ŞEHRİVAN HABER: HAMİT KARAKUŞ- Kentin diğer paydaşları ile birlikte kentte önemli ekonomik programlara ev sahipliği yapmakla birlikte yatırımcı çeken, istihdam sağlamaya öncülük eden bir şekilde çalışan Van Ticaret ve Sanayi Odası bir önemli programa ev sahipliği yaptı. Ekonominin gündemden düşmediği bir süreçte yatırım yapmak isteyen, işini büyütmek isteyen ile devasa destekleri sunan destekçi kesimi bir araya getiren Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı Koordinatörlüğü ve Van TSO ev sahipliğinde katkısı büyük olacak bir buluşma gerçekleşti. DAKA, KOSGEB, TKDK, İŞKUR ve diğer kurumların sağladığı devlet desteklerinin kalem kalem anlatıldığı destek programında Van’daki esnaf, tüccar, işadamlarına önemli bilgiler paylaşırken sanayiden tarım ve hayvancılığa kadar bir alandaki büyük fırsatlar anlatıldı. Kurumların yetkili isimlerince gerçekleştirilen bilgilendirme toplantılarında bölgedeki yatırım fırsatlarına bir kez daha vurgu yapıldı. ‘Devlet Destekleri Bilgilendirme Toplantısı’nda 6’ıncı bölgede yatırım yapan bir yatırımcı Bölgesel Teşvik Uygulaması kapsamında yararlanılacak destek unsurlarına dikkat çekildi. Van’da Van Ticaret ve Sanayi Odası ev sahipliğinde ve Doğu Anadolu kalkınma Ajansı (DAKA) öncülüğünde TKDK, Tarım İl Müdürlüğü ve KOSGEB işbirliği ile ‘Devlet Destekleri Bilgilendirme Toplantısı’ yapıldı. Toplantıda DAKA YDO Koordinatörü Sinan Sarıkaya, TKDK Van İl Koordinatörlüğü Uzmanı Yusuf Öztürkci, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü Ziraat Yüksek Mühendisi Gülistan Korkmaz ve KOSGEB İl Müdürlüğü Kobi Uzmanı Sema Yaşar tarafından devlet tarafından sunulacak olan destekler hakkında bilgiler verildi. DAKA YDO Koordinatörü Sinan Sarıkaya, DAKA’ın 6. Bölge Teşvikleri ve Kalkınma Ajansı Desteklerini açıkladı. 6. Bölge Teşvik Destekleri ve Kalkınma Ajansı Destekleri olarak iki ana başlık adı altında bilgilendirmede bulunan Sarıkaya, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulamalarının 4 ana başlık altında toplandığını belirtti. DAKA YARARLANILACAK DESTEKLERİ AÇIKLADI Sarıkaya, 6’ıncı bölgede yatırım yapan bir yatırımcı Bölgesel Teşvik Uygulaması kapsamında yararlanılacak destek unsurlarını söyle sıraladı: “Makine ve teçhizat alımında KDV ve Gümrük Vergisi muafiyeti. OSB içinde sabit yatırım tutarının yüzde 55’i, OSB dışında yüzde 50’si oranında gelir, kurumlar vergisi muafiyeti. OSB içinde 12 yıl, OSB dışında 10 yıl boyunca sigorta primi işveren hissesi desteği. 10 yıl boyunca sigorta primi işçi hissesi desteği. 10 yıl boyunca gelir vergisi stopaj desteği. Yatırım yeri tahsisi. TL bazında 7 puan, döviz bazında 2 puan faiz desteği. Yeni teşvik sisteminde Bölgesel Teşvik Uygulaması kapsamında 6’ıncı bölgeye has destekler. Sigorta primi işveren hissesi desteğinde sınır değer uygulaması bulunmaması ve zaman esaslı destek uygulanması. Sigorta primi işçi hissesi desteği. Gelir vergisi stopaj desteği. Sektör ayrımı olmaksınız 500.000 TL sabit yatırım tutarının yeterli görülmesi.” “GELİR VERGİSİNDEN MUAF OLACAK” 6’ıncı bölge teşvik destekleri kapsamında vergi indirimine değinen Sarıkaya, “Bölgede OSB’de yatırım yapan bir yatırımcı, gelir vergisi kapsamında yararlanacağı destek miktarı toplam sabit yatırım tutarının yüzde 55’ine ulaşıncaya kadar, gelir vergisinden muaf olacaktır. Yatırımcılar yatırıma katkı tutarının yüzde 80’inini kısmen veya tamamen, yatırım dönemi boyunca tüm faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar üzerinden, ödenecek gelir vergisinden indirebileceklerdir. İşletme döneminde uygulanacak vergi indirimi ise münhasıran teşvik belgesine