ŞEHRİVAN HABER: FATMA NUR POLATCAN-ORHAN SAĞLAM Kahvaltısıyla tanınan ve son dönemlerde kahvaltı denince ilk akla gelen kent olan Van, bu anlamda alanı ve popülerliğini başka kentlere kaptırmaya devam ediyor. 2014 yılında da 51 bini aşkın bir katılım ile Dünyanın En Kalabalık Kahvaltı Sofrası ile Guinness Rekorlar Kitabı’na ismini yazdıran kentin uluslararası girişimi bunun ile sınırlı kaldı. Bu rekordan sonra uluslararası bir tanınırlık yakalanmasına rağmen uluslararası anlamda devamlılık sağlayacak bir festival ve benzeri etkinlik düzenlenmedi. Sadece Haziran ayının ilk haftasının Dünya Kahvaltı Günü şeklinde kutlanması ile ilgili bazı STK’ların girişimi ve kutlaması oldu fakat bu kutlamalar da pandemi sürecinin gölgesinde kaldı. Bu süreçte Van Kahvaltısı adı ve kahvaltı kültürü birçok kentin gastronomi turizmindeki gücü haline gelirken, festivallere dönüşürken Van bu alanda zayıf kaldı. VAN KAHVALTISI MEŞHUR AMA… Van Kahvaltısı son dönemlerde kentin turizm konusundaki en büyük gücü haline geldi. 1980 ve 90’lı yıllarda bir kültüre dönüşmeye başlayan 2010 yılından sonra da adını Türkiye’de ve dünyada duyuran kahvaltı kentin turizmdeki yeni markası oldu. Kendine has ürünleriyle kente gelen herkesin ilk tercihi olan kahvaltı 2014 yılındaki rekor sofra ile de ününü dünyaya duyurdu. Bu tarihten sonra tescil, coğrafi işaretli ürünler süreci başlasa da Van o popülerliği yeterince kullanamadı. Şu sıralar bile dünyaca ünlü yayın organlarına ve programlara konu olan Kahvaltının popülerliğinden faydalanmak isteyen birçok il gastronomi turizmi çerçevesinde kahvaltı üzerinden fırsatlar yakaladı. Van’da ise bu alanda fırsatlar ülkenin farklı kentlerine kaptırılmaya başladı. Rekor sonrası ulusal ve uluslararası manada ses getiren organizasyonların eksikliği yaşanmaya başlarken bu eksikliklerden en büyüğü de bir festivalin olmaması olarak öne çıkmaya başladı. DÜNYAYA TANITILAN O ZENGİNLİĞİN BİR FESTİVALİ YOK! Türkiye’de şehirden şehre farklılık gösteren bir kahvaltı geleneği olsa da bazı kahvaltılar ise ülkede ün yapmış durumda. Tarihi, kültürü ve doğasıyla Doğu Anadolu Bölgesi’nin gözde kentlerinden biri olan Van’ın kahvaltısı çeşitliliği ve ünü ile dilden dile dolaşıyor. Yöreye özgü birbirinden farklı ürünlerle göze ve mideye hitap eden Van kahvaltısı gerek kentte yaşayan vatandaşların gerekse turistlerin ilgi odağı olmaya devam ediyor. Kentin önemli gastronomik marka değerlerinden Van kahvaltısında otlu peynirden, murtuğaya, kavuttan, cacığa, tereyağına, bala, reçel çeşitlerine kadar doğal ürünler bulunuyor. Van’ın birbirinden farklı ve kente özgü olan lezzetlerini sunan mutfağının önemli kısmını kahvaltı salonları oluşturuyor. BAŞKA KENTLERDE FESTİVALLER YAPILMAYA BAŞLANDI! Öte yandan 2014'te 51 bin 793 kişinin katılımıyla 'Dünyanın en kalabalık kahvaltı sofrası' rekorunun kırıldı. Bunun yanı sıra Van kahvaltısının dünyaya tanıtılması için çalışmalar devam ederken, 2020 yılında Van YYÜ Strateji Geliştirme Daire Başkanlığınca Türk Patent ve Marka Kurumuna yapılan başvurunun ardından, değerlendirmeler sonucu Van kahvaltısına ‘Coğrafi İşaret Tescil Belgesi’ verildi. Van kahvaltısını dünyaya tanıtmak amacıyla 2020 yılında, her yılın Haziran ayının ilk Pazar gününün 'Dünya Kahvaltı Günü' olarak kutlanması kararı alındı. Son yıllarda Van kahvaltısının tanıtımına katkı sağlamak amacıyla yapılan çalışmalar hız kazansa da kentte henüz kahvaltı festivalinin düzenlenmeyişi gözlerden kaçmıyor. Ülkede birçok ilde, şehre özgü yöresel ürünlerle hazırlanan kahvaltılar, markalaştırılıp festivalle dünyaya duyuruluyor. Birçok ilde kahvaltı festivali düzenlenirken, Van'da kahvaltı festivalinin olmaması eksiklik olarak görülürken konuyla ilgili