ŞEHRİVAN ÖZEL: ÖMER FARUK TOKTAŞ- Trafik, toplu ulaşım ve diğer ulaşım sıkıntıları Van’da gündemin düşmeyen maddesi oluyor. Vatandaş her fırsatta hem trafiği hem de trafikteki toplu ve diğer ulaşım araçlarından yana serzenişte bulunuyor. Bunlardan birisi olan taksiciler için de sık sık eleştiriler dile getiriliyor. Eleştinin diğer tarafındaki taksiciler ise kendi açılarından yaşadıkları sıkıntılarla dert yanıyor. Van’da son zamanlarda kaçak taksi, İran’dan gelen ulaşım araçları, taksi ücretleri, kısa mesafe-uzun mesafe gibi konularda dert yakınan taksiciler tüm sorunlarını Şehrivan aracılığı ile dile getirdi. Son zamanlarda yaşamış oldukları problemlerle birlikte adeta işlerinde bir kriz oluştuğunu ifade eden taksiciler yeni düzenlemeler bekliyor. 2011 yılından bu yana tarifelerinde herhangi bir zamma gidilmemiş olduğunu ve yıllardır aynı tarife üzerinden yolcu taşımacılığı yaptıklarını belirten taksiciler son zamanlarda bir de İranlı taksicilere tanınan ayrıcalıklar ile işlerinin tamamen durma noktasına geldiğini belirttiler. İran- Van arasında taşımacılık yapan minibüslerin sınır kapısından yolcu almalarına müsaade etmemelerinin yanında bir de şehir merkezi içerisinde bir taksi edasıyla yolcu dağıttıklarını belirten taksiciler söz konusu araçlar ile ilgili bir düzenleme yapılmasını istiyor. İranlı taksicilerinde kapıdan şehir merkezine yolcu taşımalarının yanında şehir merkezi içindeki noktalar arasında yolcu taşımaya başladıklarını ifade eden taksiciler ayrıca vatandaşların kısa mesafeler ile ilgili taleplerinden de dert yanıyor. Taksilerin saatlerce sıra beklemelerinin ardından yapmış oldukları kısa mesafe seferlerinin kendilerini zarar uğrattığını belirten sürücüler bu konuda da sabit bir tarife belirlenmesini istiyor. “İRAN-VAN MİNİBÜSLERİ ŞEHİR İÇİNDE TAKSİ GİBİ DOLAŞIYOR” İran’dan Van’a taşımacılık yapan minibüslerin şehir içerisinde taksiler gibi hareket ettiklerini belirten taksicilerden Zekeriya Kaçmaz “İran’dan Van’a taşımacılık yapan minibüs şoförleri şehir merkezi içerisinde dolaşarak kapıdan getirdikleri yolcuları adeta bir taksi edasıyla otellere şehir içerisindeki noktalara dağıtıyorlar. Bu araçların şehir merkezi içerisinde turlar atması hem trafiği felç noktasına getiriyor. Hem de biz taksiciler için kabul edilebilir bir durum değil. Sonuçta bu işi yapan yapması gereken insanlar bizleriz. Biz bu işi yapmak için burada bir durak çatısı altında vergilerimizi vererek ve yasal yükümlülüklerimizi yerine getiriyoruz. Onların işinde ekmeğinde gözümüz yok fakat yaptıkları işin de belli bir düzen dâhili içerisine girmesi gerekiyor. Bu araçlar oradan şehir merkezine gelip şehrin zaten dar sokakları içerisinde turlar atmamalı. Sabit bir durakları olsun yolcularını getirip orada indirsinler. Bu yolcular oradan bir yere gitmek istediklerinde şehrin toplu taşıma araçlarını, taksilerini kullansınlar.” Diye konuştu. “SINIR KAPISINDAN YOLCU ALMAMIZA MÜSAADE ETMİYORLAR” İran-Van seferleri yapan minibüslerin kapıdan kendisini almak isteyen bir İranlı konuğu almaya gittiğinde buna müsaade etmedikleri ile ilgili bir olayı anlatan taksicilerden Faruk Erkut ise “Bulunduğumuz nokta merkezi bir nokta olduğu için haliyle buradan gelip giden özellikle de çok fazla İranlı turist oluyor. Bizim de burada taksicilik yaptığımızı gören ya da daha önce almış oldukları hizmetten memnun kalan birçok misafirimiz kartımızı ya da numaramızı alıyorlar bunlar içerisinde elbette ki İranlılar da var. Geçenlerde bir yolcum beni aradı İranlı bir yolcum, kapıdan şehir merkezine gelmek için taksi çağırdı. Onu almamı