konu yatırımdan elde edilen kazanca uygulanacaktır.” İfadelerine yer verdi. BAŞVURU İÇİN YAPILACAKLAR 6’ıncı bölge teşvik destekleri kapsamında teşvik belgesi almak için başvuru yapılacak yerlere dair konuşma yapan Sarıkaya, “Teşvik Belgesi almak için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’ne 2 Temmuz 2018 tarihinden itibaren web üzerinden başvuru yapmaktadır. Bunun için web tabanlı teşvik uygulama yönetim sistemi E-TUYS sistemi kullanılmaktadır. Uygulamaya giriş için www.sanayi.gov.tr adresindeki bakanlık portalinde birimler teşvik uygulama ve yabancı sermaye genel müdürlüğü başlıkları üzerinden ulaşılan sayfanın alt bölümünde yer alan “E-TUYS Giriş” başlıklı alan üzerinden imzalama sayfasına geçilir.” Dedi. “KAR AMACI GÜDEN GERÇEK KİŞİLER BAŞVURU YAPABİLİR” Fizibilite desteklerine değinen Sarıkaya, “Ajans, bölgenin kalkınması ve rekabet gücü açısından önemli fırsatlardan yararlanılmasına, bölge ekonomisine yönelik tehdit ve risklerin önlenmesine, bölgenin yenilik ve girişimcilik kapasitesinin geliştirilmesine yönelik projelerin fizibilite çalışmalarına doğrudan mali destek verebilir. Ajans, bölge planlarında veya saha çalışmaları sonucunda belirlenen öncelikli alanlarda, fizibilitesi Bakanlık tarafından onaylanmış güdümlü projelere destek sağlayabilir. Güdümlü projeler, proje teklif çağrısı yöntemi uygulanmadan doğrudan destek sağlamaya yönelik olarak; bölge planında öngörülen öncelikler doğrultusunda, konusu ve koşulları ajans öncülüğünde ve yönlendirmesinde belirlenen özel nitelikli model projelerdir. Faiz desteği, başvuru rehberinde belirtilen nitelikteki projeler için ilgili aracı kuruluşlardan alınacak krediler karşılığında ödenecek faiz giderlerinin, ajans tarafından karşılanmasını öngören mali destektir. Faizsiz kredi desteği ise ajansın başvuru rehberine uygun projelere aracı kurumlar vasıtasıyla faizsiz kredi temin etmek suretiyle sağlayacağı mali destektir. Faiz ve faizsiz kredi destekleri Ajanslar tarafından şimdiye kadar uygulanmamış olup, yakın zamanda uygulanması planlanmaktadır. Kar amacı güden gerçek kişiler başvuru yapabilir.” Şeklinde konuştu. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI HANGİ DESTEKLERİ VERECEK? Tarım ve Orman İl Müdürlüğü Ziraat Yüksek Mühendisi Gülistan Korkmaz, 2019 yılı Tarımsal Desteklerini açıkladı. Van'da tarımsalda öne çıkan ürünlere değinen Korkmaz, Van'ın koyun varlığı, yonca üretimi, korunga üretimi, mera varlığı ve iç su avcılığında Türkiye ilk sırada olduğunun altını çizdi. Korkmaz, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 4 ana başlık altında destek verildiğini bunların ‘Hayvansal destekler, Bitkisel Üretim Destekleri ve Eğitim ve Yayım Destekleri’ olduğunu ifade etti. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafın desteklenen ürünlere değinen Korkmaz, destekler hakkında bilgi verdi. İşte destek verilen ürünler: HAYVANCILIK DESTEKLERİ Hayvancılık Destekleri: Buzağı Desteği; 4 aylık ve üzeri yaştaki buzağılara buzağı başına 350 TL, Suni Tohumlama Desteği; Suni tohumlama yapılan hayvan başına 500 TL, Koyun – Keçi Desteği; Damızlık koyun ve keçi yetiştirme desteği hayvan başına 25 TL, Anaç Manda–Malak Desteği; Anaç Manda desteği hayvan başına 250 TL, Malak desteği hayvan başına 350 TL, Soy Kütüğüne kayıtlı Malak desteği hayvan başına 400 TL’dir. Aşı ve Küpe Desteği; Büyükbaşta aşı ve küpeleme hayvan başına 1,5 TL, Küçükbaşta aşı ve küpeleme hayvan başına 1 TL’dir. Sürü Yönetimi Elemanı desteği; 200 baş ve üzeri koyun – keçi anaç hayvan işletmelerinde sürü yönetimi elemanı desteği olarak yıllık 5.000 TL, Kırmızı Et Desteği; Kesime giren büyükbaş hayvan başına 200 TL kırmızı et desteği verilmektedir. Arılı Kovan Desteği; Kovan başına 10 TL, Ana arı başına 15 TL, Damızlık Ana Arı başına 40 TL destek verilmektedir. Alabalık Desteği; 250.000 kg’a kadar olan tesislerde kilogram başına 0,75 TL destek verilmektedir. 