere gidin bakın taksiler cadde üzerinde 30-40 tane sırayla dizilmiş bekliyorlar. Biz burada üç araç bırakıyoruz hemen şikayet geliyor. Bu bizim en doğal hakkımız ve kanuni olan bir haktır. Vatandaşların bu konuda şikayet etmeleri yanlış.” Dedi. "İRAN TAKSİLERİ KORSAN ÇALIŞIYOR"Taksici esnafının büyük sorunları olduğunu dile getiren Gökhan Değer, “Biz bu durak da 14 taksici çalışıyoruz. Günde 7 taksi çalışıyor. En fazla 40 lira kişi başı kazanıyoruz. İşlerimiz yok. Durak desen kendi imkanlarımızla yaptığımız bu yerde kalıyoruz. Doğru düzgün bir yerimiz bile yok. Kazandığımız para da cezalara ve masraflara gidiyor. Trafik ve belediye çok sıkıyor bizi. Bir de İran taksileri bizim işimize engel oluyor. İran’dan getirdikleri müşterileri otellere bırakıp şehir için de çalışıyorlar. Dolaysıyla biz İran yolcusu taşıyamıyoruz. Yani biz burada vergimizi ödüyoruz, yasal çerçevede çalışıyoruz ama İran taksicileri gelip burada yasal olmadan nasıl çalışıyorlar anlamış değilim. Biz hiçbir şekilde trafiği aksatmıyoruz. Müşteri inmek istediğinde uygun bir yere park edip müşterimizi indiriyoruz. Bizim belli bir güzergahımız var. Belli bir yerden müşteri alıp belli bir yere bırakıyoruz. Yani biz trafiğe hiçbir şekilde trafiği kötü yönden etkilemiyoruz.” İfadelerini kullandı. TANRITANIR: İŞLER DURMA NOKTASINDATaksi duraklarının olmadığını söyleyen Tevfik Tanrıtanır, “Yerimiz dar olduğu için kendi aramızda çalışma günlerini paylaştırmak zorunda kaldık. 7 kişi bir gün çalışıyor. 7 kişi başka bir gün çalışıyor. Toplamda bu durakta 14 kişi çalışıyoruz. Ekonomik açıdan bakarsak işlerimiz durma noktasında. İranlılardan hiçbir şekilde faydalanamıyoruz. Bunun 2 sebebi var. Birincisi İran’dan gelen taksiler burada rahat çalışıyorlar. İkincisi ise İran hattında çalışan minibüslerin belli bir ücret karşılığında İranlıları otellerden almasıdır. Buna bir çözüm bulunmalı. Biz taksiciler hiçbir şekilde trafiği tıkamıyoruz. Çünkü otobüsler gibi yolcu indirip bindirmiyoruz. Bizim güzergah belli. Olumsuz anlamda Van trafiğini hiçbir şekilde bir etkimiz yok.” Dedi. DEĞER: İŞ ALANIMIZ DARALIYORTaksici esnafının en büyük sorunlarından biri olan korsan taşımacılığa çözüm bulmasını isteyen taksici Abdullah Değer şöyle konuştu: “Biz şehir içinde çalışabilir ruhsatı olan ticari taksileriz ama ne yazık ki bizim çalışma alanımıza dışardan çok müdahale var. İran taksileri İran’dan yolcu getiriyor. Van’da şehir içi çalışıyorlar. İran hattında çalışan minibüsler de gelip otellerde yolcu alıyorlar bu da ayrı bir sıkıntı oluyor. Bu minibüsler şehir içinde çalışamazlar ama otel, otel gezip yolcu alıyorlar. Bu iki sıkıntı bizim iş alanımızı çok daraltıyor. Birde korsan taksiciler var onlarda ayrı bir sıkıntı. Bu sorunlarımıza çare bulunmasını istiyoruz. Taksiciler müşteri istediği yerde indirmesi mecburdur. İndirmediğimiz taktirde müşteri ile tartışma durumunda kalıyoruz. Elimizden geldiği kadar uygun yerlerde müşterimizi indiriyoruz. Taksiciler trafiği hiçbir şekilde kötü etkilemiyor.” Şeklinde