istedi oradan. Ben kapıya gidip bu müşterimi almak istediğimde oradaki minibüsçüler resmen üzerime yürüyerek sen buradan yolcu alamazsın dediler. Benim müşterim minibüse binmek istemediğini şehre taksiyle gitmek istediğini defalarca söylemesine rağmen oradakiler hiçbir şekilde müşterimin taksime binmesine izin vermedi. Ben de oradan elim boş dönmek zorunda kaldım.” İfadelerini kullandı. “İRANLI TAKSİCİLER ŞEHİR İÇİNDE BİZİM İŞİMİZİ YAPIYOR” İranlı taksicilerin gelip şehir içerisinde taksicilik yapmalarından yakınan Erkut “Yani bu minibüsleri denetleyen bir mekanizma olması lazım. Gelip şehir içerisinde özellikle de Cumhuriyet Caddesi’nde istedikleri yerlere giriyorlar ve trafik bizi sıkıştırdığı kadar bu minibüslere elini bile sürmüyor. İran taksilerine öyle bir ayrıcalık tanınmış durumdaki adamlar burada herhangi bir yükümlülükleri olmadan çalışıyorlar ve durmadan yolcu taşıyorlar. Bunlara hiçbir şekilde müdahale edilmemesi bunların gelip Van içerisinde Havaalanına hastaneye çalışmasına ses çıkarılmaması bu şehrin kendi taksicilerine bir hakaret sayılmaz mı? Bu konuda sesimizi yöneticilerimizin duyması gerekiyor. Bir düzenleme yapılmalı bu araçların başıboş bir şekilde Van içerisinde yolcu taşıması yapması taksiciler açısında kabul edilebilir değil.” şeklinde konuştu. “KISA MESAFELER İÇİN BİR FİYAT BELİRLENMELİ” Kısa mesafeler konusunda bir düzenleme yapılarak diğer büyükşehirlerde olduğu gibi belli bir fiyat oluşturulması gerektiğini belirten taksicilerden Veysel Yanel ise “Bizim taksilerimiz durakta uzun bekleyişlerin ardından elle tutulur işlerle karşılamak istiyor. Birçok şehirde kısa mesafeler belli başlı sabit ücretlere bağlanmış durumda fakat Van için böyle bir durum söz konusu değil. Yani sırada bekleyen bir arkadaşımıza bir müşteri geldiğinde örneğin Beşyol Meydanı’ndan Ezberciler İş Merkezi’ne kadar gitmek istediğini söylüyor. Şimdi taksimetrenin açılış ücreti 3 Lira Beşyol Meydanı’ndan Ezberciler İş Merkezi’ne kadar taksimetrenin yazacağı ücret de 2 lira olsun. Bu taksici 1 saat boyunca 5 lira kazanmak için mi orda dursun? İstanbul, Anakara gibi büyükşehirlerde kısa mesafeler resmi olarak tek bir ücrete tabii tutulmuştur. Şehir içi ulaşım o şehirlerde şehir merkezi içerisinde nereden nereye giderseniz gidin 15 liradır. Bu o şehirlerde taksilerin de haklarını korumak amacıyla alınmış bir karardır. Fakat biz Van’da taksicilerin haklarını korumak amacıyla alınmış değil bu karar hiçbir şey göremiyoruz.” Dedi. “BİZ İŞİMİZİ TELEFONLA GÖRÜŞMEDEN YAPAMAYIZ” Taksicilerin müşterilerle telefon üzerinden iletişim kurması gerektiği için taksi şoförlerinin araçtayken telefon görüşmeleri yapmaları konusunda daha hoşgörüyle yaklaşılması gerektiğini belirten taksici Abdullah Şeker ise “Şimdi bizim yaşadığımız en büyük sıkıntılardan bir tanesi trafik memurlarının taksiciler konusunda özellikle bir diş bilemiş gibi davranıyor olması. Şöyle açıklayayım; biz bir müşteri ile telefon üzerinden irtibat kurup gidip bulunduğu adresten onu almaya çalışıyoruz. Haliyle her müşterinin de yerini noktası noktasına bilmediğimiz için arayan müşterilerin adres tarifi yapması gerekiyor. Bu sebeple biz yolda giderken ya da müşterimizin bulunduğu konuma yaklaştığımızda ister istemez telefon ile irtibat kurmak zorunda kalıyoruz. Ya da trafikte seyir halindeyken bir müşteri aradığında taksi için beklediğinde o telefonu orada cevaplamak zorunda kalıyoruz ki vatandaşlar bu kez de taksiler geç geliyor fazla bekliyoruz demesinler. Bizi biz seyir halindeyken arayan bir vatandaşın acil bir hastası da olabilir bunların da göz