ŞEHRİVAN ÖZEL: ÖMER FARUK TOKTAŞ/HAMİT KARAKUŞ- Geçtiğimiz belediye döneminde tramvayı ciddi bir şekilde tartışan Van’da, bir süre sonra tramvay projesi de rafa kalktı. Nüfusu Van’dan küçük birçok ilde, Van kadar kapasite olmamasına rağmen tramvay projesi hayata geçerken Van’ın tüm çabalarına rağmen bu hayal gerçek olmadı. Ne tramvay ile kavuşan ne de alternatif bir seçenek önüne konulan Van’da, zaman zaman da olsa konu gündeme gelirken, son dönemlerde çokça tartışılan toplu ulaşım konusu bazı illerde startı verilen elektrikli otobüsler konusunu gündeme getirdi. Uzun yıllardır ulaşım ve toplu taşıma için yeni bir model bekleyen Van’da tüm çağrılara rağmen bu konuda adım atılmadı. Özellikle geçtiğimiz yıl tramvay konusunda çok ciddi bir kamuoyu oluşturulmasına proje sadece bir ön çalışmanın ötesine gidemedi. Geçtiğimiz dönem Murat Zorluğlu başkanlığında Van Büyükşehir Belediyesi’nin fizibilite çalışmasını yaptığı ve Van için trambüs modelini uyguladığı süreç sonrasına rağmen ileriye taşınmadı. Geçen zaman içerisinde yeni bir model de oluşturulmazken, son dönemlerde vatandaşlardan ulaşım için yeniden çağrılar yükselmeye başladı. Yolların yetersiz kaldığı, toplu taşımanın henüz ihtiyacı gidermediği kentte vatandaşlar ulaşım için yeni adımlar beklerken batıdaki bazı yeni ulaışm araçları Van’da da talebi değiştirdi. Son olarak Manisa’da kullanılmaya başlayan elektrikli otobüsler Türkiye’deki ulaşımın yeni aracı olarak ön plana çıkarken Van’daki vatandaşlardan da benzeri bir uygulama hayata geçirilebileceği önerisi geldi. Vatandaşlar tramvay konusundaki taleplerini dile getirirken benzer modelleri önerirken, toplu ulaşımda mutlaka yeni adımlar atılması gerektiğine vurgu yaptı. Van’da uzun yıllardır devam eden trafik sorununu yanı sıra toplu taşımada yaşanan sıkıntılar da hala varlığını korumaya devam ediyor. Daha önce dönemin Van Valisi Murat Zorluoğlu raylı sistem ile ilgili ilk somut çalışmaları başlatmış ve Kayseri ve Malatya’dan gelen uzman ekipler Van’da yapılması planlana hafif raylı sistem ile ilgili sunumlar gerçekleştirmişti. Toplantıda alınan kararlar ve yapılan değerlendirmelerin ardından somut bir çalışma başlamayınca Vanlının tramvay hayalleri yine bir başka bahar kaldı. Son günlerde de özellikle sosyal medya üzerinden oluşan kamuoyu ile tramvay konusu yeniden gündeme taşınmış ve tramvay projesi ile ilgili bir adım atılana kadar Manisa, İzmir gibi şehirlerde örnekleri bulunan elektrikli otobüslerin şehre kazandırılması önerileri sunulmuştu. Şehrivan Gazetesi’ne konuya ilişkin açıklamalarda bulunan vatandaşlar da raylı sistem ile ilgili çalışmalar başlatılana kadar en azından kente yeni ve daha işlevsel toplu taşıma araçlarının kazandırılması gerektiğini belirtti. Van şoförler ve otomobilciler derneği Başkanı Emin Tuğrul ise ulaşım sorununun eski karayolları ve otogar kavşağında yapılacak düzenlemeler ile giderilebileceği önerilerinde bulundu. “BİR TRAMVAY FIRTINASI ESTİ ÖYLECE RAFA KALDIRILDI” Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan vatandaşlardan Salih Ertürk yolcu doluluğu olunca fazla tepki gösteremediklerini ifade ederek “Ulaşımla ilgili yani biz bir yerden bir yere gitmek istediğimizde minibüslere biniyoruz minibüsler yolcular kapının eşiğine gelene kadar doluyor. Haliyle insan içeride nefes alamaz bir hale geliyor. Bir şey demek istiyor insan daha rahat yolculuk yapmak istiyor ama yolda duran bir insanı almamak da