Şehrivan’a görüş veren isimler, kentte kahvaltı festivalinin düzenlenmesinin Van kahvaltısının tanıtımına katkı sağlayacağını dile getirdi. GÜL: VAN KAHVALTISI SINIRLARINI AŞTI Konuyla ilgili Şehrivan’a görüş veren Bak Hele Bak Kahvaltı Salonu İşletmecisi Fariz Gül, Van kahvaltısının kültürel bir değer olduğunu ve kahvaltının sınırlarını aştığını dile getirdi. Gül, Van’da düzenlenecek kahvaltı festivalinin kente ve kahvaltının tanıtımına katkı sağlayacağını belirtti. Van kahvaltısının sınırlarını aştığını ve Van ile sınırlı kalmadığını ifade eden Gül, “Van kahvaltısı artık bir öğün olmaktan çıktı. Van kahvaltısı, Van için kültürel bir değer haline geldi. Geleceğe miras bırakılacak bir kültür öğesi olarak görüyoruz Van kahvaltısını. Özellikle son 8-10 yıldır gastronominin turizm anlamında iyi bir yere geldiğini görüyoruz. Bizim de gayemiz ve amacımız Van kahvaltısını gastronomi turizmine ve kültürüne katmak. Bunu daha geniş kitlelere tanıtmak bizim amacımız. Çünkü Van kahvaltısı artık sınırlarını aştı. Sadece Van’a özgü bir kalıpta kalmadı. Van kahvaltısı ülkede isim yapmaya başladı. Bunun denetim mekanizmaları şu aşamada biraz zayıf. Orijinalliğinden çıkıp sadece tabela kahvaltısı şeklinde sunumlar görüyoruz. Hem bunun önüne geçmek hem Van kahvaltısını daha güzel, daha orijinal ve daha kalıcı bir hale getirmek için çaba sarf ediyoruz” dedi. “FESTİVAL, KAHVALTININ MARKA DEĞERİNİ YÜKSELTECEK” Gül, Van kahvaltı festivalinin düzenlenmesiyle kahvaltının marka değerinin yükseleceğinin altını çizerek şunları söyledi: “Van kahvaltısının sadece bir gün ile sınırlı kalmayıp festival havasına dönderilmesi fevkalade güzel olur. 2-3 günlük kahvaltı festivali hem ticari anlamda hem kahvaltının marka değeri anlamında katkı sağlar. Pandemiden dolayı kahvaltı günü pek kutlanamadı ama inşallah bu sene daha renkli geçeceğine inanıyoruz. Bir festival olursa, il dışından insanlar çağrılsa, bizler de destek olsak çok güzel olur. Ekonomik durgunluğumuz had safhada. Zaten böyle çıkışlara ihtiyacımız var ama bu bir kişi, bir kurumla olacak bir durum değil. Bütün paydaşların iş birliğiyle yapılabileceği, yoğun katılımlı, dışarıdan insanların da davet edilmesiyle çok güzel bir şeye dönüştürülebilir. Bu Van kahvaltısının marka değerinin yükseltilmesine katkı sağlar.” TEKRAR DÜNYAYA TANITABİLİRİZ… Van kahvaltısındaki çeşitlerin orijinalliğinin korunması gerektiğini vurgulayan Gül, “Van kahvaltısı kendine münhasır bir tescil belgesine sahip. Bunun yanı sıra içerisindeki öğelerin de her biri Coğrafi İşaret anlamında patente sahip. Ama bunların önemli olan kısmı marka değerlerinin yükseltilmesi gerekiyor. Coğrafi işaretlerinin alınması sadece bu yöreye ait olduğunun patenti ama bunların marka değerlerinin yükseltilmesi gerekiyor. Marka değerlerinin yükseltilmesi için de ürünün özünün, orijinalliğinin korunması lazım. Biz bu konuda üzerine sorumluluk ve yükümlülük düşen yetki sahibi kişilerden bu konuda destek istiyoruz” şeklinde konuştu. CANER: FESTİVAL, KAHVALTIYI GÜNDEMDE TUTMAK İÇİN GÜZEL OLUR Ahtamara Kahvaltı Salonu İşletmecisi Yunus Caner, kahvaltı festivalinin kahvaltıyı tanıtmak için güzel bir adım olacağını dile getirerek şunları söyledi: “Van kahvaltısı coğrafi değerlerimizden biri. 1949'dan Ermeni döneminden günümüze kadar gelen bir kültür. Kahvaltı kültürü eskiye dayanan, köylerimizden doğal olarak temin edilen bir kültür. Dolayısıyla çok değerli ve önem arz eden bir kültür. Bir festivalin olması çok güzel olur. Bu hem Van için, hem kahvaltıyı gündemde tutmak için güzel olur. Kentimizdeki STK'ları, vatandaşları kahvaltımıza sahip çıkmaya, Van kahvaltımızı dünyaya tanıtmak için birlik içerisinde olmaya, bu fikre sahip çıkmaya davet ediyorum.”