önünde bulundurulması gerekiyor. Biz bluetooth bağlantısı üzerinden bile telefonlarla konuştuğumuzda cezai işlemlerle karşı karşıya kalıyoruz. Daha hoşgörüyle yaklaşılması gerekiyor.” Diye ekledi. “KISA MESAFEYE TAKSİMETRE İSTİYORLAR UZUN MESAFEYE PAZARLIK” Vatandaşların kısa mesafelerde taksimetreyi açtırdıklarını fakat uzun mesafeler için pazarlık yaptıklarını belirten taksici Özcan Özçiçek ise “Şimdi vatandaşlar kısa mesafelerde taksimetrelerin az yazacağını bildikleri için özellikle kısa mesafelerde taksimetreleri açmamızı istiyorlar. Tabi ki biz taksimetrelerimizi kullanacağız fakat vatandaş gelip bazen Beşyol Meydanı’ndan Tekel Binası’na kadar gitmek istiyor. Zaten öksürse oraya kadar gidebilecekken taksiyi duraktan çıkarıyor. Taksimetre oradan oraya açılış ücreti olan 3 lirayı zor yazar. Bu adam ne kazanacak? Büyükşehirlerin tümünde kısa mesafe ücretleri resmiyette tek fiyat üzerinden şekillendiriliyor. Bizim burada fakat hakkımız böyle bir güvence altına alınmıyor. Vatandaşlar özellikle uzak mesafelere gitmek istediklerinde de örneğin bölge hastanesine gitmek isteyen bir vatandaş taksimetre kaç yazar diyor. 37 lira yazar dediğimizde pazarlık yapıyorlar 30 liraya götürmemizi istiyorlar. Aynı vatandaş kısa mesafede taksimetreyi açın diyor nasıl olacak bu iş? Cemiyetimizin bize sahip çıkması gerekiyor bizim de korunması gereken haklarımız var. Şu an valiliğimiz İranlı taksicilere bizden daha çok ayrıcalık tanımış durumda bu kabul edilebilir bir durum değil.” diye konuştu. “YÜKSEK FİYAT İSTEYEN TAKSİNİN PLAKASINI ALIP BİLDİRİN” Vatandaşların kendilerinden fahiş fiyatlar talep eden taksicilerin bilgilerini alması gerektiğini belirten taksici Şerif Ünlü ise “Bir taksinin taksimetre kullanıldığı için almış olduğu ücretler buna göre belirlenir. Hiçbir taksici vatandaşlardan kafasına göre herhangi bir ücret alamaz. Vatandaşlar taksilerin kendilerinden fahiş fiyatlar talep etmesi durumunda bu taksinin plakası ile birlikte gidip diğer yerlerde hakkını arayabilir. Bunun sonuçta denetleme mekanizması mevcut ve taksicilerin de bağlı olduğu bir oda ve kurum var. Yanlış bir durum söz konusu olduğu takdirde gereken cezai işlemler uygulanabilir. Bununla birlikte biz taksiciler olarak oldukça sıkıntılı süreçlerden geçiyoruz. Bunlardan bir tanesi de daha önce taksicilik ile uğraşmış olan fakat şu an taksicilikle herhangi bir ilgisi bulunmayan şahısların daha önceden irtibat kurduğu müşterilere sivil araçlarıyla hala taksiciymiş gibi hizmet vermesidir. Bu şekilde devam eden korsan taksiciliğin önüne geçilmesi ve bununla ilgili bir yaptırım uygulanması gerekiyor. Aksi takdirde bizim işlerimiz bu şekilde engellenmiş oluyor.” Dedi. “YÜKSEK ÖDEME YÜKÜMLÜLÜKLERİ TAKSİCİYİ ZORLUYOR” Vergiler ve taksilere yüklenen ödeme yükümlülükleri ile ilgili zorluklarından bahseden taksici Enes Akar ise “Bir yandan trafik bir yandan belediye ve diğer bir yandan da bizim devlete ödememiz gereken vergi yükümlülükleri bizim için çok büyük bir yük oluşturuyor. Yani biz zaten oldukça güç bir şekilde ve zar zor kazanç elde ederken bir de bunların yaratmış olduğu yükün altından çıkmaya çalışıyoruz. Trafik taksileri gördüğü yerde bir farklı yaklaşıyor. Bizim eksikliklerimizi bulmaya çalışırmışçasına çaba sarf ediyorlar. Hâlbuki biz işimizi yapmaya çalışan, evine ekmek götürmeye çalışan diğer esnaflardan bir farkımız olduğunu düşünmüyoruz. Elimizden geldikçe de tüm vatandaşlarımıza yardımcı olmaya çalışıyoruz. Yetkililerimizin de bizim bu sıkıntılarımızı görüp bize daha toleranslı bir şekilde yaklaşması gerekiyor.” Şeklinde konuştu.