olmaz. Çok fazla tepki gösteremiyoruz. Eğer araç ayısı yetersizse araç sayıları arttırılsın, araç sayısı yeterliyse sefer sayıları arttırılsın. Bu konuyla ilgili yani ulaşıma çare olacak bir çözüm yolunun bulunması gerekiyor. Bu ulaşım şekli ve ulaşımdaki bu durum Van’a yakışmıyor. Van şehir merkezi oldukça kalabalık bir yer. Özellikle yabancı konukların da geldiği dönemlerde insanlar toplu taşıma araçlarını tercih ediyorlar ve mevcut potansiyel bunu kaldıramıyor. Bir tramvay fırtınası esti geçen sene biz gerçekten bir ara Van’da bunun olacağını düşünmeye ve beklemeye başladık. Fakat eski valimiz gittikten sonra bu proje de öylece rafta kaldı. Hiç olmazsa kalıcı çözümler gelene kadar geçici bir çözüm üretilsin. Araç sayıları arttırılsın, belediye otobüsleri daha işlevli bir hale getirilsin.” Diye konuştu. “ELEKTRİKLİ OTOBÜSLER VAN İÇİN İDEAL OLUR” Konuyla ilgili gazetemizle önerisini paylaşan Faruk Zafer adlı bir vatandaş, “Van’da çok büyük bir toplu ulaşım sıkıntısı var. Ve metro tramvay gibi şeyler de yapımı uzun süreli olan ulaşım araçları. Van büyüksehir belediyesinin elektrikli otobüsleri kullanması hem tasarruflu hem de daha geniş olduğu için ferah ulaşım sağlayacaktır.” “BELEDİYE OTOBÜSLERİ MİNİBÜSLERDEN DAHA AZ TERCİH EDİLİYOR” Belediye otobüslerinin minibüslere oranla daha az tercih edildiğini belirten Selahattin Fidan isimli vatandaş ise “Biz zaten ulaşım için şu an halk otobüslerinin varlığını hissedemiyoruz. Nereye gidecek olursak olalım halk otobüsünden ziyade minibüslerin varlığını daha çok görüyoruz ve daha çok da kullanıyoruz. Zaten akşam belli bir saatten sonra halk otobüslerinin mesaisi bitiyor üstelik erken bir vakitte bitiyor. O saatten sonra da yine minibüslerin çalıştığını görebiliyoruz. Yani normal bir şehirde olması gereken belediye otobüslerinin ulaşıma hâkim olması ve minibüslerin bu ulaşıma takviye misali çalışması gerekiyor ama Van’da tam tersi bir durum var. Bu şehrin ulaşımını minibüsler sağlıyor belediye otobüsleri mecbur haller içerisinde kullanılıyor. Belediye otobüsleri daha işlevsel bir hale getirilmeli mavi otobüslerin yerini artık yavaş yavaş mor otobüsler tarzında araçlar almalı. Kartlı sisteme ulaşımdaki duraksamanın giderilmesi açısından tam anlamıyla geçilmeli. Hala parayı kullanmamalıyız ulaşım için.” Şeklinde konuştu. “BELEDİYE ARAÇLARI AKILLI OTOBÜSLERE DÖNÜŞTÜRÜLMELİ” Kentte bulunan yöneticilerin başlattığı projelerin gitmeleri ile birlikte sona erdiğini belirten Fırat Çalışkan isimli vatandaş ise “Gerçekten artık insan bazı şeyleri konuşmaktan utanıyor. Bu şehrin yıllardır bağıra bağıra dile getirdiği sorunları ve talepleri var. Bunlar konusunda yıllardır ileriye gidilememiş olmasının vebali kimin omuzlarında? Yani bir yönetici geliyor ve tüm bu taleplere karşılık birçok vaatte bulunuyor fakat o yönetici gittikten sonra gelen yöneticiler kim olurlarsa olsunlar var olan çalışmaların üzerine bir şeyler koymuyor. Tramvayla ilgili söz konusu çalışmalar yakın zamanda yine gündemin önemli başlıklarından biri halindeydi fakat sonradan çalışmalar ile ilgili bir devamlılık sağlanamadı. Şimdi ulaşım hala sıkıntılarla ilerliyor. Belediye otobüslerinin tümü ya mor otobüslere dönüştürülmeli ya da hepsi mavi otobüsler olmalı ve sayıları arttırılmalı. Bu şehirde minibüslerle ilgili de sıkıntılar var onlarda da yoğunluk var ama minibüsler olmazsa belediye otobüsler bu şehrin ulaşımını kaldıramaz.” İfadelerini