Son yıllarda ekonomide yer edinmeye başlayan kadınlar erkeklere göre daha başarılı işlere imza atar oldu. Vanlı iş kadınlar feodal yaşamın ezilmişliğini üzerlerinden atarak ekonomide yer edinmeyi başardı. Vanlı iş kadınları bununla da kalmayıp dernekleşerek çalışan kadınları aynı çatı altında topladı. VASİKAD üyeleri iş hayatında kadının rolünün Van’da ne düzeyde olduğunu, toplumda nasıl karşılandığını, son zamanlarda artan olayların iş hayatındaki kadınları nasıl etkilediğini Şehrivan’a anlattı.

 

Ekonomik olarak zor günlerin yaşandığı, sermaye göçünün 2011’den beri devam ettiği Van’da iş dünyasında kadın aktörler rol almaya başladı. İş dünyasındaki erkek egemenliğine son veren ve Van’ın güçlü kadınlarından oluşan Van Sanayici ve İş Kadınları Derneği, “Biz de varız” diyen Van iş dünyasındaki kadınların güç birliğinden oluşuyor. Başkanlığını şu an Özge Burak Değer’in yaptığı ve yönetiminde Rezzan Bayram, Kübra Mumcuoğlu Altıneriten, İrem Tinli Angün, Esin Akarsu Orunç gibi isimlerin yer aldığı VASİKAD’ın başkanı zor bir dönemde ses yükselten dernek ile ilgili Şehrivan’a konuştu. Başkan Değer; “Derneğimize bakıldığında hemen hemen her iş sektörün var olan kadınlarımız var. Bu nedenle güçlü geliyoruz. Bu nedenle hedeflerimiz büyük. Hedeflerimizin büyük olmasının sebebi de kadına olan inancımız.” dediği dernekte yer alan Van’ın önemli kadın aktörlerinden Rezzan Bayram ise; “Böyle bir savaş ortamında kadında, erkekte, çocukta aynı boyutta etkilendi. İnsanlar bölgede yatırım yapmıyorlar yatırım yapmak isteyenler taleplerini geri çekiyorlar. Mevcut işleri olan insanlarda her an diken üstünde ve ne olacağını bilemez durumdadır. Bunların hepsi de toplumun her katmanına olumsuz etki eden araçlar. Ama biz buradayız.” Dedi…

 

DEĞER: KADINLAR PAZARA ULAŞMA KONUSUNDA PROBLEM YAŞIYOR

İş hayatında kadının rolünün Van’da ne düzeyde olduğunu, toplumda nasıl karşılandığını, son zamanlarda artan olayların iş hayatındaki kadınları nasıl etkilediğini Van Sanayici ve İş Kadınları Derneği (VASİKAD) Başkanı Özge Burak Değer, başkan yardımcısı Kübra Mumcuoğlu Altıneriten ve dernek üyesi Rezzan Bayram Şehrivan’a anlattı. Dernek başkanı Özge Burak Değer bir kadın olarak iş hayatında yaşadığı zorluklara değinerek, “Kadınların iş dünyasında faaliyet alanlarını gösterememekle ilgili sıkıntıları var. Pazar bulmakla ilgili sıkıntıları var. Kadınlar üretiyor, kadınlar paylaşıyor fakat pazara ulaşma konusunda problem yaşıyorlar. Bu nedenle de dernek olarak kadını pazarla buluşturma ve ekonomik hayatta daha sağlam adımlarla atılmasını sağlamak en önemli çalışma alanlarımız arasındadır. Kadınlar iş hayatında genel olarak ürettiklerini pazarla buluşturama ve aynı zamanda kendi sektörel sıkıntılarıyla ilgili de gerekli mercilere ulaşamama gibi sıkıntılarla karşı karşıya kalıyor.” Diye belirtti.

