Türkiye, Batı ülkelerinin arasında köprü niteliğinde olması nedeniyle kaçak göçmenler tarafından transit güzergah olarak kullanılıyor. İran'a uzun sınırı bulunan Van ise önemli noktalar arasında yer alıyor. Zor ve dağlık alanların hakim olduğu bölgede kaçak göçmenler, İran'ın sınır köylerinden Türkiye'ye giriş yapıyor. Kaçak girişlerin önüne geçilmesi için Van'ın İran sınırındaki Çaldıran ilçesinde modüler duvar, akıllı kule ve hendek kazma çalışmaları devam ediyor. Kente göçmen girişlerin engellenmesi adına çalışmalar sürse de hemen her gün sınırdan Van’a gruplar halinde göçmenler geliyor. Öte yandan başlanan modüler beton duvar çalışmasının yaklaşık 6 kilometrelik bölümünün tamamlandığı İran sınır hattında, duvarın kalan kısmının tamamlanmasına, hendek kazma ve gözetleme kulelerinin sayısının artırılmasına yönelik çalışmalar devam ediyor. Uzun yıllardır Türkiye'nin doğu sınırındaki yasa dışı geçişlerle ilgili çalışmalar yürüten Van YYÜ Nüfus ve Göç Araştırmaları Merkezi Müdürü Prof. Dr. Orhan Deniz, göç dalgasının büyük olacağının altını çizerken, sınır duvarını kontrol eden Vali Mehmet Emin Bilmez de bu seneki istatistiklerin göçmen sayısında artış olmadığına işaret etti. SÜREÇ KÖTÜ İLERLİYOR! Afganistan'da muhalif olanların çoğunun ülkeyi terk etmeye başladığına dikkat çeken Prof. Dr. Deniz, bu etkinin giderek artma ihtimalinin çok yüksek olduğunu belirterek, şunları kaydetti: "Afganistan'da Taliban'ın sağladığı af, sahadaki bilgilere göre gerçek anlamda bir af değil. Daha çok Taliban'ın cezaevlerinde tutuklu olan üyelerinin serbest bırakılmasına yönelik bir af olduğunu söyleyebiliriz. Bu da Afganistan'da diğer kesimlerin yeteri kadar salıverilmemesi ve bazı komutanların tutuklanmaya başlanması, Afganistan'da gerilimin giderek artacağı ve ülkeyi terk etme imkanı bulan insanların ülkeyi terk etmesinin kaçınılmaz olduğu bir sürece evriliyor.” “TÜRKİYE'DE BÜYÜK İHTİMALLE ETKİLENECEK” Cümlelerini sürdüren Prof. Dr. Deniz, “Bu olayda komşu ülkeler tabi en çok etkilenecek olanlar onlar ki şu anda insanların nereye gitmek istedikleri değil, güvenli olarak nereye kendilerini ülkenin dışına attıkları önemli. İlk etkilenecek ülkelerin başında Pakistan ve İran gözüküyor. Şu anda bu ülkelerde yığılmış olan bir Afgan göçmen kitlesi var. O yüzden oralarda çok fazla tutunmaları görünmüyor. Afganistan'daki durum ağırlaşıyor. 6,5 milyon Afgan'ın ülkelerinin dışında yaşıyor. Şu andaki kaos ortamından en fazla etkilenecek ülkeler komşu ülkeler ama kısa vadede bu ülkelere yığılan göçmenlerin oluşturduğu dalgada Türkiye'de büyük ihtimalle etkilenecek. İran'da biriken göçmen kitleleri Afganların yaşam koşullarının giderek ağırlaşmış olması nedeniyle önemli bir kısmının da Türkiye'ye gelme ihtimali var." Dedi. ‘ETKİLERİ 10-15 GÜNLÜK SÜREDE HİSSEDİLECEK’ Türkiye sınırlarında önceden tedbir alınması gerektiğini belirten Prof. Dr. Deniz, önceki dönemlere göre ciddi önlemler alınmaya başlandığını, bunun olumlu gelişme olduğunu ancak yetersiz gördüklerini belirterek, şöyle konuştu: "Şu an alınmış önlemler kısmen sonuç veriyormuş gibi görünüyor. Göçmen akışında kısmi bir azalma var ancak Afganistan'daki son ortaya çıkan dalganın etkisini halen Türkiye'de hissetmiyoruz. Bunu 10-15 günlük bir süre içinde hissetmeye başlayacağız. Bu süreç içinde bizim yüksek sesle üst kademedeki yöneticilerimizin Türkiye-İran sınırının göçmen akışına karşı kapatıldığını ve kesinlikle göçmen alınmayacağına dair söylemlerin yüksek sesle dile getirilmesi gerekiyor.” DUVAR ÖRÜLÜYOR AMA… Son olarak konuşmasını tamamlayan