kullandı. “EN AZINDAN ELDEKİ İMKÂNLAR KULLANIŞLI HALE GETİRİLSİN” Tramvay konusunda ümitlerini koruduklarını fakat buy proje hayata geçene kadar alternatifler ve çözümler üretilmesi gerektiğini belirten vatandaşlardan Hanım Yaşar ise “Van gibi yoğun nüfuslu ve günden güne potansiyelini arttıran bir şehirde yaşıyoruz ama hala ulaşım çileli bir halde işliyor. İnsanlar toplu taşıma araçlarında oturmak bir tarafa nefes alamayacak hale geliyorlar. Belediye otobüsleri minibüslere kıyasla daha ağır bir sistem ile çalışıyor ve fiziki anlamda da yetersiz araçlar var bünyelerinde. Mor otobüsler ve buna benzer büyükşehire yakışacak araçlar Van’ın ulaşım sıkıntılarına çare olabilir. Tramvay gibi bir hayalimiz var Van için ama buna hayal diyebiliyoruz. Çünkü bununla ilgili yapılan ne elle tutulur bir çalışma var ne de bununla ilgili bir çalışma olsa dahi hayata kısa süre içerisinde geçemez. Hani bizim dileğimiz odur ki en azından elde bulunan imkânlar daha kullanışlı hale getirilsin ki en azından biz bu hayal olarak gördüğümüz projelere kavuşana kadar şehir içindeki bir noktadan bir noktaya gidebilelim. “BÜYÜKŞEHİRLER AKILLI OTOBÜSLERE ÇOKTAN GEÇTİ” Birçok büyükşehirde artık belediye otobüslerinin akıllı otobüslerden oluştuğunu ifade eden vatandaşlardan Bahtiyar Aydın “Elbette ki herkesi kendi şehrinde ulaşım konusunda rahat etmek imkânların ve birden çok alternatifin olmasını ister ama bizim şehrimizde ne halk otobüsleri ne de minibüslerdeki doluluk bir türlü bitmiyor. Bu doluluğun giderilmesi için ya aynı anda birden çok araç çıkarılmalı duraktan ya da mevcut araçların kapasitesi arttırılmalı. Zaten toplu taşıma araçları şehir merkezinden dolu bir şekilde yola çıkıyor. Bu araçlar yoldan alacakları yolcuları hesaba katmıyorlar mı? Büyükşehirlerin neredeyse tümünde elektrikli çevre dostu otobüsler ya da akıllı otobüsler hizmet ediyor Van’da hala tam anlamıyla bu sistem oturmuş değil. Konuyla ilgili çalışmalar daha ön sıralara alınmalı çünkü ulaşım kentte önem arz eden konuların başında gelen meselelerden biri.” Diye ekledi. “TRAMVAY TARZINDA PROJELERE KARŞI DEĞİLİZ” Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Van Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Emin Tuğrul, tramvay benzeri araçlara karşı olmadıklarını belirtirken, konuyla ilgili olarak şu ifadelere yer verdi: “Van Valisi Murat Zorluoğlu döneminde tramvay ile ilgili bir çalışma yürütüldü, fizibilite çalışması yapıldı, özelikle yolların durumu, yoğunluk ve güzergâhlar ele alınarak kamuoyu ile paylaşıldı. Maalesef bunla ilgili bir adım atılmadı. Sürekli dile getirdiğim gibi yine tekrarlıyorum, büyüyen bir şehiriz, bu tür projelere karşı değiliz. İlimize tramvay geldi diye işlerimiz bitti, öldük diyemeyiz. İlimiz sürekli büyüyor, yapılması kent adına iyi olacaktır. Diğer büyükşehirler de olduğu halde neden bizde olmasın, bizde en iyisine en güzeline layığız. Bunu da belirtmem de fayda var, ilimizde toplu taşıma tek başlı olarak ilerliyor. Sabah saatlerinde ve akşam saatlerinde yoğunluk oluşur diğer saatlerde araçlar boş gelip gitmek zorunda kalıyor, bazı duraklarımız da istisna olabilir. Bir diğer onu ise, her defasında söyledik, dile getirdik. İlimizde hızlı gidip gelen araçlar tercih ediliyor. Burada hızlı bir şekilde gitmek isteyen vatandaşlarımızın tercihi minibüslerden yana oluyor. Minibüslerde yaşanan yoğunluğun bir diğer problemi de bundan kaynaklanmaktadır” diye ifade etti.