 

“KADINLAR SADECE SESLERİNİ DUYURMA NOKTASINDA AKTİF DEĞİLLER”

Değer, son zamanlarda artan olayların toplumu genel anlamıyla olumsuz etkilediğini dile getirirken, çalışan kadınların da bu olaylardan fazlasıyla olumsuz etkilediğine dikkat çekti. Değer, “Yaşanan olaylar ekonomiyi de etkiliyor. Ekonomiye yansıyan her olay doğal olarak kadına da yansıyor. Kadının iş dünyasındaki katılımını da kırıyor. Kadına bu noktada gerçek anlamda el uzatmak gerekiyor. Van’daki bütün ticari mercilerin bu noktada kadına destek vermesi gerektiğini düşünüyorum. Kadın bu noktada destek beklerken patlak veren olaylarda kadının cesaretini kırıp geri çekilmesine neden olabiliyor.” İfadelerine yer verdi. Van’da birçok alanda çalışan kadının olduğunu dile getiren Değer, “Van’da sanayi sektöründe çalışma yapan kadınlar var. Esnaf olarak ticaret hayatında aktif olan kadınlar var. Aynı zamanda eğitim sektöründe ve daha birçok sektörde çalışan kadınlar var. Kadınlar sadece seslerini duyurma noktasında aktif değiller.” Dedi.

 

DEĞER: KADINLARIMIZ HER ALANDA ÇALIŞIYOR

Bölgede erkeklere oranlar daha büyük çalışma yapan kadınların olduğuna vurgu yapan Değer, “Sanayi sektöründeki kadınlarımız mevcut. Aynı zamanda ticaret hayatında aktif olarak pazarlamacı olarak çalışma yapan kadınlarımız var. Tekstil alanda, motor, kompresör ve mermer sektöründe aktif olan kadınlarımız var.” Dedi. Kadınların her geçen zaman iş hayatında aktif bir şekilde yer edinmesini değerlendiren Değer, “Bütün kadınların var olan yaşamdaki ortak katılımı ile birlikte ekonomik hayata da ortak katılımı hedeflemek gerekiyor. Bu sadece benim hedefim değil aynı zamanda derneğimde yer alan birçok kadının hedefi. Kadınların ekonomik hayata da ortak katılımını hedefliyoruz. Doğal olarak kadınlara meslek edinmeye yönelik, kadınları iş hayatına katmaya yönelik çalışmalar yapıyoruz. Kadınlar ekonomik hayatta daha da aktif olursa bölgesel anlamdaki sıkıntıların aşılması söz konusu olabilir.” Diye belirtti.

 

“ÜRETMEYEN KADINIMIZ YOKTUR”

VASİKAD olarak kadınlar için yaptıkları çalışmalara değinen Değer, “Derneğimiz 2014 yılında kurulmuş yeni bir dernek. Derneğimize bakıldığında hemen hemen her iş sektörün var olan kadınlarımız var. Bu nedenle güçlü geliyoruz. Bu nedenle hedeflerimiz büyük. Hedeflerimizin büyük olmasının sebebi de kadına olan inancımız. Kadınlar sürekli üretiyorlar. Görmediğimiz, duymadığımız, kendini ifade edemeyen ve aynı zamanda üreten kadınlarımız var. Ve biz bu kadınları ekonomik hayata katma noktasında çalışma başlattık. En başta girişimcilik kurslarımızla birlikte çalışma başlattık. Akabinde kadınlara meslek edindirmeye yönelik kurslar hedefliyoruz. Bunula birlikte özel sektöre ara eleman yetiştirebilecek kurslar hedefliyoruz. Ve aynı zamanda üreten kadını pazarla buluşturan projeler hedefliyoruz. Bununla birlikte her ay değerlendirme toplantımızda bunlar üzerinde konuşarak derneğimize yeni üyeler katıyoruz.” Dedi. Son olarak kadınlara mesaj vermek isteyen Değer, “Üretmeyen kadınımız yoktur. Kadın aynı zamanda evde bir anne, bir eş, iş hayatında bir iş kadını. Her alanda kadına olan inancımız tam. Evde olan kadınlara çağrım kendilerine inansınlar. Aslında üretecekleri çok şey var. Ürettikleri inansınlar. Akabinde bizimle buluşunlar. Bizimle buluştukları zaman bizimde katkımızla daha büyük işler yapacaklarına inanıyoruz.” Şeklinde konuştu.