konuştu. Kentte büyük sorun ve sıkıntılar yaşayan taksici esnafı kadar minibüsçü esnafı da dertli. Taksici esnafıyla aynı sorunları yaşayan şehir içi taşımacılığı yapan servis minibüsçüleri, trafik yoğunluğu ve araç sayısından şikayetçi. KUŞAN: CEP DURAKLAR YAPILMALIYolcu almak için duruk sıkıntısı yaşadıklarını anlatan minibüsçü esnafından Doğan Kuşan, “Yolcu inip bindiğinde çok dikkat ediyoruz. Yolcu inmek istediğinde müsait bir yer bulup daha sonra indiriyoruz. Bazı yolcularda yolun kenarında el kaldırıyor. Mecbur durmak zorunda kalıyoruz. Yolcuyu almadığımızda bizi şikayet ediyorlar. Yani elimizde olan bir durum değil. Bu sorunun tek çözümü var, oda cep duraklarının yapılmasıdır. Cep duraklar yapılırsa belirli yerlerde vatandaşlar orada beklerler bu sayede yol üzerinde yolcu alıp veya indirmeyiz. Bizim içinde çok önemli bir sıkıntı. Bizim yolcularımız durağımız şehir merkezine uzak olduğu için şikayetçi. TOKİ minibüs hatlarını neden bu kadar şehir içinden uzaklaştırdılar anlam veremiyoruz. Daha önceki durağımızın yanında esnaflık yapan halk bizim durağımız orda kaldırıldığı için iş yapmadığı için dükkanını kapattı. Van’da bulunan bütün TOKİ minibüslerinin duraklarını merkezi bir yere taşırlarsa daha faydalı olacağına inanıyorum. Bunlar yanlış çalışmalardır. Tali yollar tam faaliyete açılırsa trafik sorunu Van’da kalmaz.” Dedi. DOLDUR: GÜZERGAHLAR ELDEN GEÇİRİLMELİMinibüs duraklarının belli bir düzene getirilmesi gerektiğini söyleyen Cihan Doldur, “TOKİ minibüs hatlarının hepsini bir yerde toplayıp şehir merkezinde bir yer verilirse daha çok faydalı olur. Hatların belli bir düzene girmesi gerekiyor. Durak yerleri ve yolcu indirme ve bindirme yerleri standart olmalı. Sabit duraklar ve kalıcı güzergahlar yapılırsa çok daha güzel olur. Belli duraklar olursa biz de yolda yolcu indirip bindirmeyiz. Duraklar yapılırsa halkta duraklarda bekler bu sıkıntıda ortadan kalkar. Vatandaş yolun kenarında durup el kaldırıyor. Almadığımız zaman tartışıyoruz ve sıkıntı yaşıyoruz. Bizim güzergahlarımız belli hiçbir şekilde yolun ortasında durup yolcu alıp indirmiyoruz. Van’da trafik sorunu yolların dar olmasından ve sivil araçların çok olmasından kaynaklanıyor.” Dedi. KUŞAN: ÇEVRE YOLU TEK ÇÖZÜMÇevre yoluyla ilgili çalışmaların bir an önce yapılması gerektiğini ve tali yolların düzenlenmesi gerektiğini anlatan Cemal Kuşan, “Çevre yolunun yapılması gerekiyor. Yıllardır yapılacak deniliyor ama hala bir gelişme yok. Van’ın trafik sorununu bir tek çevre yolu çözebilir. Ayrıca tali yollarda faaliyete geçilmeli. Bizim yollarımız dar haliyle biraz genişletilmesi gerekiyor. Birçok tali yol var fakat üzerine bir şeyler yapılmış yol kapanmış bunlar imarda yol olarak görünüyor. Bu yollar en kısa zamanda faaliyete geçerse Van’da trafik sıkıntısı kalmaz. Belli duraklarımız olmadığı için yani cep duraklar olmaması nedeniyle müsait yerlerde yolcu indirip bindiriyoruz. Tabi haliyle bazen sıkıntı olabiliyor. Yani yolcu inmek istiyorsa ben mecburen müsait bir yerde indirmeliyim ya