Otomotiv devinin hava yastıklarındaki sorun yüzünden Türkiye'deki yüzlerce araç sahibine yolladığı mektupla çok sayıda aracını geri çağırmasının ardından, farklı marka ve modelde araçların karıştığı kazalarda hava yastıklarının açılmadığına dair çok sayıda şikayet de gelmeye başladı. Hukukçular ise hava yastığının teknik bir nedenden ötürü açılmaması halinde değişim ve para iadesi hakkı olduğuna yaralanmalı bir durum ortaya çıkması halinde ise tazminatın gündeme gelebileceğine dikkat çekiyor. PATLAMA ANINDA YARALANMAYA YOL AÇABİLİR Markanın, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü ile ortak yürüttüğü çalışma kapsamında çeşitli yıl ve modellerdeki araç sahiplerine yollanan geri çağırma mektubunda hava yastıklarındaki kusura ilişkin fişeklerin içindeki itici gazı oluşturan malzemenin zaman içerisinde yüksek nem, sıcaklık ve ani ısı değişimlerine maruz kaldığında bozulabildiğine dikkat çekilerek, bu durumun da kaza anında olası hava yastığı patlamalarında metal parçalarını yüksek bir hızda araç içine saçarak yaralanlamalara yol açabileceğine vurgu yapılmıştı. Markanın geri çağırma mektubu sonrasında çok sayıda araç sahibi kendisine en yakın servislere hava yastıklarının değişimi için araçlarını götürmeye başladı. ÇOK SAYIDA ŞİKAYET VAR! Yaşanan bu hadise sonrasında araç alımında en çok dikkat edilen donanımlardan biri olan hava yastıkları ile ilgili farklı marka ve modelde de çok sayıda aracın kaza anında hava yastığının açılmadığına ilişkin şikayetler gelmeye başladı. TAKLA ATAN ARAÇTA HAVA YASTIĞI AÇILMAMIŞ Farklı illerde ve farklı nedenlerle yapılan kazalara ilişkin paylaşılan görsellerde önden ağır darbeli ve takla atmış olmasına rağmen araçlardaki hava yastıklarının açılmadığına dikkat çekilirken, kaza sonrası otomobil firmalarıyla yapılan görüşmelerde ise çeşitli bahanelerle durumun kendilerinden kaynaklanmadığı yönünde açıklamaların yapıldığı belirtiliyor. Hukukçular ise araç sahiplerini, olası böyle bir durumda kanundan kaynaklı haklarını aramaları noktasında uyarıyor. PARA İADESİ VE DEĞİŞİM HAKKI VAR Kaza esnasında hava yastıklarının açılmaması halinde yapılan teknik incelemede kusurun imalattan kaynaklı olması halinde 6502 sayılı kanun çerçevesinde ortaya ayıplı mal durumunun çıkacağını belirten Avukat Yusuf Ayık, burada söz konusu durumdan üretici ve satıcı firmanın sorumlu olduğunu ve aracın değişimi ve iadesinin söz konusu olabileceğine işaret ederek kanunun vatandaşa değişim, kısmi ve tamamı şeklinde para iadesi hakkı tanıdığını söyledi. TAZMİNAT TALEP EDİLEBİLİR Ancak aracın satışı esnasında tercih sebebi olan ve güvenlik amaçlı araca konulan bir donanımının kaza esnasında imalattan kaynaklı bir hata yüzünden açılamaması ve bundan kaynaklı da yaralanma ve ölüm olması halinde ise Ayık, bu sefer sadece aracın değişimi ve bedelinin iadesinin yanı sıra ortaya çıkan olumsuz duruma yönelik tazminat talebinin de gündeme gelebileceğini belirtti. ZAMAN AŞIMI SÖZ KONUSU OLMAYABİLİR Geri çağırma programlarında ya da kusurun tespiti halinde her hangi bir olumsuz durum olmasa bile araç sahibi aracın iadesini ya da değişimini de talep edebileceğine veya kusur oranında para iadesi talep edilebileceğine vurgu yapan Ayık, işin bu kısmında zaman aşımı 2 yıl olsa bile ayıp ağır kusur ya da hile ile gizlenmişse zaman aşımının söz konusu olmayacağını kaydetti. AYIPLI MAL VE TÜKETİCİ HAKLARI Alınan malın ayıplı olması halinde tüketicilerin sahip olduğu bir takım haklar bulunuyor. Mağdur alıcı bu haklardan birini tercih edebilir... Bunlar; 1.Satılanı iade etmeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme. 2.Satılanı iade etmeyip ayıp oranında satış bedelinde indirim talebinde bulunma. 3.Aşırı bir masrafı gerektirmemek koşuluyla bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere malın ücretsiz tamirini isteme. 4.Mümkünse, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme haklarıdır. Tüketici bu haklardan birini tercih etmekte özgürdür. Satıcı tüketicinin talebini yerine getirmekle yükümlüdür. Ayrıca malın ücretsiz onarımı ya da değişimi talebi üretici ya da ithalatçıya da yöneltilebilir. Malın ücretsiz onarımı ya da değişimi satıcı bakımından orantısız şekilde yükümlülük doğuracaksa bu halde tüketici sözleşmeden dönme ya da bedelden indirim haklarını kullanabilir. Satıcı bakımından doğacak yükümlülüğün belirlenmesinde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve tüketicinin diğer seçimlik hakları kullanmasının tüketici bakımından sorun teşkil edip etmeyeceği hususları dikkate alınır. KAYNAK: YENİ ŞAFAK