 

ALTINERİTEN: VAN’IMIZ YANLIŞ TANITILIYOR

VASİKAD başkan yardımcısı Kübra Mumcuoğlu Altıneriten ise, iş hayatında yaşadıkları sıkıntılara değinerek, “Bölgemizin yaşam şartları gözle görülebilen bir durum. Her hangi bir yere gittiğinizde kadınların bölgeden kaynaklı rahat hareket edemediklerini gözlemlersiniz. İş olanakları çok kısıtlı. Her yerde çalışamıyorlar. Bundan dolayı da sıkıntıların fazla olduğunu belirtebiliriz. Derneğimizi birazda bu yüzden açtık diyebilirim. İnşallah dernek olarak bu sıkıntıların üstesinden geleceğiz.” Dedi. Son zamanlarda artan olayların kadınların iş yaşamını nasıl etkilediği konusunda açıklama yapan Altıneriten, “Sağlık sektöründe çalışan bir kadın olarak bu sıkıntıyı fazlasıyla görebiliyorum. Artık insanlar dışarıda dolaşmaktan korkar oldu. Korkuyorlar. Nerden baksanız her gün olaylar yaşanıyor. Van’a gelen misafirleri fazlasıyla olumsuz etkiliyor yaşananlar. Daha önceleri profesörler çok gelirdi buraya ama artık gelmiyorlar. Çünkü korku var insanlarda. Van’ımız yanlış tanıtılıyor. İnşallah kadınlar olarak bunun üstesinden gelip gidişatın düzelmesi için çaba harcayacağız.” İfadelerine yer verdi.

 

“BİZE ULAŞIN”

Kadınların iş hayatında geçen zamanla birlikte iş hayatında aktif olmasını değerlendiren Altıneriten, “Aslında kadınların iş hayatında aktif olması çok güzel bir şey. Kadınlarımız zamanında ikinci plana atılmış kadınlardı ama hani derler ya her başarılı bir erkeğin arkasında bir kadın vardır. Artık kadınlar arka planda değiller. Ön plana çıkmak için çabalıyorlar ve mücadele ediyorlar. Gerçekten istenildiğinde çok büyük işlere imza atabiliyorlar. Bu yüzden de artık kadınlara daha büyük yer verilmeli. Eşlerimizde bize destek veriyor. Bu da çok önemli. Kadınlarımız için birçok çalışmamız var. Bu çalışmaların çoğunu sürpriz yapmak istiyoruz. Güzel şeyler planlıyoruz. Buradan kadınlara mesaj vermek istiyorum. Kadınlarımız korkmasınlar. Evde oturup da on parmağında on marifet olan kadınlarımız var. Bize ulaşsınlar. Biz zaten üzerimize düşen her şeyi yapmaya hazırız. Yeter ki bize ulaşsınlar.” İfadesinde bulundu.

 

BAYRAM: EN ÖNEMLİ ETKEN EĞİTİM HAKKIDIR

Eğitim Gönüllüleri Vakfı Yöneticisi ve VASİKAD üyesi Rezzan Bayram da, kadın olarak iş hayatında yaşadığı sorunları Şehrivan’a anlattı. Bayram, “Öncelikle kadının iş hayatında yer alması toplun nezdinde kadının istenilen boyutta olmadığını belirtmek isterim. Erkek egemen bir toplumda yaşıyoruz ve tamamen iş dünyası onların elinde ve kadınların iş dünyasında daha sağlam yer edinmesi bana göre meşakkatli gibi geliyor bana.” Dedi. Yaşanan olumsuz olayların kadınların iş hayatına olumsuz etki ettiğine dikkat çeken Bayram, “Böyle bir savaş ortamında kadında, erkekte, çocukta aynı boyutta etkilendi. Bu noktada benim alanım olan çocukların eğitimi noktasında sıkıntılı süreçlerin yaşandığına şahit oldum ve hala bu noktada bu sıkıntıların yaşandığını gözlemliyorum. Bir bireyin birey olmasındaki en önemli etken eğitim hakkıdır. Çocukların ve gençlerin eğitim hakkının ellerinden alınması maalesef hem eğitim sürecine hem de sosyal yaşama olumsuz etki ettiğini belirtiyorum. İş hayatına gelince de insanlar bölgede yatırım yapmıyorlar yatırım yapmak isteyenler taleplerini geri çekiyorlar. Mevcut işleri olan insanlarda her an diken üstünde ve ne olacağını bilemez durumdadır. Bunların hepsi de toplumun her katmanına olumsuz etki eden araçlar.” Diye belirtti.

