ŞEHRİVAN ÖZEL: ÖMER FARUK TOKTAŞ/ERDAL ERBAŞ- Kentte yıllardan beridir İran Pazarından başka bir ekonomik kaynaklarının olmadığı Vanlı esnaflar kıştan beklediklerini alamayınca hayallerini yine bir başka bahara ertelemek zorunda kaldı. Kış olunca biten turistik hareketler ile sınırlı kalmayan kent esnafı da Van’ın müthiş bir potansiyele sahip olmasına rağmen böyle durup beklemenin kente kaybettirdiğinin altını çiziyor. Yaz aylarının son dönemlerinde de gazetemize yaptıkları açıklamalar ile sezonun durgun geçiren esnaflar beklentilerini kışa saklamıştı. Kentte belli dönemlerde gerçekleşen hareketlilikler ile ayakta durmaya çalışan esnaflar Van kış aylarını da fırsata çeviremeyince beklentilerini yine ertelemek zorunda kaldı. Kentte hem yaz hem kış aylarında ziyaretçilerin ilgisini çekebilecek bir potansiyel olmasına rağmen bu potansiyeli vitrine sunacak çalışmaları göremediklerini belirten esnaflar cazibe merkezi olacak imkânların değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizdi. Ülkede son yıllarda özellikle üniversiteli gençler arasında önemli bir popülariteye ulaşmış olan Doğu ekspresi ve abalı kayak merkezi gibi imkânların yeterince sahiplenmediğine de dikkat çeken esnaflar bu durumun kent ekonomisinin de durgun geçmesine sebep olduğunu söyledi. Geçtiğimiz yıllarda gerçekleştirilen konserlerin ve fuarların kente ciddi anlamda bir ziyaretçi akını oluşturduğunu belirten esnaflar kışın da buna benzer programların olması gerektiğini vurguladı. ESNAF DA YENİ BİR ŞEYLER YAPILMASI GEREKTİĞİNİ SÖYLÜYOR Van’da son yıllarda belli bir yatırıma gerek duymaksızın artan turizm gelirleri önemli krizlerin kenti teyet geçmesini sağladı. Bir taraftan İranlılar, bir taraftan Doğu ve Güneydoğu bölgesindeki iç hareketlilik kenti önemli bir cazibe merkezi haline getirdi. Bahar ve Yaz aylarında oldukça hareketli bir il görüntüsü çizen Van, bu sayede ekonomik olarak da hareketliliğini hep korudu. Fakat ölü mevsim olarak bilinen diğer mevsimler başlayınca Van’da ciddi bir duraksama yaşanmaya başladı. Kış turizmine ve diğer birçok mevsimsel ziyarete açık olan kentin bu anlamda her mevsim ekonomik döngüye sahip olmasını söyleyen esnaflar da bu durgunluğun Van’a yakışmadığını vurgusunu yaptı. Şehrivan’a konuşan esnaflar bu anlamdaki sıkıntı ve görüşlerini paylaşarak önerilerde bulundu. ‘KIŞ GELDİ TURİZME ARA DEMEKLE OLMAZ’ Yılın her döneminde içerisinde bulunduğumuz koşullara göre çalışmalar gerçekleştirmemiz gerektiğini belirten esnaflardan Fahri Delibaş “Kış aylarından genellikle bir beklenti içerisine girmiyoruz. Ama bu kışın da beklediğimizden daha kötü geçtiğini söyleyebiliriz. Yani geride bıraktığımız yaz ayları bizi bu kış için de daha büyük bir beklenti içerisine sokmuştu ama hayal kırıklığına uğradığımızı söyleyebilirim. Yazın özellikle yabancı turistlerin özellikle İranlıların kente büyük ölçüde giriş-çıkış yapması nedeni ile bizim işlerimiz gayet iyi bir düzeydeydi. Ama biz bunu kış aylarında koruyamadık. Bizim mevsim ayrımı yapmadan içerisinde bulunduğumuz koşullara göre kendimizi ayarlamamız gerekiyor. Yani artık kış geldi tamam turizm faaliyetlerine bir ara verelim demekle olmaz. Eğer yaz aylarında biz halk plajını, Akdamar Adası’nı, Mollakasım sahillerini nasıl pazarlamaya çalışıyorsak; kış geldiğinde de Abalı kayak merkezini, doğu ekspresini pazarlamaya çalışmalıyız.” İfadelerini kullandı. “BİZE DUYULAN İLGİNİN NE KADAR FARKINDAYIZ?” Van’ın hem yerli hem yabancı konukların ilgisini çektiğini fakat bizim buna duyarsız kaldığımızı belirten esnaflardan Emre Bişar ise “Bizde sürekli bir sahipsiz memleket kavramı var hepimiz biliyoruz. Böyle bir durumun söz konusu olmadığını söyleyenler var ama ne yazık ki ben aynı şeyi düşünmüyorum. Neredeyse tüm Türkiye’nin ve üniversiteli tüm gençlerin hayranlıkla izlediği imkânlarımız var. Çevre illerin hayranlıkla baktığı bir yabancı turist potansiyelimiz var. Biz bunları elimizde tutmak için hiçbir çaba sarf etmiyoruz. Kent ekonomisini ayakta tutacak hareketlilikler olmadıktan sonra da siz esnafın durumunun iyi olmasını bekleyemezsiniz. Örneğin bir doğu ekspresinden bahsetmek istiyorum. Az önce söz etmeye çalıştığım şey oydu. Ülkenin tüm öğrencileri ve gençleri arasında