Deniz, şunları söyledi: “Bu Afganistan'dan çıkan göçmenlerin Türkiye'ye veya Türkiye üzerinden Avrupa'ya gitmek isteyenlerin Türkiye hattını kullanmak isteyenlerin bir daha düşünmesine vesile olacak. Bu çağrının olumlu bir etki yaratacağını düşünüyoruz. Biz olaydan ciddi anlamda etkileneceğiz. Duvar inşa edip hendek kazıyoruz. Ciddi anlamda tedbirler alıyoruz. Bugün bunlar kısmen bir etki yaratıyor ama Afganistan'daki büyük göç dalgası İran'a ve oradan da Türkiye'ye doğru yönelirse bu hat üzerindeki duvarın ve hendeğin çok da fazla işe yaramayacağını göreceğiz." SINIR DUVARINDA ÜST DÜZEY GÜVENLİK ÖNLEMLERİ VAR Sınır duvarını kontrol eden Van Valisi Mehmet Emin Bilmez, "Sınırdaki ve sınır ötesindeki hareketlilikler gözlemlenerek gerekli önlemler alınıyor. Yakalananlar da hukuk çerçevesinde geri gönderme merkezlerine gönderiliyor ve deport (sınır dışı) işlemlerinin süreci başlıyor. Türkiye-İran sınırında görev yapan Jandarma, Kara Kuvvetlerine bağlı birlikler, özel harekat polisleri ve güvenlik korucuları, geceleri de termal ve gece görüş özelliği olan kameralar ile tespit ettikleri olaylara anında müdahale ediyor. Komşu ülke ile en uzun sınıra sahip olan Van'da, yasa dışı göçün engellenmesi, kaçakçılık faaliyetlerinin durdurulması amacıyla sınır hattında üst düzey güvenlik önlemleri alınıyor.” İfadelerini kullandı. “YENİ KULE İNŞAATLARI DEVAM EDİYOR” Vali Bilmez, 2-3 yıldır sınırda alınan önlemlerin her geçen gün daha da artırıldığını ve güvenlik güçlerinin "hudut namustur" düsturuyla gece gündüz bölgede görev yaptığını söyledi. Bilmez, “Sınırda hendeklerin kazıldığını, modüler beton duvarın örüldüğünü, optik gözetleme kulelerinin inşa edildi. Yeni kule inşaatları devam ediyor. 24 saat esasına göre Kara Kuvvetlerine bağlı sınır birlikleri devriye dolaşıyor. 2. hatta Jandarma birlikleri görev yapıyor. İl dışından gelen özel harekat polisleri de hem Jandarma'ya hem sınır birliklerine yardımcı oluyor hem de bölgede çalışma yapan müteahhitlerin güvenliğini sağlamak için sınırda aktif görev yürütüyor. Her geçen gün sınırın geçişi konusundaki zorluklar artıyor." Diye konuştu. VALİ BİLMEZ: GÖÇMEN ARTIŞI YOK Elimizdeki istatistiki veriler bu seneki rakamların geçmişe göre artış olduğunu göstermiyor diyen Vali Bilmez, şöyle konuştu: “Tam tersine alınan önlemlerle sınırda engellenenlerin sayısında daha çok artış olduğunu söyleyebilirim. Teknolojiyi en üst düzeyde kullandıklarını, İHA, SİHA, drone ve zırhlı araçlardaki termal görüntü alabilen sistemlerden yararlanıyoruz. Sınır birlikleri, jandarma ve polisin uyum içinde görevini yapıyor. Sınırdaki ve sınır ötesindeki hareketlilikler gözlemlenerek gerekli önlemler alınıyor. Yakalananlar da hukuk çerçevesinde geri gönderme merkezlerine gönderiliyor ve deport (sınır dışı) işlemlerinin süreci başlıyor.” “ÖNLEMLER SAYESİNDE AZALMALAR OLDU” Son olarak cümlelerini tamamlayan Bilmez, şunları belirtti: “Gece de önlemlerimiz aynı duyarlılıkla sürüyor çünkü göçmenlerin yağışlı havalarda ve gece karanlığında geçişi daha çok zorladığını biliyoruz. Buna yönelik önlemlerimizi alıyoruz. Geçişleri organize eden kişilerle mücadelede de ciddi bir artış var. Bu yıl 934 organizatör yakalanarak adli makamlara teslim edilmiş ve bunların yarıya yakını da tutuklanmış ama maalesef cezalar caydırıcı düzeyde değil. Yakaladığımız kaçakçıların birçoğu daha önce adli işlem gören kişilerden oluşuyor. Bir trafik kazasında hayatını kaybeden organizatörün daha önce 6 kez işlem gördüğüne şahit olduk. Önlemler sayesinde azalmalar olduğunu rahatlıkla söyleyebiliyoruz." AA/DHA