da el kaldırıp binmek istediğinde almak zorundayım yoksa halk şikayetçi oluyor.” Dedi. KUT: CEP DURAKLAR YAPILMALIYolcu indirme ve bindirme alanları olmadığı için sorun yaşadıklarını söyleyen Murat Kut ise, “Yolcu indirme ve bindirme çok sıkıntılı oluyor. Belirli duraklara olursa yani cep duraklar daha faydalı olur. Bazen trafik çok yoğun oluyor vatandaş da inmek istiyor mecburen indirmek zorunda kalıyoruz. Ayrıca vatandaş yolda durup el kaldırıyor almazsak sonra sıkıntı oluyor. Bu dediğim duraklar yapılırsa güzel olur. Bazen duracak yer bulamıyoruz bu seferde vatandaş huzursuz oluyor. Biz elimizden geldiği kadarıyla trafikte seri oluyoruz. Van’ın trafik sorunun tek çözümü tali yollar ve çevre yoludur.” Dedi. TUNGA: KAVŞAKLAR DÜZENLENMELİKent trafiğinin rahatlaması için alternatif yolların açılması gerektiğini anlatan Rıdvan Tunga, “Van’ın yolları çok dar tabi bu da trafiğin sıkışmasına neden oluyor. Alternatif yollar devreye sokulması gerekiyor. Son yıllarda Van’da araç sayısı çok fazlalaştı. Minibüsçüler hiçbir şekilde trafiğin tıkanmasına neden değil. Çünkü bizim güzergahlar belli. Evet, arada yolcu alıp ve indiriyoruz ama bu trafiğin tıkanmasına neden değil. Bazen vatandaşlarımız çok gereksiz eşyalarla minibüse biniyorlar. Bu da ayrı sıkıntı oluyor. Kavşaklar çok sıkıntı oluyor özellikle oralarda trafik sıkışıyor. Van’daki kavşakların elden geçirilmesi gerekiyor. Buna benzer çalışmalar yapılırsa trafik bir nebze de olsa rahatlar.” Dedi ŞAYAK: KORSAN TAŞIMACILIK ENGELLENMELİParkomat uygulaması nedeniyle araç parklarının ara sokaklara yapıldığını ve bunun da trafiği aksattığını söyleyen, Recep Şayak, “Yollarımız çok dar bazen yolcu indirmek için yaşanamıyoruz. Trafiğin tıkanmasının en büyük etkenlerinden biri. Ayrıca vatandaş parkomatın olmadığı yerde park yaparak sıkıntı olmasına neden oluyor. Halk durağın olmadığı yerde bekliyor, almamızı istiyor fakat bu bizim için çok sıkıntı oluyor. Vatandaş duraklarda beklerlerse duraktan alırız diğer durakta yolcu iner. Hem zaman açısından hem de trafik konusunda sıkıntı olmaz. Ayrıca korsan minibüsçülerde ayrı bir sıkıntımızdır. Biz burada vergimizi ödeyerek ruhsatlı olarak iş yapıyoruz ama korsan yollarla yapılan taşıma yolcu kapasitemizi çok aza indiriyor. Kaçak taşımacılığın önüne geçilmeli.” Dedi. DODAY: ÇÖZÜM ÇEVRE YOLU VE ÜST GEÇİTLERÇevre yolu, alternatif yollar ve üst geçitlerin kentin trafiğine çözüm olacağını söyleyen İsmail Doday, “Bizim durak alanlarımız belli zaten nadiren yolda yolcu alıyoruz. Aldığımız yolcuda 10 veya 15 saniyeyi geçmiyor alıp veya indirip hemen yola devam ediyoruz. Tabi cep duraklar yapılırsa daha güzel olur. Yolcular yolun kenarında beklemez duraklarda bekler. Artık Van’ın yolları trafiği kaldırmıyor. Araç sayısı çok fazla. Ayrıca iş makinaları trafiği çok aksamasına neden oluyor. Yani çevre yolu yapılırsa iş makinaları merkeze girmezse trafik sıkıntısı hafifler. Alternatif yollar yapılmalı. Alt üst geçitler yapılmalı. Bunun gibi çalışmalar gerekiyor.” Şeklinde konuştu.