popülerleşmiş ve adını duyurmuş olan bu doğu ekspresini Van ili ne kadar sahipleniyor? Bunun bizim için bir nimet olduğunun ne kadar farkındayız? Yani bu imkânı değerlendiren gençler için en azından yapılacak ev sahiplikleri ya da çeşitli programlar sayesinde biz Van’a gelecek yerli ziyaretçi sayısını da arttırabiliriz. Bu otomatik olarak bizim gibi esnaflara da yansıyacaktır.” Şeklinde konuştu. “YAZ ZATEN KÖTÜYDÜ KIŞ DA BİRŞEYİ DEĞİŞTİRMEDİ” Durgun geçen bir yaz sezonunun ardından beklentilerini kışa saklayan ve kış aylarının da beklentilerini karşılamadığını belirten esnaflardan Servet Furat ise “Ülkemizde ve ilimizde genel olarak sıkıntılı bir süreçten geçtik, geçiyoruz. Fiyatların yükselmesi bizleri olumsuz etkiledi. İnsanlar alışveriş yapmaktan çekiniyor, evdeki hesap çarşıya gerçek anlamda artık uymuyor. İlimizdeki yaz dönemini ele alırsak yabancı turistlerin etkisiyle piyasa biraz rahatlasa da gerçek anlamda bizleri tatmin edecek bir sezon geçirdiğimizi söylemek mümkün değil, ancak yabancı turistlerin ekonomiye etkisi çok olduğunu söyleyebilirim. Yaz sezonunu çoktan geride bıraktık, kış geldi geçiyor ama piyasa açısından kış sezonunun bir katkısı olmadı. İnsanlar alışveriş yapmıyor. Kış sezonun tam anlamıyla açılmasıyla beklentilerimizi karşılayabileceğimizi düşündük ama kış da bitti herhangi bir değişiklik olmadı.” Dedi. “KIŞIN KABUĞUMUZA ÇEKİLMEMELİYİZ” Van’ın bir marka haline gelmesi için kış aylarında tanıtım çalışmaları konusunda kabuğumuza çekilmememiz gerektiğini belirten esnaflardan Harun Koca ise “Bu kentte gerçekten oldukça saçma bir durum var ve insanlar bunun ne kadar farkında bilmiyorum. Biz yaz aylarında yine yeterli olmasa da bazı adımlar atarak kentteki ekonomik faaliyetlere olumlu katkılar sunacak hareketlilikler gözlemliyoruz. Dediğim gibi öyle aham şaham şeyler değil ama yine yazın bir iki hareketlilik oluyor. Ama kış geliyor bir bakıyorsunuz herkes kabuğuna çekilmiş durumda. Siz bir şehri vitrinde tutmak istiyorsanız yazın da bu şehirde iş yapılsın istiyorsanız tanıtım faaliyetlerini, reklamları, fuarları kışın da sürdürmelisiniz. Bu böyle nereye kadar gidecek. Van bu potansiyelini ne kadar daha duyurmak için herhangi bir girişimde bulunmayan yöneticilerin elinde kalacak?” ifadelerini kullandı. “KONSERLERE İHTİYACIMIZ VAR” Kentte birleştirici ve bütünleştirici etkiler yaratan konserler gibi programlar görmek istediklerini belirten bir esnaf ise “Geçtiğimiz senelerde hiç olmazsa yani hiç olmazsa örneğin bir beşyol meydanında, Edremit çarşısında ya da herhangi bir yerde konserler yapılırdı, programlar düzenlenirdi. Artık biz bunlara benzer en ufak bir hareketlilik göremiyoruz. Bir kışı geride bıraktık ama bu kıştan Van hiçbir kazanım elde edemedi. Elimizdeki fırsatları değerlendirmek için hiçbir çaba göstermiyoruz. Bu nereye kadar böyle gidecek bilmiyoruz. Biz artık gerçekten ümit vaat eden açıklamalar yerine elle tutulur çalışmalar görmek istiyoruz bu şehirde. Toplum içerisinde insanları bir araya getirecek şehirde hareketlilik oluşturacak programlara ihtiyacımız var.” Diye ekledi. “KENTİ TANITMAK İÇİN YEREL YÖNETİME BİR ENGEL YOK” Geçtiğimiz senenin son aylarında Nur Tatar spor salonunda gerçekleşen bir konsere duyulan ilgiyi anımsatan esnaflardan Mahsum Güneş ise “Bürokratik süreçler Van’ın söz konusu olduğu birçok konuda yavaş ve ağır işliyor. Bizim de bazı çalışmaları şehir olarak hayata geçirmemiz için bu bürokratik süreçlerin tamamlanmasına ihtiyacımız var. Ama en basitinden bir konser için bir kültürel program için Van’ın kendi yerel yönetiminden başka hiçbir şeye ihtiyacı yok. Yani aslında basit gibi görünen ama çok büyük katkılar sunacak çalışmaları hayata geçirmemiz mümkün bunlar için sadece küçük adımlar atmalıyız. Geçenlerde Nur Tatar spor salonunda İranlı bir müzisyenin konseri oldu ve sırf bu konser için o gün içerisinde yüzlerce araba Kapıköy sınır kapısından şehrimize giriş yaptı. Bu insanlar burada konakladılar, alışveriş yaptılar ve gittikleri her yerde de Van’ı anlatmaya başladılar. Bu aslında biz esnaflar için, Van’ın tanıtımı için büyük bir önem arz ediyor. Bu tarz çalışmaları sadece belli aylarda değil her ay, yılın her dönemi yapmalıyız.” Diyerek sözlerini noktaladı.