250.000 kg üstü tesislerde kilogram başına 0,375 TL destek verilmektedir. Balık etiketi desteği, 0,03 TL’dir. Kıyı Balıkçılığının Kayıt Altına Alınması ve Desteklenmesi, Van iline kayıtlı balıkçılık yapan teknelere 500 – 1000 TL arası destekleme verilmektedir. BİTKİSEL ÜRETİM DESTEKLERİ Bitkisel Üretim Destekleri: Mazot - Gübre Desteği; Buğday, Arpa, Nohut, Fasulye ve yirmiye yakın tarla bitkisi ürünlerine 6 – 23 TL arasında mazot ve gübre desteği verilmektedir. Mazot - Gübre Desteği; Buğday, Arpa, Nohut, Fasulye ve yirmiye yakın tarla bitkisi ürünlerine 6 – 23 TL arasında mazot ve gübre desteği verilmektedir. Hububat Desteği; Ayçiçeği, Kanola, Dane Mısır Buğday, Arpa, Aspir, Kuru Fasulye, Nohut ve Mercimek ürünlerinde kilogram başına 3 – 55 krş arasında destek verilmektedir. Yurtiçi Sertifikalı Fide - Fidan Desteği; Bodur, Yarı bodur meyve türleri, bahçe tesisleri, çilek fidesi, ceviz fidesi ve çeşitli fide türlerinde standart ve sertifikalı fidelere 100 – 400 TL arası destek verilmektedir. Yurtiçi Sertifikalı Tohum Desteği; Arpa, Buğday, Yonca, Fiğ, Korunga, Patates, Mercimek, Nohut ve Fasulye tohumlarında 8,5 – 80 TL arasında destek verilmektedir. Organik Tarım Desteği; 4 kategoride ayrılmış ürünlere 10 – 100 TL arası destek verilmektedir. Bombus Arısı Desteği; Koloni başına 60 TL destek verilmektedir. İyi Tarım Uygulamaları; Meyve, Sebze, Süs Bitkileri, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler ve Örtü Altı bireysel ve grup sertifikasyonlarında 40 – 150 TL arasında destek verilmektedir. KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ Kırsal Kalkınma Destekleri: Bireysel Sulama Sistemleri Desteklemesi; Tarla içi damla sulama sistemi, yağmurlama sulama sistemi, mikro yağmurlama sulama sistemi, Tarla içi yüzey altı damla sulama sistemi, Lineer veya Center Pivot sulama sistemi, Tamburlu sulama sistemi, Güneş enerjili sulama sistemi alanında 1 Milyon TL’ye kadar %50 hibe verilmektedir. Ahır ve Ağıl Yapımı Desteği; DAP projeleri kapsamında ahır ve ağıl inşaatları yapımında %50 hibe desteği verilmektedir. Ekonomik Yatırımların Desteklenmesi; Bitkisel ve hayvansal ürünlerin işlenmesi ve depolanması, yenilenebilir enerji kullanımı, hayvansal ve bitkisel gübrelerin işlenmesi paketlenmesi depolanması projelerine 500 bin – 2 Milyon TL arasında %50 hibe desteği verilmektedir. EĞİTİM VE YAYIM DESTEKLERİ Eğitim ve Yayım Destekleri: Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi; İşletme başına yıllık 600 TL destek verilmektedir. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Desteği; Her bir kuruluş en fazla 5 tarım danışmanı istihdam edebilir ve her bir tarım danışmanı için 38 bin TL ödeme yapılmaktadır. Korkmaz, 2019 Yılı Tarımsal Desteklemelerini açıkladıktan sonra genel başvuru şartları hakkında bilgi verdi. TKDK BÜYÜK DESTEKLER VERMEYİ SÜRDÜRECEK! TKDK Van İl Koordinatörlüğü Uzmanı Yusuf Öztürkci, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun destekleri hakkında bilgi verdi. Öztürkci, “TKDK AB’nin mali yardım mekanizması, Türkiye için 2007–2013 yıllarını kapsayan 1. ve 2014-2020 yıllarını kapsayan 2. yedi yıllık dönemleri kapsamaktadır. Katılım Öncesi Mali İşbirliği Aracı (INSTRUMENT FOR PRE-ACCESSION ASSISTANCE) (IPA) olarak adlandırılan bu yeni düzenleme ile AB, aday