 

“KADINLARIN DAHA DA AKTİF OLACAĞINA İNANIYORUZ”

Bayram, VASİKAD’a dair açıklamalarda bulunarak, “Derneğimiz çok farklı kesimden kadınların katılımıyla oluştu ve büyümeye devam ediyor. Kadınların biraz daha ticari hayatın içerisinde daha aktif olabileceği erkeklerle aynı boyuta gelene kadarda çalışmalarımız devam edecek.” Dedi. Erkeklerin yaptığı her işi kadınlarında yapabileceğini dile getiren Bayram, “Ancak fiziksel güç noktasında kadın bir adım geride kalabilir ama beyinsel güç noktasında erkekten geri kalan bir alanımız yok. Artık toplum olarak, evrensel insan hakları, kadın hakları gibi haklar ve yapabilecekleri birçok kavramın ön plana çıkarılmasını sürekli anlatılması ile birlikte kadınların öncelikle eğitim hayatlarını tamamlamaları ve bununla birlikte kendilerini tanımaları ve enerjilerini de doğru yönde kullanabilmeleri noktasında gelişmeler oldu. Bu gelişmelerin doğru oranda geliştiğini düşünüyorum. Kadınlar için çalışmalarımız var. Projelerimiz var. Öncelikle bunları gerekli mercilere ulaştırmayı planlayarak bu çalışmaları biraz daha kadınlar boyutunda üst düzeylere çekeceğiz. Ve bununla da birlikte ve sizin de katkılarınızla kadınların daha da aktif olacağına inanıyoruz.” Şeklinde konuştu.

 

KADININ ÇALIŞMASINA YÖNELİK SOSYAL TUTUM ARTIK DEĞİŞİYOR

Ülkemizde kadın iş gücünün istihdama katılımını; eğitim, teknolojik gelişmeler, mesleki eğitim, ekonomik, sosyo-kültürel faktörler etkilemektedir. Kadınlar annelik, çocuk yetiştirme ve ev hanımlığı gibi bireysel ve sosyal görevleri yanında aile ekonomisine de katkıda bulunmaktadır. Türkiye’de 20. yüzyılın ikinci yarısından sonra hızla değişen ve gelişen toplumsal yapı, zayıf olanı korumaya yönelik sosyal hukuk devletinin gerçekleşmesini sağlarken  “cinsler arası eşitlik” gibi kavramlar gündeme gelmişti. Bunun sonucu olarak ataerkil aile düzeni yerini, karı- kocanın güç ve otoritesine dayanan aile yapısına dönüştürmüştü. Aile reisi kavramı yerine aile üyeleri kavramı kullanılmaya başlanmış, böylece kadının ailedeki statüsü değişmiş, sorumluluk ve yetkileri artarak erkeğinkine eşit kılınmış ve kadınlar kendi sosyal güvencelerini kendileri çalışarak kazanmaya başlamışlardı. Buradan hareketle, Türkiye için yapılan bir çalışmada, Türklerin yüzde 69’u evlilikte kadın ve erkeğin birlikte çalışması fikrini desteklerken, yüzde 29’unun sadece erkeğin çalışmasını istediğini göstermektedir. Bu sonuç, kadının çalışmasına yönelik sosyal tutum ve davranışında ülkemizde artık yavaş yavaş değişmeye başladığının bir işaretidir.

ŞEHRİVAN KADIN: MERAL YILDIZ – ÖZEL HABER

Editör: TE Bilisim