ülkeleri tam üyeliğe hazırlamayı amaçlamaktadır. IPARD programı toplam 42 ilde uygulanmaktadır. Van bu 42 il arasında 19’uncu sırada yer alıyor. IPARD II’de desteklenen sektörler ise şöyle; Süt Üreten Tarımsal İşletmeler, kırmızı et üreten tarımsal işletmeler, kanatlı eti üreten tarımsal işletmeler, yumurta üreten tarımsal işletmeler.” Diye belirtti. Öztürkci, daha sonra genel başvuru şartları hakkında bilgi verdi. KOSGEB’İN 5 ÖNEMLİ DESTEK KALEMİ... Toplantı da KOSGEB kanuna değinen ve 3624 sayılı kanun ile kurulduğunu hatırlatan KOSGEB İl Müdürlüğü Kobi Uzmanı Sema Yaşar, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile ilgili bir Kamu Kuruluşu olup, tüzel kişiliğe haiz ve bütün işlemlerinde özel hukuk hükümlerine tabi olduğu ifade etti. Yaşar, KOSGEB Destek ve Hizmetleri'nin Girişimcilik Destekleri, Ar-Ge, Teknolojik Üretim ve Yerlileştirme Destekleri, İşletme Geliştirme, Büyüme ve Uluslararasılaşma Destekleri, Kobi Finansman Destekleri ve Labaratuvar Hizmetleri olmak üzere 5 kalemden oluştuğunu ifade etti. Girişimciliği Geliştirme Destek Programı hakkında bilgi veren Yaşar, “Destek programının amacı, girişimcilerin iş kurma ve yürütme konularında bilgi ve becerilerini geliştirmek, başarılı iş planlarını/iş modellerini ödüllendirmek, girişimcilik ekosisteminde yer alan aktörler arası işbirliğini arttırmak, yeni kurulan işletmelerin en kırılgan oldukları dönemde hayatta kalma oranının arttırılmasına katkı sağlayacak yapıların ve ulusal plan ve programlar doğrultusunda yeni işletmelerin kurulmasını ve sürdürülmesini sağlamaktır.” dedi. MİLYONLARCA LİRALIK DESTEKLER VAR... Yaşar, Girişimciliği Geliştirme Destek Programının 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren yeni girişimci programı uygulanacağını ve yeni Girişimci programı ile 'Geleneksel Girişimci Programı ve İleri Girişimci Programı' ile destek verileceğini ifade etti. Yaşar, Ar-Ge, Teknolojik Üretim ve Yerlileştirme Destekleri, Arge, İnovasyon ve endüstriyel uygulama destek programıyla proje esaslı, 1,5 milyon TL üst limit, %75 destek, Uluslararası kuluçka merkezi ve hızlandırıcı destek programıyla 3.850.000 dolar kuluçka merkezi kurma, 60.000 dolar uluslararası hızlandırıcılara katılım desteği, Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama (Teknopazar) Destek Programı, Teknolojik ürün veya prototip tanıtımı için 150.000 TL - hibe desteği, Kobi Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı, Teknolojik ürün veya prototipin üretimi için 5.000.000 TL - hibe %60-%40 geri ödemeli, Stratejik Ürün Destek Programı, yerli ve milli ürün üretimi için 5.000.000 TL - hibe %60 - geri ödemeli %40 destek verilecek.” dedi. İŞ KURANA, GELİŞTİRENE, BÜYÜTENE DESTEK! Yaşar sözlerine şöyle devam etti: “İşletme Geliştirme, Büyüme ve Uluslararasılaşma Destekleri, İşletme Geliştirme Destek Programı, İşbirliği Destek Programı ve KOBİGEL-KOBİ Gelişim Destek Programı ile 3 kalemden oluşuyor. KOBİ Finansman Destekleri, Kamu kaynağının daha etkin ve verimli kullanılmasını sağlayan, daha fazla katma değer üreten, süreçlerin daha yalın hale getirildiği, yıl boyu erişilebilen ve KOBİ dostu yer almaktadır. KOSGEB Laboratuvarlar Hizmetleri ise, 5 ilde kurulu 8 laboratuvar ile sunulmaktadır. Bu laboratuvarlardan, 7 tanesi Metal Laboratuvarı, 1 tanesi Plastik-Kauçuk Laboratuvarı olarak hizmet vermektedir.” diye konuştu. Van Ticaret ve Sanayi Odası (Van TSO) ev sahipliğinde yapılan toplantıya DAKA, TKDK KOSGEB ve Tarım ve Orman İl Müdürlüğü uzmanları, Van ESOB Yönetim Kurulu Başkanı İsa Berge ile vatandaşlar katıldı. Toplantı soru cevap ile sona erdi.